Yohana 7
1 Na baada ya mambo haya Yesu alisafiri hivi katika Galilaya, kwa sababu hakupenda kwenda Uyahudi kwa sababu wayahudi walikuwa wakifanya mipango ya kumwua.
Momo bu mavioka, Yesu wudiengila mu Ngalili, kasia zola vuanda mu Yuda ko, bila Byuda batomba ku mvonda.
2 Sasa sikukuu ya Wayahudi, sikukuu ya Vibanda, ilikuwa karibu.
Nyengo wu Bayuda, nyengo wu zinzo zi kapu, wuba nduka.
3 Ndipo ndugu zake walipomwambia, “Ondoka mahali hapa uende Uyahudi, ili kwamba wanafunzi wako vile vile wayaone matendo ufanyayo.
Buna bakhomba bandi zinkamba: —Katuka vava, yenda ku Yuda muingi minlonguki miaku mimona mavanga momo wulembo vangi.
4 Hakuna afanyaye lolote kwa siri iwapo yeye mwenyewe anataka kujulikana wazi. Iwapo unafanya mambo haya, jionyeshe mwenyewe kwa ulimwengu.”
Bila kuisi ko mutu wumvanganga diambu mu kinsueki ayi tidi zabakana kuidi batu. Bu wulembo vangi mambu mama, wukimonisa ngeyo veka kuidi batu ba nza.
5 Hata ndugu zake pia hawakumwamini.
Bila bakhomba bandi mamvawu zisia kunwilukila ko.
6 Ndipo Yesu alipowaambia, “Wakati wangu haujafika bado, lakini wakati wenu kila mara uko tayari.
Yesu wuba vutudila: —Thanguꞌama yifueni ko vayi beno thangu eno yidi yimbote mu zithangu zioso.
7 Ulimwengu hauwezi kuwachukia ninyi, bali unanichukia mimi kwa sababu ninaushuhudia kuwa matendo yake ni maovu.
Nza yilendi ku lulenda ko. Vayi minu yifueti kaka kundenda bu ndieti kuyitelimina kimbangi ti mavanga mandi madi mambimbi.
8 Pandeni kwenda katika sikukuu; mimi siendi katika sikukuu hii kwa sababu muda wangu haujakamilika bado.”
Diawu beno yendanu kueno ku nyengo beni. Minu ndisi nkuenda ko ku nyengo beni bila thangu ama yifueni ko.
9 Baada ya kusema mambo hayo kwao, alibaki Galilaya.
Yesu wuvuanda ku Ngalili bu kamana kuba kamba mambu momo.
10 Hata hivyo, ndugu zake walipokuwa wamekwenda katika sikukuu, ndipo naye alienda, siyo kwa wazi bali kwa siri.
Bakhomba bandi bu bayenda ku nyengo, niandi mamvandi wuyenda mu kinsueki, mu kambu kukimonisa kuidi batu.
11 Wayahudi walikuwa wakimtafuta katika sikukuu na kusema, “Yuko wapi?”
Bayuda bantomba ku nyengo bu batuba: —Kuevi kuidi mutu wowo e?
12 Kulikuwa na majadiliano mengi miongoni mwa makutano juu yake. Wengine walisema, “Ni mtu mwema.” Wengine walisema, “Hapana, huwapotosha makutano.”
Maniunguta mawombo mabua mu diambu diandi va khatitsika nkangu wu batu. Batu bankaka batuba ti: —Mutu wowo widi mutu wumboti. Vayi batu bankaka batuba ti: —Nana, batu kalembo vukumuna.
13 Hata hivyo hakuna aliyezungumza wazi juu yake kwa kuwaogopa Wayahudi.
Vayi kadi mutu kasia baka kibakala ko mu ku nzonzila va meso ma batu, mu diambu di boma baba mona Bayuda.
14 Wakati sikukuu ilipofika katikati, Yesu alipanda kwenda Hekaluni na kuanza kufundisha.
Nyengo buna weka va khatitsika, Yesu wukota mu Nzo Nzambi ayi wulonga.
15 Wayahudi walikuwa wakishangaa na kusema, “Kwa jinsi gani mtu huyu anajua mambo mengi? Hajasoma kamwe.”
Bayuda basimina buwombo ayi batuba: Buevi mutu wawu kazabidi masonuku bu didi ti niandi kasia longa ko e?
16 Yesu akawajibu na kuwaambia, “Mafundisho yangu siyo yangu, bali ni yake yeye aliyenituma.
Yesu wuba vutudila: —Malongi mama masi mama veka ko vayi malongi ma mutu wowo wuthuma.
17 Iwapo yeyote atapenda kufanya mapenzi yake yeye, atajua kuhusu mafundisho haya, kama yanatoka kwa Mungu, au kama ninazungumza kutoka kwangu mwenyewe.
Woso tidi kuandi vanga luzolo lu Nzambi buna buedika wela zaba ti malongi ma ndieta longa kuidi Nzambi maba voti mu luzolo luama veka ndieta yolukila.
18 Kila anayezungumza yatokayo kwake mwenywe hutafuta utukufu wake, bali kila atafutaye utukufu wake yeye aliyemtuma, mtu huyo ni wa kweli, na ndani yake hakuna kutotenda haki.
Mutu wunlonganga mu luzolo luandi veka, wuntombanga wandi nkembo. Vayi mutu wowo wuntombanga nkembo wu mutu wowo wuntuma, buna niandi mutu wukiedika ayi kuisi ko diambu di luvunu mu niandi.
19 Musa hakuwapa nyinyi sheria? Lakini hakuna hata mmoja kati yenu atendaye sheria. Kwa nini mnataka kuniua?
Moyize kasia kuluvana mina ko e? Vayi kadi mutu mu beno kakinzikanga Mina ko. Buna bila mbi luntomba kuphondila e?
20 Makutano wakajibu, “Una pepo. Nani anataka kukuua?”
Nkangu wuvutula: —Pheve yi mbimbi yidi yaku! Nani tidi kuvonda e?
21 Yesu akajibu na akawaambia, “Nimetenda kazi moja, nanyi nyote mmeshangazwa kwa sababu yake.
Yesu wuba vutudila: —Kumu kimosi ndivengi, vayi beno babo lulembo simina.
22 Musa aliwapa tohara (siyo kwamba inatoka kwa Musa, bali ile inatoka kwa mababa), na katika Sabato mnamtahili mtu.
Moyize wuluvana muina wu zenganga nitu yi kibakala, (wusia ba muinꞌandi ko vayi wuba wu bakulu). Vayi beno lueti zenganga nitu yi kibakala mu lumbu ki saba.
23 Iwapo mtu atapokea tohara katika siku ya Sabato ili kwamba sheria ya Musa isivunjwe, kwa nini mnanikasirikia mimi kwa sababu nimemfanya mtu kuwa mzima kabisa katika Sabato?
Enati bakala zengusulu nitu yi kibakala mu lumbu ki saba mu diambu di bika bundula muina wu Moyize, buna bila mbi beno lufueti kumfuemina bu ndibelusa mbevo mu lumbu ki saba e?
24 Msihukumu kulingana na mwonekano, bali hukumuni kwa haki.
Diawu bikanu sambisa batu mu thalu yi zizi vayi lusambisa mu tsambusulu yi songa.
25 Baadhi yao kutoka Yerusalemu wakasema, “Siye huyu wanayemtafuta kumwua?
Basi Yelusalemi bankaka batuba: —Niandi ko mutu wowo batidi vonda e?
26 Na tazama, anaongea wazi wazi, na hawasemi chochote juu yake. Haiwezi ikawa kwamba viongozi wanajua kweli kuwa huyu ni Kristo, inaweza kuwa?
Vayi tala buabu wulembo longi mu kiphuanza vayi bakadi kunkanga kadi diambu dimosi. Mananga bapfumu zimueni ti bukiedika kuandi niandi Klisto e?
27 Tunajua huyu mtu anatokea wapi. Kristo atakapokuja, hata hivyo, hakuna atakayejua wapi anakotoka.”
Vayi tuzebi mutu wowo ayi tunzebi kuevi kaba vayi Klisto bu kela kuiza, kadi mutu kasi zaba ko kuevi kela ba!
28 Yesu alikuwa akipaza sauti yake hekaluni, akifundisha na kusema, “Ninyi nyote mnanijua mimi na mnajua nitokako. Sikuja kwa nafsi yangu, bali yeye aliyenituma ni wa kweli, na hamumjui yeye.
Muna nzo Nzambi, Yesu wuyamikina, bu kaba longa: —Bukiedika luzebi minu ndidi nani ayi kuevi ndiba! Ndisia kuizila mu luzolo luama veka ko vayi mutu wowo wuthuma niandi wukiedika; beno luisi kunzaba ko.
29 Ninamjua yeye kwa sababu nimetoka kwake na alinituma.”
Minu ndinzebi, bila kuidi niandi ndiba ayi niandi wuthuma.
30 Walikuwa wanajaribu kumkamata, lakini hakuna hata mmoja aliyeinua mkono wake juu yake kwa sababu saa yake ilikuwa bado haijafika.
Bazola kumbuila. Vayi kadi mutu kasia nunga ko mu kumbuila, bila thangu andi buna yifueni ko.
31 Hata hivyo, wengi katika makutano walimwamini. Walisema, “Kristo atakapokuja, atafanya ishara nyingi kuliko alizofanya mtu huyu?”
Batu bawombo mu bobo baba mu nkangu banwilukila ayi batuba: —Klisto bu kela kuiza, wela vanga bikumu biwombo viokila biobi bilembu vangi mutu wawu e?
32 Mafarisayo waliwasikia makutano wakinong'onezana mambo haya kuhusu Yesu, na wakuu wa makuhani na Mafarisayo wakatuma maafisa ili kumkamata.
Bafalisi bawa nkangu wu batu wuniunguta mambu momo mu diambu diandi. Diawu Bafalisi va kimosi ayi bapfumu zi zinganga Nzambi batumaminsungi mi Nzo Nzambi muingi mienda kangi Yesu.
33 Ndipo Yesu aliposema, “Bado kuna muda kitambo niko pamoja nanyi, na baadaye nitakwenda kwake yeye aliyenituma.
Vayi Yesu wukamba: —Ndikidi yeno diaka vava mu thangu yikhufi, bosi ndiela vutuka kuidi mutu wuthuma.
34 Mtanitafuta wala hamtaniona; kule niendako, hamtaweza kuja.”
Buna luela kuthomba vayi lulendi kumbona ko. Koko ndiela ba, beno lulendi kuiza kuna ko.
35 Kwa hiyo Wayahudi wakasemezana wao kwa wao, “Mtu huyu atakwenda wapi kwamba tusiweze kumuona? Ataenda kwa Waliotawanyika kati ya Wayunani na kuwafundisha Wayunani?
Bayuda bakambasana bawu na bawu: —Buna kuevi mutu wawu kela kuenda koko tulendi kummonina ko e? Mananga tidi kuenda kuidi batu bobo bamuangana mu zitsi zi Bangeleki ayi tidi kuenda longi Bangeleki e?
36 Ni neno gani hili alilolisema, 'Mtanitafuta wala hamtaniona; kule niendako hamtamweza kuja'?”
Buna buevi buididi tsundu yi mambu momo katubidi ti: “Luela kuthomba, vayi lulendi kumbona ko ayi koko ndiela ba beno lulendi kuiza kuna ko e?”
37 Sasa katika siku ya mwisho, siku kubwa ya sikukuu, Yesu alisimama akapaza sauti, akisema, “Ikiwa yeyote ana kiu, na aje kwangu anywe.
Mu lumbu kitsuka ki nyengo, kiawu lumbu kinneni ki nyengo, Yesu wutelama vana ayi wuyamikina: —Enati mutu phuila kadi buna bika kiza kuidi minu ayi kanua.
38 Yeye aniaminiye mimi, kama maandiko yalivyosema, kutoka ndani yake itatiririka mito ya maji ya uzima.”
Banga bu dikisonimina: woso wukunguilukila, minlangu miwombo mi luzingu miela kumba mu niandi.
39 Lakini aliyasema haya kuhusu Roho, ambaye wao wamwaminio watampokea; Roho alikuwa bado hajatolewa kwa sababu Yesu alikuwa hajatukuzwa bado.
Wutubila bobo mu diambu di Pheve Yinlongo yela tambula batu babo bela kunwilukila. Mu thangu yina batu batambudi ko Pheve bila buna Yesu katambudi ko nkembo.
40 Baadhi ya makutano, waliposikia maneno haya, walisema, “Kweli huyu ni nabii.”
Batu bawombo mu nkangu bu bawa mambu momo, batuba: —Kiedika mutu wawu mbikudi.
41 Wengine walisema, “Huyu ni Kristo.” Lakini wengine walisema, “nini, Kristo aweza kutoka Galilaya?
Vayi bankaka ti: —Niandi Klisto. Bankaka ti: —Buna Klisto wulenda kuandi totukila mu Ngalili e?
42 Maandiko hayajasema kuwa Kristo atatokea katika ukoo wa Daudi na kutoka Bethlehemu, kijiji ambacho Daudi alikuwa?
Tala, masonoko matubanga ko ti Klisto kafueti totukila mu nkuna Dividi ayi kafueti butukila ku Betelemi, buala bu Davidi e?
43 Hivyo, pale ukainuka mgawanyiko katikati ya makutano kwa ajili yake.
—Nkangu wu batu wuvasuka mu diambu diandi.
44 Wengine kati yao wangelimkamata, lakini hakuna aliyenyoosha mikono yake juu yake.
Bankaka bazola kumbuila vayi kadi mutu kasia ku mbuidikisa ko.
45 Ndipo wale maofisa wakarudi kwa wakuu wa makuhani na Mafarisayo, nao wakawaambia, “Kwa nini hamjamleta?”
Minsungi mi Nzo Nzambi mivutuka kuidi bapfumu zinganga Nzambi ayi Bafalisi; bawu baba yuvula: —Bila mbi luisi kuntuadila ko e?
46 Maofisa wakajibu, “Hakuna mtu aliyewahi kuzungumza kama huyu kabla.”
Minsungi mivutula: —Kuisi ko mutu wumatuama yolukila banga buyolukidi mutu wowo!
47 Ndipo Mafarisayo walipowajibu, “Na nyinyi pia mmepotoshwa?
Bafalisi baba yuvula: —Buna beno mamveno luvunukini e?
48 Kuna yeyote kati ya watawala anayemwamini, au yeyote wa Mafarisayo?
Vadi mutu wumosi mu bapfumu voti mu Bafalisi wuwilukidi mutu wowo e?
49 Bali hawa makutano wasiojua sheria - wamelaaniwa.”
Vayi nkangu wu batu bobo bakambulu zaba Mina, widi wusingu!
50 Nikodemo akawaambia (yeye aliyemwendea Yesu zamani, akiwa mmoja wa Mafarisayo),
Buna mutu wumosi mu bawu, Nikodemi, mutu wowo wuyenda kuidi Yesu va builu, wuba kamba:
51 “Je sheria yetu inamhukumu mtu isipokuwa amesikilizwa kwanza na kujua anachokifanya?”
—A buevi, Mina mieto mieti zengila mutu nkanu mu kambu teka wa mutu beni ayi mu kambu teka zaba mambu mbi kavengi e?
52 Walijibu na kumwambia, “Na wewe pia unatokea Galilaya? Tafuta na uone kwamba hakuna nabii aliyetokea Galilaya.”
Bamvutudila: —Ayi ngeyo mamvaku widi muisi Ngalili e? Tanga mu Mina ayi yindula masonoko, buna ma wumona ti mbikudi kalendi totukila mu Ngalili ko. [
53 (Zingatia: Baadhi ya maneno ya Yohana 7: 53 - 8: 11 hayamo katika nakala bora za kale). Kisha kila mtu alienda nyumbani kwake.
Buna kadika mutu wuvutuka ku nzoꞌandi.
