Mithali 8
1 Je, hekima haitani? Je, ufahamu hapazi sauti?
Høyr kor visdomsmøyi ropar, og vitet høgmælt talar!
2 Juu ya miinuko karibu na njia, penye njia panda, ndipo asimamapo;
Uppe på haugar ved vegen, der stigarne møtest, stend ho,
3 kando ya malango yaelekeayo mjini, kwenye maingilio, hulia kwa sauti kubwa, akisema:
attmed portarne ut or byen, ved døra-inngangen ropar ho høgt:
4 “Ni ninyi wanaume, ninaowaita; ninapaza sauti yangu kwa wanadamu wote.
«Godtfolk, eg ropar på dykk, og til mannsborni ljomar mi røyst.
5 Ninyi ambao ni wajinga, pateni akili; ninyi mlio wapumbavu, pateni ufahamu.
Fåkunnige, lær dykk klokskap, og de dårar, vinn dykk vit!
6 Sikilizeni, kwa maana nina mambo muhimu ya kusema; ninafungua midomo yangu kusema lililo sawa.
Høyr, eg talar gjæve ord, og ærlegt er det som lipporne segjer;
7 Kinywa changu husema lililo kweli, kwa maana midomo yangu huchukia uovu.
ja, sanning talar min gom, og lipporne styggjest ved gudløysa.
8 Maneno yote ya kinywa changu ni haki; hakuna mojawapo lililopotoka wala ukaidi.
Alle ord i min munn er rette, det finst ikkje fult eller falskt i deim.
9 Kwa wenye kupambanua yote ni sahihi; hayana kasoro kwa wale wenye maarifa.
Dei er alle sanne for den kloke og rette for deim som fann kunnskap.
10 Chagua mafundisho yangu badala ya fedha, maarifa badala ya dhahabu safi,
Tak då min age heller enn sylv og kunnskap framfyre utvalt gull!
11 kwa maana hekima ina thamani kuliko marijani na hakuna chochote unachohitaji kinacholingana naye.
For visdom er betre enn perlor, og av alle skattar er ingen som denne.
12 “Mimi hekima, nakaa pamoja na busara; ninamiliki maarifa na busara.
Eg, visdomen, skyner meg på klokskap, og vit på rådleggjing hev eg.
13 Kumcha Bwana ni kuchukia uovu; ninachukia kiburi na majivuno, tabia mbaya na mazungumzo potovu.
Otte for Herren er hat til det vonde; stormod og storlæte, åtferd stygg, og ein munn full av fals eg hatar.
14 Ushauri na hukumu sahihi ni vyangu; nina ufahamu na nina nguvu.
Hjå meg er råd og dug, eg er vit, hjå meg er magt.
15 Kwa msaada wangu wafalme hutawala na watawala hutunga sheria zilizo za haki,
Eg gjer at kongar råder, og at hovdingar dømer rett.
16 kwa msaada wangu wakuu hutawala, na wenye vyeo wote watawalao dunia.
Eg gjer at styrarar styrer og fyrstar - alle domarar på jordi.
17 Nawapenda wale wanipendao, na wale wanitafutao kwa bidii wataniona.
Eg elskar deim som meg elskar, og dei som leitar meg upp, skal meg finna.
18 Utajiri na heshima viko kwangu, utajiri udumuo na mafanikio.
Rikdom og æra er hjå meg, gamalt gods og rettferd.
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu safi; kile nitoacho hupita fedha iliyo bora.
Mi frukt er betre enn gull, ja skiraste gullet, og den vinning eg gjev, er betre enn utvalt sylv.
20 Natembea katika njia ya unyofu katika mapito ya haki,
Eg gjeng på rettferds veg, midt på rettvise-stigar,
21 nawapa utajiri wale wanipendao na kuzijaza hazina zao.
For eg vil gjeva gods åt deim som elskar meg og fylla deira forråd.
22 “Bwana aliniumba mwanzoni mwa kazi yake, kabla ya matendo yake ya zamani;
Herren skapte meg til fyrste verket sitt, fordom fyrr han gjorde noko anna.
23 niliteuliwa tangu milele, tangu mwanzoni, kabla ya dunia kuumbwa.
Alt frå æva er eg innsett, frå upphavet, fyrr jordi vart til.
24 Wakati hazijakuwepo bahari, nilikwishazaliwa, wakati hazijakuwepo chemchemi zilizojaa maji;
Fyrr djupi var til, vart eg fødd, då det ei fanst kjeldor fulle med vatn,
25 kabla milima haijawekwa mahali pake, kabla vilima havijakuwepo, nilikwishazaliwa,
fyrr fjelli var søkkte ned, fyre haugar vart eg fødd,
26 kabla hajaumba dunia wala mashamba yake au vumbi lolote la dunia.
fyrr han skapte jord og mark og den fyrste moldklump i verdi.
27 Nilikuwepo alipoziweka mbingu mahali pake, wakati alichora mstari wa upeo wa macho juu ya uso wa kilindi,
Då han laga himmelen, var eg der, då han slo kvelv yver djupet.
28 wakati aliweka mawingu juu na kuziweka imara chemchemi za bahari,
Då han feste skyerne i det høge, då kjeldorne fossa fram or djupet,
29 wakati aliiwekea bahari mpaka wake ili maji yasivunje agizo lake, na wakati aliweka misingi ya dunia.
då han sette grensa for havet, so vatnet ei gjekk lenger enn han baud, då han la grunnvollar for jordi,
30 Wakati huo nilikuwa fundi stadi kando yake. Nilijazwa na furaha siku baada ya siku, nikifurahi daima mbele zake,
då var eg verksmeister hjå han og var til hugnad for han dag etter dag, eg leika meg stødt for hans åsyn.
31 nikifurahi katika dunia yake yote nami nikiwafurahia wanadamu.
Eg leika på heile jordkringen hans og hadde min hugnad i manneborni.
32 “Basi sasa wanangu, nisikilizeni; heri wale wanaozishika njia zangu.
Og no, born, høyr på meg! Sæle er dei som held mine vegar.
33 Sikilizeni mafundisho yangu mwe na hekima; msiyapuuze.
Høyr på tukt og vert vise, og slepp ho ikkje ifrå dykk!
34 Heri mtu yule anisikilizaye mimi, akisubiri siku zote malangoni mwangu, akingoja kwenye vizingiti vya mlango wangu.
Sæl den mann som høyrer på meg, so han dagstødt vaker ved dørerne mine og vaktar dørstokkarne mine.
35 Kwa maana yeyote anipataye mimi amepata uzima na kujipatia kibali kutoka kwa Bwana.
For den som finn meg, finn livet og fær velsigning frå Herren.
36 Lakini yeyote ashindwaye kunipata hujiumiza mwenyewe; na wote wanichukiao mimi hupenda mauti.”
Men den som missar meg, skader seg sjølv, og alle som hatar meg, elskar dauden.»
