Mithali 8
1 Je, hekima haitani? Je, ufahamu hapazi sauti?
Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?
2 Juu ya miinuko karibu na njia, penye njia panda, ndipo asimamapo;
Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.
3 kando ya malango yaelekeayo mjini, kwenye maingilio, hulia kwa sauti kubwa, akisema:
Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:
4 “Ni ninyi wanaume, ninaowaita; ninapaza sauti yangu kwa wanadamu wote.
Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:
5 Ninyi ambao ni wajinga, pateni akili; ninyi mlio wapumbavu, pateni ufahamu.
Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.
6 Sikilizeni, kwa maana nina mambo muhimu ya kusema; ninafungua midomo yangu kusema lililo sawa.
Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.
7 Kinywa changu husema lililo kweli, kwa maana midomo yangu huchukia uovu.
Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.
8 Maneno yote ya kinywa changu ni haki; hakuna mojawapo lililopotoka wala ukaidi.
Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.
9 Kwa wenye kupambanua yote ni sahihi; hayana kasoro kwa wale wenye maarifa.
Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.
10 Chagua mafundisho yangu badala ya fedha, maarifa badala ya dhahabu safi,
Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.
11 kwa maana hekima ina thamani kuliko marijani na hakuna chochote unachohitaji kinacholingana naye.
Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.
12 “Mimi hekima, nakaa pamoja na busara; ninamiliki maarifa na busara.
Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.
13 Kumcha Bwana ni kuchukia uovu; ninachukia kiburi na majivuno, tabia mbaya na mazungumzo potovu.
Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.
14 Ushauri na hukumu sahihi ni vyangu; nina ufahamu na nina nguvu.
De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.
15 Kwa msaada wangu wafalme hutawala na watawala hutunga sheria zilizo za haki,
Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.
16 kwa msaada wangu wakuu hutawala, na wenye vyeo wote watawalao dunia.
Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.
17 Nawapenda wale wanipendao, na wale wanitafutao kwa bidii wataniona.
Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.
18 Utajiri na heshima viko kwangu, utajiri udumuo na mafanikio.
Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu safi; kile nitoacho hupita fedha iliyo bora.
Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.
20 Natembea katika njia ya unyofu katika mapito ya haki,
Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;
21 nawapa utajiri wale wanipendao na kuzijaza hazina zao.
Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.
22 “Bwana aliniumba mwanzoni mwa kazi yake, kabla ya matendo yake ya zamani;
La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.
23 niliteuliwa tangu milele, tangu mwanzoni, kabla ya dunia kuumbwa.
Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.
24 Wakati hazijakuwepo bahari, nilikwishazaliwa, wakati hazijakuwepo chemchemi zilizojaa maji;
Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.
25 kabla milima haijawekwa mahali pake, kabla vilima havijakuwepo, nilikwishazaliwa,
Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;
26 kabla hajaumba dunia wala mashamba yake au vumbi lolote la dunia.
Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
27 Nilikuwepo alipoziweka mbingu mahali pake, wakati alichora mstari wa upeo wa macho juu ya uso wa kilindi,
Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,
28 wakati aliweka mawingu juu na kuziweka imara chemchemi za bahari,
Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
29 wakati aliiwekea bahari mpaka wake ili maji yasivunje agizo lake, na wakati aliweka misingi ya dunia.
Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
30 Wakati huo nilikuwa fundi stadi kando yake. Nilijazwa na furaha siku baada ya siku, nikifurahi daima mbele zake,
Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.
31 nikifurahi katika dunia yake yote nami nikiwafurahia wanadamu.
Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.
32 “Basi sasa wanangu, nisikilizeni; heri wale wanaozishika njia zangu.
Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.
33 Sikilizeni mafundisho yangu mwe na hekima; msiyapuuze.
Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.
34 Heri mtu yule anisikilizaye mimi, akisubiri siku zote malangoni mwangu, akingoja kwenye vizingiti vya mlango wangu.
Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.
35 Kwa maana yeyote anipataye mimi amepata uzima na kujipatia kibali kutoka kwa Bwana.
Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.
36 Lakini yeyote ashindwaye kunipata hujiumiza mwenyewe; na wote wanichukiao mimi hupenda mauti.”
Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.
