1 Wafalme 16
1 Neno la BWANA lilimjia Yehu mwana wa Hanani kinyume cha Baasha, likisema,
Ug ang pulong ni Jehova mianha kang Jehu, ang anak nga lalake ni Hanani, batok kang Baasa, nga nagaingon:
2 Ingawa Nilikuinua kutoka kwenye mavumbi na kukufanya kuwa kiongozi wa watu wangu Israeli, Lakini umetembea katika njia za Yeroboamu na umewafanya watu wangu Israeli kufanya dhambi, ili kunikasirisha dhidi ya dhambi zao.
Tungod kay gituboy ko nga ikaw gikan sa abug, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel, ug ikaw naglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug naghimo sa akong katawohan nga Israel, sa pagpakasala, sa paghagit kanako sa pagkasuko sa ilang mga sala;
3 Tazama, Nitamfagia kabisa Baasha na familia yake na nitaifanya familia yako kama familia ya Yeroboamu mwana wa Nebati.
Ania karon, panason ko gayud si Baasa ug ang iyang balay; ug himoon ko ang imong balay sama sa balay ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat.
4 Mbwa watamla yeyote ambaye anatoka kwa Baasha wanaofia mjini, na ndege wa angani watamla yeyote anayaefia shambani.”
Siya nga mamatay kang Baasa sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay kaniya sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan.
5 Lakini kwa mambo mengine yanayohusiana na Baasha, aliyofanya, na uwezo wake, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Baasa, ug unsay iyang gihimo, ug ang iyang gahum, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
6 Baasha akalala na mababu zake na akazikwa Tirza, na Ela mwanae akawa mfalme mahali pake.
Ug si Baasa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa Tirsa; ug si Ela nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
7 Kwa kupitia nabii Yehu mwana wa Hanani neno la BWANA likaja kinyume na Baasha na familia yake, wote kwa sababu ya maovu yote aliyofanya machoni pa BWANA, akamghadhabisha kwa kazi ya mikono yake, kama familia ya Yeroboamu, na kwa sababu alikuwa ameiua familia yote ya Yeroboamu.
Ug labut pa pinaagi ni Jehu nga manalagna ang anak nga lalake ni Hanani, midangat ang pulong ni Jehova batok kang Baasa, ug batok sa iyang balay, tungod sa tanang dautan nga iyang gihimo sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagkasuko tungod sa buhat sa iyang mga kamot, sanglit kini nanig-ingon sa balay ni Jeroboam, ug tungod kay iyang gilaglag siya.
8 Katika mwaka wa kumi na sita wa Asa mfalme wa Yuda, Ela mwana wa Baasha akaanza kutawala juu ya Israeli kule Tirza; akatawala kwa miaka miwili.
Sa ikakaluhaan ug unom ka tuig ni Asa nga hari sa Juda nagsugod sa paghari si Ela, ang anak nga lalake ni Baasa, sa Israel sa Tirsa, ug naghari sa duha ka tuig.
9 Mtumishi wake Zimri, mkuu wa nusu ya magari yake akatengeneza hila dhidi yake. Wakati huo Ela alikuwa Tirza, akinywa na kulewa kwenye nyumba ya Arza, ambaye alikuwa mkuu wa watumishi wa nyumbani huko Tirza.
Ug ang iyang alagad nga si Zimri, capitan sa katunga sa mga carro, nakigsabut-sabut sa mabudhion batok kaniya. Karon siya didto sa Tirsa, nagainum hangtud nga nahubog siya didto sa balay ni Arsa nga tinugyanan sa balay sa Tirsa.
10 Zimri akaiingia ndani, akamshambulia na kumwua, katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mfalme wa Yuda, naye akawa mfalme mahali pake.
Ug si Zimri misulod ug mitigbas kaniya, ug mipatay kaniya, sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, ug mihari ilis kaniya.
11 Zimri alipoaanza kutawala, mara tu baada ya kukaa kwenye kiti cha enzi, akawaua wanafamilia wote wa Baasha. Hakumwacha mtoto hata mmoja wa kiume, hakuna hata wa ndugu yake wala wa rafiki zake.
Ug nahitabo sa nagsugod siya sa paghari, sa diha nga naglingkod siya sa trono, nga iyang gipamatay ang tibook balay ni Baasa; walay gibilin nga usa ka bata nga lalake, wala bisan sa iyang mga kaubanan, bisan sa iyang mga higala?
12 Kwa hiyo Zimri aliingamiza familia yote ya Baasha, kama alivyokuwa ameambiwa kwa neno la BWANA, ambalo lilinenwa kinyume na Baasha na nabii Yehu,
Sa ingon niini gilaglag ni Zimri ang tibook balay ni Baasa, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong batok kang Baasa pinaagi kang Jehu ang manalagna,
13 kwa dhambi zote za Baasha na za Ela mwanae ambazo walizifanya, ambazo kwazo waliisababisha Israeli kufanya dhambi, kiasi c ha kumghadhabisha BWANA, Mungu wa Israeli, kuzikasilikia sanamu zao.
Tungod sa tanang mga sala ni Baasa, ug sa mga sala ni Ela nga iyang anak nga lalake nga sila nakasala ug diin gihimo nila ang Israel sa pagpakasala, sa paghagit kang Jehova nga Dios sa Israel, sa pagpakasuko tungod sa ilang mga kakawangan.
14 Kwa mambo mengine yanayohusiana na Ela, yote ambayo alifanya, je hayajaandikwa kwenye kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Ela, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
15 Katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mfalme wa Yuda, Zimri alitawala kwa siku saba tu kule Tirza. Jeshi likafanya kambi kule Gibethoni, ambao ni mji wa Wafilisti.
Sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, si Zimri naghari pito ka adlaw sa Tirsa. Ug ang katawohan nanagpahaluna batok sa Gibbethon nga sakup sa mga Filistehanon.
16 Lile jeshi lililokuwa limeweka kambi kule lilisikika lilksema, “Zimri amepanga njama na amemwua mfalme.” Kwa hiyo siku hiyo hapo kambini, Israeli yote ikamtangaza Omri, mkuu wa jeshi, kuwa mfalme wa Israeli.
Ug ang katawohan nga nanagpahaluna nakadungog nga namulong, si Zimri nakigsabut-sabut sa mabudhion ug mipatay usab sa hari: busa ang tibook Israel naghimo kang Omri, ang capitan sa panon, nga hari sa Israel niadtong adlawa didto sa campo.
17 Omri akapanda kutoka Gibethoni na Israeli yote pamoja naye, nao wakauhusuru Tirza.
Ug si Omri mitungas sukad sa Gibbethon, ug ang tibook Israel uban kaniya, ug gilibutan ang Tirsa.
18 Kwa hiyoZimri alipoona kuwa mji umetekwa, akaingia kwenye ngome na akaivamia ikulu ya mfalme na kulichoma moto jengo lote pamoja na yeye; kwa hiyo akafa kwa moto.
Ug nahitabo, sa nakita ni Zimri nga ang ciudad nakuha nga siya miadto ngadto sa palacio sa hari, ug gisunog ang balay sa hari sa kalayo ibabaw kaniya, ug namatay.
19 Hii ilikuwa ni kwa sababu ya dhambi alizofanya kwa kufanya maovu mbele ya macho ya BWANA, kwa kutembea katika njia ya Yeroboamu na katika dhambi ambazo alifanya, kiasi cha kuifanya Israeli wafanye dhambi.
Tungod sa iyang mga sala nga iyang gipakasala sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, sa paglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala nga iyang gihimo, sa pagpakasala sa Israel.
20 Pia kwa mambo mengiine yanayomhusu Zimri, na fitina yake aliyofanya, je, hayakuandikwa kwenye kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Zimri, ug ang iyang pagbudhi nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
21 Sasa watu wa Israeli walikuwa wamegawanyika katika makundi mawili. Nusu ya watu walimfuata Tibni mwana wa Ginathi, wakamfanya kuwa mfalme, na Nusu walimfufata Omri.
Unya ang katawohan sa Israel nangabahin sa duha ka bahin: ang katunga sa katawohan mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth, aron sa paghimo kaniya nga hari; ug ang katunga mingnunot kang Omri.
22 Lakini watu waliomfuata Omri walikuwa na nguvu kuliko wale waliomfuata Tibni mwana wa Ginathi. Kwa hiyo Tibni akafa, na Omri akawa mfalme.
Apan ang katawohan nga mingnunot kang Omri mingdaug batok sa katawohan nga mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth: busa si Thibni, ug si Omri naghari.
23 Omri alianza kutawala juu ya Israeli katika mwaka wa thelathini na moja wa Asa mfalme wa Yuda, naye akatawala miaka kumi na miwili. Alitawala akiwa Tirza kwa miaka sita.
Sa ikakatloan ug usa ka tuig ni Asa, ang hari sa Juda, nagsugod si Omri sa paghari sa Israel, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig; unom ka tuig nga naghari siya sa Tirsa.
24 Akakinunua kilima cha Samaria kutoka kwa Shemeri kwa kilo 68 za fedha. Akajenga mji juu ya mlima na ule mji akauita Samaria, kwa sababu ya jina la Shemeri, mmiliki wa awali wa kile kilima.
Ug iyang gipalit ang bungtod sa Samaria gikan kang Semer sa duha ka talento nga salapi; ug iyang gitukod sa ibabaw sa bungtod, ug gitawag ang ngalan sa ciudad nga iyang gitukod sa ngalan ni Semer, nga tag-iya sa bungtod sa Samaria.
25 Omri akafanya maovu mbele ya BWANA na akafanya yaliyo maovu zaidi kuliko wale waliokuwa kabla yake.
Ug si Omri naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug nagbuhat sa pagkadautan labaw pa sa tanang nanghiuna kaniya.
26 Kwa kuwa alitembea katika njia zote za Yeroboamu mwana wa Nebati na katika dhambi zake ambazo kwa hizo aliwaongoza Waisraeli kufanya dhambi, ili kumkasirisha BWANA, Mungu wa Israeli, ili kuwa na hasira juu ya sanamu zao za ubatili.
Kay siya naglakat sa tanang dalan ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, ug sa iyang mga sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, sa paghagit kang Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagpasuko tungod sa ilang mga kakawangan.
27 Kwa mambo mengine yanayomhusu Omri ambayo alfanya, na nguvu zake alizoonyesha, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Omri nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum nga iyang gipakita, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
28 Kwa hiyo Omri akalala na mababu zake na akazikwa Samaria na Ahabu mwanae akawa mfalme mahali pake.
Busa si Omri natulog uban sa iyang amahan, ug gilubong didto sa Samaria; ug si Achab nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
29 Katika mwaka wa thelathiini na nane wa Asa mfalme wa Yuda, Ahabu mwana wa Omri akaanza kutawala juu ya Israeli. Ahabu mwana wa Omri akatawala Israeli kule Samaria kwa miaka ishirini na mbili.
Ug sa ikakatloan ug walo ka tuig ni Asa, ang hari sa Juda, nagsugod si Achab, ang anak nga lalake ni Omri, sa paghari sa Israel sa Samaria sa kaluhaan ug duha ka tuig.
30 Ahabu mwana wa Omri akafanya yaliyo maovu mbele ya BWANA, zaidi ya wote waliokuwa kabla yake.
Ug si Achab ang anak nga lalake ni Omri, naghimo sa dautan sa mga panan-aw ni Jehova labaw pa sa tanan nga nanghiuna kaniya.
31 Ikawa kidogo tu Ahabu ayaendee makosa ya Yeroboamu mwana wa Nebati, kwa hiyo akamwoa Yezebeli binti wa Ethibaali, mfalme wa Wasidoni; akaenda akamwabudu baali na akamsujudia.
Ug nahitabo, nga ingon sa usa lamang ka magaang butang kaniya ang paglakaw sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, nga iyang gipangasawa si Jezabel ang anak nga babaye ni Etbaal, nga hari sa mga Sidonhanon, ug miadto ug mialagad kang Baal, ug misimba kaniya,
32 Akamjengea madhabahu Baali, ambayo alikuwa ameijenga kule Samaria.
Ug nagtukod siya ug usa ka halaran kang Baal sa balay ni Baal, nga iyang gitukod sa Samaria.
33 Ahabu akatengeneza Ashera. Ahabu akafanya maovu zaidi kumghadhabisha BWANA, Mungu wa Isareli, akamkasirisha kuliko wafalme wote wa Israeli waliokuwa kabla yake.
Ug gibuhat ni Achab ang usa ka Ashera; ug si Achab naghimo sa labaw pa sa paghagit kang Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagpasuko kay sa tanang hari sa Israel nga nanghiuna kaniya.
34 Katika siku zake Hieli Mbetheli aliijenga tena Yeriko. Akaijenga misingi ya mji kwa kufiwa na Abiramu mzaliwa wake wa kwanza, naye akayajenga malango ya mji kwa kufiwa na mwanae mdogo Segebu, na walifanya hivi kwa sababu walitii neno la BWANA, ambalo alikuwa amelinena kwa kinywa cha Joshua mwana wa Nuni.
Sa iyang mga adlaw gitukod ni Hiel, ang Beth-elnon ang Jerico: iyang gibutang ang patukoranan didto sa pagkawala ni Abiram, ang iyang kamagulangan, ug nagbutang sa mga ganghaan didto sa pagkawala sa kamanghuran nga anak nga lalake nga si Segub, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun.
