< Matendo 28 >
1 Tulipofikishwa salama, tulitambua kwamba kisiwa kinaitwa Malta.
Nitwakazubusigwa kabotu twanjila mukati, twakaziba kuti ako kasuwa kategwa Malita.
2 Watu wenyeji wa pale si tu kwamba walitupa ukarimu wa kawaida, bali waliwasha moto na kutukaribisha sote, kwa sababu ya mvua na baridi iliyokuwa ikiendelea.
Bantu bamumo bakatuchitila buuya bwindilide, pesi bakakunka mulilo, batutambula toonse, nkaambo kwakali muyooba alubo kakulokutontola.
3 Lakini Paulo alipokuwa amekusanya mzigo wa kuni na kuuweka motoni, nyoka mdogo mwenye sumu akatoka kwenye zile kuni kwa sababu ya lile joto, na akajizungusha kwenye mkono wake.
Pesi Pawulu nakabwezelela bukunikuni wabuwaala mumulilo, muzoka wakazwa nkaambo kakuumpa kwamulilo. Mpawo wanamatila aluboko lwa Pawulu.
4 Watu wenyeji wa pale walipoona mnyama ananing'inia kutoka kwenye mkono wake, wakasemezana wao kwa wao, “Mtu huyu hakika ni muuaji ambaye ametoroka baharini, lakini haki haimuruhusu kuishi.”
Lino bakkali bamuchisi echi nibakabona munyama oyu ulalengelela aluboko lwa Pawulu, bakati kuli umwi awumwi, “Oyu mwalumi welede kuti mujayi wavunwa kulwizi. Lubeta talumuzumizyi pe kuti kachipona.”
5 Lakini yeye akamtupia huyo mnyama katika moto na hakupata madhara yoyote.
Pesi nakamusansila mumulilo muzoka ulya, katakwe anakamuchisa pe.
6 Wao walimngojea avimbe kwa homa au aanguke ghafla na kufa. Lakini baada ya kumwangalia kwa muda mrefu na kuona kwamba hakuna jambo ambalo si la kawaida kwake, walibadilisha mawazo yao na kusema alikuwa mungu.
Bakalindila kabalangilila kuti ulachiswa ndulwe mukati na kuti kuwidaansi mpawawo. Pesi nibakamulangilizya kwachiindi chilamfu, babona takwe abubi bwakachitika alinguwe, bakasandula kuyeeya kwabo bati mwalumi oyu ngu Leza.
7 Basi mahali pale karibu palikuwa na ardhi ambayo ilikuwa mali ya mkuu wa kisiwa, mtu aliyeitwa Pablio. Alitukaribisha na kutukarimu kwa siku tatu.
Lino abusena buli afwifwi kwakali nyika yakali yamuzuluzi mupati wakasuwa aaka, mwalumi utegwa Pabbuliyasi. Wakatutambula watukutawukila kwamazuba ataatu.
8 Ilitokea kwamba baba wa Pablio alishikwa na homa na ugonjwa wa kuhara. Na Paulo alipomwendea, aliomba, akaweka mikono juu yake, na kumponya.
Lino kwakaba kuti wisi wa Pabbuliyasi wakalikuchiswa ndulwe akania bugwalaya. Lino Pawulu nakaya kulinguwe, wakakomba, wamubikka maboko, mpawo wamuponia.
9 Baada ya hili kutokea, watu wengine pale kisiwani waliokuwa wanaumwa pia walikwenda na waliponywa.
Kuzwa akuchitika kwazezi, bantu biingi bakalikuchiswa mukasuwa aaka bakaza mpawo bakaponesegwa.
10 Watu wakatuheshimu kwa heshima nyingi. Tulipokuwa tunajiandaa kusafiri, walitupa vile tulivyovihitaji.
Bantu bakatulemeka abulemo bwiingi. Elyo nitwakaamba kweenda, bakatupa zyoonse nzitwakabulide.
11 Baada ya miezi mitatu, tulisafiri ndani ya meli ya Iskanda ambayo ilikuwa imepigwa baridi hapo kisiwani, ambayo viongozi wake walikuwa ndugu wawili mapacha.
Kuuzwa amyeezi itaatu twakeenda abwaato bwakali bwamaninsya chilimu choonse kabuli akasuwa, bwaato bwa Alekkizandiliya bwakalijisi chikozyano chaba leza bamambile kachili chitondezyo,
12 Baada ya kuwa tumetua katika mji wa Sirakusa, tulikaa pale siku tatu.
Kuzwa nitwakasika adolopo litegwa Silakkiyasi twakakkala mazuba ataatu.
13 Kutokea pale tulisafiri tukafika katika mji wa Regio. Baada ya siku moja upepo wa kusini ulitokea ghafla, na baada ya siku mbili tukafika katika mji wa Putoli.
Kuzwa mpawawo twakayamba mane twakusika kudolopo litegwa Legiyamu. Nikwakayinda zuba limwi kwakabuka moya wakumusanza, mpawo mukati kamazuba twakali twasika kudolopo lya-Pitiyoli.
14 Huko tuliwakuta baadhi ya ndugu na tulikaribishwa kukaa nao kwa siku saba. Kwa njia hii tukaja Rumi.
Awa twakajana babunyina bamwi, mpawo batutamba kuti tukkale ambabo kwamazuba aalimusanu aabili. Kwiinda munzila mbutwakasika ku Loma.
15 Kutoka huko wale ndugu, baada ya kuwa wamesikia habari zetu, walikuja kutupokea huko soko la Apias na Hotel tatu. Paulo alipowaona wale ndugu alimshukuru Mungu akajitia ujasiri.
Kuzwa mpawawo bakwesu nibakamvwa kuti twasika bakaza kuzotutambula ku Masasmbalilo a Apiyasi, akumaanda ataatu nkutwakali twaba.
16 Tulipoingia Roma, Paulo aliruhusiwa kuishi peke yake pamoja na yule askari aliyekuwa akimlinda.
Nitwakanjila mu Loma, Pawulu wakangununwa kuti akkale alikke a silumamba sikumulinda.
17 Basi ilikuwa baada ya siku tatu Paulo aliwaita pamoja wale wanume waliokuwa viongozi kati ya Wayahudi. Walipokuja pamoja, alisema kwao, “Ndugu, pamoja na kwamba sijafanya kosa lolote kwa watu hawa au kufanya kinyume na taratibu za mababa zetu waliotutangulia, nilitolewa kama mfungwa kutoka Yerusalemu hadi kwenye mikono ya Warumi.
Elyo kwakaba kuti nikwakayinda mazuba ataatu Pawulu wakayita basilutwe bama Juda. Lino nibakabangununa, wakati kulimbabo; “Nobakwesu, nikuba kuti tandijisi mulandu pe kubantu akutunsiyansiya twamataata, Ndakeetwa mbuli mwaange kuzwa ku Jelusalema ndabikwa mumaboko aba Loma.
18 Baada ya kunihoji, walitamani kuniacha huru, kwa sababu kulikuwa hakuna sababu kwangu mimi ya kustahili adhabu ya kifo.
Nibakandibuzisisya, bakaba amoyo wakundangununa nkambo kwakabulika mulandu wakuti ndijiigwe.
19 Lakini wale Wayahudi walipoongea kinyume cha shauku yao, nililazimika kukata rufaa kwa Kaisaria, japokuwa haikuwa kana kwamba naleta mashtaka juu ya taifa langu.
Pesi bama Juda nibakambuula mbuli mbubayanda, ndakamanikizigwa kuti ndizobetekwe kunkuta ya Siza, nikuba kuti takuli ndikupa bantu bakuli ndiswe mulandu.
20 Kwa sababu ya kukata kwangu rufaa, hivyo, niliomba kuwaona na kuongea nanyi. Ni kwa sababu ya kile ambacho Israel anaujasiri kwacho, nimefungwa na kifungo hiki.
Nkambo kanzizyo ezi, nchindamwiita kuti ndimubone mpawo ngaambule andinywe, mbuli kuti nkambo kabulangizi bwa Izilayeli nchindisamide nketani eezi lino.
21 Kisha wakamwambia, “Hatujawahi kupokea barua kutoka Yudea kukuhusu wewe, wala hakuna ndugu aliyekuja na kutoa taarifa au kusema neno lolote baya kuhusu wewe.
Mpawo bakati kulinguwe, “Takwe anitwakatambula magwalo aambula azyanduwe, naba umwi wabakwesu wakaza kuzotwambila azyako, nikuba kwamba chimwi chibi atala anduwe.
22 Lakini tunataka kusikia kutoka kwako unafikiri nini kuhusu hili kundi la watu hawa, kwa sababu inajulikana kwetu kwamba linaongea kinyume kila mahali.”
Pesi tukumbila nduwe kuti uyeeya buti abukombi obu, nkaambo tulizi kuti bunowaambulwa azyambubo koonse koonse.
23 Walipokuwa wametenga siku kwa ajili yake, watu wengi zaidi walimwijia mahali alipokuwa anaishi. Alisema lile jambo kwao na kushuhudia kuhusu ufalme wa Mungu. Alijaribu kuwashawishi kuhusu Yesu, kwa namna zote mbili kutoka katika sheria za Musa na kutoka kwa manabii, kuanzia asubuhi hadi jioni.
Nibakabamba buzuba bwakuyooma anguwe, bantu biingi bakali kusika kung'anda yakwe. Wakabaambila kaambo kakwe, alubo kalungulula azyabwami bwa Leza. Wakeezya kubakombelezya azya Jesu, kubikka aamwi kuzwa kumulawu wa Mozesi awaba sinsimi kuzwa kuseni kuyosika goko.
24 Baadhi yao walishawishika kuhusu mambo yale yaliyosemwa, wakati wengine hawakuamini.
Bamwi bakazumina aatala azintu ezi zyakali kwaambwa, pesi bamwi tebakazumina pe.
25 Waliposhindwa kukubaliana wao kwa wao, waliondoka baada ya Paulo kulisema jambo hili moja, “Roho Mtakatifu alisema vyema kupitia Isaya nabii kwa baba zenu.
Nibakakkachilwa kuzuminana kumakani aya, bakazwa bamusiya Pawulu kali wamba ijwi eli: “Muuya Uusalala wakaambula kwiindilila muli Isaya musinsimi kuli bamawuso,
26 Alisema, 'Nenda kwa watu hawa useme, “Kwa masikio yenu mtasikia, lakini hamtaelewa; Na kwa macho yenu mtaona lakini hamtatambua.
“Wakati, koya kubantu aba ukaambe kuti, 'Akumvwa muyoomvwa pesi tamukwe nimuyomvwisisisya pe. akubona mulakubona pesi takwepe kunobenesesya loko.
27 Kwa ajili ya mioyo ya watu hawa imekuwa dhaifu, masikio yao yamesikia kwa taabu, wamefumba macho yao; ili kwamba wasijekutambua kwa macho yao, na kusikia kwa masikio yao, na kuelewa kwa mioyo yao, na kugeuka tena, na ningeliwaponya.”'
Nkambo moyo wabantu aba wasitikwa, amatwi abo takonomvwa pe, alubo bakafwinya meso aabo, mbokunga ngabalabona ameso abo mpawo bamvwe amatwi abo mpawo bamvwisisye amyoyo yabo mpawo basanduke lubo kuti ndibaponisye.”
28 Kwa hiyo, mnapaswa kujua kwamba huu wokovu wa Mungu umepelekwa kwa watu wa Mataifa, na watasikiliza.” (Zingatia: Mstari huu
Nchinchicho, mwelede kuziba kuti olu lufutuko lwa Leza lwakatuminwa bamasi alubo bayoswilizya.
29 “Wakati alipokuwa amesema mambo haya, wayahudi waliondoka, wakiwa na mashindano makubwa kati yao.,” haumo kwenye nakala bora za kale).
Lino nakamba makani aya, bama Juda bakeenda alubo bakanyongana loko.
30 Paulo alikaa katika nyumba yake ya kupanga kwa miaka yote miwili, na aliwakaribisha wote waliokuja kwake.
Pawulu wakakkala minyaka ibiili mung'anda yakwe mwini yakuula.
31 Alikuwa akihubiri ufalme wa Mungu na alikuwa akifundisha mambo juu ya Bwana Yesu Kristo kwa ujasiri wote. Hakuna aliyemzuia.
Wakali kukambawuka bwami bwa Leza, alubo wakalikuyiisya azya Mwami Jesu Kkilisito abusichaamba buzulide kakutakwe achimugulungania pe.