< Matendo 19 >
1 Ikawa kwamba Apolo alipokuwa Korintho, Paulo akapita nyanda za juu na kufika katika mji wa Efeso, na akakuta wanafunzi kadhaa huko.
กรินฺถนคร อาปลฺลส: สฺถิติกาเล เปาล อุตฺตรปฺรเทไศราคจฺฉนฺ อิผิษนครมฺ อุปสฺถิตวานฺฯ ตตฺร กติปยศิษฺยานฺ สากฺษตฺ ปฺราปฺย ตานฺ อปฺฤจฺฉตฺ,
2 Paulo akawaambia, “Je, mlipokea Roho Mtakatifu mlipoamini?” Wakamwambia, “Hapana, hatukuweza hata kusikia kuhusu Roho Mtakatifu.”
ยูยํ วิศฺวสฺย ปวิตฺรมาตฺมานํ ปฺราปฺตา น วา? ตตเสฺต ปฺรตฺยวทนฺ ปวิตฺร อาตฺมา ทียเต อิตฺยสฺมาภิ: ศฺรุตมปิ นหิฯ
3 Paul alisema, “Sasa ninyi mlibatizwaje?” Wakasema, “Katika ubatizo wa Yohana.
ตทา สา'วทตฺ ตรฺหิ ยูยํ เกน มชฺชิตา อภวต? เต'กถยนฺ โยหโน มชฺชเนนฯ
4 Basi Paulo akajibu, “Yohana alibatiza kwa ubatizo wa toba. Akawaambia wale watu kwamba wanapaswa kumwamini yule ambaye angekuja baada yake, yaani, Yesu.”
ตทา เปาล อุกฺตวานฺ อิต: ปรํ ย อุปสฺถาสฺยติ ตสฺมินฺ อรฺถต ยีศุขฺรีษฺเฏ วิศฺวสิตวฺยมิตฺยุกฺตฺวา โยหนฺ มน: ปริวรฺตฺตนสูจเกน มชฺชเนน ชเล โลกานฺ อมชฺชยตฺฯ
5 Watu waliposikia habari hii, wakabatizwa kwa jina la Bwana Yesu.
ตาทฺฤศีํ กถำ ศฺรุตฺวา เต ปฺรโภ รฺยีศุขฺรีษฺฏสฺย นามฺนา มชฺชิตา อภวนฺฯ
6 Na ikawa Paulo alipoweka mikono yake juu yao, Roho Mtakatifu akaja juu yao na wakaanza kunena kwa lugha na kutabiri.
ตต: เปาเลน เตษำ คาเตฺรษุ กเร'รฺปิเต เตษามุปริ ปวิตฺร อาตฺมาวรูฒวานฺ, ตสฺมาตฺ เต นานาเทศียา ภาษา ภวิษฺยตฺกถาศฺจ กถิตวนฺต: ฯ
7 Jumla yao walikuwa wanaume wapatao kumi na wawili.
เต ปฺราเยณ ทฺวาทศชนา อาสนฺฯ
8 Paulo alienda katika sinagogi akanena kwa ujasiri kwa muda wa miezi mitatu. Alikuwa akiongoza majadiliano na kuwavuta watu kuhusu mambo yanayohusu ufalme wa Mungu.
เปาโล ภชนภวนํ คตฺวา ปฺราเยณ มาสตฺรยมฺ อีศฺวรสฺย ราชฺยสฺย วิจารํ กฺฤตฺวา โลกานฺ ปฺรวรฺตฺย สาหเสน กถามกถยตฺฯ
9 Lakini Wayahudi wengine walikuwa wakaidi na wasiotii, walianza kusema mabaya kuhusu njia ya Kristo mbele ya umati. Basi Paulo aliachana nao na akawatenga waaminio mbali nao. Naye alianza kuongea kila siku katika ukumbi wa Tirano.
กินฺตุ กฐินานฺต: กรณตฺวาตฺ กิยนฺโต ชนา น วิศฺวสฺย สรฺเวฺวษำ สมกฺษมฺ เอตตฺปถสฺย นินฺทำ กรฺตฺตุํ ปฺรวฺฤตฺตา: , อต: เปาลเสฺตษำ สมีปาตฺ ปฺรสฺถาย ศิษฺยคณํ ปฺฤถกฺกฺฤตฺวา ปฺรตฺยหํ ตุรานฺนนามฺน: กสฺยจิตฺ ชนสฺย ปาฐศาลายำ วิจารํ กฺฤตวานฺฯ
10 Hii iliendelea kwa miaka miwili, kwa hiyo wote waliokuwa wanaishi katika Asia walisikia neno la Bwana, wote Wayahudi na Wayunani.
อิตฺถํ วตฺสรทฺวยํ คตํ ตสฺมาทฺ อาศิยาเทศนิวาสิน: สรฺเวฺว ยิหูทียา อนฺยเทศียโลกาศฺจ ปฺรโภ รฺยีโศ: กถามฺ อเศฺราษนฺฯ
11 Mungu alikuwa akifanya matendo makuu kwa mikono ya Paulo,
เปาเลน จ อีศฺวร เอตาทฺฤศานฺยทฺภุตานิ กรฺมฺมาณิ กฺฤตวานฺ
12 kwamba hata wagonjwa waliponywa, na roho chafu waliwatoka, wakati walipochukua leso na nguo zilizotoka mwilini mwa Paulo.
ยตฺ ปริเธเย คาตฺรมารฺชนวสฺเตฺร วา ตสฺย เทหาตฺ ปีฑิตโลกานามฺ สมีปมฺ อานีเต เต นิรามยา ชาตา อปวิตฺรา ภูตาศฺจ เตโภฺย พหิรฺคตวนฺต: ฯ
13 Lakini palikuwapo Wayahudi wapunga pepo wakisafiri kupitia eneo hilo, wakilitumia jina la Yesu kwa ajili ya matumizi yao wenyewe. Wakiwaambia wale walikuwa na pepo wachafu; Wakisema, “Ninawaamuru mtoke kwa jina la Yesu ambaye Paulo anamhubiri.”
ตทา เทศาฏนการิณ: กิยนฺโต ยิหูทียา ภูตาปสาริโณ ภูตคฺรสฺตโนกานำ สนฺนิเธา ปฺรเภ รฺยีโศ รฺนาม ชปฺตฺวา วากฺยมิทมฺ อวทนฺ, ยสฺย กถำ เปาล: ปฺรจารยติ ตสฺย ยีโศ รฺนามฺนา ยุษฺมานฺ อาชฺญาปยาม: ฯ
14 Waliofanya haya walikuwa wana saba wa kuhani Mkuu wa Kiyahudi, Skewa.
สฺกิวนามฺโน ยิหูทียานำ ปฺรธานยาชกสฺย สปฺตภิ: ปุตฺไตสฺตถา กฺฤเต สติ
15 Roho wachafu wakawajibu, “Yesu namjua, na Paulo namjua; lakini ninyi ni nani? “
กศฺจิทฺ อปวิโตฺร ภูต: ปฺรตฺยุทิตวานฺ, ยีศุํ ชานามิ เปาลญฺจ ปริจิโนมิ กินฺตุ เก ยูยํ?
16 Yule roho mchafu ndani ya mtu akawarukia wapunga pepo na akawashinda nguvu na kuwapiga. Ndipo wakakimbia kutoka ile nyumba wakiwa uchi na kujeruhiwa.
อิตฺยุกฺตฺวา โสปวิตฺรภูตคฺรโสฺต มนุโษฺย ลมฺผํ กฺฤตฺวา เตษามุปริ ปติตฺวา พเลน ตานฺ ชิตวานฺ, ตสฺมาตฺเต นคฺนา: กฺษตางฺคาศฺจ สนฺตสฺตสฺมาทฺ เคหาตฺ ปลายนฺตฯ
17 Jambo hili likajulikana kwa wote, Wayahudi na Wayunani, ambao waliishi huko Efeso. Wakawa na hofu sana, na jina la Bwana likazidi kuheshimiwa.
สา วาคฺ อิผิษนครนิวาสินสํ สรฺเวฺวษำ ยิหูทียานำ ภินฺนเทศียานำ โลกานาญฺจ ศฺรโวโคจรีภูตา; ตต: สรฺเวฺว ภยํ คตา: ปฺรโภ รฺยีโศ รฺนามฺโน ยโศ 'วรฺทฺธตฯ
18 Pia, wengi wa waumini walikuja na wakaungama na wakidhihirisha matendo mabaya waliyoyafanya.
เยษามเนเกษำ โลกานำ ปฺรตีติรชายต ต อาคตฺย ไสฺว: กฺฤตา: กฺริยา: ปฺรกาศรูเปณางฺคีกฺฤตวนฺต: ฯ
19 Wengi waliokuwa wakifanya uganga wakakusanya vitabu vyao, wakavichoma mbele ya kila mtu. Wakati wao walipohesabu thamani ya vitu hivyo, ilikuwa vipande hamsini elfu vya fedha.
พหโว มายากรฺมฺมการิณ: สฺวสฺวคฺรนฺถานฺ อานีย ราศีกฺฤตฺย สรฺเวฺวษำ สมกฺษมฺ อทาหยนฺ, ตโต คณนำ กฺฤตฺวาพุธฺยนฺต ปญฺจายุตรูปฺยมุทฺรามูลฺยปุสฺตกานิ ทคฺธานิฯ
20 Hivyo Neno la Bwana likaenea kwa upana sana katika nguvu.
อิตฺถํ ปฺรโภ: กถา สรฺวฺวเทศํ วฺยาปฺย ปฺรพลา ชาตาฯ
21 ya Paulo kukamilisha huduma yake kule Efeso, Roho akamwongoza kwenda Yerusalemu kupitia Makedonia na Akaya; Akasema, “Baada ya kuwako huko, yanipasa kuiona Rumi pia.”
สรฺเวฺวเษฺวเตษุ กรฺมฺมสุ สมฺปนฺเนษุ สตฺสุ เปาโล มากิทนิยาขายาเทศาภฺยำ ยิรูศาลมํ คนฺตุํ มตึ กฺฤตฺวา กถิตวานฺ ตตฺสฺถานํ ยาตฺรายำ กฺฤตายำ สตฺยำ มยา โรมานครํ ทฺรษฺฏวฺยํฯ
22 Paul akawatuma Makedonia wanafunzi wake wawili, Timotheo na Erasto, ambao walikuwa wamemsaidia. Lakini yeye mwenyewe akabaki Asia kwa muda.
สฺวานุคตโลกานำ ตีมถิเยราเสฺตา เทฺวา ชเนา มากิทนิยาเทศํ ปฺรติ ปฺรหิตฺย สฺวยมฺ อาศิยาเทเศ กติปยทินานิ สฺถิตวานฺฯ
23 Wakati huo kulitokea ghasia kubwa huko Efeso kuhusu ile Njia.
กินฺตุ ตสฺมินฺ สมเย มเต'สฺมินฺ กลโห ชาต: ฯ
24 Sonara mmoja jina lake Demetrio, ambaye aliyetengeneza visanamu vya fedha vya mungu Diana, alileta biashara kubwa kwa mafundi.
ตตฺการณมิทํ, อรฺตฺติมีเทวฺยา รูปฺยมนฺทิรนิรฺมฺมาเณน สรฺเวฺวษำ ศิลฺปินำ ยเถษฺฏลาภมฺ อชนยตฺ โย ทีมีตฺริยนามา นาฑีนฺธม:
25 Hivyo akawakusanya mafundi wa kazi hiyo na kusema, “Waheshimiwa, mnajua kwamba katika biashara hii sisi tunaingiza pesa nyingi.
ส ตานฺ ตตฺกรฺมฺมชีวิน: สรฺวฺวโลกำศฺจ สมาหูย ภาษิตวานฺ เห มเหจฺฉา เอเตน มนฺทิรนิรฺมฺมาเณนาสฺมากํ ชีวิกา ภวติ, เอตทฺ ยูยํ วิตฺถ;
26 Mnaona na kusikia kwamba, si tu hapa Efeso, bali karibia Asia yote, huyu Paulo amewashawishi na kuwageuza watu wengi. Anasema kwamba hakuna miungu ambayo imefanywa kwa mikono.
กินฺตุ หสฺตนิรฺมฺมิเตศฺวรา อีศฺวรา นหิ เปาลนามฺนา เกนจิชฺชเนน กถามิมำ วฺยาหฺฤตฺย เกวเลผิษนคเร นหิ ปฺราเยณ สรฺวฺวสฺมินฺ อาศิยาเทเศ ปฺรวฺฤตฺตึ คฺราหยิตฺวา พหุโลกานำ เศมุษี ปราวรฺตฺติตา, เอตทฺ ยุษฺมาภิ รฺทฺฤศฺยเต ศฺรูยเต จฯ
27 Na si tu iko hatari kwamba biashara yetu itakuwa haihitajiki tena, lakini pia na hekalu la mungu mke aliye mkuu Diana anaweza kuchukuliwa kuwa hana maana. Tena angeweza hata kupoteza ukuu wake, yeye ambaye Asia na dunia humwabudu.”
เตนาสฺมากํ วาณิชฺยสฺย สรฺวฺวถา หาเน: สมฺภวนํ เกวลมิติ นหิ, อาศิยาเทศไสฺถ รฺวา สรฺวฺวชคตฺไสฺถ โรฺลไก: ปูชฺยา ยารฺติมี มหาเทวี ตสฺยา มนฺทิรสฺยาวชฺญานสฺย ตสฺยา ไอศฺวรฺยฺยสฺย นาศสฺย จ สมฺภาวนา วิทฺยเตฯ
28 Waliposikia haya, walijawa na hasira na wakapiga kelele, wakisema, “Diana wa Waefeso ni mkuu.”
เอตาทฺฤศีํ กถำ ศฺรุตฺวา เต มหาโกฺรธานฺวิตา: สนฺต อุจฺไจ: การํ กถิตวนฺต อิผิษียานามฺ อรฺตฺติมี เทวี มหตี ภวติฯ
29 Mji wote ukajaa ghasia, na watu wakakimbia pamoja ndani ya ukumbi wa michezo. wakawakamata wasafiri wenzake na Paulo, Gayo na Aristariko, waliotoka Makedonia.
ตต: สรฺวฺวนครํ กลเหน ปริปูรฺณมภวตฺ, ตต: ปรํ เต มากิทนียคายาริสฺตารฺขนามาเนา เปาลสฺย เทฺวา สหจเรา ธฺฤไตฺวกจิตฺตา รงฺคภูมึ ชเวน ธาวิตวนฺต: ฯ
30 Paulo alitaka kuingia katika umati wa watu, lakini wanafunzi walimzuia.
ตต: เปาโล โลกานำ สนฺนิธึ ยาตุมฺ อุทฺยตวานฺ กินฺตุ ศิษฺยคณสฺตํ วาริตวานฺฯ
31 Pia, baadhi ya maafisa wa mkoa wa Asia ambao walikuwa marafiki zake wakampelekea ujumbe kwa nguvu kumwomba asiingie katika ukumbi wa michezo.
เปาลสฺยตฺมียา อาศิยาเทศสฺถา: กติปยา: ปฺรธานโลกาสฺตสฺย สมีปํ นรเมกํ เปฺรษฺย ตฺวํ รงฺคภูมึ มาคา อิติ นฺยเวทยนฺฯ
32 Baadhi ya watu walikuwa wakisema kitu hiki na wengine jambo lile, kwa sababu umati wa watu ulikuwa umechanganyikiwa. Wengi wao hawakuweza hata kujua kwa nini walikuja pamoja.
ตโต นานาโลกานำ นานากถากถนาตฺ สภา วฺยากุลา ชาตา กึ การณาทฺ เอตาวตี ชนตาภวตฺ เอตทฺ อธิไก โรฺลไก รฺนาชฺญายิฯ
33 Wayahudi wakamleta Iskanda nje ya umati wa watu na kumuweka juu mbele ya watu. Iskanda akatoa ishara kwa mkono wake kutoa maelezo kwa watu.
ตต: ปรํ ชนตามธฺยาทฺ ยิหูทีไยรฺพหิษฺกฺฤต: สิกนฺทโร หเสฺตน สงฺเกตํ กฺฤตฺวา โลเกภฺย อุตฺตรํ ทาตุมุทฺยตวานฺ,
34 Lakini walipotambua kuwa yeye ni Myahudi, wote wakapiga kelele kwa sauti moja kwa muda wa saa mbili, “Diana ni mkuu wa Wafeso.”
กินฺตุ ส ยิหูทียโลก อิติ นิศฺจิเต สติ อิผิษียานามฺ อรฺตฺติมี เทวี มหตีติ วากฺยํ ปฺราเยณ ปญฺจ ทณฺฑานฺ ยาวทฺ เอกสฺวเรณ โลกนิวไห: โปฺรกฺตํฯ
35 Baada ya karani wa mji kuunyamazisha umati, alisema, 'Enyi wanaume wa Efeso, ni nani asiyejua kwamba mji huu wa Efeso ni mtunzaji wa hekalu la Diana mkuu na ile picha ilivyoanguka kutoka mbinguni?
ตโต นคราธิปติสฺตานฺ สฺถิรานฺ กฺฤตฺวา กถิตวานฺ เห อิผิษายา: สรฺเวฺว โลกา อากรฺณยต, อรฺติมีมหาเทวฺยา มหาเทวาตฺ ปติตายาสฺตตฺปฺรติมายาศฺจ ปูชนม อิผิษนครสฺถา: สรฺเวฺว โลกา: กุรฺวฺวนฺติ, เอตตฺ เก น ชานนฺติ?
36 Kuona Basi kwamba mambo haya hayatawezekana, tunapaswa kuwa na utulivu na msifanye chochote kwa haraka.
ตสฺมาทฺ เอตตฺปฺรติกูลํ เกปิ กถยิตุํ น ศกฺนุวนฺติ, อิติ ชฺญาตฺวา ยุษฺมาภิ: สุสฺถิรเตฺวน สฺถาตวฺยมฺ อวิวิจฺย กิมปิ กรฺมฺม น กรฺตฺตวฺยญฺจฯ
37 Kwa maana mmewaita watu hawa hapa mahakamani ambao si wezi wa hekalu wala si wenye kumkufuru mungu wetu mke.
ยานฺ เอตานฺ มนุษฺยานฺ ยูยมตฺร สมานยต เต มนฺทิรทฺรวฺยาปหารกา ยุษฺมากํ เทวฺยา นินฺทกาศฺจ น ภวนฺติฯ
38 Kwa hiyo, kama Demetrio na mafundi waliopamoja naye wana mashtaka dhidi ya mtu yeyote, mahakama ziko wazi na maliwali wapo. Na waletwe mbele ya shauri.
ยทิ กญฺจน ปฺรติ ทีมีตฺริยสฺย ตสฺย สหายานาญฺจ กาจิทฺ อาปตฺติ รฺวิทฺยเต ตรฺหิ ปฺรตินิธิโลกา วิจารสฺถานญฺจ สนฺติ, เต ตตฺ สฺถานํ คตฺวา อุตฺตรปฺรตฺยุตฺตเร กุรฺวฺวนฺตุฯ
39 Lakini kama wewe ukitafuta chochote kuhusu mambo mengine, yatashughurikiwa katika kikao halali.
กินฺตุ ยุษฺมากํ กาจิทปรา กถา ยทิ ติษฺฐติ ตรฺหิ นิยมิตายำ สภายำ ตสฺยา นิษฺปตฺติ รฺภวิษฺยติฯ
40 Kwa kweli tuko katika hatari ya kutuhumiwa kuhusu ghasia siku hii. Hakuna sababu ya machafuko haya, na hatutakuwa na uwezo wa kuyaeleza.
กินฺเตฺวตสฺย วิโรธโสฺยตฺตรํ เยน ทาตุํ ศกฺนุมฺ เอตาทฺฤศสฺย กสฺยจิตฺ การณสฺยาภาวาทฺ อทฺยตนฆฏนาเหโต ราชโทฺรหิณามิวาสฺมากมฺ อภิโยโค ภวิษฺยตีติ ศงฺกา วิทฺยเตฯ
41 Baada ya kusema haya, aliwatawanya makutano.
อิติ กถยิตฺวา ส สภาสฺถโลกานฺ วิสฺฤษฺฏวานฺฯ