Mithali 23
1 Uketipo kula chakula na mtawala, angalia vyema kile kilicho mbele yako,
Lè ou chita sou tab ak yon ki gouvènè, konsidere byen sa ki devan ou.
2 na utie kisu kooni mwako kama ukiwa mlafi.
Konsa, mete yon kouto sou gòj ou si ou se yon nonm ak gwo lanvi.
3 Usitamani vyakula vyake vitamu kwa kuwa chakula hicho ni cha hila.
Pa dezire bon manje sa yo, paske se yon repa desepsyon.
4 Usijitaabishe ili kuupata utajiri, uwe na hekima kuonyesha kujizuia.
Pa fatige kò ou pou jwenn richès; sispann reflechi sou sa.
5 Kufumba na kufumbua utajiri hutoweka, huwa kama umepata mabawa ghafula, ukaruka na kutoweka angani kama tai.
Depi ou mete zye ou sou li, l ale. Paske, anverite, li gen zèl kon yon èg k ap vole vè syèl yo.
6 Usile chakula cha mtu mchoyo, usitamani vyakula vyake vitamu,
Pa manje pen a yon mesye ki chich, ni anvi bèl bagay li;
7 kwa maana yeye ni aina ya mtu ambaye kila mara anafikiri juu ya gharama. Anakuambia, “Kula na kunywa,” lakini moyo wake hauko pamoja nawe.
paske jan li panse nan tèt li a, se konsa li ye. Li di ou: “Manje e bwè!” Men kè li pa avè w.
8 Utatapika kile kidogo ulichokula, nawe utakuwa umepoteza bure maneno yako ya kumsifu.
Ou va vomi mòso ke ou te manje a e gaspiye tout bèl pawòl ou yo.
9 Usizungumze na mpumbavu, kwa maana atadhihaki hekima ya maneno yako.
Pa pale nan zòrèy a moun sòt, paske l ap meprize sajès a pawòl ou yo.
10 Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani wala kunyemelea kwenye mashamba ya yatima,
Pa deplase ansyen bòn nan, ni antre nan chan òfelen yo,
11 kwa kuwa Mtetezi wao ni mwenye nguvu, atalichukua shauri lao dhidi yako.
Paske Redanmtè yo a pwisan. Li va plede ka yo kont ou.
12 Elekeza moyo wako kwenye mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
Aplike kè ou a disiplin ak zòrèy ou a pawòl ki pote konesans.
13 Usimnyime mtoto adhabu, ukimwadhibu kwa fimbo, hatakufa.
Pa ralanti disiplin sou yon timoun; malgre ou frape li ak yon baton, li p ap mouri.
Ou va frape li ak baton pou delivre nanm li de sejou mò yo. (Sheol h7585)
15 Mwanangu, kama moyo wako una hekima, basi moyo wangu utafurahi,
Fis mwen an, si kè ou saj, pwòp kè m va kontan tou.
16 utu wangu wa ndani utafurahi, wakati midomo yako itakapozungumza lililo sawa.
Wi, jis anndan m va rejwi lè lèv ou pale sa ki dwat.
17 Usiuruhusu moyo wako kuwaonea wivu wenye dhambi, bali kila mara uwe na bidii katika kumcha Bwana.
Pa kite kè ou fè lanvi pechè yo, men viv nan lakrent SENYÈ a tout tan.
18 Hakika kuna tumaini la baadaye kwa ajili yako, nalo tarajio lako halitakatiliwa mbali.
Anverite, gen davni, e espwa ou p ap anile.
19 Sikiliza, mwanangu na uwe na hekima, weka moyo wako kwenye njia iliyo sawa.
Koute, fis mwen an, vin saj pou dirije kè ou nan chemen an.
20 Usiwe miongoni mwa wanywao mvinyo, au wale walao nyama kwa pupa,
Pa bwè twòp diven, ni fè voras nan manje vyann;
21 kwa maana walevi na walafi huwa maskini, nako kusinzia huwavika matambara.
paske sila ki bwè twòp la ak moun voras la va vin pòv; e dòmi nan zye a va fè l abiye ak vye twal chire.
22 Msikilize baba yako, aliyekuzaa, wala usimdharau mama yako atakapokuwa mzee.
Koute papa ou ki te fè ou a, e pa meprize manman ou lè l vin granmoun.
23 Nunua kweli wala usiiuze, pata hekima, adabu na ufahamu.
Achte verite e pa vann li! Ranmase sajès, enstriksyon ak bon konprann.
24 Baba wa mwenye haki ana furaha kubwa, naye aliye na mwana mwenye hekima humfurahia.
Papa a sila ki dwat la va rejwi anpil, e sila ki fè yon fis ki saj la va gen kè kontan nan li.
25 Baba yako na mama yako na wafurahi, mama aliyekuzaa na ashangilie!
Kite papa ou ak manman ou fè kè kontan; kite fanm ki te fè ou a, rejwi.
26 Mwanangu, nipe moyo wako, macho yako na yafuate njia zangu,
Ban m kè ou, fis mwen an; kite zye ou fè kè kontan nan chemen mwen yo.
27 kwa maana kahaba ni shimo refu na mwanamke mpotovu ni kisima chembamba.
Paske yon pwostitiye se yon fòs byen fon, e yon fanm adiltè se yon ti pwi etwat.
28 Kama mnyangʼanyi, hungojea akivizia, naye huzidisha wasio waaminifu miongoni mwa wanaume.
Anverite, li kache veye tankou vòlè, pou l ogmante enfidelite pami lòm.
29 Ni nani mwenye ole? Ni nani mwenye huzuni? Ni nani mwenye ugomvi? Ni nani mwenye malalamiko? Ni nani aliye na majeraha yasiyo na sababu? Ni nani mwenye macho mekundu?
Se kilès ki gen gwo pwoblèm? Se kilès ki gen tristès? Se kilès ki gen konfli? Se kilès kap plenyèn? Se kilès ki blese san rezon? Se kilès ki gen zye wouj?
30 Ni hao wakaao sana kwenye mvinyo, hao waendao kuonja mabakuli ya mvinyo uliochanganywa.
Sila ki mize sou diven nan, sila ki ale goute diven mele an.
31 Usiukodolee macho mvinyo wakati ukiwa mwekundu, wakati unapometameta kwenye bilauri, wakati ushukapo taratibu!
Pa gade diven an lè l wouj, lè l fè klè nan tas la, lè l desann byen dous.
32 Mwishowe huuma kama nyoka na kutia sumu yake kama nyoka mwenye sumu.
Nan dènye moman an, li mòde tankou sèpan; li brile tankou bouch koulèv.
33 Macho yako yataona mambo mageni na moyo wako kuwazia mambo yaliyopotoka.
Zye ou va wè bagay ki dwòl, e panse ou va twouble anpil.
34 Utakuwa kama alalaye katikati ya bahari, alalaye juu ya kamba ya merikebu.
Ou va tankou yon moun ki kouche nan mitan lanmè, oswa tankou yon moun ki kouche sou ma batiman.
35 Utasema, “Wamenipiga lakini sikuumia! Wamenichapa, lakini sisikii! Nitaamka lini ili nikanywe tena?”
“Yo te frape m, men mwen pa t santi anyen! Yo te bat mwen, men mwen pa t konnen sa! Lè m leve, m ap chache pou m kab bwè ankò.”
