Mithali 29
1 Mtu anayeendelea kuwa na shingo ngumu baada ya maonyo mengi, ataangamia ghafula, wala hapati dawa.
Akiphona sangnom loupa chu, hetman louva huhdoh lel'a kisumang ding ahi.
2 Wenye haki wanapostawi, watu hufurahi; waovu watawalapo, watu hulia kwa huzuni.
Mikitah ho vaihom le thaneija apan teng, mipi akipah in athanom jin; hinlah miphalou in vai ahom tengle, mipi chunga gim hesoh alhung jitai.
3 Mtu apendaye hekima huleta furaha kwa baba yake, bali aambatanaye na makahaba hutapanya mali yake.
Chihna ngaisang pa din apa akipah jin, hinlah noti hotoh kivop jingpan vang anei le agou amangchai bep e.
4 Kwa haki mfalme huipa nchi uthabiti, bali mfalme aliye na tamaa ya rushwa huiangamiza.
Thu dihtah'a atan jeh chun lengpan, gamsunga chen detna aphutdoh jin; hinlah nehguh kilah pan vang, gamsung amanthahsah jin ahi.
5 Yeyote amsifuye jirani yake isivyostahili, anautandaza wavu kuitega miguu yake.
Aheng akom lhem a pang pan, akeng tenia akipal lhuhna ding thang akido ahibouve.
6 Mtu mbaya hutegwa na dhambi yake mwenyewe bali mwenye haki huweza kuimba na kufurahi.
Migilou chu ama le ama athangkam achun a-oh jin, mikitah vang chun la-asan akipah thanom jitai.
7 Mwenye haki hujali haki kwa ajili ya maskini, bali mwovu hajishughulishi na hilo.
Mikitah in vaichate dihna chu asuhmil peh ngaipon, migilou ding in vang hitobang thil hi het ahahsai.
8 Wenye mzaha huuchochea mji, bali watu wenye hekima hugeuzia mbali hasira.
Mi tot chavei hon khopi jeng jong meijin ahal lha jiuvin, miching hon vang lunghanna jeng jong apeldoh theijun ahi.
9 Kama mwenye hekima akienda mahakamani na mpumbavu, mpumbavu hukasirika na kudhihaki, wala hakuna amani.
Michingin mingol akinahpia ahileh, mingol chu alung hangin anuisat bep jin, hinlah lungkim na aum poi.
10 Watu wamwagao damu humchukia mtu mwadilifu na hutafuta kumuua mtu mnyofu.
Mi thisan sohat hon nolnabei ho athet uvin, chule migilou in nolnabei mi chu thisan sodin ahol lejin ahi.
11 Mpumbavu huonyesha hasira yake yote, bali mwenye hekima hujizuia.
Mingol alunghan pet leh im neilou in aum jin, miching vang chu ima seilouvin aim mang jitai.
12 Kama mtawala akisikiliza uongo, maafisa wake wote huwa waovu.
Vaihom pan thujou sei akhohsah'a ahileh, ama thumop ho jouse chu migilou ngen soh diu ahi.
13 Mtu maskini na mtu anayeonea wanafanana kwa jambo hili: Bwana hutia nuru macho yao wote wawili.
Vaichapa le asugentheipa jong kimuto ding, ijehinem itileh amit teni lhon hasah jong Yahweh Pakai ahi.
14 Kama mfalme akiwaamua maskini kwa haki, kiti chake cha enzi kitakuwa thabiti siku zote.
Lengpan vaichate chu akitoh toa thu atanpeh a ahileh, alaltouna imatih chan a kiphut det ding ahi.
15 Fimbo ya maonyo hutia hekima, bali mtoto aliyeachiwa bila maonyo humwaibisha mama yake.
Mol thoa kiphona hin chihna atah lang in, ama chamtah'a lhaji chapang chun anu ajumso teije.
16 Wakati waovu wanapostawi, pia dhambi vivyo hivyo, lakini wenye haki wataliona anguko lao.
Migilouhon vai ahom'uva thaneija apan tenguleh, bolkhelna atam cheh jin; hinlah mikitah hon migilou ho lhuhpet amu diu ahi.
17 Mrudi mwanao, naye atakupa amani, atakufurahisha nafsi yako.
Nachapa nahil chah le tha ol-na nanei thei ding, chuteng ama jal'a nakipa ding ahi.
18 Mahali pasipo na ufunuo, watu kujizuia, bali ana heri mtu yule aishikaye sheria.
Gaothu kisei louna mun achun mipi alamvai jin, hinlah Dan thu nit chan chu anun nom ahiye.
19 Mtumishi hawezi kuonywa kwa maneno matupu, ajapoelewa, hataitikia.
Thu cheng jengseh in soh chu athunun joupon, aman ahet vang in khohsahna anei thei jipoi.
20 Je, unamwona mtu azungumzaye kwa haraka? Kuna matumaini zaidi kwa mpumbavu kuliko yeye.
Geltoh louva thusei namu khah em? Hitobang mihem sang chun mingol chunga kinepna aum joi.
21 Kama mtu akimdekeza mtumishi wake tangu ujanani, atamletea sikitiko mwishoni.
Sohkhat aneova pat hoithona'a hin khou khah achun, achaina teng ama nei le gou loa apan akimudoh jin ahi.
22 Mtu mwenye hasira huchochea ugomvi, naye mtu mwenye hasira ya haraka hutenda dhambi nyingi.
Mi alungsa jenga chun kinahna asodoh jin, chule lunghanna'a dim jing michun bolkhel tampi anei lojie.
23 Kiburi cha mtu humshusha, bali mtu mwenye roho ya unyenyekevu hupata heshima.
Mihem kiti hi kiletsah nan ahinsuh nemji ahin, koi hileh alungthim a kineosah chan chu mi jabolna chang ding ahi.
24 Anayekubaliana na mwizi ni adui wa nafsi yake mwenyewe; huapishwa lakini hathubutu kushuhudia.
Gucha kithopia pang chun ama hinkho tahbah jong adei pon, gaosapna thu ajah jeng vang in imacha aphongdoh jipoi.
25 Kuwaogopa watu huwa ni mtego, bali yeyote amtumainiaye Bwana atakuwa salama.
Mihem a kingaina kiti hi kipalna ahin, Yahweh Pakaija kisongpa vang chu hoidoh tei ding ahi.
26 Wengi hutafuta kusikilizwa na mtawala, bali mtu hupata haki kutoka kwa Bwana.
Mi tamtah in vaihompa lung lhaisah ding angaito uvin, hinlah thudih tanna hi Yahweh Pakaija hung konbou ahi.
27 Mwenye haki huwachukia sana wasio waaminifu; waovu huwachukia sana wenye haki.
Mikitah ho din thu adih louva tanpa hi thet umtah ahin, chule migilou ding in jong adih jenga lamjotpa chu thet umtah ahi.
