Mithali 4

1 Sikilizeni wanangu, mafundisho ya baba yenu; sikilizeni kwa makini na mpate ufahamu.

Pitit mwen yo, koute yon papa lè l'ap ban nou bon levasyon. Louvri zòrèy nou pou nou ka gen konprann.

2 Ninawapa mafundisho ya maana, kwa hiyo msiyaache mafundisho yangu.

Pa janm bliye anyen nan sa m'ap moutre nou la a: Se bon konsèy m'ap ban nou.

3 Nilipokuwa mvulana mdogo katika nyumba ya baba yangu, ningali mchanga na mtoto pekee kwa mama yangu,

Lè mwen te timoun piti lakay papa m', lè sa a mwen te sèl pitit manman mwen.

4 baba alinifundisha akisema, “Yashike maneno yangu yote kwa moyo wako wote; yashike maagizo yangu na wewe utaishi.

Papa m' t'ap moutre m' anpil bagay. Li te konn di m': Kenbe pawòl mwen nan kè ou. Fè sa m'ap di ou fè, konsa w'a viv.

5 Pata hekima, pata ufahamu; usiyasahau maneno yangu wala usiyaache.

Chache gen konesans ak bon konprann. Pa janm bliye sa m'ap di ou la a. Pa vire do ba yo.

6 Usimwache hekima naye atakuweka salama; mpende, naye atakulinda.

Pa lage konesans ou. L'a toujou pwoteje ou. renmen l', li p'ap kite anyen rive ou.

7 Hekima ni bora kuliko vitu vyote; kwa hiyo jipe hekima. Hata ikikugharimu vyote ulivyo navyo, pata ufahamu.

Chache gen konesans, se premye bagay yon nonm lespri dwe fè. Nenpòt kisa ou ka genyen, bay li pou ou vin gen konprann.

8 Mstahi, naye atakukweza; mkumbatie, naye atakuheshimu.

renmen konesans, l'ap fè ou mache tèt wo. Kenbe l', pa lage l'. L'a fè yo respekte ou.

9 Atakuvika shada la neema kichwani mwako na kukupa taji ya utukufu.”

Se va yon bèl bagay pou ou, tankou yon kouwòn sou tèt ou. Se va yon lwanj pou ou kote ou pase.

10 Sikiliza mwanangu, kubali ninachokuambia, nayo miaka ya maisha yako itakuwa mingi.

Koute sa m'ap di ou, pitit mwen. Pa bliye sa m'ap moutre ou la a, konsa w'a viv lontan.

11 Ninakuongoza katika njia ya hekima na kukuongoza katika mapito yaliyonyooka.

Mwen moutre ou jan pou ou viv ak bon konprann. Mwen fè ou konnen jan pou ou mache dwat.

12 Utembeapo, hatua zako hazitazuiliwa; ukimbiapo, hutajikwaa.

Lè w'ap viv avèk bon konprann, anyen p'ap bare wout ou. Ou mèt ap kouri, ou p'ap janm bite sou anyen.

13 Mkamate sana elimu, usimwache aende zake; mshike, maana yeye ni uzima wako.

Pa janm bliye sa yo te moutre ou, kenbe l' fèm. Pa kite l' chape anba men ou, se tout lavi ou.

14 Usiuweke mguu wako katika njia ya waovu wala usitembee katika njia ya watu wabaya.

Pa fè menm chemen ak mechan yo. Pa swiv egzanp moun ki deprave yo.

15 Epukana nayo, usisafiri katika njia hiyo; achana nayo, na uelekee njia yako.

Pa fè sa, pa pran chemen sa yo menm. Refize fè tankou yo, fè chemen pa ou.

16 Kwa kuwa hawawezi kulala mpaka watende uovu; wanashindwa hata kusinzia mpaka wamwangushe mtu.

Mechan yo p'ap dòmi toutotan yo pa fè sa ki mal. Dòmi pa ka pran yo si yo pa rive fè sa yo vle fè a.

17 Wanakula mkate wa uovu, na kunywa mvinyo wa jeuri.

Se nan fè mechanste yo jwenn manje pou yo manje. Se nan fè moun mal yo jwenn diven pou yo bwè.

18 Njia ya wenye haki ni kama nuru ya kwanza ya mapambazuko, ambayo hungʼaa zaidi na zaidi mpaka mchana mkamilifu.

Chemen moun k'ap mache dwat yo tankou solèy k'ap leve. Chak lè, l'ap vin pi klere jouk li fin jou nèt.

19 Lakini njia ya waovu ni kama giza nene; hawajui kinachowafanya wajikwae.

Chemen moun mechan yo fè nwa kou lannwit. Yo pa ka wè sou kisa y'ap bite.

20 Mwanangu, yasikilize kwa makini yale ninayokuambia; sikiliza kwa makini maneno yangu.

Pitit mwen, louvri lespri ou pou ou konprann byen sa m'ap di ou la a. Louvri zòrèy ou pou ou koute pawòl k'ap soti nan bouch mwen.

21 Usiruhusu yaondoke machoni pako, yahifadhi ndani ya moyo wako;

Pa janm kite yo soti devan je ou. Kenbe yo nan kè ou. Pa janm bliye yo.

22 kwa sababu ni uzima kwa wale wanaoyapata na afya kwa mwili wote wa mwanadamu.

Se lavi pou moun ki jwenn yo. Se lasante pou tout moun ki konprann yo.

23 Zaidi ya yote, linda moyo wako, kuliko yote uyalindayo, maana ndiko zitokako chemchemi za uzima.

Pase tout lòt bagay, veye byen lide k'ap travay nan tèt ou, paske se yo k'ap di ou ki jan pou ou viv.

24 Epusha kinywa chako na ukaidi; weka mazungumzo machafu mbali na midomo yako.

Pa janm kite manti soti nan bouch ou, ni move pawòl, ni mo deplase.

25 Macho yako na yatazame mbele, kaza macho yako moja kwa moja mbele yako.

Gade dwat devan ou. Kenbe je ou fikse sou chemen ki dwat devan ou lan.

26 Sawazisha mapito ya miguu yako na njia zako zote ziwe zimethibitika.

Chache konnen byen sa w'ap fè. Konsa, tou sa w'ap fè ap mache byen pou ou.

27 Usigeuke kulia wala kushoto; epusha mguu wako na ubaya.

Pa vire ni adwat ni agoch. Pa lage kò ou nan fè sa ki mal.