1 Wafalme 16
1 Neno la BWANA lilimjia Yehu mwana wa Hanani kinyume cha Baasha, likisema,
Ilizwi likaThixo leza kuJehu indodana kaHanani lisongela uBhasha lisithi:
2 Ingawa Nilikuinua kutoka kwenye mavumbi na kukufanya kuwa kiongozi wa watu wangu Israeli, Lakini umetembea katika njia za Yeroboamu na umewafanya watu wangu Israeli kufanya dhambi, ili kunikasirisha dhidi ya dhambi zao.
“Ngakususa othulini ngakwenza umkhokheli wabantu bami bako-Israyeli, kodwa wasuka wahamba ngezindlela zikaJerobhowamu njalo wabangela abantu bami bako-Israyeli ukuthi bone bangithukuthelise ngezono zabo.
3 Tazama, Nitamfagia kabisa Baasha na familia yake na nitaifanya familia yako kama familia ya Yeroboamu mwana wa Nebati.
Ngakho sekufanele ngichithe uBhasha labendlu yakhe, njalo indlu yakho ngizakwenza ifanane lekaJerobhowamu indodana kaNebhathi.
4 Mbwa watamla yeyote ambaye anatoka kwa Baasha wanaofia mjini, na ndege wa angani watamla yeyote anayaefia shambani.”
Bazadliwa yizinja abangabakaBhasha abazafela edolobheni, kanti izinyoni zasemoyeni zizakudla labo abazafela emangweni.”
5 Lakini kwa mambo mengine yanayohusiana na Baasha, aliyofanya, na uwezo wake, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Okunye okumayelana lombuso kaBhasha, akwenzayo lokuphumelela kwakhe, akulotshwanga yini egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
6 Baasha akalala na mababu zake na akazikwa Tirza, na Ela mwanae akawa mfalme mahali pake.
UBhasha waphumula laboyise wembelwa eThiza. Kwathi u-Ela indodana yakhe yathatha ubukhosi yabusa.
7 Kwa kupitia nabii Yehu mwana wa Hanani neno la BWANA likaja kinyume na Baasha na familia yake, wote kwa sababu ya maovu yote aliyofanya machoni pa BWANA, akamghadhabisha kwa kazi ya mikono yake, kama familia ya Yeroboamu, na kwa sababu alikuwa ameiua familia yote ya Yeroboamu.
Njalo ilizwi lafika livela kuThixo ngoJehu indodana kaHanani lisiya kuBhasha labendlu yakhe, ngoba kulezono ezinengi ayezenzile emehlweni kaThixo, wamthukuthelisa ngezinto abazenzayo, waze wafanana labendlu kaJerobhowamu kanye lokuthi wayichitha.
8 Katika mwaka wa kumi na sita wa Asa mfalme wa Yuda, Ela mwana wa Baasha akaanza kutawala juu ya Israeli kule Tirza; akatawala kwa miaka miwili.
Ngomnyaka wamatshumi amabili lesithupha wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, u-Ela indodana kaBhasha waba yinkosi yako-Israyeli njalo wabusa eThiza okweminyaka emibili.
9 Mtumishi wake Zimri, mkuu wa nusu ya magari yake akatengeneza hila dhidi yake. Wakati huo Ela alikuwa Tirza, akinywa na kulewa kwenye nyumba ya Arza, ambaye alikuwa mkuu wa watumishi wa nyumbani huko Tirza.
UZimri, esinye sezikhulu zakhe, owayelawula ingxenye yezinqola zempi, waceba ukumbulala. U-Ela wayeseThiza ngalesosikhathi, esidla edakwa endlini ka-Ariza, indoda eyayiphethe isigodlo saseThiza.
10 Zimri akaiingia ndani, akamshambulia na kumwua, katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mfalme wa Yuda, naye akawa mfalme mahali pake.
UZimri wangena, wamtshaya wambulala. Kwakungumnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda. Wasethatha isikhundla sakhe sobukhosi waba yinkosi.
11 Zimri alipoaanza kutawala, mara tu baada ya kukaa kwenye kiti cha enzi, akawaua wanafamilia wote wa Baasha. Hakumwacha mtoto hata mmoja wa kiume, hakuna hata wa ndugu yake wala wa rafiki zake.
Uthe eqalisa ukubusa esehlezi esihlalweni sobukhosi, wabulala bonke abendlu kaBhasha. Katshiyanga ndoda noma kuyisihlobo loba kungumngane.
12 Kwa hiyo Zimri aliingamiza familia yote ya Baasha, kama alivyokuwa ameambiwa kwa neno la BWANA, ambalo lilinenwa kinyume na Baasha na nabii Yehu,
Ngakho uZimri wabhubhisa bonke abendlu kaBhasha, kwaba njengokwatshiwo nguThixo owasongela uBhasha ngomphrofethi uJehu
13 kwa dhambi zote za Baasha na za Ela mwanae ambazo walizifanya, ambazo kwazo waliisababisha Israeli kufanya dhambi, kiasi c ha kumghadhabisha BWANA, Mungu wa Israeli, kuzikasilikia sanamu zao.
ngenxa yazo zonke izono azenzayo uBhasha lendodana yakhe u-Ela; benza lo-Israyeli wona kwaze kwaqubula uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, wazonda ngenxa yezithombe zabo eziyize.
14 Kwa mambo mengine yanayohusiana na Ela, yote ambayo alifanya, je hayajaandikwa kwenye kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Ezinye izehlakalo ngombuso ka-Ela, lakho konke akwenzayo, akulotshwanga yini encwadini yembali yamakhosi ako-Israyeli?
15 Katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mfalme wa Yuda, Zimri alitawala kwa siku saba tu kule Tirza. Jeshi likafanya kambi kule Gibethoni, ambao ni mji wa Wafilisti.
Ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, uZimri wabusa eThiza okwensuku eziyisikhombisa. Ibutho lalisenkambeni yaseGibhethoni, idolobho lamaFilistiya.
16 Lile jeshi lililokuwa limeweka kambi kule lilisikika lilksema, “Zimri amepanga njama na amemwua mfalme.” Kwa hiyo siku hiyo hapo kambini, Israeli yote ikamtangaza Omri, mkuu wa jeshi, kuwa mfalme wa Israeli.
Abako-Israyeli bathi sebezwile ukuthi uZimri wakha icebo lokubulala inkosi lakanye wayibulala, babeka u-Omri, umlawuli webutho wahle waba yinkosi yako-Israyeli mhlalokho enkambeni.
17 Omri akapanda kutoka Gibethoni na Israeli yote pamoja naye, nao wakauhusuru Tirza.
U-Omri labo bonke abako-Israyeli bahlehla basuka eGibhethoni bayavimbezela iThiza.
18 Kwa hiyoZimri alipoona kuwa mji umetekwa, akaingia kwenye ngome na akaivamia ikulu ya mfalme na kulichoma moto jengo lote pamoja na yeye; kwa hiyo akafa kwa moto.
UZimri uthe ebona ukuthi idolobho laselithethwe, waya enqabeni yesigodlo senkosi wathungela isigodlo sesikhosini ngomlilo lapho ayekhona. Ngakho wafa,
19 Hii ilikuwa ni kwa sababu ya dhambi alizofanya kwa kufanya maovu mbele ya macho ya BWANA, kwa kutembea katika njia ya Yeroboamu na katika dhambi ambazo alifanya, kiasi cha kuifanya Israeli wafanye dhambi.
ngenxa yezono azenzayo, esenza okubi phambi kukaThixo njalo kwakungaselamuntu ohamba ngendlela zikaJerobhowamu lasezonweni ayengene kuzo lalezo ayebangela u-Israyeli ukuba azenze.
20 Pia kwa mambo mengiine yanayomhusu Zimri, na fitina yake aliyofanya, je, hayakuandikwa kwenye kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Ezinye izehlakalo zokubusa kukaZimri, lomvukela ayewenzile, akulotshwanga na ogwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
21 Sasa watu wa Israeli walikuwa wamegawanyika katika makundi mawili. Nusu ya watu walimfuata Tibni mwana wa Ginathi, wakamfanya kuwa mfalme, na Nusu walimfufata Omri.
Kwasekusiba lokudabukana phakathi kwabantu bako-Israyeli, abanye babesekela uThibhini indodana kaGinathi ukuthi abe yinkosi, abanye besekela u-Omri.
22 Lakini watu waliomfuata Omri walikuwa na nguvu kuliko wale waliomfuata Tibni mwana wa Ginathi. Kwa hiyo Tibni akafa, na Omri akawa mfalme.
Kodwa-ke kwabasobala ukuthi abalandeli baka-Omri bayabakhulela abakaThibhini indodana kaGinathi. Ngakho uThibhini wafa u-Omri waba yinkosi.
23 Omri alianza kutawala juu ya Israeli katika mwaka wa thelathini na moja wa Asa mfalme wa Yuda, naye akatawala miaka kumi na miwili. Alitawala akiwa Tirza kwa miaka sita.
Ngomnyaka wamatshumi amathathu lanye ka-Asa inkosi yakoJuda, u-Omri waba yinkosi yako-Israyeli, wabusa okweminyaka elitshumi lambili, eyisithupha yayo eseThiza.
24 Akakinunua kilima cha Samaria kutoka kwa Shemeri kwa kilo 68 za fedha. Akajenga mji juu ya mlima na ule mji akauita Samaria, kwa sababu ya jina la Shemeri, mmiliki wa awali wa kile kilima.
Wathenga uqaqa lwaseSamariya kuShemeri ngamathalenta amabili esiliva njalo wakha idolobho phezu koqaqa lolo walibiza ngokuthi Samariya, elubiza ngoShemeri, owayekade engumnikazi walo.
25 Omri akafanya maovu mbele ya BWANA na akafanya yaliyo maovu zaidi kuliko wale waliokuwa kabla yake.
Kodwa u-Omri wona waba lezono phambi kukaThixo, njalo yena wona okwedlula bonke abamandulelayo.
26 Kwa kuwa alitembea katika njia zote za Yeroboamu mwana wa Nebati na katika dhambi zake ambazo kwa hizo aliwaongoza Waisraeli kufanya dhambi, ili kumkasirisha BWANA, Mungu wa Israeli, ili kuwa na hasira juu ya sanamu zao za ubatili.
Wahamba ngazozonke izindlela zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi kanye lasezonweni zakhe, abangela ukuthi u-Israyeli azenze, ngalokho baqubula uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, wazonda ngenxa yezithombe zabo eziyize.
27 Kwa mambo mengine yanayomhusu Omri ambayo alfanya, na nguvu zake alizoonyesha, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Okwembali yokubusa kuka-Omri, akwenzayo kanye layephumelele kukho, akulotshwanga na ogwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
28 Kwa hiyo Omri akalala na mababu zake na akazikwa Samaria na Ahabu mwanae akawa mfalme mahali pake.
U-Omri waphumula kuboyise wembelwa eSamariya. Kwathi u-Ahabi indodana yakhe wabusa ngemva kwakhe.
29 Katika mwaka wa thelathiini na nane wa Asa mfalme wa Yuda, Ahabu mwana wa Omri akaanza kutawala juu ya Israeli. Ahabu mwana wa Omri akatawala Israeli kule Samaria kwa miaka ishirini na mbili.
Ngomnyaka wamatshumi amathathu lasificaminwembili wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, u-Ahabi indodana ka-Omri waba yinkosi yako-Israyeli, njalo wabusa eSamariya kwabako-Israyeli okweminyaka engamatshumi amabili lambili.
30 Ahabu mwana wa Omri akafanya yaliyo maovu mbele ya BWANA, zaidi ya wote waliokuwa kabla yake.
U-Ahabi indodana ka-Omri waba lezono ezingaphezu kwalabo abamandulelayo phambi kukaThixo.
31 Ikawa kidogo tu Ahabu ayaendee makosa ya Yeroboamu mwana wa Nebati, kwa hiyo akamwoa Yezebeli binti wa Ethibaali, mfalme wa Wasidoni; akaenda akamwabudu baali na akamsujudia.
Kwathi lanxa ebona kungasilutho ukungena ebubini bukaJerobhowamu indodana kaNebhathi, wathatha uJezebheli indodakazi ka-Ethibhali inkosi yamaSidoni, waseqalisa ukukhonza lokusebenzela uBhali.
32 Akamjengea madhabahu Baali, ambayo alikuwa ameijenga kule Samaria.
Wakhela uBhali i-alithari ethempelini likaBhali ayelakhe eSamariya.
33 Ahabu akatengeneza Ashera. Ahabu akafanya maovu zaidi kumghadhabisha BWANA, Mungu wa Isareli, akamkasirisha kuliko wafalme wote wa Israeli waliokuwa kabla yake.
U-Ahabi wenzela u-Ashera insika njalo kunengi akwenzayo okwathukuthelisa uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, okwedlula wonke amakhosi ako-Israyeli amandulelayo.
34 Katika siku zake Hieli Mbetheli aliijenga tena Yeriko. Akaijenga misingi ya mji kwa kufiwa na Abiramu mzaliwa wake wa kwanza, naye akayajenga malango ya mji kwa kufiwa na mwanae mdogo Segebu, na walifanya hivi kwa sababu walitii neno la BWANA, ambalo alikuwa amelinena kwa kinywa cha Joshua mwana wa Nuni.
Ngezinsuku zika-Ahabi uHiyeli waseBhetheli wakha kutsha iJerikho. Ukubekwa kwezisekelo zayo kwathatha impilo yezibulo lakhe u-Abhiramu kwathi lasekumiseni amasango alo kwathatha impilo yecinathunjana lakhe uSegubi, kwagcwaliseka ilizwi likaThixo ayelikhulume ngoJoshuwa indodana kaNuni.
