Mithali 4
1 Sikilizeni wanangu, mafundisho ya baba yenu; sikilizeni kwa makini na mpate ufahamu.
Yawuota, winjuru puonj mag wuonu; chikuru itu eka ubed gi ngʼeyo moloyo.
2 Ninawapa mafundisho ya maana, kwa hiyo msiyaache mafundisho yangu.
Puonj mara mamiyou beyo, omiyo kik ujwangʼ puonjna.
3 Nilipokuwa mvulana mdogo katika nyumba ya baba yangu, ningali mchanga na mtoto pekee kwa mama yangu,
Kane pod an wuowi e od wuora, kane pod an rawera kendo nyathi achiel kende mar minwa,
4 baba alinifundisha akisema, “Yashike maneno yangu yote kwa moyo wako wote; yashike maagizo yangu na wewe utaishi.
nopuonja kowacho niya, “Mak matek wechena gi chunyi duto, rit chikena eka inibed mangima.
5 Pata hekima, pata ufahamu; usiyasahau maneno yangu wala usiyaache.
Yud rieko kod ngʼeyo matut, wiyi kik wil kod wechena kata weyogi.
6 Usimwache hekima naye atakuweka salama; mpende, naye atakulinda.
Kik ijwangʼ rieko to obiro bedoni ragengʼ; here, to obiro ritoi.
7 Hekima ni bora kuliko vitu vyote; kwa hiyo jipe hekima. Hata ikikugharimu vyote ulivyo navyo, pata ufahamu.
Rieko nigi duongʼ moloyo, omiyo yud rieko. Kata obedo ni mwanduni duto nyalo rumo, to bed gi winjo tiend wach.
8 Mstahi, naye atakukweza; mkumbatie, naye atakuheshimu.
Miye duongʼ, to enotingʼi malo; rwake chutho, to obiro miyi duongʼ.
9 Atakuvika shada la neema kichwani mwako na kukupa taji ya utukufu.”
Enoket ogut ngʼwono e wiyi kendo nosidhni osimbo mar duongʼ.”
10 Sikiliza mwanangu, kubali ninachokuambia, nayo miaka ya maisha yako itakuwa mingi.
Wuoda, winji kendo yie gima awacho eka higni mag ngimani nobed mangʼeny.
11 Ninakuongoza katika njia ya hekima na kukuongoza katika mapito yaliyonyooka.
Apuonji e yor rieko kendo anyisi yo makare.
12 Utembeapo, hatua zako hazitazuiliwa; ukimbiapo, hutajikwaa.
Ka iwuotho, to ok inikier bende ka iringo, to ok inichwanyri.
13 Mkamate sana elimu, usimwache aende zake; mshike, maana yeye ni uzima wako.
Mak motegno gima isepuonjori, kik iweye, olalni to irite maber, nikech en e ngimani.
14 Usiuweke mguu wako katika njia ya waovu wala usitembee katika njia ya watu wabaya.
Kik iwuothi e yor joma timbegi mono kata kik iluw yor jomaricho.
15 Epukana nayo, usisafiri katika njia hiyo; achana nayo, na uelekee njia yako.
Bed mabor gi yorno, kik iwuothie, to wichri kendo iluw yori iwuon.
16 Kwa kuwa hawawezi kulala mpaka watende uovu; wanashindwa hata kusinzia mpaka wamwangushe mtu.
Nikech ok ginyal nindo nyaka gitim gima mono; ayula wangʼ bende ok nyal terogi kapok gimiyo ngʼato opodho.
17 Wanakula mkate wa uovu, na kunywa mvinyo wa jeuri.
Timbe mamono e chiembgi ma gichamo, to timbe ja-mahundu e divai ma gimadho.
18 Njia ya wenye haki ni kama nuru ya kwanza ya mapambazuko, ambayo hungʼaa zaidi na zaidi mpaka mchana mkamilifu.
Yor joma kare chalo ka ugwe mar kogwen, omedo rieny maler nyaka chiengʼ wuogi.
19 Lakini njia ya waovu ni kama giza nene; hawajui kinachowafanya wajikwae.
To yor joricho chalo gi mudho mandiwa; ok gingʼeyo gima miyo gichwanyore.
20 Mwanangu, yasikilize kwa makini yale ninayokuambia; sikiliza kwa makini maneno yangu.
Wuoda, chik iti malongʼo ne gima awacho, chik iti maber ne wechena.
21 Usiruhusu yaondoke machoni pako, yahifadhi ndani ya moyo wako;
Kik iwe gilal e wangʼi to kan-gi e chunyi;
22 kwa sababu ni uzima kwa wale wanaoyapata na afya kwa mwili wote wa mwanadamu.
nikech gikelo ngima ni jogo moyudogo kendo gin gi ngima maber ne ringre dhano duto.
23 Zaidi ya yote, linda moyo wako, kuliko yote uyalindayo, maana ndiko zitokako chemchemi za uzima.
To moloyo duto, rit chunyi, nikech en e soko mar ngima.
24 Epusha kinywa chako na ukaidi; weka mazungumzo machafu mbali na midomo yako.
Wach ma ok adiera kik aa e dhogi; weche mag miganga kik wuogi e dhogi.
25 Macho yako na yatazame mbele, kaza macho yako moja kwa moja mbele yako.
Rang mana nyimi tir, ka ichomo wangʼi moriere tir e nyimi.
26 Sawazisha mapito ya miguu yako na njia zako zote ziwe zimethibitika.
Rie yore tir monego iluw kendo luw mana yore motegno.
27 Usigeuke kulia wala kushoto; epusha mguu wako na ubaya.
Kik ibar kidhiyo korachwich kata koracham; rit tiendi mondo kik idonji e richo.
