Torati 5
1 Musa aliwaita Israeli yote na akasema nao, “Sikiliza, Israeli, kwa amri na sheria ambazo nitasema katika masikio yenu leo, muweze kujifunza na kuzishika.
梅瑟召集了全以色列人，對他們說：「請聽我今日向你們耳中所宣示的法令和規則，務要學習遵行。
2 Yahwe Mungu wetu alifanya agano nasi huko Horeb.
上主我們的天主在曷勒布與我們立了約。
3 Yahwe hakufanya agano hili pamoja na mababu zetu, lakini na sisi, sisi wote tu hai hapa leo.
上主並不是與我們的祖先立了這約，而是與我們今日在這裏尚生存的眾人。
4 Yahwe alizungumza nawe uso kwa uso kwenye mlima toka katikati mwa moto
上主在山上，從火中面對面地與你們談過話。
5 (Nilisimama kati ya Yahwe na wewe kwa wakati huo, kukufunulia wewe neno lake, kwa kuwa ulikuwa umeogopa kwa sababu ya moto, na haukwenda juu ya mlima), Yahwe alisema,
那時我站在上主和你們中間，給你們傳達上主的話，因為你們一見火便害了怕，沒有上到山上去。上主說：「
6 'Mimi ni Yahweh Mungu wako, niliyekutoa katika nchi ya Misri, kutoka nyumba ya utumwa.
我是上主，你的天主，我曾領你離開埃及地，那為奴之家，
7 Hautakuwa na miungu mingine mbele yangu.
除我以外，你不可有別的神。
8 Hautajifanyia mwenyewe sanamu ya kuchonga wala mfano wa kitu chochote kilicho juu mbinguni, au kilicho chini ya dunia, au kilicho chini ya maji.
你不可為自己雕刻偶像，或製造任何上天下地，或地下水中所有各物的形像。
9 Hautavisujudia au kuvitumikia, kwa kuwa Mimi, Yahwe Mungu wako, ni Mungu wa wivu, Nawaadhibu uovu wa mababu kwa kuleta adhabu juu ya watoto, kwa kizazi cha tatu na cha nne cha wale wanichukiao,
你不可叩拜，也不可事奉這樣的偶像，因為我上主，你的天主是忌邪的天主。對於恨我的人，我必在子孫身上追罰他們祖先的罪惡，直到第三代，第四代；
10 na kuonesha agano la uaminifu kwa maelfu, kwa wale wanaonipenda na kushika amri zangu.
對於愛我，守我誡命的人，我對他們施行仁慈，直到千代。
11 Hautalichukua jina la Yahwe Mungu wako bure, kwa kuwa Yahwe hatamshikilia kuwa ana hatia yeye alichukuae jina bure.
你不可妄呼上主，你天主的名，因為上主決不放過妄呼他名的人。
12 Zingantia siku ya Sabato kwa kuiweka takatifu, kama Yahwe Mungu wako alivyokuamuru.
當照上主，你的天主吩咐的，遵守安息日，奉為聖日。
13 Kwa siku sita utafanya kazi na fanya kazi zako zote,
六天你當勞作，做你一切工作；
14 lakini siku ya saba ni Sabato kwa Yahwe Mungu wako. Kwa siku hiyo hautafanya kazi yoyote- si wewe, wala mwana wako, wala binti yako, wala mjakazi wako wa kiume, wala maksai wako, wala punda wako, wala mifugo wako, wala mgeni yeyote aliye katika malango yako. Hii ni kwamba mjakazi wako wa kiume na mjakazi wako wa kike wapate kumpuzika pamoja na wewe.
第七天是上主你天主的安息日，你和你的子女、僕婢、牛驢、你所有的牲畜，以及住在你城內的外方人，都不應做任何工作，好使你的僕婢能和你一樣獲得安息。
15 Utakumbuka katika akili yako kwamba ulikuo mtumwa katika nchi ya Misri, na Yahwe Mungu wako alikutoa kutoka huko kwa mkono wa uweza na mkono ulionyoshwa. Kwa hiyo Yahwe Mungu wako amekuamuru kuitunza siku ya Sabato.
你應記得：你在埃及地也曾做過奴隸，上主你的天主以大能的手和伸展的臂，將你從那裏領出來；為此，上主你的天主吩咐你守安息日。
16 Mheshimu baba yako na mama yako, kama Yahwe Mungu wako alivyokuamuru kufanya, ili kwamba uweze kuishi muda mrefu katika nchi ambayo Yahwe Mungu wako akupa, ili kwamba iende kwa uzuri kwako.
應照上主你的天主吩咐你的，孝敬你的父母，好使你能享高壽，並在上主你的天主賜給你的土地內，獲享幸福。
17 Hautaua,
不可殺人。
18 hautazini,
不可姦淫。
19 hautaiba,
不可偷盜。
20 hautashuhudia uongo dhidi ya ndugu yako.
不可作假見證害你的近人。
21 Hautamtamani mke wa jirani yako, hautatamani nyumba ya jirani yako, shamba lake, au mjakazi wake wa kiume, au mjakazi wake wa kike, maksai au punda wako, au chochote ambacho ni mali ya jirani yako.
不可貪戀你近人的妻子；不可貪圖你近人的房屋、田地、僕婢、牛驢，以及屬於你近人的一切事物。」
22 Haya maneno Yahwe alisema kwa sauti kubwa kwa kusanyiko lako lote kwenye mlima toka katikati mwa moto, mawingu, giza zito, hakuongeza maneno yoyote zaidi. Na aliandika chini kwenye mbao mbili za mawe na akanipa mimi.
這是上主在山上，由火中，由濃雲黑暗裏，大聲對你們會眾所說的話，再沒有加添什麼；並將這些話寫在兩塊石版上，交給了我。
23 Ilipokaribia, pindi uliposikia sauti toka katikati mwa giza, wakati mlima unawaka moto, kuwa mlikuja karibu nami, wazee wako wote, na wakuu wa makibila yako.
當山上火燄四射，你們聽到由黑暗中發出來的聲音時，你們各支派的首領和長老，都來到我跟前，
24 Ulisema, Tazama, Yahwe Mungu wetu ametuonesha utukufu wake na ukuu wake, na tumeisikia sauti yake toka katikati mwa moto, tumeona leo kwamba wakati Mungu azungumza na watu, wanaweza kuishi.
說：「看，上主我們的天主，使我們看見了他的榮耀和偉大，我們也聽見了他由火中發出的聲音；今日我們見了天主與人說話，而人還能生存!
25 Lakini kwanini tufe? Kwa kuwa mto huu mkuu utatutoshereza sisi; kama tutasikia sauti ya Yahwe Mungu wetu tena, tutakufa.
現在，我們為什麼要冒死，為這大火所吞滅﹖如果我們繼續聽上主我們天主的聲音，我們必死無疑。
26 Kwa kuwa badala yetu kuna miongoni mwetu wa mwili ambao wamesikia sauti ya Mungu aliye hai akizungumza toka katikati mwa moto na kuishi, kama tulivyofanya?
因為凡有血肉的人，有誰如我們一樣，聽到永生的天主由火中說話的聲音，而仍能生存呢﹖
27 Kwenu ninyi, mnapaswa kwenda na kusikiliza kila kitu ambacho Yahwe Mungu wetu asema; rudia kwetu kila kitu ambacho Yahwe Mungu wetu asema kwenu; tutamsikiliza na kumtii.'
請你近前去，聆聽上主我們的天主所說的一切；然後你將上主我們的天主對你所說的話，轉告給我們；我們必聽從，也必遵行。」
28 Yahweh alisikia maneno yenu pindi mlipozungumza nami. Alisema na mimi, “Nimekwisha sikia maneno ya watu hawa, kile wanasema kwako. Kile walichosema kilikuwa kizuri.
你們對我所說的話，上主聽見了；遂對我說：「我聽見了這人民對你所說的話；他們所說的都對。
29 Oh, kulikuwa na moyo wa namba hiyo ndani yao, kwamba wataniheshimu na daima kushika amri zangu zote, ili iweze kuwa vizuri kwao na pamoja na watoto wao milele!
惟願他們常存這樣的心思，敬畏我，遵行我的一切誡命，好使他們和他們的子孫永享幸福。
30 Nenda useme nao, “Rudini kwenye mahema.”
你去對他們說：你們回到你們的帳幕內去。
31 Lakini kwenu, simama karibu nami, na nitakuambia amri zote, sheria, na maagizo ambayo mtawafundisha, ili kwamba waweze kuyashika katika nchi ambayo nitawapa kumiliki.'
但是，你應留在我這裏，我要將一切誡命。法令和規則訓示你，你再教訓他們，好叫他們在我賜給他們作為產業的地上遵行。」
32 Utashika, kwa hiyo, kile Yahwe Mungu wenu amewaamuru; hamtageukia mkono wa kulia au kushoto.
所以你們應完全照上主你們的天主所吩咐你們的行事，不可偏右偏左。
33 Mtatembea katika njia zote ambazo Yahwe Mungu wenu, amewaamuru ili kusudi muweze kuishi, na ili kwamba iweze kwenda vizuri kwenu, na kwamba muweze kuongeza siku zenu katika nchi ambayo mtaimiliki.
在一切事上，只應履行上主你們的天主給你們指定的道路，好使你們在你們要去佔領的地方，得以生存、興盛、長壽。
