Zaburi 78

1 Utenzi wa Asafu. Enyi watu wangu, sikieni mafundisho yangu, sikilizeni maneno ya kinywa changu.

Nkunga Asafi. A batu bama, wanu malongi mama! Dimbanu mambu ma munu ama.

2 Nitafungua kinywa changu kwa mafumbo, nitazungumza mambo yaliyofichika, mambo ya kale:

Ndiela zibula munu ama mu tuba zingana ayi ndiela samuna mambu ma suama, mambu makhulu;

3 yale ambayo tuliyasikia na kuyajua, yale ambayo baba zetu walituambia.

momo tuwa ayi momo tuzaba ayi momo bakulu beto batukamba;

4 Hatutayaficha kwa watoto wao; tutakiambia kizazi kijacho matendo yastahiliyo sifa ya Bwana, uweza wake, na maajabu aliyoyafanya.

Tulendi masuekila ko bana bawu; tuela samuna kuidi tsungi yinkuiza mavanga ma Yave mafueti zitusu, lulendo luandi ayi matsiminanga momo kavanga.

5 Aliagiza amri kwa Yakobo na akaweka sheria katika Israeli, ambazo aliwaamuru baba zetu wawafundishe watoto wao,

Wuvana zithumunu mu diambu di Yakobi. Wukubika Mina mu Iseli, ayi wutumina bakulu beto muingi bamilonga kuidi bana bawu;

6 ili kizazi kijacho kizijue, pamoja na watoto ambao watazaliwa, nao pia wapate kuwaeleza watoto wao.

buna tsungi yinkuiza, yela zaba mawu buela bana bobo babutuki ko ayi bawu mamvawu mu thangu awu bela yolukila bana bawu;

7 Ndipo wangeweka tumaini lao kwa Mungu, nao wasingesahau matendo yake, bali wangalizishika amri zake.

buna bela tula diana diawu mu Nzambi, ayi balendi zimbakana mavanga mandi ko, vayi bela keba zithumunu ziandi;

8 Ili wasifanane na baba zao, waliokuwa kizazi cha ukaidi na uasi, ambao roho zao hazikuwa na uaminifu kwake, ambao roho zao hazikumwamini.

Balendi ba banga bakulu bawu ko; tsungi yikambulu bulemvo, ayi tsungi yi matingu; bobo mintima misia ba mifuana ko kuidi Nzambi bobo pheve yisia yikuikama kuidi Nzambi ko.

9 Watu wa Efraimu, ingawa walijifunga pinde, walikimbia siku ya vita.

Batu ba Efalayimi bobo baba ayi mimbasa, bavutuka ku mbusa mu lumbu ki mvita.

10 Hawakulishika agano la Mungu na walikataa kuishi kwa sheria yake.

Basi keba ko Nguizani yi Nzambi, ayi bamanga zingila boso buididi Mina miandi.

11 Walisahau aliyokuwa ameyatenda, maajabu aliyokuwa amewaonyesha.

Bazimbakana momo kavanga; matsiminanga momo kabamonisa.

12 Alitenda miujiza machoni mwa baba zao, huko Soani, katika nchi ya Misri.

Wuvanga bikumu va ntuala bakulu bawu mu tsi yi Ezipite; mu zunga ki Tsowani.

13 Aliigawanya bahari akawapitisha, alifanya maji yasimame imara kama ukuta.

Wuvasa mbu ayi wuba viokila muawu; wutelimisa nlangu dio ngui banga baka.

14 Aliwaongoza kwa wingu mchana na kwa nuru kutoka kwenye moto usiku kucha.

Wuba diatisa mu dituti va muini, ayi mu kiezila ki mbazu va builu bu mvimba.

15 Alipasua miamba jangwani na akawapa maji tele kama bahari,

Wubasa matadi mu dikanga, ayi wuba vana nlangu wuwombo banga mbu;

16 alitoa vijito kutoka kwenye jabali lililochongoka, akayafanya maji yatiririke kama mito.

Wutotula mimvuila minlangu mu ditadi ayi wukumbisa minlangu banga minlangu minneni.

17 Lakini waliendelea kutenda dhambi dhidi yake, wakiasi jangwani dhidi ya Aliye Juu Sana.

Vayi babuela tatamana sumuka diaka va ntualꞌandi; batinguna Nzambi Yizangama mu dikanga.

18 Kwa makusudi walimjaribu Mungu, wakidai vyakula walivyovitamani.

Batota Nzambi mu luzolo lungolo, mu lombanga mu kingolo bidia biobi batomba.

19 Walinena dhidi ya Mungu, wakisema, “Je, Mungu aweza kuandaa meza jangwani?

Batubidila Nzambi batuba: “Nzambi beki kuandi bu kubikila meza mu dikanga e?

20 Alipopiga mwamba, maji yalitoka kwa nguvu, vijito vikatiririka maji mengi. Lakini je, aweza kutupa chakula pia? Je, anaweza kuwapa watu wake nyama?”

Bu kabula ditadi dingolo, mbadi nlangu wutotuka ayi mimvuila mikumba mu buwombo vayi buna wulendi kuandi kutuvana bidia e? Wulendi kuandi kubika zimbizi mu diambu di batu bandi e?”

21 Bwana alipowasikia, alikasirika sana, moto wake ukawa dhidi ya Yakobo, na ghadhabu yake ikawaka dhidi ya Israeli,

Yave bu kaba wa, wufuema ngolo, mbazu andi yilema mu diambu di Yakobi ayi miangu miandi mibuila Iseli.

22 kwa kuwa hawakumwamini Mungu, wala kuutumainia ukombozi wake.

Bila basia wilukila Nzambi ko, voti basia tula diana diawu mu khudulu andi ko.

23 Hata hivyo alitoa amri kwa anga zilizo juu na kufungua milango ya mbingu,

Muaki wuvana lutumunu kuidi matuti ma yilu ayi wuzibula mielo mi diyilu;

24 akawanyeshea mana ili watu wale; aliwapa nafaka ya mbinguni.

Wunokisa mana mu diambu di batu muingi badia; wuba vana zitheti zi diyilu.

25 Watu walikula mkate wa malaika, akawatumia chakula chote ambacho wangeliweza kula.

Batu badia dipha di zimbasi; wuba fidisila bidia bioso biobi balenda dia.

26 Aliachia upepo wa mashariki kutoka kwenye mbingu na kuuongoza upepo wa kusini kwa uwezo wake.

Wuvevumuna phemo yi Esite mu diyilu. Wudiata ku ntuala phemo yi Sude mu lulendo luandi.

27 Aliwanyeshea nyama kama mavumbi, ndege warukao kama mchanga wa pwani.

Wuba nokisila zimbizi banga mbungi-mbungi; zinuni zieti dumuka banga nzielo yi mbu.

28 Aliwafanya washuke ndani ya kambi yao, kuzunguka mahema yao yote.

Wuba buisila biawu va khatitsika ka kiawu; muyenda zinzo ziawu zioso zingoto.

29 Walikula na kusaza, kwa maana alikuwa amewapa kile walichotamani.

Badia nate bayukuta kuwombo; ayi wuba vana biobi baleba mu kingolo.

30 Kabla hawajamaliza kula walichokitamani, hata kilipokuwa kingali bado vinywani mwao,

Tuamina batamba bidia biobi baleba mu kingolo mbusa, buela bikidi mu miunu miawu.

31 hasira ya Mungu ikawaka juu yao, akawaua wale waliokuwa na nguvu zaidi miongoni mwao, akiwaangusha vijana wa Israeli.

Nganzi yi Nzambi yi babuila; wuvonda bobo baluta ba zinitu zingolo mu bawu; wuvonda bana ba matoko ma Iseli.

32 Licha ya haya yote, waliendelea kutenda dhambi, licha ya maajabu yake, hawakuamini.

Ka diambu ko mambu moso momo, batatamana vola masumu ka diambu ko matsiminanga mandi, basia wilukila ko.

33 Kwa hiyo akamaliza siku zao katika ubatili na miaka yao katika vitisho.

Buna wumanisa bilumbu biawu mu phamba ayi mimvu miawu mu tsisi.

34 Kila mara Mungu alipowaua baadhi yao, waliosalia walimtafuta, walimgeukia tena kwa shauku.

Kadika khumbu kaba kuba vondanga, tombanga baba kuntombanga, balukanga nsualu-nsualu diaka kuidi niandi.

35 Walikumbuka kwamba Mungu alikuwa Mwamba wao, kwamba Mungu Aliye Juu Sana alikuwa Mkombozi wao.

Batebuka moyo ti Nzambi niandi wuba dibanga diawu ayi Nzambi Yizangama niandi nkudi awu.

36 Lakini walimdanganya kwa vinywa vyao, wakisema uongo kwa ndimi zao,

Vayi buna bankamba mambu ma lueki mu miunu miawu bamvuna mu ludimi luawu.

37 mioyo yao haikuwa thabiti kwake, wala hawakuwa waaminifu katika agano lake.

Mintima miawu misia ba mifuana kuidi niandi ko basia ba bakuikama ko mu Nguizani andi.

38 Hata hivyo alikuwa na huruma, alisamehe maovu yao na hakuwaangamiza. Mara kwa mara alizuia hasira yake, wala hakuchochea ghadhabu yake yote.

Vayi niandi wuba nkua kiadi wuba lemvukila mambimbi mawu kasia babunga ko thangu ka thangu wudekula nganzi andi ayi kasia totula ko miangu miandi mioso.

39 Alikumbuka kwamba wao walikuwa nyama tu, upepo upitao ambao haurudi.

Wutebuka moyo ti baba minsuni kaka; phemo yeti vioka yoyi yilendi vutuka ko. Ayi wulendi buela vutuka ko.

40 Mara ngapi walimwasi jangwani na kumhuzunisha nyikani!

Zikhumbu ziwombo bantingunina mu dikanga, ayi bansoka mu bibuangu bikambulu batu.

41 Walimjaribu Mungu mara kwa mara, wakamkasirisha yeye Aliye Mtakatifu wa Israeli.

Khumbu ka khumbu baba vutukilanga diaka tota Nzambi; bafuemisa mutu wunlongo wu Iseli kiadi.

42 Hawakukumbuka uwezo wake, siku aliyowakomboa kutoka kwa mtesi,

Basia tebukila ko moyo lulendo luandi mu lumbu kioki kaba kula mu mioko mi mutu wuba yamisa;

43 siku aliyoonyesha ishara zake za ajabu huko Misri, maajabu yake huko Soani.

mu lumbu kamonisa bidimbu bi bikumu biandi mu Ezipite, mambu mandi matsiminanga mu ndambu tsi yi Tsowani

44 Aligeuza mito yao kuwa damu, hawakuweza kunywa maji kutoka vijito vyao.

wukitula minlangu miawu menga; basia buela baka bumina mu mimvuila mi minlangu miawu.

45 Aliwapelekea makundi ya mainzi yakawala, na vyura wakawaharibu.

Wufidisa nkangu zinzinzi ziozi zibadia ayi zinguanga ziozi zi babunga.

46 Aliruhusu tunutu kuharibu mimea yao, mazao yao kwa nzige.

Wavana mimbutu miawu mu zitsola kuidi binzienzi biobi basala kuidi makhoko.

47 Aliharibu mizabibu yao kwa mvua ya mawe na mikuyu yao kwa mvua iliyochangamana na theluji.

Wumana bunga zindima ziawu zi vinu mu mvula yi matadi ayi minti miawu mi sikomole mu kiozi ki ngolo,

48 Aliwaachia mifugo yao mvua ya mawe, akayapiga makundi ya wanyama wao kwa radi.

wuyekula bibulu biawu kuidi mvula yi matadi ayi minkangu mi mamemi mawu kuidi lusiemo.

49 Aliwafungulia hasira yake kali, ghadhabu yake, hasira na uadui, na kundi la malaika wa kuharibu.

Wuba fidisila nganzi andi yi mbazu, miangu miandi mi ngolo khakumusu, kimbeni weti bunga

50 Aliitengenezea njia hasira yake, hakuwaepusha na kifo, bali aliwaachia tauni.

Wukubika nsolo mu diambu di nganzi andi kasia kuba tanina ko mu lufua; vayi wuba yekula mu minsongo;

51 Aliwapiga wazaliwa wote wa kwanza wa Misri, matunda ya kwanza ya ujana katika mahema ya Hamu.

Wuvonda bana boso batheti bababakala ba Ezipiti mimbutu mitheti mi zingolo mu zinzo zi ngoto zi Hami.

52 Lakini aliwatoa watu wake kama kundi, akawaongoza kama kondoo kupitia jangwani.

Vayi wutotula batu bandi banga mamemi; wuba tuadisa banga nkangu wu bibulu mu dikanga.

53 Aliwaongoza salama, wala hawakuogopa, bali bahari iliwameza adui zao.

Wuba diatisila mu luvovomo; diawu basia mona tsisi ko ayi mbu wumina bambeni ziawu.

54 Hivyo akawaleta hadi kwenye mpaka wa nchi yake takatifu, hadi nchi ya vilima ambayo mkono wake wa kuume ulikuwa umeitwaa.

Buna wuba kotisa mu yenda tsi andi yinlongo; ku tsi yi mongo wowo koko kuandi ku lubakala kukibakila.

55 Aliyafukuza mataifa mbele yao, na kuwagawia nchi zao kama urithi, aliwakalisha makabila ya Israeli katika makao yao.

Wukuka makanda ku ntualꞌawu; ayi wuba kabudila mintoto miawu banga kiuka wuvuandisa makanda ma Iseli mu zinzo ziawu.

56 Lakini wao walimjaribu Mungu, na kuasi dhidi ya Yeye Aliye Juu Sana, wala hawakuzishika sheria zake.

Vayi batota Nzambi ayi batinguna Nzambi Yizangama; basia keba zinzengolo ziandi ko.

57 Kama baba zao, hawakuwa thabiti wala waaminifu, wakawa wasioweza kutegemewa kama upinde wenye kasoro.

Banga madisa mawu basia ba bafuana ko ayi basia ba minu ko balendi tudulu diana ko banga wuvenga.

58 Wakamkasirisha Mungu kwa mahali pao pa juu pa kuabudia miungu, wakachochea wivu wake kwa sanamu zao.

Bamfuemisa mu bibuangu biawu bizangama balemisa kiphala kiandi mu bitumba biawu

59 Wakati Mungu alipowasikia, alikasirika sana, akamkataa Israeli kabisa.

Nzambi bu kawa, buna wufuema ngolo wutumbu loza mvimba Iseli.

60 Akaiacha hema ya Shilo, hema aliyokuwa ameiweka katikati ya wanadamu.

Wuyekula, nzo ngoto mbuabununu yi Silo; nzo yoyo mu kakivuandisa;

61 Akalipeleka Sanduku la nguvu zake utumwani, utukufu wake mikononi mwa adui.

Wufidisa kesi yi lulendo luandi mu buvika, ayi kiezila kiandi mu mioko mi mbeni.

62 Aliachia watu wake wauawe kwa upanga, akaukasirikia sana urithi wake.

Wuyekula batu bandi mu sabala, wufuemina ngolo kiuka kiandi.

63 Moto uliwaangamiza vijana wao, na wanawali wao hawakuimbiwa nyimbo za arusi,

Mbazu yi zinisa bamatoko mawu, ayi bandumba ziawu ziozi zisia zaba babakala ko zisia baka ko minkunga mi makuela ko.

64 makuhani wao waliuawa kwa upanga, wala wajane wao hawakuweza kulia.

Zinganga ziawu zinzambi zimana fuila mu sabala ayi mafuola mawu masia baka bu didila ko.

65 Ndipo Bwana alipoamka kama vile kuamka usingizini, kama vile mtu aamkavyo kutoka kwenye bumbuazi la mvinyo.

Buna Yave wukotuka banga mutu wuba wuleka, banga mutu kotukidi mu diambu di vinu kakololo.

66 Aliwapiga na kuwashinda adui zake, akawatia katika aibu ya milele.

Wuvutula bambeni bandi ku manima; wuzifuisa zitsoni ka zisukanga ko.

67 Ndipo alipozikataa hema za Yosefu, hakulichagua kabila la Efraimu,

Buna wuloza zinzo zi ngoto zi Zozefi, kasia sobula ko dikanda di Efalayimi;

68 lakini alilichagua kabila la Yuda, Mlima Sayuni, ambao aliupenda.

Vayi wusobula dikanda di Yuda, mongo wu Sioni, wowo kazola.

69 Alijenga patakatifu pake kama vilele, kama dunia ambayo aliimarisha milele.

Wutunga buangu kiandi kinlongo banga bibuangu bizangama, banga ntoto wowo kakubika mu zithangu zioso zi kazimani.

70 Akamchagua Daudi mtumishi wake na kumtoa kwenye mazizi ya kondoo.

Wusobula Davidi kisadi kiandi ayi wumbonga mu ziphangu zi mamemi,

71 Kutoka kuchunga kondoo alimleta kuwa mchungaji wa watu wake Yakobo, wa Israeli urithi wake.

Wumbongila vana vaba mamemi momo kaba sunga mu diambu di kaba nsungi wu batu bandi Yakobi, wu Iseli kiuka kiandi.

72 Naye Daudi aliwachunga kwa uadilifu wa moyo, kwa mikono ya ustadi aliwaongoza.

Buna Davidi wuba nsungi awu mu ntima wufuana ayi wuba diatisila mu koko ku diela.