Mithali 6
1 Mwanangu, kama umekuwa mdhamini wa jirani yako, ikiwa umeshika mikono kwa kuweka ahadi kwa ajili ya mwingine,
Ndodana yami, nxa wenzele umakhelwane wakho isibambiso, nxa libambene izandla ukuba uzamhlawulela imilandu yakhe,
2 kama umetegwa na ulichosema, umenaswa kwa maneno ya kinywa chako,
aluba usuzihilele ngalokho okutshiloyo, wazibambisa ngamazwi omlomo wakho,
3 basi fanya hivi mwanangu, ili ujiweke huru, kwa kuwa umeanguka mikononi mwa jirani yako: Nenda ukajinyenyekeshe kwake; msihi jirani yako!
lapho-ke yenza lokhu, ndodana yami, ukuzikhulula, njengoba usuwele ezandleni zakhe umakhelwane wakho: Hamba ufike uzehlise; mncengancenge umakhelwane wakho!
4 Usiruhusu usingizi machoni pako, usiruhusu kope zako zisinzie.
Ungabuvumeli ubuthongo emehlweni akho, ungavumeli ukuwozela enkopheni zakho.
5 Jiweke huru, kama swala mkononi mwa mwindaji, kama ndege kutoka kwenye mtego wa mwindaji.
Zikhulule njengempala ezandleni zomzingeli, njengenyoni esifini somthiyi.
6 Ewe mvivu, mwendee mchwa; zitafakari njia zake ukapate hekima!
Khangela ubunyonyo, wena vila; hlolisisa ukwenza kwabo uhlakaniphe!
7 Kwa maana yeye hana msimamizi, wala mwangalizi, au mtawala,
Kabulamphathi, kabula mkhangeli loba umbusi,
8 lakini hujiwekea akiba wakati wa kiangazi na hukusanya chakula chake wakati wa mavuno.
kodwa buyaqoqa umphako wabo ehlobo bubuthe ukudla kwabo nxa kuvunwa.
9 Ewe mvivu, utalala hata lini? Utaamka lini kutoka usingizi wako?
Uzalala khonapho kuze kube nini, vila ndini? Uzavuka nini ebuthongweni bakho?
10 Bado kulala kidogo, kusinzia kidogo, bado kukunja mikono kidogo upate kupumzika:
Ukulala okuncane, ukuwozela okuncane, ukugoqa izandla kancane uphumula,
11 hivyo umaskini utakuja juu yako kama mnyangʼanyi, na kupungukiwa kutakujia kama mtu mwenye silaha.
ubuyanga buzafika kuwe njengesela lokuswela njengesigebenga.
12 Mtu mbaya sana na mlaghai, ambaye huzungukazunguka na maneno ya upotovu,
Isigangi lesixhwali esihamba sikhuluma amanyala,
13 ambaye anakonyeza kwa jicho lake, anayetoa ishara kwa miguu yake na kuashiria kwa vidole vyake,
esiqhweba ngelihlo sitshengise ngezinyawo zaso njalo sitshengise ngeminwe yaso,
14 ambaye hupanga ubaya kwa udanganyifu moyoni mwake: daima huchochea fitina.
esiceba ububi ngenkohliso enhliziyweni yaso sithanda ukuvusa inkani kokuphela.
15 Kwa hiyo maafa yatamkumba ghafula; ataangamizwa mara, pasipo msaada.
Ngakho lowo uzawelwa yingozi ngokuphazima; uzabhidlizwa ngokuphangisa kungasekho okungenziwa.
16 Kuna vitu sita anavyovichukia Bwana, naam, viko saba vilivyo chukizo kwake:
Ziyisithupha izinto uThixo azizondayo, eziyisikhombisa eziyisinengiso kuye:
17 macho ya kiburi, ulimi udanganyao, mikono imwagayo damu isiyo na hatia,
amehlo atshengisa ukudelela, ulimi oluqamba amanga, izandla ezichitha igazi elingelacala,
18 moyo uwazao mipango miovu, miguu iliyo myepesi kukimbilia uovu,
inhliziyo egaya izibozi, inyawo eziphangisa ukuya ebubini,
19 shahidi wa uongo ambaye humwaga uongo, na mtu ambaye huchochea fitina kati ya ndugu.
umfakazi wamanga, okhuluma inkohliso lomuntu oletha ukuxabana kubazalwane.
20 Mwanangu, zishike amri za baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
Ndodana yami, gcina imilayo kayihlo ungadeli imfundiso kanyoko.
21 Yafunge katika moyo wako daima, yakaze kuizunguka shingo yako.
Kubophele enhliziyweni yakho nini lanini; kugqize entanyeni yakho.
22 Wakati utembeapo, yatakuongoza; wakati ulalapo, yatakulinda; wakati uamkapo, yatazungumza nawe.
Nxa uhamba, lezizinto zizakukhokhela; lanxa ulele zizakulinda; uthi uvuka zikukhulumise.
23 Kwa maana amri hizi ni taa, mafundisho haya ni mwanga na maonyo ya maadili ni njia ya uzima,
Ngoba imilayo le iyisibane, imfundiso le iyikukhanya, leziqondiso zokuzithiba ziyindlela yokuphila,
24 yakikulinda na mwanamke aliyepotoka, kutokana na maneno laini ya mwanamke aliyepotoka.
zikuvikela kowesifazane ongaziphathanga, laselimini olumnandi lomfazi ongelambeko.
25 Moyo wako usitamani uzuri wake wala macho yake yasikuteke,
Ungasuki umfise ngenhliziyo yakho ngenxa yobuhle bakhe kumbe akuhuge ngamehlo akhe.
26 kwa maana kahaba atakufanya uwe maskini, hata ukose kipande cha mkate, naye mwanamke mzinzi huwinda maisha yako hasa.
Ngoba isifebe siyakululazisa ufane lesinkwa, kodwa umfazi womuntu uyayibhidliza impilo yakho uqobo.
27 Je, mtu aweza kuchotea moto kwenye paja lake bila nguo zake kuungua?
Kambe umuntu angokhela umlilo emathangazini akhe na zingaze zatsha izigqoko zakhe?
28 Je, mtu aweza kutembea juu ya makaa ya moto yanayowaka bila miguu yake kuungua?
Kambe umuntu angahamba phezu kwamalahle inyawo zakhe zingaze zatsha na?
29 Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa mwanaume mwingine; hakuna yeyote amgusaye huyo mwanamke ambaye hataadhibiwa.
Kunjalo kulowo olala lomfazi wenye indoda; kakho omthintayo ongayikujeziswa.
30 Watu hawamdharau mwizi kama akiiba kukidhi njaa yake wakati ana njaa.
Abantu kabalithuki isela nxa lintshontsha ngoba lifuqwa liphango.
31 Pamoja na hayo, kama akikamatwa, lazima alipe mara saba, ingawa inamgharimu utajiri wote wa nyumba yake.
Kodwa lingabanjwa lihlawuliswa kasikhombisa, lanxa inhlawulo ilithathela yonke impahla yendlu yalo.
32 Lakini mwanaume aziniye na mwanamke hana akili kabisa; yeyote afanyaye hivyo hujiangamiza mwenyewe.
Kodwa indoda efebayo kayilangqondo; lowo okwenzayo lokho uyazibulala yena ngokwakhe.
33 Mapigo na aibu ni fungu lake na aibu yake haitafutika kamwe;
Izidutshulo lehlazo kuyisabelo sakhe, ukuyangeka kwakhe kakusoze kwafa kwaphela.
34 kwa maana wivu huamsha ghadhabu ya mume, naye hataonyesha huruma alipizapo kisasi.
Ngoba ubukhwele bendoda yalowomfazi buyiqubula ulaka, ingabe isaba lozwelo lapho isiphindisela.
35 Hatakubali fidia yoyote; atakataa malipo, hata yakiwa makubwa kiasi gani.
Kayizukuvuma inhlawulo; kayiyikwamukela isivalamlomo loba singakanani.
