Mithali 3
1 Mwanangu, usisahau mafundisho yangu, bali zitunze amri zangu moyoni mwako,
Fis mwen an, pa bliye enstriksyon mwen an, men kite kè ou kenbe kòmandman Mwen yo;
2 kwa kuwa zitakuongezea miaka mingi ya maisha yako na kukuletea mafanikio.
paske konsa, longè jou, ane lavi ak lapè yo va vin ogmante sou ou.
3 Usiache kamwe upendo na uaminifu vitengane nawe; vifunge shingoni mwako, viandike katika ubao wa moyo wako.
Pa kite dousè ak verite kite ou. Mare yo antoure kou ou. Ekri yo sou tablo kè ou.
4 Ndipo utapata kibali na jina zuri mbele za Mungu na mwanadamu.
Konsa, ou va twouve favè avèk bon repitasyon nan men Bondye a, ak moun.
5 Mtumaini Bwana kwa moyo wako wote wala usizitegemee akili zako mwenyewe;
Mete konfyans nan SENYÈ a ak tout kè ou; pa apiye sou pwòp bon konprann pa w.
6 katika njia zako zote mkiri yeye, naye atayanyoosha mapito yako.
Nan tout chemen ou yo rekonèt Li; konsa Li va fè pa ou yo vin dwat.
7 Usiwe mwenye hekima machoni pako mwenyewe; mche Bwana ukajiepushe na uovu.
Pa vin saj nan pwòp zye pa ou; krent SENYÈ a e vire kite mal.
8 Hii itakuletea afya mwilini mwako, na mafuta kwenye mifupa yako.
Li va sèvi kon yon gerizon pou kò ou, ak rafrechisman a zo ou.
9 Mheshimu Bwana kwa mali zako na kwa malimbuko ya mazao yako yote;
Onore SENYÈ a ak sa ki soti nan bonte ou yo; ak premye pati nan tout prodwi ou,
10 ndipo ghala zako zitakapojaa hadi kufurika, viriba vyako vitafurika kwa mvinyo mpya.
pou depo ou yo kab vin plen ak abondans, e pou sitèn ou yo plen ak diven tounèf.
11 Mwanangu, usiidharau adhabu ya Bwana na usichukie kukaripiwa naye,
Fis mwen an, pa rejte disiplin SENYÈ a, ni rayi repwòch Li,
12 kwa sababu Bwana huwaadibisha wale awapendao, kama vile baba afanyavyo kwa mwana apendezwaye naye.
Paske sila ke SENYÈ a renmen an, Li korije li, jis tankou yon papa konn korije fis nan sila li pran plezi a.
13 Heri mtu yule aonaye hekima, mtu yule apataye ufahamu,
A la beni nonm ki twouve sajès, e nonm ki vin genyen bon konprann nan beni!
14 kwa maana hekima ana faida kuliko fedha na mapato yake ni bora kuliko ya dhahabu safi.
Paske avantaj li pi bon ke avantaj ajan, e pwofi li pi bon ke lò fen.
15 Hekima ana thamani kuliko marijani; hakuna chochote unachokitamani kinachoweza kulinganishwa naye.
Li pi presye pase bijou; e okenn lòt bagay ke ou ta dezire pa kab konpare avèk li.
16 Maisha marefu yako katika mkono wake wa kuume; katika mkono wake wa kushoto kuna utajiri na heshima.
Lavi ki long va trouve nan men dwat li. Nan men goch li se richès ak lonè.
17 Njia zake zinapendeza, mapito yake yote ni amani.
Chemen li yo byen dous, e tout pa li yo se lapè.
18 Yeye ni mti wa uzima kwa wale wanaomkumbatia; wale wamshikao watabarikiwa.
Li se yon pyebwa lavi a sila ki pran l yo, e byen kontan se tout sila ki kenbe l fèm yo.
19 Kwa hekima Bwana aliiweka misingi ya dunia, kwa ufahamu aliziweka mbingu mahali pake;
SENYÈ a ak sajès te fonde latè a; ak bon konprann Li te etabli syèl yo.
20 kwa maarifa yake vilindi viligawanywa, nayo mawingu yanadondosha umande.
Ak konesans Li, fon yo te vin ouvri, e syèl yo te vin degoute lawouze.
21 Mwanangu, hifadhi maamuzi mema na busara, usiache vitoke machoni pako;
Fis mwen an, pa kite yo vin disparèt devan zye ou; kenbe bon sajès ak bon konprann.
22 ndipo vitakapokuwa uzima nafsini mwako na pambo la neema shingoni mwako.
Konsa yo va lavi pou nanm ou ak dekorasyon pou kou ou.
23 Kisha utaenda katika njia yako salama, wala mguu wako hautajikwaa;
Konsa, ou va mache nan chemen ou ak sekirite, e pye ou p ap chape.
24 ulalapo, hautaogopa; ulalapo usingizi wako utakuwa mtamu.
Lè ou kouche ou p ap pè; kouche ou ak dòmi ou va byen dous.
25 Usiogope maafa ya ghafula au maangamizi yanayowapata waovu,
Pa pè gwo laperèz ki parèt sibitman, ni atak a mechan an lè l vini.
26 kwa kuwa Bwana atakuwa tumaini lako na kuepusha mguu wako kunaswa katika mtego.
Paske Bondye va konfyans ou, e va veye pye ou pou l pa pran nan pyèj.
27 Usizuie wema kwa wale wanaostahili ikiwa katika uwezo wako kutenda.
Pa refize fè byen a sila ki merite l yo, si se nan kapasite ou pou fè l.
28 Usimwambie jirani yako, “Njoo baadaye, nitakupa kesho”: wakati wewe unacho kitu kile karibu nawe.
Pa di vwazen ou: “Ale e retounen pita”, oswa “Demen, m ap bay ou”, lè l deja nan men w.
29 Usifanye hila ya kumdhuru jirani yako, ambaye anaishi karibu na wewe akikuamini.
Pa kalkile mal kont vwazen ou pandan l ap viv an sekirite akote ou.
30 Usimshtaki mtu bila sababu, wakati hajakutenda dhara lolote.
Pa fè kont ak yon nonm san koz, depi li pa konn fè ou tò.
31 Usimwonee wivu mtu mwenye jeuri wala kuchagua njia yake iwayo yote,
Pinga ou gen anvi a yon nonm vyolan, ni pa chwazi chemen li yo.
32 kwa kuwa Bwana humchukia mtu mpotovu, lakini siri yake iko kwa mwenye haki.
Moun pèvès se yon abominasyon a SENYÈ a; men SENYÈ a vin toupre a sila yo ki dwat yo.
33 Laana ya Bwana i juu ya nyumba ya mwovu, lakini yeye huibariki nyumba ya mwenye haki.
Malediksyon SENYÈ a sou kay mechan yo, men Li beni abitasyon a moun dwat yo.
34 Huwadhihaki wale wanaodhihaki, lakini huwapa neema wale wanyenyekevu.
Li moke moun k ap moke, men Li bay gras a sila ki aflije yo.
35 Wenye hekima hurithi heshima, bali huwaaibisha wapumbavu.
Saj yo va resevwa gran respe kon eritaj, men moun plen foli yo va dezonere.
