Mwanzo 44
1 Yusufu akamwamru msimamizi wa nyumba yake, akisema, “Jaza magunia ya watu hawa kwa chakula, kiasi wawezacho kubeba, na uweke pesa ya kila mtu katika mdomo wa gunia lake.
约瑟吩咐家宰说：“把粮食装满这些人的口袋，尽着他们的驴所能驮的，又把各人的银子放在各人的口袋里，
2 Uweke kikombe changu, cha fedha, katika mdomo wa gunia la mdogo, na pesa yake ya chakula pia.” Msimamizi akafanya kama Yusufu alivyosema.
并将我的银杯和那少年人籴粮的银子一同装在他的口袋里。”家宰就照约瑟所说的话行了；
3 Kukapambazuka asubuhi, na wale watu wakaruhusiwa kuondoka, wao na punda zao.
天一亮就打发那些人带着驴走了。
4 Walipokuwa wametoka mjini lakini hawajafika mbali, Yusufu akamwambia msimamizi wa nyumba yake, “Inuka, uwafuatie wale watu, na utakapowapata, wambie, 'Kwa nini mmelipa uovu badala ya mema?
他们出城走了不远，约瑟对家宰说：“起来，追那些人去，追上了就对他们说：‘你们为什么以恶报善呢？
5 Je hiki siyo kikombe ambacho bwana wangu hukinywea, na kikombe akitumiacho kwa uaguzi? Mmefanya vibaya, kwa jambo hili mlilolifanya.”
这不是我主人饮酒的杯吗？岂不是他占卜用的吗？你们这样行是作恶了。’”
6 Msimamizi wa nyumba akawapata na kuwambia maneno haya.
家宰追上他们，将这些话对他们说了。
7 Wakasema, “Kwa nini bwana wetu anasema maneno kama haya? Na iwe mbali na watumishi wako kwamba wanaweza kufanya jambo hili.
他们回答说：“我主为什么说这样的话呢？你仆人断不能做这样的事。
8 Tazama, pesa tulizozikuta katika midomo ya magunia yetu, tulizileta kwako kutoka katika nchi ya Kanaani. Ni kwa jinsi gani basi tunaweza kuiba katika nyumba ya bwana wako fedha au dhahabu?
你看，我们从前在口袋里所见的银子，尚且从迦南地带来还你，我们怎能从你主人家里偷窃金银呢？
9 Yeyote kitakayeonekana kwake miongoni mwa watumishi wako, atakufa, nasi sote tutakuwa watumwa wa bwana wangu.”
你仆人中无论在谁那里搜出来，就叫他死，我们也作我主的奴仆。”
10 Msimamizi akasema, “Basi na iwe kwa kadili ya maneno yenu. Yeye ambaye kikombe kitaonekana kwake atakuwa mtumwa wangu, nanyi wengine mtakuwa bila hatia.”
家宰说：“现在就照你们的话行吧！在谁那里搜出来，谁就作我的奴仆；其余的都没有罪。”
11 Kisha kila mtu akaharakisha na kulishusha gunia lake chini. na kila mtu akalifungua gunia lake.
于是他们各人急忙把口袋卸在地上，各人打开口袋。
12 Msimamizi akatafuta. akaanza na mkubwa wa wote na kumaliza kwa mdogo wa wote, na kikombe kikaonekana katika gunia la Benjamini.
家宰就搜查，从年长的起到年幼的为止，那杯竟在便雅悯的口袋里搜出来。
13 Wakararua mavazi yao. Kila mtu akapakia juu ya punda wake nao wakarudi mjini.
他们就撕裂衣服，各人把驮子抬在驴上，回城去了。
14 Yuda na ndugu zake wakaja katika nyumba ya Yusufu. Bado alikuwepo pale, nao wakainama mbele zake hata chini.
犹大和他弟兄们来到约瑟的屋中，约瑟还在那里，他们就在他面前俯伏于地。
15 Yusufu akawambia, “Je ni nini hili mlilolifanya? Je hamjui kwamba mtu kama mimi anafanya uaguzi.
约瑟对他们说：“你们做的是什么事呢？你们岂不知像我这样的人必能占卜吗？”
16 Yuda akasema, “Je tunaweza kumwambia nini bwana wangu? Tuseme nini? au ni jinsi gani twaweza kujithibitisha wenyewe? Mungu ameona uovu wa watumishi wako. Tazama, sisi ni watumwa wa bwana wangu, wote sisi na yule ambaye kikombe kimeonekana mkononi mwake.”
犹大说：“我们对我主说什么呢？还有什么话可说呢？我们怎能自己表白出来呢？ 神已经查出仆人的罪孽了。我们与那在他手中搜出杯来的都是我主的奴仆。”
17 Yusufu akasema, “Na iwe mbali nami kwamba naweza kufanya hivyo. Mtu ambaye kikombe kimeonekana mkononi mwake, huyu ndiye atakuwa mtumwa wangu, lakini ninyi wengine, nendeni kwa amani kwa baba yenu.”
约瑟说：“我断不能这样行！在谁的手中搜出杯来，谁就作我的奴仆；至于你们，可以平平安安地上你们父亲那里去。”
18 Ndipo Yuda alipomkaribia na kusema, “Bwana wangu, tafadhari mwache mtumishi wako aseme neno katika masikio ya bwana wangu, na usiziache hasira zako kuwaka dhidi ya mtumishi wako, kwani wewe ni kama Farao.
犹大挨近他，说：“我主啊，求你容仆人说一句话给我主听，不要向仆人发烈怒，因为你如同法老一样。
19 Bwana wangu aliwauliza watumishi wake, kusema, Je mnaye baba au ndugu?'
我主曾问仆人们说：‘你们有父亲有兄弟没有？’
20 Nasi tukamwambia bwana wangu, 'Tunaye baba, ni mzee, na mwana wa uzee wake, ni mdogo. Na ndugu yake alishakufa, na yeye peke yake ndiye amebaki kwa mama yake, na baba yake anampenda.'
我们对我主说：‘我们有父亲，已经年老，还有他老年所生的一个小孩子。他哥哥死了，他母亲只撇下他一人，他父亲疼爱他。’
21 Nawe ukawambia matumishi wako, 'Mleteni ili nimwone.'
你对仆人说：‘把他带到我这里来，叫我亲眼看看他。’
22 Nasi tukamwambia bwana wangu, 'Kijana hawezi kumwacha babaye. Kwani akimwacha babaye baba yake angekufa.'
我们对我主说：‘童子不能离开他父亲，若是离开，他父亲必死。’
23 Na ukawambia watumishi wako, 'Mdogo wenu asipokuja pamoja nanyi, hamtauona uso wangu tena.'
你对仆人说：‘你们的小兄弟若不与你们一同下来，你们就不得再见我的面。’
24 Na ikawa tulipokwenda kwa mtumishi wako baba yangu, tulimwambia maneno ya bwana wangu.
我们上到你仆人—我们父亲那里，就把我主的话告诉了他。
25 Na baba yetu akasema, Nendeni tena, mkatununulie chakula.'
我们的父亲说：‘你们再去给我籴些粮来。’
26 Nasi tukasema, “Hatuwezi kushuka. Ikiwa mdogo wetu atakuwa nasi, ndipo tutakaposhuka, kwani hatuwezi kuuona uso wa mtu yule mdogo wetu asipokuwa pamoja nasi.'
我们就说：‘我们不能下去。我们的小兄弟若和我们同往，我们就可以下去。因为，小兄弟若不与我们同往，我们必不得见那人的面。’
27 Mtumishi wako baba yetu akatwambia, 'Mnajua kwamba mke wangu alinizalia wana wawili.
你仆人—我父亲对我们说：‘你们知道我的妻子给我生了两个儿子。
28 Na mmoja akatoka kwangu nami nikasema, “Bila shaka ameraruliwa vipande, na tangu hapo sijamwona.”
一个离开我出去了；我说他必是被撕碎了，直到如今我也没有见他。
29 Nanyi mkimchukua huyu naye kutoka kwangu mabaya yanaweza kumpata, mtashusha mvi zangu kwa kaburini kwa huzuni. (Sheol h7585)
现在你们又要把这个带去离开我，倘若他遭害，那便是你们使我白发苍苍、悲悲惨惨地下阴间去了。’ (Sheol h7585)
30 Kwa hiyo, basi, nitapokuja kwa mtumishi wako baba yangu, na kijana hayupo nasi, kwa kuwa uhai wake umefungamanishwa katika uhai wa kijana,
我父亲的命与这童子的命相连。如今我回到你仆人—我父亲那里，若没有童子与我们同在，
31 itakuwa, atakapoona kwamba kijana hayupo nasi atakufa. Na watumishi wako watazishusha mvi za mtumishi wako baba yetu kaburini kwa masikitiko. (Sheol h7585)
我们的父亲见没有童子，他就必死。这便是我们使你仆人—我们的父亲白发苍苍、悲悲惨惨地下阴间去了。 (Sheol h7585)
32 Kwani mtumishi wako alikuwa mdhamini wa kijana kwa baba yangu na alisema, 'Ikiwa sitamleta kwako, ndipo nitakapokuwa mwenye hatia kwa baba yangu daima.”
因为仆人曾向我父亲为这童子作保，说：‘我若不带他回来交给父亲，我便在父亲面前永远担罪。’
33 Kwa hiyo sasa, tafadhari mwache mtumishi wake akae kama mtumwa kwa bwana wangu badala ya kijana, na umwache kijana aende na ndugu zake.
现在求你容仆人住下，替这童子作我主的奴仆，叫童子和他哥哥们一同上去。
34 Kwa maana nitakwenda jinsi gani kwa baba yangu ikiwa kijana hayupo nami? Ninaogopa kuona mabaya yatakayompata baba yangu.”
若童子不和我同去，我怎能上去见我父亲呢？恐怕我看见灾祸临到我父亲身上。”
