Mithali 22
1 Heri kuchagua jina jema kuliko utajiri mwingi, kuheshimiwa ni bora kuliko fedha au dhahabu.
美名胜过大财； 恩宠强如金银。
2 Tajiri na maskini wanafanana kwa hili: Bwana ni Muumba wao wote.
富户穷人在世相遇， 都为耶和华所造。
3 Mtu mwenye busara huona hatari na kujificha, bali mjinga huendelea mbele kama kipofu nayo ikamtesa.
通达人见祸藏躲； 愚蒙人前往受害。
4 Unyenyekevu na kumcha Bwana huleta utajiri, heshima na uzima.
敬畏耶和华心存谦卑， 就得富有、尊荣、生命为赏赐。
5 Katika mapito ya waovu kuna miiba na mitego, bali yeye ailindaye nafsi yake hukaa mbali nayo.
乖僻人的路上有荆棘和网罗； 保守自己生命的，必要远离。
6 Mfundishe mtoto njia impasayo kuiendea, naye hataiacha hata akiwa mzee.
教养孩童，使他走当行的道， 就是到老他也不偏离。
7 Matajiri huwatawala maskini naye akopaye ni mtumwa wa akopeshaye.
富户管辖穷人； 欠债的是债主的仆人。
8 Yeye aupandaye uovu huvuna taabu, nayo fimbo ya ghadhabu yake itaangamizwa.
撒罪孽的，必收灾祸； 他逞怒的杖也必废掉。
9 Mtu mkarimu yeye mwenyewe atabarikiwa kwa kuwa hushiriki chakula chake na maskini.
眼目慈善的，就必蒙福， 因他将食物分给穷人。
10 Mfukuze mwenye dhihaka, na mvutano utatoweka; ugomvi na matukano vitakoma.
赶出亵慢人，争端就消除； 纷争和羞辱也必止息。
11 Yeye apendaye moyo safi na yeye ambaye maneno yake ni ya neema, mfalme atakuwa rafiki yake.
喜爱清心的人因他嘴上的恩言， 王必与他为友。
12 Macho ya Bwana hulinda maarifa, bali huyapinga maneno ya asiye mwaminifu.
耶和华的眼目眷顾聪明人， 却倾败奸诈人的言语。
13 Mvivu husema, “Yuko simba nje!” au, “Nitauawa katika mitaa!”
懒惰人说：外头有狮子； 我在街上就必被杀。
14 Kinywa cha mwanamke kahaba ni shimo refu; yeye aliye chini ya ghadhabu ya Bwana atatumbukia ndani yake.
淫妇的口为深坑； 耶和华所憎恶的，必陷在其中。
15 Upumbavu umefungwa ndani ya moyo wa mtoto, bali fimbo ya adhabu itaufukuzia mbali naye.
愚蒙迷住孩童的心， 用管教的杖可以远远赶除。
16 Yeye amwoneaye maskini ili kujiongezea mali, naye ampaye tajiri zawadi, wote huwa maskini.
欺压贫穷为要利己的， 并送礼与富户的，都必缺乏。
17 Tega sikio na usikie misemo ya wenye hekima, elekeza moyo wako kwenye yale nifundishayo,
你须侧耳听受智慧人的言语， 留心领会我的知识。
18 kwa maana inapendeza unapoyahifadhi moyoni mwako na kuwa nayo yote tayari midomoni mwako.
你若心中存记， 嘴上咬定，这便为美。
19 Ili tumaini lako liwe katika Bwana, hata wewe, ninakufundisha leo.
我今日以此特特指教你， 为要使你倚靠耶和华。
20 Je, sijakuandikia misemo thelathini, misemo ya mashauri na maarifa,
谋略和知识的美事， 我岂没有写给你吗？
21 kukufundisha maneno ya kweli na ya kuaminika, ili uweze kutoa majibu sahihi kwake yeye aliyekutuma?
要使你知道真言的实理， 你好将真言回复那打发你来的人。
22 Usiwadhulumu maskini kwa sababu ni maskini, wala kumdhulumu mhitaji mahakamani,
贫穷人，你不可因他贫穷就抢夺他的物， 也不可在城门口欺压困苦人；
23 kwa sababu Bwana atalichukua shauri lao naye atawateka wao waliowateka.
因耶和华必为他辨屈； 抢夺他的，耶和华必夺取那人的命。
24 Usifanye urafiki na mtu mwenye hasira ya haraka, usishirikiane na yule aliye mwepesi kukasirika,
好生气的人，不可与他结交； 暴怒的人，不可与他来往；
25 la sivyo utajifunza njia zake na kujiingiza mwenyewe kwenye mtego.
恐怕你效法他的行为， 自己就陷在网罗里。
26 Usiwe mwenye kupana mikono katika rehani, au kuweka dhamana kwa ajili ya madeni.
不要与人击掌， 不要为欠债的作保。
27 Kama ukikosa njia ya kulipa, kitanda chako kitachukuliwa ukiwa umekilalia.
你若没有什么偿还， 何必使人夺去你睡卧的床呢？
28 Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani lililowekwa na baba zako.
你先祖所立的地界， 你不可挪移。
29 Je, unamwona mtu stadi katika kazi yake? Atahudumu mbele ya wafalme; hatahudumu mbele ya watu duni.
你看见办事殷勤的人吗？ 他必站在君王面前， 必不站在下贱人面前。
