Mithali 31
1 Misemo ya Mfalme Lemueli, usia wa mama yake aliyomfundisha:
verba Lamuhel regis visio qua erudivit eum mater sua
2 “Ee mwanangu, ee mwana wa tumbo langu, ee mwana wa nadhiri zangu,
quid dilecte mi quid dilecte uteri mei quid dilecte votorum meorum
3 Usitumie nguvu zako kwa wanawake, uhodari wako kwa wale wanaowaharibu wafalme.
ne dederis mulieribus substantiam tuam et vias tuas ad delendos reges
4 “Ee Lemueli, haifai wafalme, haifai wafalme kunywa mvinyo, haifai watawala kutamani sana kileo,
noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas
5 wasije wakanywa na kusahau vile sheria inavyoamuru na kuwanyima haki zao wote walioonewa.
ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis
6 Wape kileo wale wanaoangamia, mvinyo wale walio na uchungu,
date siceram maerentibus et vinum his qui amaro sunt animo
7 Wanywe na kusahau umaskini wao na wasikumbuke taabu yao tena.
bibant ut obliviscantur egestatis suae et doloris non recordentur amplius
8 “Sema kwa ajili ya wale wasioweza kujisemea, kwa ajili ya haki za wote walioachwa ukiwa.
aperi os tuum muto et causis omnium filiorum qui pertranseunt
9 Sema na uamue kwa haki, tetea haki za maskini na wahitaji.”
aperi os tuum decerne quod iustum est et iudica inopem et pauperem
10 Mke mwenye sifa nzuri, ni nani awezaye kumpata? Yeye ni wa thamani sana kuliko marijani.
aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius
11 Mume wake anamwamini kikamilifu wala hakosi kitu chochote cha thamani.
beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit
12 Humtendea mumewe mema, wala si mabaya, siku zote za maisha yake.
gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae
13 Huchagua sufu na kitani naye hufanya kazi kwa mikono yenye bidii.
deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum
14 Yeye ni kama meli za biashara akileta chakula chake kutoka mbali.
he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum
15 Yeye huamka kungali bado giza huwapa jamaa yake chakula na mafungu kwa watumishi wake wa kike.
vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis
16 Huangalia shamba na kulinunua, kutokana na mapato yake hupanda shamba la mizabibu.
zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam
17 Hufanya kazi zake kwa nguvu, mikono yake ina nguvu kwa ajili ya kazi zake.
heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum
18 Huona kwamba biashara yake ina faida, wala taa yake haizimiki usiku.
teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius
19 Huweka mikono yake kwenye pia, navyo vidole vyake hushikilia kijiti chenye uzi.
ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum
20 Huwanyooshea maskini mikono yake na kuwakunjulia wahitaji vitanga vyake.
caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem
21 Theluji ishukapo, hana hofu kwa ajili ya watu wa nyumbani mwake, kwa maana wote wamevikwa nguo za kutia joto.
lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus
22 Hutengeneza mazulia ya urembo ya kufunika kitanda chake, yeye huvaa kitani safi na urujuani.
mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius
23 Mume wake anaheshimiwa kwenye lango la mji, aketipo miongoni mwa wazee wa nchi.
nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae
24 Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza, naye huwauzia wafanyabiashara mishipi.
samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo
25 Amevikwa nguvu na heshima, anaweza kucheka bila kuwa na hofu kwa siku zijazo.
ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo
26 Huzungumza kwa hekima na mafundisho ya kuaminika yapo ulimini mwake.
phe os suum aperuit sapientiae et lex clementiae in lingua eius
27 Huangalia mambo ya nyumbani mwake wala hali chakula cha uvivu.
sade considerat semitas domus suae et panem otiosa non comedet
28 Watoto wake huamka na kumwita aliyebarikiwa, mumewe pia humsifu, akisema:
coph surrexerunt filii eius et beatissimam praedicaverunt vir eius et laudavit eam
29 “Wanawake wengi hufanya vitu vyenye sifa nzuri, lakini wewe umewapita wote.”
res multae filiae congregaverunt divitias tu supergressa es universas
30 Kujipamba ili kuvutia ni udanganyifu na uzuri unapita upesi, bali mwanamke anayemcha Bwana atasifiwa.
sin fallax gratia et vana est pulchritudo mulier timens Dominum ipsa laudabitur
31 Mpe thawabu anayostahili, nazo kazi zake na zimletee sifa kwenye lango la mji.
thau date ei de fructu manuum suarum et laudent eam in portis opera eius
