Mithali 19
1 Afadhali mtu maskini ambaye mwenendo wake hauna lawama, kuliko mpumbavu ambaye midomo yake imepotoka.
Mingol thu motsei seipa sang in, hinkho mandan them’a vaichat aphajoi.
2 Sio vizuri kuwa na juhudi bila maarifa, wala kufanya haraka na kuikosa njia.
Mihem khat hetna beija hin hi apha pon, kin le donga chena lampi anoh phah thei-jin ahi.
3 Upumbavu wa mtu mwenyewe huharibu maisha yake hata hivyo moyo wake humkasirikia Bwana.
Mingol chu manthah nan apui mang teng, Pakai mo achansah kit-jin ahi.
4 Mali huleta marafiki wengi, bali rafiki wa mtu maskini humwacha.
Mihao ding in gol le pai thah thah asem jin, mivaichapa vang chu agol apai in jong adalha laloi ji'e.
5 Shahidi wa uongo hataacha kuadhibiwa, naye amwagaye uongo hataachwa huru.
Hettosah’a pang jou le nal seipa chun, engbolna ato tei ding ahi.
6 Wengi hujipendekeza kwa mtawala na kila mmoja ni rafiki wa mtu atoaye zawadi.
Mihem ahongphal chun ahin-khohsah thei mi tampi anei ding, jou le nal’a thuseipa vang ong-doh deh deh lou ding ahi.
7 Mtu maskini huepukwa na ndugu zake wote: Je, marafiki zake watamkwepa kiasi gani! Ingawa huwafuata kwa kuwasihi, hawapatikani popote.
Mivaicha hi asopi ho jeng in jong athet bol jiuvin, achutileh agol apaiho chun ichan geijin athet tadiu vem? Vaichapan asam sam in hinlah adalha-ji tauve.
8 Yeye apataye hekima huipenda nafsi yake mwenyewe, yeye ahifadhiye ufahamu hustawi.
Chihna kimupa chun hinkho manlut dan ahet ahin, thil hethem mi chu machal tei ding ahi.
9 Shahidi wa uongo hataacha kuadhibiwa, naye amwagaye uongo ataangamia.
Hettohsah jou le nal seija pang pan, engbolna ato tei ding, koi hileh thujou seichan chun thina apeldoh lou ding ahi.
10 Haistahili mpumbavu kuishi katika anasa, itakuwa vibaya kiasi gani kwa mtumwa kuwatawala wakuu.
Mingol khat’in nomsatah’a hinkho aman ding adih thei pon, soh khat dinga milen milal chunga vaihompa hi ding jong dih thei him him lou ahi.
11 Hekima ya mtu humpa uvumilivu, ni kwa utukufu wake kusamehe makosa.
Lungput dihtah kiti hin, mi lunghanna asosah jipon, min ahilou lam’a abolna donse lou chu ama dia loupina ahi.
12 Ghadhabu ya mfalme ni kama mngurumo wa simba, bali wema wake ni kama umande juu ya nyasi.
Lengpa lunghanna hi keipi ngih tobang ahin, alunglhaina vang hamhing lah daitwi in achap tobang ahi.
13 Mwana mpumbavu ni maangamizi ya babaye, naye mke mgomvi ni kama kutonatona kusikoisha.
Chapa ngol hi apa dinga hamsetna ahin, numei ajipa toh kicham thei lou chu, gotwi julha tobang ahi.
14 Nyumba na mali hurithiwa kutoka kwa wazazi, bali mke mwenye busara hutoka kwa Bwana.
Nei le gou kiti hi pute patea kon kilo son-ji ahin, numei chingtah jia kimu hi Pakaija kon ahi.
15 Uvivu huleta usingizi mzito, naye mtu mzembe huona njaa.
Thasetna hin mi alhim i-mujin, Koi hileh athase chan chun kel athoh ding ahi.
16 Yeye ambaye hutii mafundisho huulinda uhai wake, bali yeye anayezidharau njia zake atakufa.
Thupeh nit chan kihinso tei ding, amavang thu kisei ija-sep lou chu thina ato ding ahi.
17 Yeye amhurumiaye maskini humkopesha Bwana, naye atamtuza kwa aliyotenda.
Mivaicha kithopi chun Pakai akithopi ahin, ajeh chu Pakaiyin atohman alethuh tei ding ahi.
18 Mrudi mwanao, kwa maana katika hiyo kuna tumaini, usiwe mshirika katika mauti yake.
Semphat theile kinepna aum pat hin, na chapa phohsal jeng in, moh manthah sah ding vang gel hih hel in.
19 Mtu mwenye kukasirika haraka ni lazima atapata adhabu yake, kama utamwokoa, itakubidi kufanya hivyo tena.
Milung chom chun gimna ato tei ding ahin, dalha jeng tan, ajeh chu nangma chunga jong gimna lhun lo ding ahi.
20 Sikiliza mashauri na ukubali mafundisho, nawe mwishoni utakuwa na hekima.
Min nahilna le nathumopna ngaiphan lang asanji them in, ajeh chu khonung teng chihna nanei theina ding ahi.
21 Kuna mipango mingi ndani ya moyo wa mtu, lakini kusudi la Bwana ndilo litakalosimama.
Nangman tohgon ijat nei jong lechun, Pakai lungdei banga nagon ding bou athupin ahi.
22 Lile mtu alionealo shauku ni upendo usio na mwisho, afadhali kuwa maskini kuliko kuwa mwongo.
Mihem akon kitahna hi deisah pipen ahin, lungput dihlou sang in vaichat aphajon ahi.
23 Kumcha Bwana huongoza kwenye uzima, kisha mtu hupumzika akiwa ameridhika, bila kuguswa na shida.
Pakai gin hi kihin sona ahin, chule Pakai gingmi chu alungkim jin, ama chu hamset nan alhun den lou hel ding ahi.
24 Mtu mvivu hutumbukiza mkono wake kwenye sahani, lakini hawezi hata kuupeleka kwenye kinywa chake!
Mithase hon bukong asoh jiuvin, chule akamsung uva het ding jong angapcha jipouve.
25 Mpige mwenye mzaha, naye mjinga atajifunza busara, mkemee mwenye ufahamu naye atapata maarifa.
Mitot chavei ho chu gotna pi-lechun, chihna’a min anei thei ding; thil hethem mi chu gihsal le chun ahetna kibelap ding ahi.
26 Yeye amwibiaye baba yake na kumfukuza mama yake ni mwana aletaye aibu na fedheha.
Apa pumthoa del le anu del mangpa chu, jum le jachat hung konna chapa tia seiset chang ding ahi.
27 Mwanangu, ukiacha kusikiliza mafundisho, utatangatanga mbali na maneno ya maarifa.
Kachapa, min na hilna ngai datan, chule chihnan jong donse da jeng tan.
28 Shahidi mla rushwa hudhihaki hukumu na kinywa cha mtu mwovu humeza ubaya kwa upesi.
Hettohsah duhdah loupa chun, thudih jong adoudal jin, hitichun mingol in, akam sunga themmona aki loilut jitai.
29 Adhabu zimeandaliwa kwa ajili ya wenye dhihaka na mapigo kwa ajili ya migongo ya wapumbavu.
Kijepna ding mol hi miphalou dinga kisem ahin, tungtun kijep jong hi mingol ho ding bou ahi.
