Mithali 22
1 Heri kuchagua jina jema kuliko utajiri mwingi, kuheshimiwa ni bora kuliko fedha au dhahabu.
Dobro je ime bolje od velika bogatstva, i bolja je naklonost od srebra i zlata.
2 Tajiri na maskini wanafanana kwa hili: Bwana ni Muumba wao wote.
Bogataš se i siromah sreću: obojicu ih Jahve stvori.
3 Mtu mwenye busara huona hatari na kujificha, bali mjinga huendelea mbele kama kipofu nayo ikamtesa.
Pametan čovjek vidi zlo i skrije se, a glupaci idu bezbrižno i trpe kaznu.
4 Unyenyekevu na kumcha Bwana huleta utajiri, heshima na uzima.
Nagrada je poniznosti strah Gospodnji, bogatstvo, čast i život.
5 Katika mapito ya waovu kuna miiba na mitego, bali yeye ailindaye nafsi yake hukaa mbali nayo.
Trnje i zamke su na putu varalici: tko čuva život svoj, daleko je od oboga.
6 Mfundishe mtoto njia impasayo kuiendea, naye hataiacha hata akiwa mzee.
Upućuj dijete prema njegovu putu, pa kad i ostari, neće odstupiti od njega.
7 Matajiri huwatawala maskini naye akopaye ni mtumwa wa akopeshaye.
Bogataš vlada nad siromasima, a dužnik je sluga vjerovniku.
8 Yeye aupandaye uovu huvuna taabu, nayo fimbo ya ghadhabu yake itaangamizwa.
Tko sije nepravdu, žanje nesreću, i šiba njegova gnjeva udarit će njega samog.
9 Mtu mkarimu yeye mwenyewe atabarikiwa kwa kuwa hushiriki chakula chake na maskini.
Milostivo se oko blagoslivlje, jer daje od svog kruha siromahu.
10 Mfukuze mwenye dhihaka, na mvutano utatoweka; ugomvi na matukano vitakoma.
Otjeraj podsmjevača i prestat će svađe i nestat će nesloga i pogrda.
11 Yeye apendaye moyo safi na yeye ambaye maneno yake ni ya neema, mfalme atakuwa rafiki yake.
Jahve ljubi čisto srce, i tko je ljubeznih usana, kralj mu je prijatelj.
12 Macho ya Bwana hulinda maarifa, bali huyapinga maneno ya asiye mwaminifu.
Pogled Jahvin čuva znanje, Jahve pomućuje riječi bezbožnika.
13 Mvivu husema, “Yuko simba nje!” au, “Nitauawa katika mitaa!”
Lijenčina veli: “Lav je vani, nasred trga poginuo bih.”
14 Kinywa cha mwanamke kahaba ni shimo refu; yeye aliye chini ya ghadhabu ya Bwana atatumbukia ndani yake.
Duboka jama usta su preljubnice, i na koga se Jahve srdi, pada onamo.
15 Upumbavu umefungwa ndani ya moyo wa mtoto, bali fimbo ya adhabu itaufukuzia mbali naye.
Ludost prianja uza srce djetinje: šiba pouke otklanja je od njega.
16 Yeye amwoneaye maskini ili kujiongezea mali, naye ampaye tajiri zawadi, wote huwa maskini.
Tko tlači siromaha, taj mu koristi; tko daje bogatašu, samo mu šteti.
17 Tega sikio na usikie misemo ya wenye hekima, elekeza moyo wako kwenye yale nifundishayo,
Riječi mudraca: Prigni uho svoje i čuj riječi moje i upravi svoje srce mojem znanju,
18 kwa maana inapendeza unapoyahifadhi moyoni mwako na kuwa nayo yote tayari midomoni mwako.
jer milina je ako ih čuvaš u nutrini svojoj, i kad ti budu sve spremne na usnama tvojim.
19 Ili tumaini lako liwe katika Bwana, hata wewe, ninakufundisha leo.
Da bi uzdanje tvoje bilo u Jahvi, upućujem danas i tebe.
20 Je, sijakuandikia misemo thelathini, misemo ya mashauri na maarifa,
Napisah ti trideset što savjeta što pouka
21 kukufundisha maneno ya kweli na ya kuaminika, ili uweze kutoa majibu sahihi kwake yeye aliyekutuma?
da te poučim riječima istine, da uzmogneš pouzdanim riječima odgovoriti onomu tko te zapita.
22 Usiwadhulumu maskini kwa sababu ni maskini, wala kumdhulumu mhitaji mahakamani,
Nemoj pljačkati siromaha zato što je siromah i ne gazi ubogoga na sudu.
23 kwa sababu Bwana atalichukua shauri lao naye atawateka wao waliowateka.
Jer će Jahve parbiti parbu njihovu i otet će život onima koji ga njima otimlju.
24 Usifanye urafiki na mtu mwenye hasira ya haraka, usishirikiane na yule aliye mwepesi kukasirika,
Ne druži se sa srditim i ne idi s čovjekom jedljivim
25 la sivyo utajifunza njia zake na kujiingiza mwenyewe kwenye mtego.
da se ne bi privikao na staze njegove i namjestio zamku duši svojoj.
26 Usiwe mwenye kupana mikono katika rehani, au kuweka dhamana kwa ajili ya madeni.
Ne budi među onima koji daju ruku, koji jamče za dugove:
27 Kama ukikosa njia ya kulipa, kitanda chako kitachukuliwa ukiwa umekilalia.
ako nemaš čime nadoknaditi, zašto da ti oduzmu i postelju ispod tebe?
28 Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani lililowekwa na baba zako.
Ne pomiči prastare međe koju su postavili oci tvoji.
29 Je, unamwona mtu stadi katika kazi yake? Atahudumu mbele ya wafalme; hatahudumu mbele ya watu duni.
Jesi li vidio čovjeka vična poslu svom: takav ima pristup kraljevima i ne služi prostacima.
