1 Wafalme 10
1 Malkia wa Sheba aliposikia uvumi wa Sulemani kuhusu jina la BWANA, alikuja kumjaribu kwa maswali magumu.
Sheba siangpahrang nongpata loe Solomon ahmin amthanghaih hoi Angraeng kawng to thaih naah, karai parai lokduenghaih hoiah anih to tanoek hanah angzoh.
2 Alikuja Yerusalemu na msafara mrefu, pamoja na ngamia waliokuwa wamebeba mizigo ya manukato, dhahabu nyingi, na mawe mengi ya thamani, akamwambia Sulemani yote yaliyokuwa moyoni mwake.
Paroeai pop tahnongsawk hrang hoi Jerusalem ah a phak naah, hmuihoih hmuennawk, paroeai pop sui hoi atho kaom thlungnawk to phawhsak moe, Solomon khaeah a caeh; angmah ih palung thungah kaom a poekhaihnawk to Solomon khaeah thuih pae boih.
3 Sulemani akajibu maswali yake yote. Hapakuwepo na swali ambalo aliuliza na mfalme akashindwa kujibu.
Anih mah dueng ih loknawk to Solomon mah pathim pae boih; a lokduenghaih thungah siangpahrang mah pathim thai ih lok maeto doeh om ai.
4 Malkia wa Sheba alipoona hekima yote ya Sulemani, na ikulu aliyokuwa amejenga,
Sheba siangpahrang nongpata mah Solomon palunghahaih hoiah sak ih siangpahrang imnawk,
5 chakula cha mezani kwake, kuketi kwa watumishi wake, kazi ya watumishi wake na kuvaa kwao, pia wanyweshaji wake, na jinsi alivyotoa sadaka za kuteketezwa katika nyumba ya BWANA, roho yake ilizimia.
anih caboi nui ih caaknaeknawk, a tamnanawk anghnuthaih ahmuennawk, a tok sahkung tamnanawk ih khukbuennawk, anih ih boengloeng sin kami hoi Angraeng imthungah hmai hoi sak ih angbawnhaihnawk to a hnuk naah, dawnraihaih hoiah oh sut.
6 Akamwambia mfalme, “Ni kweli, ile taarifa ambayo nimeisikia nchini kwangu juu ya maneno yako na hekima yako.
Anih mah siangpahrang khaeah, Ka prae hoi ka thaih ih na sak ih hmuennawk hoi palung na hahaihnawk loe, tangtang ni, tiah a naa.
7 Sikuamini kile nilichosikia hadi nilipofika hapa, na sasa macho yangu yamejionea. Hata nusu ya hekima na utajiri wako! Umezidi uvumi ambao nilikuwa nimesikia.
Toe hae hmuen hae kaimah roe kang zoh moe, ka mik hoiah hnu ai karoek to, ka tang ai; khenah, hae ih hmuen kawngnawk ahap mataeng doeh kai khaeah na thui o ai vop; ka thaih ih hmuen pongah palung na hahaih hoi na tawnh ih hmuenmaenawk hae pop kue.
8 Tazama jinsi walivyobarikiwa wake zako, na jinsi walivyobarikwa watumishi wako ambao daima husimama mbele yako, kwa sababu wanasikia hekima zako.
Ni thokkruek na hmaa ah kaom, palunghahaih lok tahngai nangmah ih kaminawk, na tamnanawk loe paroeai tahamhoih o.
9 BWANA, Mungu wako asifiwe, ambaye amependezwa na wewe, ambaye alikuweka kwenye kiti cha enzi cha Israeli. Kwa sababu BWANA aliipenda Israeli milele, na sasa amekufanya wewe kuwa mfalme, ili kwamba utoe hukumu ya kweli na ya haki.
Nang to palung moe, Israel kaminawk nuiah siangpahrang ah suemkung, Angraeng na Sithaw loe tahamhoihaih om nasoe; Angraeng mah Israel hae dungzan khoek to palung pongah, toenghaih hoiah kamsoem ah toksak hanah, nang hae siangpahrang ah ang suek boeh, tiah a naa.
10 Basi Malikia alimpatia mfalme zaidi ya kilo 4500 za dhahabu na kiasi kikubwa cha mawe ya thamani. Hapakuwahi kutokea kiasi kikubwa cha viungo kama hiki ambacho Malkia wa Sheba alitoa kwa mfalme Sulemani kuwahi kutolewa tena.
Anih mah siangpahrang hanah sui talent cumvaito pacoeng, pumphaeto, hmuihoih paroeai hoi atho kana thlungnawk to paek; Sheba siangpahrang nongpata mah Solomon hanah sin pae ih hmuihoih zetto mi mah doeh sin pae vai ai vop.
11 Ile merikebu ya Hiramu, ambayo ilileta dhahabu kutoka Ofri, pia ilileta Kutoka Ofri kiasi kikubwa cha miti ya msandali na vito vya thamani.
Hiram ih palongpui mah doeh Ophir hoiah suinawk to sin pae o; to ahmuen hoiah almak thing hoi atho kana thlungnawk doeh sin o.
12 Mfalme alitengeneza nguzo za hekalu kwa ajili ya hekalu la BWANA na kwa nyumba ya mfalme, na vinubi na vinanda kwa hao waimbaji. haijatokea kiasi cha miti ya misandali kama hicho ambacho kimewahi kutokea hadi leo.
Siangpahrang mah almak thing hoiah Angraeng ih im homhnawk, siangpahrang im, laasah kaminawk hanah katoeng tamoinawk to sak.
13 Mfame Sulemani alimpatia Malkia wa Sheba kila kitu ambacho alihitaji, na kila kitu alichoomba, na zaidi ya yote Sulemani alimpatia kwa ukarimu wake vitu vya kifalme. Kisha akarudi kwake na watumishi wake.
Solomon siangpahrang loe Sheba siangpahrang nongpata mah hnik ih hmuennawk to paek boih; siangpahrang mah tawnh ih hmuennawk to paek pacoengah, a hnik ih kalah hmuennawk doeh paek boih bae vop. To pacoengah ni angmah hoi angmah ih ampuinawk hoi nawnto angmah prae ah amlaem vop.
14 Kiasi cha dhahabu ambazo zililetwa kwa Sulemani kwa mwaka mmoja kilikuwa takribani kilo elfu ishirini na tatu za dhahabu,
Saningto thung Solomon khaeah kapha sui loe talent cumvai taruk, quitaruk, tarukto oh.
15 zaidi ya dhahabu ambazo wafanya biashara na wachuuzi walileta. Wafame wote wa Uarabuni na maliwali wa nchi pia walileta dhahabu na fedha kwa Sulemani.
To pacoengah hmuenmae zaw kaminawk, hmuenmae athlaenghaih sah kaminawk, Arabia prae siangpahrangnawk hoi prae ukkungnawk mah paek ih sui doeh oh vop.
16 Mfalme Sulemani alitengeneza ngao mia mbili za dhahabu iliyofuliwa, shekeli mia sita za dhahabu zilichukuliwa pamoja na ngao.
Solomon siangpahrang loe sui coi tarukto hoiah misa angvaenghaih aphaw cumvai hnetto a sak, aphaw maeto naah shekel cumvai tarukto akunh.
17 Pia alitengeneza ngao mia tatu za dhahabu iliyofuliwa. Mane tatu za dhahabu ziliambatana pamoja na ngao moja moja; mfalme aliviweka katika ikulu ya mwitu ya Lebanoni.
Sui hoi sak ih kathoeng kue aphaw doeh cumvai thumto oh vop; aphaw maeto naah sui boengloeng thumto akunh; to aphawnawk loe siangpahrang mah Lebanon tu thung ih thing hoiah sak ih siangpahrang im ah a suek.
18 Kisha mfalme akafanya kiti kikubwa cha enzi kwa pembe na akakisakafia kwa dhahabu laini.
Siangpahrang mah angmah ih kalen pui angraeng tangkhang to tasaino hoiah sak moe, sui hoiah pazut boih.
19 Hicho kiti kilikuwa na ngazi sita, na kitako chake kilikuwa cha mviringo. Na kilikuwa kimezungushiwa kwa mikono pande zake zote. Na simba wawili walisimama pembeni mwa ile mikono.
Angraeng tangkhang ah dawhhaih thlak tarukto oh, ranui koek ih angraeng tangkhang a hnukbangah loe angbuet luet; angraeng tangkhang hae bang hoi ho bangah ban koenghaih oh hmaek; ban koenghaih taengah kaipui hnetto angdoet.
20 Kulikuwa na simba kumi na wawili waliokuwa wamesimama kwenye ile ngazi. Moja katika kila upande wa ngazi hizo. Hapakuwepo na kiti kama hicho katika ufalme mwingine.
Thlak tarukto ranui ataeng boih ah kaipui hatlaihnetto angdoet o; naa ih prae ah doeh to tiah sah o vai ai vop.
21 Vikombe vyote vya kunywea vya mfalme Sulemani vilikuwa vya dhahabu. Na vikombe vyote vya kunywea vya ikulu ya mwitu wa Lebanoni vilikuwa vya dhahabu safi. Hapakuwepo na kikombe cha fedha, kwa sababu fedha haikuwa na thamani katika siku za Sulemani.
Solomon siangpahrang ih boengloengnawk loe sui hoiah ni sak boih; Lebanon tu thung ih thing hoiah sak ih siangpahrang imthungah patoh ih laom sabaenawk loe sui hoiah ni sak boih; Solomon adung ah sumkanglung hoi sak ih hmuennawk loe atho kaom ah poek o ai pongah, sumkanglung hoiah sak ih hmuen tidoeh om ai.
22 Mfalme alikuwa na merikebu za kusafiri pamoja na merikebu za Hiramu. Mara moja kila mwaka merikebu zilileta dhahabu, fedha, na pembe za ndovu, pamoja na nyani na tumbili.
Siangpahrang loe Tarshish ih palongpuinawk to Hiram ih palongpuinawk hoi nawnto tuipui ah a suek; to Tasrshish palongpui loe saning thumto naah vaito amlaem moe, sui, sumkanglung, tasaino, kalaih hoi tawta-aw tavaanawk to a phawh.
23 Kwa hiyo mfalme Sulemani aliwazidi wafalme wote ulimwenguni katika utajiri n a hekiima.
Solomon siangpahrang loe angraenghaih hoi palunghahaih bangah longnui ih siangpahrangnawk boih pongah sang kue.
24 Dunia yote ilitafuta uwepo wa Sulemani ili kusikia hekima yake, ambayo Mungu alikuwa ameweka katika moyo wake.
Sithaw mah anih ih palung thung suek pae ih, palunghahaih lok tahngai hanah long nui ih kaminawk boih, Solomon khaeah angzoh o.
25 Na wote waliomtembelea walilipa Kodi, vyombo vya fedha na vya dhahabu, na nguo na manukato na silaha na farasi na nyumbu, mwaka baada ya mwaka.
Saning kruek anih khaeah angzo kaminawk boih mah tangqum, sui hoi sak ih laom sabae, sumkanglung hoi sak ih laom sabaenawk, khukbuennawk, maiphaw maicanawk, hmuihoihnawk, hrang hoi mule hrangnawk to sin pae o.
26 Sulemani alikusanya pamoja magari n a wapanda farasi. Alikuwa na magari 1, 400 na wapanda farasi elfu kumi na mbili ambao alikuwa amewaweka kwenye miji ya magari pamoja naye Yerusalemu.
Solomon siangpahrang mah hrang hoi hrang lakoknawk to nawnto pakhuengh; hrang lakok sang cumvai pali, hrang hoi misatuh kami sang hatlaihnetto a tawnh; to hmuennawk to hrang lakok suekhaih vangpui ah a suek moe, Jerusalem ah doeh angmah khaeah a suek.
27 Mfalme alikuwa na fedha kule Yerusalemu, pamoja na mawe ardhini. Alitengeneza miti ya mierezi kuwa mingi kama mikuyu iliyo katika nyanda za chini.
Siangpahrang mah sumkanglungnawk to thlung rumram baktiah Jerusalem vangpui ah suek moe, tahawt thungah kaom thaibaa thing baktiah cidar thingdoeh a tawnh mangh.
28 Sulemani alimiliiki farasi waliokuwa wamenunuliwa kutoka Misri na Kilikia. Wachuuzi wa mfalme waliwanunua kwa makundi, kila kundi kwa bei yake.
Izip prae Kue vangpui hoiah Solomon siangpahrang khaeah hrangnawk to zawh pae o; siangpahrang ih hmuenmae zaw kaminawk loe Kue vangpui ih hrangnawk to phoisa hoiah qanh o.
29 Magari yalinunuliwa kutoka Misri kwa shekeli mia sita za fedha kila moja, na farasi kwa shekeli 150 kila moja. Vitu vingi katika hivi baadaye viliuzwa kwa wafalme wote wa Wahiti na Aramu.
Hrang lakok maeto naah Izip prae ah phoisa shekel cumvai tarukto a paek moe, hrang maeto naah phoisa shekel cumvai quipangato hoiah qanh o; to hmuennawk to Hit kaminawk hoi Syria kaminawk khaeah doeh a zawh o.
