Mwanzo 44
1 Yusufu akamwamru msimamizi wa nyumba yake, akisema, “Jaza magunia ya watu hawa kwa chakula, kiasi wawezacho kubeba, na uweke pesa ya kila mtu katika mdomo wa gunia lake.
約瑟吩咐家宰說：「把糧食裝滿這些人的口袋，儘着他們的驢所能馱的，又把各人的銀子放在各人的口袋裏，
2 Uweke kikombe changu, cha fedha, katika mdomo wa gunia la mdogo, na pesa yake ya chakula pia.” Msimamizi akafanya kama Yusufu alivyosema.
並將我的銀杯和那少年人糴糧的銀子一同裝在他的口袋裏。」家宰就照約瑟所說的話行了；
3 Kukapambazuka asubuhi, na wale watu wakaruhusiwa kuondoka, wao na punda zao.
天一亮就打發那些人帶着驢走了。
4 Walipokuwa wametoka mjini lakini hawajafika mbali, Yusufu akamwambia msimamizi wa nyumba yake, “Inuka, uwafuatie wale watu, na utakapowapata, wambie, 'Kwa nini mmelipa uovu badala ya mema?
他們出城走了不遠，約瑟對家宰說：「起來，追那些人去，追上了就對他們說：『你們為甚麼以惡報善呢？
5 Je hiki siyo kikombe ambacho bwana wangu hukinywea, na kikombe akitumiacho kwa uaguzi? Mmefanya vibaya, kwa jambo hili mlilolifanya.”
這不是我主人飲酒的杯嗎？豈不是他占卜用的嗎？你們這樣行是作惡了。』」
6 Msimamizi wa nyumba akawapata na kuwambia maneno haya.
家宰追上他們，將這些話對他們說了。
7 Wakasema, “Kwa nini bwana wetu anasema maneno kama haya? Na iwe mbali na watumishi wako kwamba wanaweza kufanya jambo hili.
他們回答說：「我主為甚麼說這樣的話呢？你僕人斷不能做這樣的事。
8 Tazama, pesa tulizozikuta katika midomo ya magunia yetu, tulizileta kwako kutoka katika nchi ya Kanaani. Ni kwa jinsi gani basi tunaweza kuiba katika nyumba ya bwana wako fedha au dhahabu?
你看，我們從前在口袋裏所見的銀子，尚且從迦南地帶來還你，我們怎能從你主人家裏偷竊金銀呢？
9 Yeyote kitakayeonekana kwake miongoni mwa watumishi wako, atakufa, nasi sote tutakuwa watumwa wa bwana wangu.”
你僕人中無論在誰那裏搜出來，就叫他死，我們也作我主的奴僕。」
10 Msimamizi akasema, “Basi na iwe kwa kadili ya maneno yenu. Yeye ambaye kikombe kitaonekana kwake atakuwa mtumwa wangu, nanyi wengine mtakuwa bila hatia.”
家宰說：「現在就照你們的話行吧！在誰那裏搜出來，誰就作我的奴僕；其餘的都沒有罪。」
11 Kisha kila mtu akaharakisha na kulishusha gunia lake chini. na kila mtu akalifungua gunia lake.
於是他們各人急忙把口袋卸在地下，各人打開口袋。
12 Msimamizi akatafuta. akaanza na mkubwa wa wote na kumaliza kwa mdogo wa wote, na kikombe kikaonekana katika gunia la Benjamini.
家宰就搜查，從年長的起到年幼的為止，那杯竟在便雅憫的口袋裏搜出來。
13 Wakararua mavazi yao. Kila mtu akapakia juu ya punda wake nao wakarudi mjini.
他們就撕裂衣服，各人把馱子抬在驢上，回城去了。
14 Yuda na ndugu zake wakaja katika nyumba ya Yusufu. Bado alikuwepo pale, nao wakainama mbele zake hata chini.
猶大和他弟兄們來到約瑟的屋中，約瑟還在那裏，他們就在他面前俯伏於地。
15 Yusufu akawambia, “Je ni nini hili mlilolifanya? Je hamjui kwamba mtu kama mimi anafanya uaguzi.
約瑟對他們說：「你們做的是甚麼事呢？你們豈不知像我這樣的人必能占卜嗎？」
16 Yuda akasema, “Je tunaweza kumwambia nini bwana wangu? Tuseme nini? au ni jinsi gani twaweza kujithibitisha wenyewe? Mungu ameona uovu wa watumishi wako. Tazama, sisi ni watumwa wa bwana wangu, wote sisi na yule ambaye kikombe kimeonekana mkononi mwake.”
猶大說：「我們對我主說甚麼呢？還有甚麼話可說呢？我們怎能自己表白出來呢？上帝已經查出僕人的罪孽了。我們與那在他手中搜出杯來的都是我主的奴僕。」
17 Yusufu akasema, “Na iwe mbali nami kwamba naweza kufanya hivyo. Mtu ambaye kikombe kimeonekana mkononi mwake, huyu ndiye atakuwa mtumwa wangu, lakini ninyi wengine, nendeni kwa amani kwa baba yenu.”
約瑟說：「我斷不能這樣行！在誰的手中搜出杯來，誰就作我的奴僕；至於你們，可以平平安安地上你們父親那裏去。」
18 Ndipo Yuda alipomkaribia na kusema, “Bwana wangu, tafadhari mwache mtumishi wako aseme neno katika masikio ya bwana wangu, na usiziache hasira zako kuwaka dhidi ya mtumishi wako, kwani wewe ni kama Farao.
猶大挨近他，說：「我主啊，求你容僕人說一句話給我主聽，不要向僕人發烈怒，因為你如同法老一樣。
19 Bwana wangu aliwauliza watumishi wake, kusema, Je mnaye baba au ndugu?'
我主曾問僕人們說：『你們有父親有兄弟沒有？』
20 Nasi tukamwambia bwana wangu, 'Tunaye baba, ni mzee, na mwana wa uzee wake, ni mdogo. Na ndugu yake alishakufa, na yeye peke yake ndiye amebaki kwa mama yake, na baba yake anampenda.'
我們對我主說：『我們有父親，已經年老，還有他老年所生的一個小孩子。他哥哥死了，他母親只撇下他一人，他父親疼愛他。』
21 Nawe ukawambia matumishi wako, 'Mleteni ili nimwone.'
你對僕人說：『把他帶到我這裏來，叫我親眼看看他。』
22 Nasi tukamwambia bwana wangu, 'Kijana hawezi kumwacha babaye. Kwani akimwacha babaye baba yake angekufa.'
我們對我主說：『童子不能離開他父親，若是離開，他父親必死。』
23 Na ukawambia watumishi wako, 'Mdogo wenu asipokuja pamoja nanyi, hamtauona uso wangu tena.'
你對僕人說：『你們的小兄弟若不與你們一同下來，你們就不得再見我的面。』
24 Na ikawa tulipokwenda kwa mtumishi wako baba yangu, tulimwambia maneno ya bwana wangu.
我們上到你僕人－我們父親那裏，就把我主的話告訴了他。
25 Na baba yetu akasema, Nendeni tena, mkatununulie chakula.'
我們的父親說：『你們再去給我糴些糧來。』
26 Nasi tukasema, “Hatuwezi kushuka. Ikiwa mdogo wetu atakuwa nasi, ndipo tutakaposhuka, kwani hatuwezi kuuona uso wa mtu yule mdogo wetu asipokuwa pamoja nasi.'
我們就說：『我們不能下去。我們的小兄弟若和我們同往，我們就可以下去。因為，小兄弟若不與我們同往，我們必不得見那人的面。』
27 Mtumishi wako baba yetu akatwambia, 'Mnajua kwamba mke wangu alinizalia wana wawili.
你僕人－我父親對我們說：『你們知道我的妻子給我生了兩個兒子。
28 Na mmoja akatoka kwangu nami nikasema, “Bila shaka ameraruliwa vipande, na tangu hapo sijamwona.”
一個離開我出去了；我說他必是被撕碎了，直到如今我也沒有見他。
29 Nanyi mkimchukua huyu naye kutoka kwangu mabaya yanaweza kumpata, mtashusha mvi zangu kwa kaburini kwa huzuni. (Sheol h7585)
現在你們又要把這個帶去離開我，倘若他遭害，那便是你們使我白髮蒼蒼、悲悲慘慘地下陰間去了。』 (Sheol h7585)
30 Kwa hiyo, basi, nitapokuja kwa mtumishi wako baba yangu, na kijana hayupo nasi, kwa kuwa uhai wake umefungamanishwa katika uhai wa kijana,
我父親的命與這童子的命相連。如今我回到你僕人－我父親那裏，若沒有童子與我們同在，
31 itakuwa, atakapoona kwamba kijana hayupo nasi atakufa. Na watumishi wako watazishusha mvi za mtumishi wako baba yetu kaburini kwa masikitiko. (Sheol h7585)
我們的父親見沒有童子，他就必死。這便是我們使你僕人－我們的父親白髮蒼蒼、悲悲慘慘地下陰間去了。 (Sheol h7585)
32 Kwani mtumishi wako alikuwa mdhamini wa kijana kwa baba yangu na alisema, 'Ikiwa sitamleta kwako, ndipo nitakapokuwa mwenye hatia kwa baba yangu daima.”
因為僕人曾向我父親為這童子作保，說：『我若不帶他回來交給父親，我便在父親面前永遠擔罪。』
33 Kwa hiyo sasa, tafadhari mwache mtumishi wake akae kama mtumwa kwa bwana wangu badala ya kijana, na umwache kijana aende na ndugu zake.
現在求你容僕人住下，替這童子作我主的奴僕，叫童子和他哥哥們一同上去。
34 Kwa maana nitakwenda jinsi gani kwa baba yangu ikiwa kijana hayupo nami? Ninaogopa kuona mabaya yatakayompata baba yangu.”
若童子不和我同去，我怎能上去見我父親呢？恐怕我看見災禍臨到我父親身上。」
