Mithali 27
1 Usijisifu kwa ajili ya kesho, kwa kuwa hujui ni nini kitakachozaliwa kwa siku moja.
不要為明日自誇，因為你不知今天能發生什麼。
2 Mwache mwingine akusifu, wala si kinywa chako mwenyewe; mtu mwingine afanye hivyo na si midomo yako mwenyewe.
只應讓人讚美你，你不應開口自誇；讚你的該是他人，不該是你的唇舌。
3 Jiwe ni zito na mchanga ni mzigo, lakini kukasirishwa na mpumbavu ni kuzito kuliko vyote viwili.
石頭重，沙礫沉，愚人的忿怒，比二者都重。
4 Hasira ni ukatili na ghadhabu kali ni gharika, lakini ni nani awezaye kusimama mbele ya wivu?
憤怒固然殘酷，暴怒更是猛烈；可是面對妒恨，有誰能夠抵受﹖
5 Afadhali karipio la wazi kuliko upendo uliofichika.
公開的責斥，勝於暗中的溺愛。
6 Majeraha kutoka kwa rafiki yaonyesha uaminifu, bali kubusu kwa adui ni kwingi sana.
友人的抨擊是忠誠，仇人的擁吻是欺騙。
7 Yeye aliyeshiba huchukia kabisa asali, bali kwa mwenye njaa hata kile kilicho kichungu kwake ni kitamu.
人若吃飽了，蜂蜜也厭惡；若肚子饑餓，苦物也甘甜。
8 Kama ndege atangatangavyo mbali na kiota chake, ndivyo alivyo mtu atangatangaye mbali na nyumbani mwake.
離家飄泊的遊子，有如無巢可歸的雀鳥。
9 Manukato na uvumba huleta furaha moyoni, nao uzuri wa rafiki huchipuka kutoka kwenye ushauri wake wa uaminifu.
香油和香料，能暢快人心；朋友的勸勉，能撫慰人靈。
10 Usimwache rafiki yako wala rafiki wa baba yako, tena usiende nyumbani mwa ndugu yako wakati umepatwa na maafa. Bora jirani wa karibu kuliko ndugu aliye mbali.
你的知心朋友，你父親的至交，你切不可離棄；在你憂患的時日，不要進兄弟的家。靠近的鄰舍，勝於遠地的兄弟。
11 Mwanangu, uwe na hekima, nawe ulete furaha moyoni mwangu, ndipo nitakapoweza kumjibu yeyote anitendaye kwa dharau.
我兒，作個智慧人，使我心高興，好叫我回答笑罵我的人。
12 Mtu mwenye busara huona hatari na kujificha, bali mjinga huendelea mbele nayo ikamtesa.
精明人遇見災禍，即行隱避；無知者反向前走，自招損害。
13 Chukua vazi la yule awekaye dhamana kwa ajili ya mgeni; lishikilie iwe dhamana kama anafanya hivyo kwa ajili ya mwanamke mpotovu.
誰為外方人作保，拿出他的衣服；誰為異族人作保，以他本人作質。
14 Kama mtu akimbariki jirani yake kwa sauti kuu asubuhi na mapema, itahesabiwa kama ni laana.
清晨向人高聲祝福，就等於向他人咀咒。
15 Mke mgomvi ni kama matone yasiyokoma ya siku ya mvua.
豪雨的時日，滴漏不已：好吵的女人，也是如此；
16 Kumzuia yeye ni kama kuuzuia upepo au kukamata mafuta kwa kiganja cha mkono.
誰願意攔阻她，無異攔阻狂風，又好似右手抓油。
17 Kama vile chuma kinoavyo chuma, ndivyo mtu amnoavyo mwenzake.
朋友互相砥礪，有如以鐵銼鐵。
18 Yeye autunzaye mtini atakula tunda lake, naye amtunzaye bwana wake ataheshimiwa.
看守無花果樹的，必食其果；護守自己主人的，必受器重。
19 Kama uso uonekanavyo kwenye maji, ndivyo hivyo moyo wa mtu humwonyesha alivyo.
人心不同，猶如其面。
陰府和冥域，總填不滿；世人的眼睛，從不滿足。 (Sheol h7585)
21 Kalibu ni kwa ajili ya fedha na tanuru kwa ajili ya dhahabu, bali mtu hupimwa kwa sifa azipokeazo.
鍋煉銀，爐煉金，諂媚煉人心。
22 Hata ukimtwanga mpumbavu kwenye kinu, ukimtwanga kama nafaka kwa mchi, hutauondoa upumbavu wake.
你盡可在臼中將愚人舂碎，但他的昏愚卻永不能剷除。
23 Hakikisha kuwa unajua hali ya makundi yako ya kondoo na mbuzi, angalia kwa bidii ngʼombe zako.
對你羊群的情況，應加注意；對你的家畜，應常留心照料；
24 Kwa kuwa utajiri haudumu milele, nayo taji haidumu vizazi vyote.
因為錢財並不能永存，寶藏也不能永留萬代。
25 Wakati majani makavu yameondolewa na mapya yamechipua, nayo majani toka milimani yamekusanywa,
割去了乾草，青草又叢生；山間的野草，也收集起來；
26 wana-kondoo watakupatia mavazi na mbuzi thamani ya shamba.
那時羔羊供你衣料，山羊供你地價，
27 Utakuwa na maziwa mengi ya mbuzi kukulisha wewe na jamaa yako, na kuwalisha watumishi wako wa kike.
羊奶足以養你，維持你的家庭，養活你的婢女。
