< Mithali 6 >

1 Mwanangu, kama umekuwa mdhamini wa jirani yako, ikiwa umeshika mikono kwa kuweka ahadi kwa ajili ya mwingine,
我兒,你若為朋友作保, 替外人擊掌,
2 kama umetegwa na ulichosema, umenaswa kwa maneno ya kinywa chako,
你就被口中的話語纏住, 被嘴裏的言語捉住。
3 basi fanya hivi mwanangu, ili ujiweke huru, kwa kuwa umeanguka mikononi mwa jirani yako: Nenda ukajinyenyekeshe kwake; msihi jirani yako!
我兒,你既落在朋友手中, 就當這樣行才可救自己: 你要自卑,去懇求你的朋友。
4 Usiruhusu usingizi machoni pako, usiruhusu kope zako zisinzie.
不要容你的眼睛睡覺; 不要容你的眼皮打盹。
5 Jiweke huru, kama swala mkononi mwa mwindaji, kama ndege kutoka kwenye mtego wa mwindaji.
要救自己,如鹿脫離獵戶的手, 如鳥脫離捕鳥人的手。
6 Ewe mvivu, mwendee mchwa; zitafakari njia zake ukapate hekima!
懶惰人哪, 你去察看螞蟻的動作就可得智慧。
7 Kwa maana yeye hana msimamizi, wala mwangalizi, au mtawala,
螞蟻沒有元帥, 沒有官長,沒有君王,
8 lakini hujiwekea akiba wakati wa kiangazi na hukusanya chakula chake wakati wa mavuno.
尚且在夏天預備食物, 在收割時聚斂糧食。
9 Ewe mvivu, utalala hata lini? Utaamka lini kutoka usingizi wako?
懶惰人哪,你要睡到幾時呢? 你何時睡醒呢?
10 Bado kulala kidogo, kusinzia kidogo, bado kukunja mikono kidogo upate kupumzika:
再睡片時,打盹片時, 抱着手躺臥片時,
11 hivyo umaskini utakuja juu yako kama mnyangʼanyi, na kupungukiwa kutakujia kama mtu mwenye silaha.
你的貧窮就必如強盜速來, 你的缺乏彷彿拿兵器的人來到。
12 Mtu mbaya sana na mlaghai, ambaye huzungukazunguka na maneno ya upotovu,
無賴的惡徒, 行動就用乖僻的口,
13 ambaye anakonyeza kwa jicho lake, anayetoa ishara kwa miguu yake na kuashiria kwa vidole vyake,
用眼傳神, 用腳示意, 用指點劃,
14 ambaye hupanga ubaya kwa udanganyifu moyoni mwake: daima huchochea fitina.
心中乖僻, 常設惡謀, 布散紛爭。
15 Kwa hiyo maafa yatamkumba ghafula; ataangamizwa mara, pasipo msaada.
所以,災難必忽然臨到他身; 他必頃刻敗壞,無法可治。
16 Kuna vitu sita anavyovichukia Bwana, naam, viko saba vilivyo chukizo kwake:
耶和華所恨惡的有六樣, 連他心所憎惡的共有七樣:
17 macho ya kiburi, ulimi udanganyao, mikono imwagayo damu isiyo na hatia,
就是高傲的眼, 撒謊的舌, 流無辜人血的手,
18 moyo uwazao mipango miovu, miguu iliyo myepesi kukimbilia uovu,
圖謀惡計的心, 飛跑行惡的腳,
19 shahidi wa uongo ambaye humwaga uongo, na mtu ambaye huchochea fitina kati ya ndugu.
吐謊言的假見證, 並弟兄中布散紛爭的人。
20 Mwanangu, zishike amri za baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
我兒,要謹守你父親的誡命; 不可離棄你母親的法則,
21 Yafunge katika moyo wako daima, yakaze kuizunguka shingo yako.
要常繫在你心上, 掛在你項上。
22 Wakati utembeapo, yatakuongoza; wakati ulalapo, yatakulinda; wakati uamkapo, yatazungumza nawe.
你行走,它必引導你; 你躺臥,它必保守你; 你睡醒,它必與你談論。
23 Kwa maana amri hizi ni taa, mafundisho haya ni mwanga na maonyo ya maadili ni njia ya uzima,
因為誡命是燈,法則是光, 訓誨的責備是生命的道,
24 yakikulinda na mwanamke aliyepotoka, kutokana na maneno laini ya mwanamke aliyepotoka.
能保你遠離惡婦, 遠離外女諂媚的舌頭。
25 Moyo wako usitamani uzuri wake wala macho yake yasikuteke,
你心中不要戀慕她的美色, 也不要被她眼皮勾引。
26 kwa maana kahaba atakufanya uwe maskini, hata ukose kipande cha mkate, naye mwanamke mzinzi huwinda maisha yako hasa.
因為,妓女能使人只剩一塊餅; 淫婦獵取人寶貴的生命。
27 Je, mtu aweza kuchotea moto kwenye paja lake bila nguo zake kuungua?
人若懷裏搋火, 衣服豈能不燒呢?
28 Je, mtu aweza kutembea juu ya makaa ya moto yanayowaka bila miguu yake kuungua?
人若在火炭上走, 腳豈能不燙呢?
29 Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa mwanaume mwingine; hakuna yeyote amgusaye huyo mwanamke ambaye hataadhibiwa.
親近鄰舍之妻的,也是如此; 凡挨近她的,不免受罰。
30 Watu hawamdharau mwizi kama akiiba kukidhi njaa yake wakati ana njaa.
賊因飢餓偷竊充飢, 人不藐視他,
31 Pamoja na hayo, kama akikamatwa, lazima alipe mara saba, ingawa inamgharimu utajiri wote wa nyumba yake.
若被找着,他必賠還七倍, 必將家中所有的盡都償還。
32 Lakini mwanaume aziniye na mwanamke hana akili kabisa; yeyote afanyaye hivyo hujiangamiza mwenyewe.
與婦人行淫的,便是無知; 行這事的,必喪掉生命。
33 Mapigo na aibu ni fungu lake na aibu yake haitafutika kamwe;
他必受傷損,必被凌辱; 他的羞恥不得塗抹。
34 kwa maana wivu huamsha ghadhabu ya mume, naye hataonyesha huruma alipizapo kisasi.
因為人的嫉恨成了烈怒, 報仇的時候決不留情。
35 Hatakubali fidia yoyote; atakataa malipo, hata yakiwa makubwa kiasi gani.
甚麼贖價,他都不顧; 你雖送許多禮物,他也不肯干休。

< Mithali 6 >