Torati 24
1 Mwanamume akimchukua mke na kumuoa, na mke asipokubalika machoni pa mumewe kwa sababu kagundua jambo ambalo si jema kwake, basi anatakiwa amwandikie talaka, aiweke mkononi mwake, na kumfukuza nyumbani kwake.
Sa dihang ang lalaki mangita ug pangasaw-onon ug mangasawa kaniya, kung wala siya makakaplag ug kaluoy sa iyang mga mata tungod kay adunay siyay nakaplagan nga pipila ka dili maayong butang kaniya, nan magsulat ang lalaki alang kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug ihatag kini sa iyang kamot, ug pagawason siya sa iyang pinuy-anan.
2 Akishaondoka nyumbani kwake, anaweza kwenda na kuwa mke wa mwanamume mwingine.
Sa paggawas niya sa pinuy-anan sa lalaki, makalakaw na siya ug mahimong asawa sa laing lalaki.
3 Iwapo mume wa pili akamchukia na kumwandikia talaka, akaiweka mkononi mwake, na kumfukuza nyumbani kwake; au huyu mume wa pili akafariki, mwanamume aliyemchukua kuwa mke wake –
Kung ang ikaduhang bana magdumot na usab kaniya ug magsulat kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug ihatag kini sa iyang kamot, ug paggawason siya sa iyang pinuy-anan; o kung mamatay ang ikaduhang bana, ang lalaki nga nangasawa kaniya—
4 basi mume wa awali, yule aliyemfukuza mara ya kwanza, haruhusiwi kumchukua tena awe mke wake, baada ya yeye kuwa mchafu, kwa maana hiyo itakuwa ni chukizo kwa Yahwe. Hautakiwi kusababisha nchi iwe na hatia, nchi ambayo Yahwe Mungu wako anakupatia kama urithi.
nan ang iyang unang bana, nga nagpagawas kaniya, dili na makapangasawa kaniya pag-usab, kay human na siya mahugawi; kay dulumtanan kana kang Yahweh. Kinahanglan nga dili ka mahimong hinungdan nga masad-an ang yuta, ang yuta nga gihatag kanimo ni Yahweh nga imong Dios ingon nga panulundon.
5 Mwanamume atakapochukua mke mpya, hatakwenda vitani na jeshi, na wala hataamrishwa kwenda kwenye shughuli yoyote ya kulazimishwa; atakuwa huru kuwa nyumbani kwa mwaka mzima na atamfurahisha mke wake aliyemchukua.
Kung ang lalaki bag-o lamang mangasawa, dili siya moadto sa panggubatan uban ang kasundalohan, ni sa pagsugo kaniya nga moadto sa pinugsanay nga katungdanan; gawasnon siya nga magpuyo sa iyang panimalay sulod sa usa ka tuig ug maglipay sa iyang asawa nga iyang gipili.
6 Mwanamume yeyote hatachukua kinu wala jiwe la kinu kama dhamana, kwa maana hivyo itakuwa kuchukua Maisha ya mtu kama dhamana.
Walay tawo nga magprenda sa usa ka galingan o sa lingin nga ligsanan sa galingang bato, kay mao kana ang pagprenda sa kinabuhi sa tawo.
7 Iwapo mwanamume kakutwa kamteka mmoja wa kaka zake miongoni mwa watu wa Israeli, na kumtendea kama mtumwa na kisha kumuuza, huyo mwizi lazima afe; na utakuwa umeondoa uovu miongoni mwenu.
Kung may tawo nga hikaplagan nga mangdagit sa iyang mga igsoon taliwala sa katawhan sa Israel, ug buhaton niya ingon nga ulipon ug ibaligya siya, kanang kawatana kinahanglan mamatay; ug wagtangon mo ang kadaotan diha sa imong taliwala.
8 Kuwa mwangalifu kuhusu kiini chochote cha ukoma, ili kwamba uwe makini katika kuchunguza na kufuata kila agizo linalopewa kwako ambalo makuhani, Walawi, wanakufundisha; kama nilivyowaamuru, ili utekeleze.
Magmatngon ka mahitungod sa bisan unsang sakit nga sanla, aron mapanid-an mo pag-ayo ug masunod ang tanang gitudlo kanimo nga gihatag sa mga pari, nga mga Levita; sumala sa akong gisugo kanila, nga inyong buhaton.
9 Kumbukeni nini Yahwe Mungu wako alichomfanya Miriam ulipokuwa ukitoka Misri.
Hinumdomi kung unsa ang gibuhat ni Yahweh nga inyong Dios kang Miriam niadtong migawas kamo sa Ehipto.
10 Utoapo mkopo wa aina yoyote kwa jirani yako, hautakiwi kwenda ndani ya nyumba yake kutafuta dhamana yake.
Sa dihang magpautang ka sa bisan unsang matang nga pautang sa imong isigkatawo, ayaw pagsulod sa iyang pinuy-anan aron sa pagkuha sa iyang bayad.
11 Utasimama nje, na mwanamume aliyekopa kwako ataleta dhamana yake nje kwako.
Maghulat ka lamang sa gawas, ug ang tawo nga nakautang magdala sa bayad alang kanimo ngadto sa gawas.
12 Iwapo ni mtu maskini, hautakiwi kulala na dhamana yake ikiwa mikononi mwako.
Kung usa siya ka kabos nga tawo, dili ka matulog uban sa iyang giprenda nga anaa kanimo.
13 Hakika unapaswa kumrejeshea dhamana yake kabla jua halijazama, ili aweze kulala ndani ya vazi lake na akubariki; itakuwa utakatifu kwako mbele za Yahwe Mungu wako.
Kinahanglan gayod nga iuli mo kaniya ang giprenda sa dili pa mosalop ang adlaw, aron nga matulog siya sa iyang kupo ug magpanalangin kanimo; mao kini ang pagkamatarong nga alang kanimo sa atubangan ni Yahweh nga imong Dios.
14 Hautakiwi kumuonea mtumishi wa kuajiriwa ambaye ni maskini na mhitaji, hata kama ni jamaa wa Israeli, au ni kati ya wageni mbao wamo katika nchi ndani ya malango ya mji wako;
Kinahanglan nga dili nimo daogdaogon ang sinuholang ulipon nga kabos ug nanginahanglan, bisan siya imong isigka-Israelita, o sa mga dumuduong nga anaa sa imong yuta sulod sa imong mga ganghaan sa siyudad;
15 Kila siku unapaswa kumlipa mshahara wake; jua halipaswi kuzama kabla ya suala hili kutatuliwa, kwa maana ni maskini na anautegemea. Fanya hivi ili asilie dhidi yako kwa Yahwe, na kwamba isiwe ikawa dhambi ambayo umeitenda.
sa matag adlaw suholan mo siya; kinahanglan nga sa dili pa masalopan sa adlaw kining wala pa masulbad nga buluhaton, kay kabos siya ug nanginahanglan niini. Buhata kini aron nga dili siya motuaw batok kanimo ngadto kang Yahweh, ug dili kini mahimong sala nga buhat diha kanimo.
16 Wazazi hawapaswi kuuwawa kwa niaba ya watoto wao, na wala watoto hawapaswi kuuawa kwa niaba ya wazazi wao. Badala yake, kila mtu anapaswa kuuwawa kwa dhambi yake mwenyewe.
Kinahanglan nga dili angay pagapatyon ang ginikanan tungod sa ilang mga anak, ni pagapatyon ang mga anak tungod sa ilang ginikanan. Kondili, pagapatyon ang matag-usa sumala sa iyang kaugalingong sala.
17 Haupaswi kutumia nguvu kuchukua haki inayomhusu mgeni au yatima, wala kuchukua vazi la mjane kama dhamana.
Dili nimo ihikaw ang kaangayan nga alang sa mga dumuduong o sa mga ilo, ni dawaton ang kupo ingon nga prenda sa mga babayeng balo.
18 Badala yake, unapaswa ukumbuke ya kwamba ulikuwa mtumwa Misri, na kwamba Yahwe Mungu wako alikukomboa kutoka kule. Kwa hiyo ninakuagiza kutii amri hii.
Kondili, hinumdomi nga naulipon ka sa Ehipto, ug giluwas ka gikan didto ni Yahweh nga imong Dios. Busa nagsugo ako kanimo sa pagtuman niini nga sugo.
19 Utakapovuna zao lako shambani mwako, na ukasahau kipande cha mbegu shambani, haupaswi kurudi na kukichukua; kinapaswa kuwa cha mgeni, cha yatima, au cha mjane, ili Yahwe Mungu wako akubariki katika kazi ya mikono yako.
Sa pag-ani nimo sa imong kaumahan, ug aduna kay nakalimtan nga usa ka bugkos nga uhay didto sa uma, ayaw na kini baliki pa aron kuhaon; alang na kini sa mga dumuduong, sa mga ilo, o sa mga babayeng balo, aron nga si Yahweh nga imong Dios magpanalangin kanimo sa tanang buhaton sa imong mga kamot.
20 Utakapotikisa mti wako wa mzeituni, haupaswi kupanda juu ya matawi tena; itakuwa kwa ajili ya mgeni, kwa yatima na kwa mjane.
Sa dihang magauyog ka sa imong kahoy nga olibo, ayaw na hagdawi ang mga sanga; alang na kini sa mga dumuduong, sa mga ilo, ug sa mga babayeng balo.
21 Utakapokusanya mizabibu shambani mwako, haupaswi kukusanya masazo yake tena. Kinachobaki kitakuwa cha mgeni, cha yatima na cha mjane.
Sa dihang magapamupo ka sa mga ubas sa imong kaparasan, ayaw na kini panghagdawi; alang na kini sa mga dumuduong, sa mga ilo, ug sa mga babayeng balo.
22 Unatakiwa ukumbuke kuwa ulikuwa mtumwa katika nchi ya Misri; kwa hiyo nakuagiza kutii amri hii.
Hinumdomi nga naulipon ka kaniadto sa yuta sa Ehipto; busa nagsugo ako kanimo sa pagtuman niini nga sugo.
