Torati 24

1 Mwanamume akimchukua mke na kumuoa, na mke asipokubalika machoni pa mumewe kwa sababu kagundua jambo ambalo si jema kwake, basi anatakiwa amwandikie talaka, aiweke mkononi mwake, na kumfukuza nyumbani kwake.

Hagi mago ne'mo'ma mago a'ma eri'ne'nigeno, ana a'mo'ma agri'ma azeri musema osinkeno, ana a'mofoma havizama'ama neve'ma keno erifore hanuno'a, aravema atane avonkreno ana ara azampi nenteno, noma'afintira huntegahie.

2 Akishaondoka nyumbani kwake, anaweza kwenda na kuwa mke wa mwanamume mwingine.

Hagi ana a'mo'ma noma'a atreno vuno, ru vema omerinkeno,

3 Iwapo mume wa pili akamchukia na kumwandikia talaka, akaiweka mkononi mwake, na kumfukuza nyumbani kwake; au huyu mume wa pili akafariki, mwanamume aliyemchukua kuwa mke wake –

ana vemo'ma avesima ontesuno'a, ete ese ve'amo'ma hu'neaza huno'ma, aravema atane avonkreno azampi nenteno noma'afinti huntege, agrama frige'ma hinkeno'a,

4 basi mume wa awali, yule aliyemfukuza mara ya kwanza, haruhusiwi kumchukua tena awe mke wake, baada ya yeye kuwa mchafu, kwa maana hiyo itakuwa ni chukizo kwa Yahwe. Hautakiwi kusababisha nchi iwe na hatia, nchi ambayo Yahwe Mungu wako anakupatia kama urithi.

ese ve'amo'a ana ara e'origahie. Na'ankure agra ru vene maseno agra'a azeri pehenage hu'neankino, ese ve'are'ma esiana, Ra Anumzamofo avurera kasrino haviza hu'nesia avu'ava nehuno, kumi avreno Ra Anumzana tamagri Anumzamo'ma tamami'nia mopafina egahie.

5 Mwanamume atakapochukua mke mpya, hatakwenda vitani na jeshi, na wala hataamrishwa kwenda kwenye shughuli yoyote ya kulazimishwa; atakuwa huru kuwa nyumbani kwa mwaka mzima na atamfurahisha mke wake aliyemchukua.

Hagi menima zahufama a'ma eri'nesia nera, sondia manige, kamani eri'za kva omiho. Hanki atrenkeno menima eri'nea a'enena musena huno mago kafu kuma'are manino.

6 Mwanamume yeyote hatachukua kinu wala jiwe la kinu kama dhamana, kwa maana hivyo itakuwa kuchukua Maisha ya mtu kama dhamana.

Mago vahe'mo'ma tamagripinti'ma nofi'ma nehanigetma, eme nenaminka eri'nana avame'zane hunka witima refuzafu'mape havea e'oriho. Na'akure ne'zama retro'ma hu'za ne'zankura hakegahaze.

7 Iwapo mwanamume kakutwa kamteka mmoja wa kaka zake miongoni mwa watu wa Israeli, na kumtendea kama mtumwa na kisha kumuuza, huyo mwizi lazima afe; na utakuwa umeondoa uovu miongoni mwenu.

Hagi mago'mo'ma Israeli vahe'ma musufaseno kazokazo eri'za vahekna huno kegava huge, zagore'ma avreno ome atrege'ma hania nera, ahenkeno frino. E'ina'ma hanutma amu'notmifintira kefo avu'ava zana eri atregahaze.

8 Kuwa mwangalifu kuhusu kiini chochote cha ukoma, ili kwamba uwe makini katika kuchunguza na kufuata kila agizo linalopewa kwako ambalo makuhani, Walawi, wanakufundisha; kama nilivyowaamuru, ili utekeleze.

Fugo krima erisutma kvahu so'e huneta, Pristi vahe'mo'zama tamasamisaza kea avaririho. Kema zamasami'noa kema tamasamisageta avaririso'e hiho.

9 Kumbukeni nini Yahwe Mungu wako alichomfanya Miriam ulipokuwa ukitoka Misri.

Hagi Isipiti'ma neageno Ra Anumzana tamagri Anumzamo'ma Miriamuma hunte'nea zankura, tamagera okaniho.

10 Utoapo mkopo wa aina yoyote kwa jirani yako, hautakiwi kwenda ndani ya nyumba yake kutafuta dhamana yake.

Hagi tava'onka'are'ma nemanisimo'ma mago'a zama nofi'ma hu'nena, kagra kavesitera anamofo nompina vunka anama nofi'ma hu'nea zante eme nenamino eri'nia avame zane hunka mago zana noma'afintira ome e'orio.

11 Utasimama nje, na mwanamume aliyekopa kwako ataleta dhamana yake nje kwako.

Hagi fegi'a mani'negeno, ana avame'zana agra'a eme kamino.

12 Iwapo ni mtu maskini, hautakiwi kulala na dhamana yake ikiwa mikononi mwako.

Hagi tava'onka'are'ma nemanisimofoma amunte omne'nenama eme negami'na erisua avame'zane huno'ma nakre ku'ama erino eme kamina, ana nakre kura erinka ome ante'negeno hani huno kora otino.

13 Hakika unapaswa kumrejeshea dhamana yake kabla jua halijazama, ili aweze kulala ndani ya vazi lake na akubariki; itakuwa utakatifu kwako mbele za Yahwe Mungu wako.

Ana nakre ku'a zagea uofre'nena erinka eme amigeno, zasi'ma avesi'zankura kofino nemaseno, Anumzamofona antahigenkeno asomura huganteno. E'ina'ma hanunka Ra Anumzana tamagri Anumzamofo avurera fatgo kavukva hugahane.

14 Hautakiwi kumuonea mtumishi wa kuajiriwa ambaye ni maskini na mhitaji, hata kama ni jamaa wa Israeli, au ni kati ya wageni mbao wamo katika nchi ndani ya malango ya mji wako;

Hagi zamunte omne vahe'ma Israeli vahepintiro, emani vahepinti'ma kema hananke'za zagore'ma eri'zanka'ama emeri negantesagenka, zamazeri havizana osuo.

15 Kila siku unapaswa kumlipa mshahara wake; jua halipaswi kuzama kabla ya suala hili kutatuliwa, kwa maana ni maskini na anautegemea. Fanya hivi ili asilie dhidi yako kwa Yahwe, na kwamba isiwe ikawa dhambi ambayo umeitenda.

Ana zupage zagea uofre'nena eri'zama erisaza mizazamia zamio. Na'ankure zamagra zamunte omne'neanki'za avega ante'za manigahaze. Hagi ame hunka ko'ma mizazmima ozamisanke'za, Ra Anumzamofontega krafa hanagenka, kagra kumi hugahane.

16 Wazazi hawapaswi kuuwawa kwa niaba ya watoto wao, na wala watoto hawapaswi kuuawa kwa niaba ya wazazi wao. Badala yake, kila mtu anapaswa kuuwawa kwa dhambi yake mwenyewe.

Hagi mofavre'aramimofo kumitera arera afana zamahe ofriho. Hagi ana zanke hutma zamarera zamafa kumitera mofavreramina zamahe ofriho. Hagi iza'o kumi'ma hanimofo ahenkeno, agra'a kumitera frino.

17 Haupaswi kutumia nguvu kuchukua haki inayomhusu mgeni au yatima, wala kuchukua vazi la mjane kama dhamana.

Hagi tamagranema ru mopafi vahe'ma emani vahe'ene, megusa mofavrenena knare hutma kegava huzmanteho. Hagi kento a'mo'ma mago'a zama tamagripinti'ma nofi'ma hanigetma, anama nofi'ma hu'nere'ma eme neramino erisia avame'zane hutma kukena'a e'oriho.

18 Badala yake, unapaswa ukumbuke ya kwamba ulikuwa mtumwa Misri, na kwamba Yahwe Mungu wako alikukomboa kutoka kule. Kwa hiyo ninakuagiza kutii amri hii.

Hianagi Isipima kazokazo eri'za vahe'ma mani'nazageno, Ra Anumzana tamagri Anumzamo'ma ana kazokazo eri'zampinti'ma tamavreno'ma atirami'nea zankura tamagera okaniho. E'ina hu'negu kasegema tamasamuana avaririho.

19 Utakapovuna zao lako shambani mwako, na ukasahau kipande cha mbegu shambani, haupaswi kurudi na kukichukua; kinapaswa kuwa cha mgeni, cha yatima, au cha mjane, ili Yahwe Mungu wako akubariki katika kazi ya mikono yako.

Hagi hozatamifinti'ma witima nevasagesutma evurami'nia witima tamagemakanita esunka, ete vuta ome zo'ogiho. E'ima evurami'nia witia, ru vahe'ma tamagranema emani vahe'mofone, megusa mofavreramimofone, kento a'nemofo ne'za megahie. E'inama hanageno'a maka zama hanafina, Ra Anumzana tamagri Anumzamo'a asomu huramantegahie.

20 Utakapotikisa mti wako wa mzeituni, haupaswi kupanda juu ya matawi tena; itakuwa kwa ajili ya mgeni, kwa yatima na kwa mjane.

Hagi olive zafa ragama tagisutma, ete mago'enena vutma zafare'ma mesiama'agura ome ohakeho. Hagi tagisageno zafare'ma mesia raga, ru mopafinti'ma enemania vahe'mofone, megusa mofavreramimofone, kento a'nemofo ne'za megahie.

21 Utakapokusanya mizabibu shambani mwako, haupaswi kukusanya masazo yake tena. Kinachobaki kitakuwa cha mgeni, cha yatima na cha mjane.

Hagi krepi ragama waini hozaka'afinti'ma tagisunka, magoke zupa tagio. Hagi ete vunka mago'enena ome ontagio. Hagi tagitesankeno e'ima zafare'ma mesia raga, ru mopafinti'ma enemania vahe'mofone, megusa mofavreramimofone, kento a'nemofo ne'za megahie.

22 Unatakiwa ukumbuke kuwa ulikuwa mtumwa katika nchi ya Misri; kwa hiyo nakuagiza kutii amri hii.

Hagi ko'ma Isipima kazokazo eri'za vahe'ma tamagrama mani'naza zankura tamagera okaniho. E'ina hu'nagu ama ana nanekea amage anteho hu'na neramasmue.