1 Samweli 25
1 Basi Samweli akafariki. Waisraeli wote wakakusanyika pamoja na kumwomboleza, na wakamzika nyumbani kwake huko Rama. Kisha Daudi akainuka na akashuka hadi jangwa la Parani.
撒母耳死了，以色列眾人聚集，為他哀哭，將他葬在拉瑪－他自己的墳墓裏。 大衛起身，下到巴蘭的曠野。
2 Kulikuwa na mtu mmoja huko Maoni, na mali zake zilikuwa huko Karmali. Mtu huyo alikuwa tajiri sana. Alikuwa na kondoo elfu tatu na mbuzi elfu moja. Naye alikuwa akiwakata manyoya kondoo wake huko Karmeli.
在瑪雲有一個人，他的產業在迦密，是一個大富戶，有三千綿羊，一千山羊；他正在迦密剪羊毛。
3 Na mtu huyo aliitwa Nabali, na jina la mke wake aliitwa Abigaili. Mwanamke huyo alikuwa mwenye busara na mzuri kwa sura. Lakini mwanaume alikwa mkaidi na mwovu katika mambo yake. Alikuwa wa uzao wa nyumba ya Kalebu.
那人名叫拿八，是迦勒族的人；他的妻名叫亞比該，是聰明俊美的婦人。拿八為人剛愎凶惡。
4 Daudi akasikia akiwa jangwani kwamba Nabali alikuwa akiwakata manyoya kondoo wake.
大衛在曠野聽見說拿八剪羊毛，
5 Hivyo Daudi aliwatuma kwake vijana kumi. Akawaambia wale vijana, “Pandeni kwanda Karmeli, mwendeeni Nabali, na mkamsalimie kwa jina langu.
大衛就打發十個僕人，吩咐他們說：「你們上迦密去見拿八，提我的名問他安。
6 Mtamwambia, 'Uishi katika baraka, Uwe na amani na nyumba yako iwe na amani, na wote ulionao wawe na amani.
要對那富戶如此說：『願你平安，願你家平安，願你一切所有的都平安。
7 Nasikia kwamba unao wakata manyoya. Wachungaji wako walikuwa pamoja nasi, na hatukuwafanyia ubaya, na muda wote wakiwa Karmeli hawakupotelewa kitu chochote.
現在我聽說有人為你剪羊毛，你的牧人在迦密的時候和我們在一處，我們沒有欺負他們，他們也未曾失落甚麼。
8 Waulize vijana wako, nao watakuambia. Basi vijana wangu wapate kibali machoni pako, maana tumefika siku ya sherehe. Tafadhali utoe cho chote ulicho nacho mkononi kwa watumishi wako na kwa Daudi mwanao.'”
可以問你的僕人，他們必告訴你。所以願我的僕人在你眼前蒙恩，因為是在好日子來的。求你隨手取點賜與僕人和你兒子大衛。』」
9 Vijana wa Daudi walipofika, walimwambia Nabali yote haya kwa niaba ya Daudi na kisha wakasubiri.
大衛的僕人到了，將這話提大衛的名都告訴了拿八，就住了口。
10 Nabali akawajibu watumishi wa Daudi, “Daudi ni nani? Na ni nani mwana wa Yese? Siku hizi wapo watumishi wengi wanaotoroka bwana zao.
拿八回答大衛的僕人說：「大衛是誰？耶西的兒子是誰？近來悖逆主人奔逃的僕人甚多，
11 Je, nichukue mkate wangu na maji yangu na nyama yangu ambayo nimewachinjia wakata manyoya wangu, na niwape watu wanaotoka nisikokujua?”
我豈可將飲食和為我剪羊毛人所宰的肉給我不知道從哪裏來的人呢？」
12 Hivyo vijana wa Daudi waligeuka na kurudi, nakumwambia kila kitu kilichosemwa.
大衛的僕人就轉身從原路回去，照這話告訴大衛。
13 Daudi akawaambia watu wake, “Kila mtu ajifunge upanga wake.” Kila mtu akajifunga upanga wake. Daudi naye pia akajifunga upanga wake. Yapata kama watu mia nne wakafuatana na Daudi, na wengine mia mbili walibaki kulinda mizigo yao.
大衛向跟隨他的人說：「你們各人都要帶上刀！」眾人就都帶上刀，大衛也帶上刀。跟隨大衛上去的約有四百人，留下二百人看守器具。
14 Lakini kijana mmojawapo alimwambia Abigaili, mke wa Nabali akasema, “Daudi aliwatuma wajumbe kutoka jangwani waje wamsalimu bwana wetu, na yeye akawatukana.
有拿八的一個僕人告訴拿八的妻亞比該說：「大衛從曠野打發使者來問我主人的安，主人卻辱罵他們。
15 Bado watu hawa walitutendea mema. Hatukudhurika na hatukupoteza chochote wakati wote tulipotembea nao tulipokuwa mbugani.
但是那些人待我們甚好；我們在田野與他們來往的時候，沒有受他們的欺負，也未曾失落甚麼。
16 Walikuwa ukuta wetu usiku na mchana, wakati wote tulikuwa pamoja nao tukichunga kondoo.
我們在他們那裏牧羊的時候，他們晝夜作我們的保障。
17 Kwa hiyo tambua hili na zingatia utafanya nini, maana ubaya unamvizia bwana wetu, na utakuwa juu ya nyumba yake yote. Yeye ni mtu asiyefaa na hakuna awezaye kushauriana naye.”
所以你當籌劃，看怎樣行才好；不然，禍患定要臨到我主人和他全家。他性情凶暴，無人敢與他說話。」
18 Ndipo Abigaili akaharakisha na akachukuwa mikate mia mbili, chupa mbili za divai, kondoo watano waliokwisha andaliwa, vipimo vitano vya bisi, vishada mia moja vya zabibu, na mikate mia mbili ya tini na akavipakia juu ya punda.
亞比該急忙將二百餅，兩皮袋酒，五隻收拾好了的羊，五細亞烘好了的穗子，一百葡萄餅，二百無花果餅，都馱在驢上，
19 Akamwambia kijana wake, “Tangulia mbele yangu, nami nitakuja nyuma yako.” Lakini hakumwambia mmewe Nabali.
對僕人說：「你們前頭走，我隨着你們去。」這事她卻沒有告訴丈夫拿八。
20 Alipokuwa akienda juu ya punda wake na kutelemka penye kificho cha mlima, Daudi na watu wake walishuka chini wakimwelekea Abigaili, naye akakutana nao.
亞比該騎着驢，正下山坡，見大衛和跟隨他的人從對面下來，亞比該就迎接他們。
21 Basi Daudi alikuwa amesema, “Hakika nimelinda bure vyote alivyonavyo mtu huyu huko nyikani, na vyote alivyonavyo hakuna kilichopotea, pamoja na hayo amenilipa mabaya badala ya mema.
大衛曾說：「我在曠野為那人看守所有的，以致他一樣不失落，實在是徒然了！他向我以惡報善。
22 Mungu na anitendee hivyo mimi, Daudi, pia iwe zaidi, iwapo nitamwacha hata mtu mmoja wa kwake akiwa hai ifikapo kesho asubuhi.
凡屬拿八的男丁，我若留一個到明日早晨，願上帝重重降罰與我！」
23 Abigaili alipomwona Daudi, aliharakisha na kushuka chini ya punda wake, akalala kifudifudi na kujiinamisha hadi chini.
亞比該見大衛，便急忙下驢，在大衛面前臉伏於地叩拜，
24 Akamwangukia miguuni pake na kusema, “Juu yangu tu, bwana wangu, na uwe uovu. Tafadhali acha mjakazi wako aseme nawe, tena uyasikilize maneno ya mjakazi wako.
俯伏在大衛的腳前，說：「我主啊，願這罪歸我！求你容婢女向你進言，更求你聽婢女的話。
25 Nakusihi bwana wangu usimjali mtu huyu asiyefaa, Nabali, kwa maana kama jina lake lilivyo, ndivyo alivyo. Jina lake ni Nabali, na upumbavu uko pamoja naye. Lakini mimi mjakazi wako sikuwaona vijana wa bwana wangu, uliowatuma.
我主不要理這壞人拿八，他的性情與他的名相稱；他名叫拿八，他為人果然愚頑。但我主所打發的僕人，婢女並沒有看見。
26 Sasa basi, bwana wangu, kama BWANA aishivyo, na kama unavyoishi, kwa kuwa BWANA amekuondoa kutoka kumwaga damu, na kuacha kulipiza kisasi kwa mkono mwenyewe, basi adui zako, na wale ambao wanatafuta kumfanyia uovu bwana wangu, wawe kama Nabali
我主啊，耶和華既然阻止你親手報仇，取流血的罪，所以我指着永生的耶和華、又敢在你面前起誓說：『願你的仇敵和謀害你的人都像拿八一樣。』
27 Na sasa zawadi hii ambayo mjakazi wako ameileta kwa bwana wangu, na wapewe vijana ambao wanamfuata bwana wangu.
如今求你將婢女送來的禮物給跟隨你的僕人。
28 Tafadhali ulisamehe kosa la mjakazi wako, maana BWANA hakika atamfanyia bwana wangu nyumba imara, kwa sababu bwana wangu anapigana vita vya BWANA; na uovu hautaonekana ndani yako maadamu unaishi.
求你饒恕婢女的罪過。耶和華必為我主建立堅固的家，因我主為耶和華爭戰；並且在你平生的日子查不出有甚麼過來。
29 Na ingawa watu wangeinuka na kukuandama ili wakuue, bado uhai wa bwana wangu utafungwa katika furushi la walio hai na BWANA Mungu wako; na atayatupa maisha ya adui zako mbali, kama vile kutoka katika mfuko wa kombeo.
雖有人起來追逼你，尋索你的性命，你的性命卻在耶和華－你的上帝那裏蒙保護，如包裹寶器一樣；你仇敵的性命，耶和華必拋去，如用機弦甩石一樣。
30 Na itakuwa, BWANA atakapokuwa amemtimizia bwana wangu mambo yote mazuri ambayo amekuahidi, na alivyokufanya kiongozi juu ya Israeli,
我主現在若不親手報仇流無辜人的血，到了耶和華照所應許你的話賜福與你，立你作以色列的王，那時我主必不致心裏不安，覺得良心有虧。耶和華賜福與我主的時候，求你記念婢女。」
31 jambo hili halitakuwa huzuni kwako, wala chukizo moyoni kwa bwana wangu, kwa sababu hukumwaga damu bila sababu, na hujajilipizia kisasi. Na BWANA akikuletea mafanikio, umkumbuke mjakazi wako.”
32 Ndipo Daudi akamwambia Abigaili, “BWANA, Mungu wa Israeli, abarikiwe, aliyekutuma uonane na mimi leo.
大衛對亞比該說：「耶和華－以色列的上帝是應當稱頌的，因為他今日使你來迎接我。
33 Na hekima yako ibarikiwe, nawe umebarikiwa, kwa sababu leo umenizuia nisiwe na hatia ya kumwaga damu, na kutojilipizia kisasi kwa mkono wangu mwenyewe.
你和你的見識也當稱讚；因為你今日攔阻我親手報仇、流人的血。
34 Kwa kweli, kama BWANA, Mungu wa Israeli, aishivyo, ambaye amenizuia nisikuumize, kama usinge harakisha kuja ukutane nami, kwa hakika kesho asubuhi asinge salia hata mtoto mmoja wa kiume kwa Nabali.”
我指着阻止我加害於你的耶和華－以色列永生的上帝起誓，你若不速速地來迎接我，到明日早晨，凡屬拿八的男丁必定不留一個。」
35 Kwa hiyo Daudi akavipokea kutoka mkononi mwake vile alivyokuwa amemletea; akamwambia, “Nenda kwa amani hadi nyumbani kwako; tazama, nimeisikiliza sauti yako na nimekubali.”
大衛受了亞比該送來的禮物，就對她說：「我聽了你的話，准了你的情面，你可以平平安安地回家吧！」
36 Abigaili akarudi kwa Nabali; tazama, alikuwa akifanya sherehe katika mji wake, kama sherehe ya mfalme; na moyo wa Nabali ulifurahi ndani yake, kwa sababu alikwa amelewa sana. Kwa hiyo hakumwambia chochote kabisa hadi kulipopambazuka
亞比該到拿八那裏，見他在家裏設擺筵席，如同王的筵席；拿八快樂大醉。亞比該無論大小事都沒有告訴他，就等到次日早晨。
37 Ikawa asubuhi, divai ilipokuwa imemtoka Nabali, basi mkewe akamwambia mambo hayo; moyo wake ukafa ndani yake, na akawa kama jiwe.
到了早晨，拿八醒了酒，他的妻將這些事都告訴他，他就魂不附體，身僵如石頭一般。
38 Ikawa baada ya siku kumi BWANA alimpiga Nabali naye akafa.
過了十天，耶和華擊打拿八，他就死了。
39 Naye Daudi aliposikia kwamba Nabali amekufa, akasema, “BWANA abarikiwe, aliyenichukulia hatua ya shutuma yangu kutoka mkono wa Nabali, na kumzuia mtumishi wake asifanye maovu. Na amemrudishia Nabali tendo la uovu juu ya kichwa chake mwenyewe.” Ndipo Daudi akawatuma watu wakaongee na Abigaili, ili amchukue awe mke wake.
大衛聽見拿八死了，就說：「應當稱頌耶和華，因他伸了拿八羞辱我的冤，又阻止僕人行惡；也使拿八的惡歸到拿八的頭上。」於是大衛打發人去，與亞比該說，要娶她為妻。
40 Watumishi wake Daudi walipofika kwa Abigaili huko Karmeli, wakaongea naye na kusema, “Daudi ametutuma kwako tukuchukue hadi kwake uwe mke wake.”
大衛的僕人到了迦密見亞比該，對她說：「大衛打發我們來見你，想要娶你為妻。」
41 Abigaili aliinuka, akainamisha uso chini, na akasema, “Tazama, mjakazi wako ni mtumwa aoshaye miguu ya watumishi wa bwana wangu.”
亞比該就起來，俯伏在地，說：「我情願作婢女，洗我主僕人的腳。」
42 Akaharakisha na kuamka, akapanda punda akiwa na vijakazi wake watano waliofuatana naye; akawafuata wajumbe wa Daudi, na akawa mke wake.
亞比該立刻起身，騎上驢，帶着五個使女，跟從大衛的使者去了，就作了大衛的妻。
43 Daudi pia alimchukua Ahinoamu wa Yezreeli akamwoa; wote wawili wakawa wake zake.
大衛先娶了耶斯列人亞希暖，她們二人都作了他的妻。
44 Wakati huo Sauli alikuwa amempa Palti, mwana wa Laishi mtu wa Galimu, Mikali, binti yake, aliyekuwa mke wa Daudi.
掃羅已將他的女兒米甲，就是大衛的妻，給了迦琳人拉億的兒子帕提為妻。
