Mwanzo 35
1 Mungu akamwambia Yakobo, “Inuka, panda kwenda Betheli, na ukae pale. Unijengee madhabahu pale, niliyekutokea pale ulipomkimbia Esau kaka yako.”
上帝對雅各說：「起來！上伯特利去，住在那裏；要在那裏築一座壇給上帝，就是你逃避你哥哥以掃的時候向你顯現的那位。」
2 Kisha Yakobo akawambia nyumba yake na wote aliokuwa nao, “Wekeni mbali miungu yote ya kigeni iliyo kati yenu, jitakaseni wenyewe, na kubadili mavazi yenu.
雅各就對他家中的人並一切與他同在的人說：「你們要除掉你們中間的外邦神，也要自潔，更換衣裳。
3 Kisha tuondoke na kwenda Betheli. Nitajenga pale madhabahu kwa Mungu, aliyenijibu katika siku ya shida yangu, naye amekuwa pamoja nami kila nilikokwenda.
我們要起來，上伯特利去，在那裏我要築一座壇給上帝，就是在我遭難的日子應允我的禱告、在我行的路上保佑我的那位。」
4 Hivyo wakampa Yakobo miungu yote ya kigeni iliyokuwa mikononi mwao, na heleni zilizokuwa katika masikio yao. Yakobo akazifukia chini ya mwaloni uliokuwa karibu na Shekemu.
他們就把外邦人的神像和他們耳朵上的環子交給雅各；雅各都藏在示劍那裏的橡樹底下。
5 Kwa kadili walivyo safiri, Mungu akaifanya miji yote iliyokuwa karibu nao kuhofu, hivyo watu hao hawakuwafuatia wana wa Yakobo.
他們便起行前往。上帝使那周圍城邑的人都甚驚懼，就不追趕雅各的眾子了。
6 Hivyo Yakobo akafika Luzu(ndiyo Betheli), ulioko katika nchi ya Kanaani, yeye na watu wote aliokuwa nao.
於是雅各和一切與他同在的人到了迦南地的路斯，就是伯特利。
7 Alijenge madhabahu na kuliita eneo hilo El Betheli, kwa sababu Mungu alikuwa amejifunua kwake, alipokuwa akimkimbia ndugu yake.
他在那裏築了一座壇，就給那地方起名叫伊勒‧伯特利；因為他逃避他哥哥的時候，上帝在那裏向他顯現。
8 Debora, mlezi wa Rebeka, akafa. Akazikwa chini kutoka Betheli chini ya mwaloni, hivyo ikaitwa Aloni Bakuthi.
利百加的奶母底波拉死了，就葬在伯特利下邊橡樹底下；那棵樹名叫亞倫‧巴古。
9 Yakobo alipokuja kutoka Padani Aramu, Mungu akamtokea tena na kumbariki.
雅各從巴旦‧亞蘭回來，上帝又向他顯現，賜福與他，
10 Mungu akamwambia, “Jina lako ni Yakobo, lakini jina lako halitakuwa Yakobo tena. Jina lako litakuwa Israeli.” Hivyo Mungu akamwita jina lake Israeli.
且對他說：「你的名原是雅各，從今以後不要再叫雅各，要叫以色列。」這樣，他就改名叫以色列。
11 Mungu akamwambia, “Mimi ni Mungu Mwenyezi, Uwe mwenye kuzaa na kuongezeka. Taifa na wingi wa mataifa watakujia, na wafalme watatoka miongoni mwa uzao wako.
上帝又對他說：「我是全能的上帝；你要生養眾多，將來有一族和多國的民從你而生，又有君王從你而出。
12 Nchi ambayo nilimpa Ibrahimu na Isaka, nitakupa wewe. Nami nitaupa pia uzao wako baada yako nchi hii.”
我所賜給亞伯拉罕和以撒的地，我要賜給你與你的後裔。」
13 Mungu akapanda kutoka mahali alipoongea naye.
上帝就從那與雅各說話的地方升上去了。
14 Yakobo akaweka nguzo katika eneo ambalo Mungu alikuwa ameongea naye, nguzo ya jiwe. Akamimina juu yake sadaka ya kinywaji na akamimina mafuta juu yake.
雅各便在那裏立了一根石柱，在柱子上奠酒，澆油。
15 Yakobo akaiita sehemu Mungu aliyoongea naye, Betheli
雅各就給那地方起名叫伯特利。
16 Wakaendelea na safari kutoka Betheli. Walipokuwa kitambo kabla ya kufika Efrathi, Raheli akashikwa na uchungu.
他們從伯特利起行，離以法他還有一段路程，拉結臨產甚是艱難。
17 Akawa na utungu mzito. Alipokuwa katika utungu mzito zaidi, mkunga akamwambia, “Usiogope, kwani sasa utapata mtoto mwingine wa kiume.”
正在艱難的時候，收生婆對她說：「不要怕，你又要得一個兒子了。」
18 Hata alipokaribia kufa, kwa pumzi yake ya mwisho akamwita jina lake Benoni, lakini baba yake akamwita jina lake Benjamini.
她將近於死，靈魂要走的時候，就給她兒子起名叫便‧俄尼；他父親卻給他起名叫便雅憫。
19 Raheli akafa na kuzikwa katika njia iendayo Efrathi (ndio Bethlehemu).
拉結死了，葬在以法他的路旁；以法他就是伯利恆。
20 Yakobo akaweka nguzo katika kaburi lake. Ndiyo alama ya kaburi la Raheli hata leo.
雅各在她的墳上立了一統碑，就是拉結的墓碑，到今日還在。
21 Israeli akaendelea na safari na akaweka hema yake kuvuka mnara wa walinzi wa kondoo.
以色列起行前往，在以得臺那邊支搭帳棚。
22 Yakobo alipokuwa akiishi katika nchi hiyo, Rubeni akalala na Bilha suria wa baba yake, na Israeli akasikia kuhusu hilo. Basi Yakobo alikuwa na wana kumi na mbili.
以色列住在那地的時候，呂便去與他父親的妾辟拉同寢，以色列也聽見了。 雅各共有十二個兒子。
23 Wanawe kwa Lea walikuwa Rubeni, mzaliwa wa kwanza wa Yakobo, na Simoni, Lawi, Yuda, Isakari, na Zabuloni.
利亞所生的是雅各的長子呂便，還有西緬、利未、猶大、以薩迦、西布倫。
24 Wanawe kwa Raheli walikuwa Yusufu na Benjamini.
拉結所生的是約瑟、便雅憫。
25 Wanawe kwa Bilha, mjakazi wa Raheli walikuwa Dani na Naftali.
拉結的使女辟拉所生的是但、拿弗他利。
26 Wana wa Zilpa, mjakazi wa Lea, walikuwa Gadi na Asheri. Hawa wote walikuwa wana wa Yakobo waliozaliwa kwake huko Padani Aramu.
利亞的使女悉帕所生的是迦得、亞設。這是雅各在巴旦‧亞蘭所生的兒子。
27 Yakobo akaja kwa Isaka, baba yake, huko Mamre katika Kiriathi Arba (jina sawa na Hebroni), alipoishi Ibrahimu na Isaka.
雅各來到他父親以撒那裏，到了基列‧亞巴的幔利，乃是亞伯拉罕和以撒寄居的地方；基列‧亞巴就是希伯崙。
28 Isaka akaishi miaka mia moja na themanini.
以撒共活了一百八十歲。
29 Isaka akapumua pumzi yake ya mwisho na akafa, na akakusanywa kwa wahenga wake, na mtu mzee amejaa siku. Esau na Yakobo, wanawe, wakamzika.
以撒年紀老邁，日子滿足，氣絕而死，歸到他列祖那裏。他兩個兒子以掃、雅各把他埋葬了。
