Yohana 6
1 Baada ya mambo haya, Yesu alienda pande za Bahari ya Galilaya, pia huitwa Bahari ya Tiberia.
Akhasekhe kha imbombo inchi, o Yesu alobile isekhemu incha nyanja ya Galilaya, yikhelangiwa nyanja ya Tiberia.
2 Mkutano mkubwa ulikuwa ukimfuata kwa sababu waliona ishara alizozifanya kwa waliokuwa wagonjwa.
Ululundamano luvakha lulekhukonga pakhuva vakhalolile embombo inchalekhovomba khuvale vatamu.
3 Yesu alipanda juu hadi upande wa juu wa mlima na akakaa huko na wanafunzi wake
U Yesu akhatoga khukyanya impakha uvupanda vwa khukyanya owa khewamba akhatama okhwa navakongi va mwene.
4 (Na Pasaka, Sikukuu ya Wayahudi ilikuwa imekaribia).
(Vukhutesiwa khya Yesu, nulukhovokhelo ulwa Vayahudi lukhasogelile).
5 Yesu alipoinua macho yake juu na kuona umati mkubwa unakuja kwake, akamwambia Filipo, “Tutakwenda wapi kununua mikate ili hawa waweze kula”?
U Yesu akhinula amikho gamwene nukholola khukyanya nu khuvona uvumati vwa vamu vukhwincha khumwene, akhavomba Filipo, “Tuluta ndakhu khugula emikate ili avanu ava valye”?
6 (Lakini Yesu aliyasema haya kwa Filipo kwa kumjaribu kwa kuwa yeye mwenyewe alijua atakachofanya).
(Pakhuva o Yesu anchovile aga khwa Filipo alekhugela pakhuva omwene alumanyile ekhivomba).
7 Filipo akamjibu, “Hata mikate ya thamani ya dinari mia mbili isingelitosha hata kila mmoja kupata hata kipande kidogo.”
O Filipo akhanda, “Ata mikate egwa dinari sagekhale gikwela hata munu yumo okhupata ekhepande ekhedebe.”
8 Andrea, mmoja wa wanafunzi wake ndugu yake Simoni Petro akamwambia
U Andrea, oninie va vakongi va Yesu olokololwe va Simoni Petro akhavavula
9 Yesu, “Kuna mvulana hapa ana mikate mitano na samaki wawili, lakini hii yafaa nini kwa watu wengi namna hii?”
o Yesu, “Khule nudemi ale no mikate gekhano ni somba ivele, pakhuva eye sayikwincha khuvanu avingi ndavandulo?”
10 Yesu akawambia, “Waketisheni watu chini” (kulikuwa na nyasi nyingi mahali pale). Hivyo wanaume wapata elfu tano wakakaa chini.
U Yesu akhavavula, “Vatamisye avanu pasi” (Pale nelinyasi lingi amaeneo gala). Pakhuva avagosi vale okhuta elfu tano vakhatama pasi.
11 Kisha Yesu akachukua ile mikate mitano akashukuru akawawagawia wale waliokuwa wamekaa. Vivyo hivyo akawagawia samaki kwa kadiri ya vile wavyohitaji.
Pu Yesu akhatola emikate gekhano akhesasaya akhavapaza vavakhatamile. Pu akhavagavila isomba okhokongana nuluvotamile.
12 Watu waliposhiba, aliwambia wanafunzi wake, “Vikusanyeni vipande vya mabaki, vilivyobaki ili kwamba kisipotee chochote.”
Avanu vavile vigwite, akhavavula avakongi va mwene, “Vilundanie ivipande vwa somba ili vile ukhusigala vwokwoni.”
13 Basi wakakusanya na kujaza vikapu kumi na viwili, vipande vya mikate mitano ya shayiri- vipande vilivyosazwa na wale waliokula.
Pu vakhalundanie ivitundu kumi na viwili, vipande ivwa mikate vikhano ifya shayiri- ifikhasa ziwe na vakhasigile.
14 Kisha watu walipoona ishara hii aliyoifanya walisema, “Kweli huyu ndiye yule nabii ajaye ulimwenguni.”
Avanu vakhavile valolile agavombile vakhanchova, “Lweli oyu venyamalago oviywincha nkelunga.”
15 Yesu alipotambua kuwa walikuwa wanataka kumkamata ili wamfanye kuwa mfalme wao, alijitenga, tena na akaenda mlimani yeye peke yake.
U Yesu avile agundyile ukhuta vinogwa okhumwibata ili vambombe ukhuva intwa va vene, akhavakwepa, puakhaluta khukhewamba mwene.
16 Ilipokuwa jioni, wanafunzi wake walishuka kwenda ziwani.
Yevile lwakhemikhe, avakongi vawene vakhikha khu nyanja.
17 Wakapanda kwenye mtumbwi na walikuwa wakivuka kuelekea Kapernaumu. (Giza lilikuwa limeingia na Yesu alikuwa bado hajaja kwao).
Vakhatogo mungalava valekho lovokha okhuluta khumwambi khu Kapernaumu. (Ekhisi yivile yingile o Yesu avile bado sinchile khuvene).
18 Wakati huo upepo mkali ulikuwa ukivuma, na bahari ilikuwa ikendelea kuchafuka.
Osekhe ogwa emepo eng'ali yele khukula, ne nyanja yilekhwendelela okhulama.
19 Tena wanafunzi wake walipokuwa wamepiga makasia kama ishirini na matano au thelathini, wakamwona Yesu akitembea juu ya bahari kuukaribia mtumbwi, na wakaogopa.
Pu avakongi va mwene vavile vatovile amakasi ishirini ama thelathini, vakhambona o Yesu igenda pakyanya pa nyanja ikhogosogelela untumbwi, pu vakhadwada.
20 Lakini akawambia, “Ni mimi! Msiogope.”
Pu Yesu akhavavula, “Nene mulekhe okhodwada.”
21 Tena walikuwa tayari kumbeba kwenye mtumbwi, na mara mtumbwi ulifika kwenye nchi mahali walipokuwa wakienda.
Vakhavile tayali okhogega mutumbwi, pu tumbwi gukhafikha pakhelunga upuvalekhuluta.
22 Siku iliyofuata, mkutano uliokuwa umesimama upande wa bahari waliona kuwa hakuna mtumbwi mwingine isipokuwa ule ambayo Yesu na wanafunzi wake walikuwa hawajaupanda lakini wanafunzi wake walikuwa wameenda zao wenyewe.
Esikhu eyekhakongile, ululundamano ulukhemile uvupande wa nyanja vakhavona otumbwi gusi pasi ugunge ila uguvakhatogile avakongi va Yesu ugosavakhatoge pakhuva avakongi vamwene vakhaluta vene.
23 (Ingawa, kulikuwa na baadhi ya mitumbwi iliyotoka Tiberia karibu na mahali walipokula mikate baada ya Bwana kutoa shukrani).
(Pakhuva, pakhavile ne mitumbwi egegekhomile khu Tiberia karibu ne sekhemu eyivakhalile emikate pakhuva ombakha akhakhu minche emwalemi).
24 Wakati makutano walipotambua kuwa sio Yesu wala wanafunzi wake walikuwa kule, wao wenyewe walipanda ndani ya mitumbwi wakaenda Kapernaumu wakimtafuta Yesu.
Osekhe ululundamano lukhagundula khukhuta sio Yesu ama vakongi va mwene vakhale okho, vovene vakhatoga mu mitumbwi vakhaluta khu Kapernaumu vovikhondonda o Yesu.
25 Baada ya kumpata upande mwingine wa ziwa wakamuuliza, “Rabbi ulikuja lini huku?”
Akhasekhe vavile vambwene uluvafu olonge lwa nyanja vakhambuncha, “Rabbi winchile ndeli khono?”
26 Yesu akawajibu, akawambia, Amini, amini, mnanitafuta mimi, sio kwa sababu mliziona ishara, bali kwa sababu mlikula mikate na kushiba.
O Yesu akhanda, akhavavola, Lweli, lweli, mukhondonda one, sio pakhuva mukhagawene imiujiza, pakhuva mwalile emikate nu khwiguta.
27 Acheni kukifanyia kazi chakula chenye kuharibika, bali mkifanyie kazi chakula kidumucho hata milele kile ambacho mwana wa Adamu atawapa, kwa kuwa Mungu Baba ameweka muhuri juu yake.” (aiōnios g166)
Bekhela okhokhevombela ekhwakholwa ekhekhinangikha ila mukhevombele ekhyakhula ekhyakhudumu isikhu nchooni ekheikhovapa omwaleve va Adamu pakhuva u Nguluve Ubaba avekhile ung'uli pakyanya pavene.” (aiōnios g166)
28 Kisha wakamwambia, “Ni nini tunapaswa kufanya ili kuzifanya kazi za Mungu?”
Pu vakhambula, “Pukhenukhekhi khinogiwa okhovomba imbombo incha Nguluve?”
29 Yesu akajibu, “Hii ndiyo kazi ya Mungu: kwamba mmwamini yeye aliyemtuma.”
O Yesu akhanda, “Eye yu mbombo ya Nguluve: Khukhuta mumwedekhe omwene avasung'ile.”
30 Basi wakamwambia, “Ni ishara zipi utakazofanya, kwamba tunaweza kuziona na kukuamini? Utafanya nini?
Basi puvakhambula, “Ncho mbombo nchilekhu inchiyakhavuvomba pakhuta tukhonchedekha nukhunchivombela? Vuvomba ekhekhi?
31 Baba zetu walikula manna jangwani, kama ilivyo andikwa, “Aliwapa mikate kutoka mbinguni ili wale.”
Avababa veto vakharile imanna khu polini, “Avapile emikate ukhukhuma khukyanya ili valwe.”
32 Kisha Yesu akawajibu, “Amini, amini, sio Musa aliyewapa mkate kutoka mbinguni, bali Baba yangu ndiye awapaye mkate wa kweli kutoka mbinguni.
Pu Yesu akhavanda, “Lweli, lweli, si ve Musa uyakhavapile emikate ukhukhuma khukyanya, pakhuva Obaba vango ve ikhovapa emikate pakhuva gikhuma khukyanya.
33 Kwa kuwa mkate wa Mungu ni ule ushukao kutoka mbinguni na kuupatia uzima ulimwengu.
Pakhuva okate ugwa Nguluve gukhuma khukyanya, nukhuleta uwumi nkerunga.
34 Basi wakamwambia, “Bwana tupatie huu mkate wakati wote.”
Basi vakhambula, “Imbakha utupe ekate ego isiku nchooni.”
35 Yesu akawambia, “Mimi ndiye mkate wa uzima, yeye ajaye kwangu hatapata njaa na yeye aniaminiye hatahisi kiu kamwe.”
U Yesu akhavavula, “Onene ikate gwa wumi, omwene uvikhwincha khulyune salava nenjala nukhwedekha salavona kiu tena.”
36 Ingawa niliwaambia kwamba, mmeniona, na bado hamuamini.
Pakhuva nekhavavulile ukhuta, mumbwene, pusamukhwedekha.
37 Wote ambao Baba anaonipa watakuja kwangu, na yeyote ajaye kwangu sitamtupa nje kabisa.
Vooni avavikhoma Obaba vikhwincha kholyune, vevoni uvikhwincha khulyune sanikhutaga sikhu khonji khabisa.
38 Kwa kuwa nimeshuka kutoka mbinguni, sio kwa ajili ya kufanya mapenzi yangu, bali mapenzi yake aliyenituma.
Pakhuva nikhile okhukhuma khukyanya, sio khwa khuvomba ovogane wango, pakhuva ovugane wamwene ovuakhasukhile.
39 Na haya ndiyo mapenzi yake aliyenituma, kwamba nisimpoteze hata mmoja wa wale alionipa, bali nitawafufua siku ya mwisho.
Nuvo vuvugane wango uvonesukhile, khukhuta nerekhe okhotaga hata yumo avamile, pakhuva nelavanchusya esikhu eyamwisho.
40 Kwa kuwa haya ndiyo mapenzi ya Baba yangu, kwamba yeyote amtazamaye Mwana na kumwamini apate uzima wa milele; nami nitamfufua siku ya mwisho. (aiōnios g166)
Pakhuva uvu vuvugane vwa Baba oveasukhile, khukhuta vevoni ovilola mwana nu khumwedekha ave nu wumi wa sikhu nchooni; nayune nikhonchosya esikhu eya mwisyo. (aiōnios g166)
41 Kisha wayahudi wakamnung`unikia kumhusu yeye kwa sababu alisema, “Mimi ni mkate ulioshuka kutoka mbinguni.”
Pu avayahudi vakhasikhitikha ukhukongana nukhuta akhanchovile, “One nekate ugu gukhumile khukyanya.”
42 Wakasema, “Huyu siyo Yesu mwana wa Yusuph, ambaye baba yake na mama yake tunamfahamu? Imekuwaje sasa anasema, 'Nimeshuka kutoka mbinguni`?”
Vakhanchova, “Oyo sio ve Yesu omwana va Yusufu, uve ubabaye nu mamaye tumanyile? Yivile ndakhekhi leno inchova, 'Nikhile okhukhuma khukyanya?”
43 Yesu akajibu, akawambia, “Msinung'unikiane miongoni mwenu wenyewe.
O Yesu akhanda, akhavavula, “Mulekhe ukhukuta igati yumwe.
44 Hakuna mtu ajaye kwangu asipovutwa na Baba yangu aliyenituma, nami nitamfufua siku ya mwisho.
Asikholi umunu oyikhwincha kholione inave salusiwe nu Baba vango ovesung'ire, nayone yani khunchusya ekhegono khya mwisho.
45 Kwa kuwa imeandikwa katika manabii, 'Watafundishwa na Mungu.' Kila aliyesikia na amejifunza kutoka kwa Baba, huja kwangu.
Pakhuva yesimbiwe muvaragonchi, 'Yuvidemiwa nu Nguluve.' Khela uveapulikhe efundisye ukhukhuma khwa Baba, ikhwincha kholyune.
46 Sio kwamba kuna mtu aliyemwona Baba, isipokuwa yeye atokaye kwa Mungu- amemwona Baba.
Sio ukhuta khule munu uvambwene Obaba, pakhuva omwene oveakhumile khwa Nguluve- ambwene Obaba.
Lweli, weli uvikhwekha alenu wumi uwa sikhu nchooni. (aiōnios g166)
48 Mimi ni mkate wa uzima.
One ne kate gwa wumu.
49 mababa zenu walikula manna jangwani, na wakafa.
Avababa venyo vakhalile imanna khurijangwa, na vakhafwa.
50 Huu ndio mkate ushukao kutoka mbinguni, ili kwamba mtu aule sehemu yake ili asife.
Ugo gu kate ugugukhumile khukyanya, ili umunu ale enafasi eya mwene alekhe ukhufwa.
51 Mimi ni mkate uishio ambao umeshuka kutoka mbinguni. Kama mtu yeyote akila sehemu ya mkate huu, ataishi milele. Mkate nitakao utoa ni mwili wangu kwa ajili ya uzima wa ulimwengu.” (aiōn g165)
Une ne kate ugogutama ugogwikhile ukhukhuma khukyanya. Inave umunu ilwa okate ogwa itama esikhu nchooni, ukate uguyakha nikhomwa imbele gwando khunjila eya wumi wa khelunga.” (aiōn g165)
52 Wayahudi wakakasirika wenyewe kwa wenyewe na wakaanza kubishana wakisema, “Mtu huyu anawezaje kutupa mwili wake tuule?”
Avayahudi vakhakaranchava vavo khuvavo vakhanja okhusutana nukhunchova, “Umunu oyo iwesya ndeti okhutupa ombele ugwa mwene tulinchage?”
53 Kisha Yesu akawambia, “Amini, amini, msipoula mwili wa Mwana wa Adamu na kuinywa damu yake, hamta kuwa na uzima ndani yenu.
Pu Yesu akhavavula, “Lweli, lweli, mungalekhe ukhulya nu khunywa unkisa ugwa mwene, samukhave nu wumi igati ndyumwe.
54 Yeyote aulaye mwili wangu na kuinywa damu yangu anao uzima wa milele, nami nitamfufua siku ya mwisho. (aiōnios g166)
Vevoni uvilya umbile gwang'o nu khunywa unkisa gwango ale nu wumi uwa sikhu nchoni, na yune yanikhunchosya esikhu eya mwisyo. (aiōnios g166)
55 Kwa kuwa mwili wangu ni chakula cha kweli, na damu yangu ni kinywaji cha kweli.
Pakhuva ombele gwango khwa kholwa khwa lweli, nu nkisa gwango mgasi ga lweli.
56 Yeye aulaye mwili wangu na kuinywa damu yangu hukaa ndani yangu, nami ndani yake.
Umwene uvilwa ombele gwango nu khunywa unkisa gwango itama igati mulyune, na yune mumwene.
57 Kama Baba mwenye uzima alivyonituma, na kama niishivyo kwa sababu ya Baba, na yeye pia ataishi kwa sababu yangu.
Inave Obaba uveale nu wumi via sukhile, ndolunitama pakhuva ya Baba, nu mwene ayitama pakhuva yango.
58 Huu ndio mkate ushukao kutoka mbinguni, sio kama vile mababa walivyo kula wakafa. Yeye aulaye mkate huu ataishi milele. (aiōn g165)
Ugo gukate ugogwikhwikha okhukhuma khukyanya, sio nduluva Baba vakhalya vakhafwa, omwene uvilye vakhafwa, omwene uvilye okate ogo alenu wumi owasikhu nchooni. (aiōn g165)
59 Yesu aliyasema mambo haya ndani ya sinagogi alipokuwa akifundisha huko Kapernaumu.
O Yesu anchovile imbombo inchi vuale mulisinagogi avile ikhuvamanyesya khu Kapernaumu.
60 Ndipo wengi wa wanafunzi wake waliposikia haya, wakasema, “Hili nifundisho gumu ni nani awezaye kulipokea?”
Pu vingi vavakongi va mwene vakhagapolekha aga, vakhanchova, “Ele limanyesyo ligumu veni iwesya okhupelela?”
61 Yesu kwa sababu alijua ya kuwa wanafunzi wake walikuwa wakilinung'unikia jambo hili, akawambia je jambo hili linawakwaza?
O Yesu alumanyile ukhuta avakongi va mwene valekhumikha embombo eye, akhavavula akhata embombo eye yikhovapenja?
62 Basi itakuaje mtakapomwona mwana wa Adamu akishuka kutoka alikokuwa kabla?
Yayiva ndakhekhi vomukhombo na omwana va Adamu voikhwikha ukhukhuma ukhwale ulutanchi?
63 Ni Roho ndiye atoaye uzima. Mwili haufaidii kitu chochote. Maneno niliyoyasema kwenu ni roho na ni uzima.
Ve Mepo ovikhomya uwumi. Ombele sagupata ekhenu khyokhyoni. Amamenyu aganenchovile khulyumwe ve mepo nu wumi.
64 Bado kuna watu kati yenu wasioamini.” kwa sababu Yesu alijua tangu mwanzo yule ambaye asiyeweza kuamini na yeye ambaye angemsaliti.
Pakhuva khulenavanu igati mulyumwe avasa vikhwedekha.” Pakhuva o Yesu alumanyile ukhukhuma palutanchi uvesiwesya okhwedekha umwene avale ikhobela.
65 Akawambia, ni kwa sababu hii niliwambia kwamba hakuna mtu awezaye kuja kwangu isipokuwa amepewa na Baba.”
Akhavavula, pakhuva khulugendo olu asikholi umu uvikhwincha kholyune pakhuva apeviwe nu Baba.”
66 Baada ya haya wanafunzi wake wengi walirudi nyuma na hawakuambatana naye tena.
Akhasekhe akha avakongi vingi vakhavuyilesincho khusana pusavakhakongana nave tena.
67 Yesu akawambia wale kumi na wawili, “Je na ninyi mnataka kuondoka?”
O Yesu akhavavula vale kumi na wawili, “Je mwemwe munogwa okhokhega?”
68 Simoni Petro akamjibu, “Bwana twende kwa nani kwani wewe unayo maneno ya uzima wa milele, (aiōnios g166)
Simoni Petro akhanda, “Imbakha tuluta khwani khulyuve khuvule uwumi wa sikhu nchoni, (aiōnios g166)
69 na tumeamini na kujua kuwa wewe ni Mtakatifu wa Mungu.”
twedikhe nukhukera ukhuta uve ve mbaranche va Nguluve.”
70 Yesu akawambia, “Je mimi sikuwachagua ninyi, na mmoja wenu ni ibilisi?
O Yesu akhavavula, “Je one sanikhavachagule omwe, pu paninie yumo mdugo?
71 Sasa alikuwa akiongea kuhusu Yuda, mwana wa Simoni Iskariote, kwa kuwa alikuwa ni yeye akiwa mmoja wa wale kumi na wawili, ambaye ndiye angemsaliti Yesu.
Leno pwalekhunchova okholenga khwa Yuda, omwana va Simoni Iskariote, pakhuva ale vemwene ale paninie na vale kumi na wawili, aveale ikhubera o Yesu.
