Mithali 18
1 Mtu ajitengaye na wengine hufuata matakwa yake mwenyewe; hupiga vita kila shauri jema.
Einstødingen søkjer det han sjølv er huga på, mot alle kloke råder glefser han.
2 Mpumbavu hafurahii ufahamu, bali hufurahia kutangaza maoni yake mwenyewe.
Dåren bryr seg ikkje um å vera vitug, men vil berre visa kva som bur i honom.
3 Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia, pamoja na aibu huja lawama.
Kjem ein ugudleg, so kjem og vanvyrdnad, og med skam fylgjer spott.
4 Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji, bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.
Ordi i ein manns munn er djupe vatn, fløymande bekkjer, visdoms kjelda.
5 Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu, au kumnyima haki asiye na hatia.
D’er’kje godt når ein gjev den gudlause medhald og rengjer rettferdig manns rett.
6 Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi na kinywa chake hualika kipigo.
Dåre-lippor kjem uppi trætta, og munnen hans ropar etter slag.
7 Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.
Dåre-munn er til ulukka for han sjølv, og lipporne er ei snara for hans sjæl.
8 Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu; huingia sehemu za ndani sana za mtu.
Baktalar-ord er som lostemat, dei glid so godt ned i livet.
9 Mtu aliye mlegevu katika kazi yake ni ndugu na yule anayeharibu.
Den som er lat i arbeidet sitt, han er og bror til øydaren.
10 Jina la Bwana ni ngome imara, wenye haki huikimbilia na kuwa salama.
Herrens namn er eit tårn so sterkt, der flyg den rettferdige inn og vert berga.
11 Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.
Rikmanns eiga er hans faste by, som høge muren i hans eigne tankar.
12 Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi, bali unyenyekevu hutangulia heshima.
Fyre fall er mannsens hjarta stolt, men fyre æra gjeng audmykt.
13 Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza, huo ni upumbavu wake na aibu yake.
Um nokon svarar fyrr han høyrer, vert det til narreskap og til skam for honom.
14 Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?
Manns mod ber uppe i sjukdom, men brote mod, kven kann bera det?
15 Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa, masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.
Vitug manns hjarta kjøper kunnskap, og øyra åt vismenner søkjer kunnskap.
16 Zawadi humfungulia njia mtoaji, nayo humleta mbele ya wakuu.
Gåva opnar mannen veg og fører han fram til storfolk.
17 Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi, hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.
Den som fyrst legg fram si sak, fær rett, men so kjem motparten og granskar honom.
18 Kupiga kura hukomesha mashindano na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.
Lutkasting endar trettor og skil millom megtige menner.
19 Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika kuliko mji uliozungushiwa ngome, nayo mabishano ni kama malango ya ngome yenye makomeo.
Hev ein bror lide urett, er han verre å vinna enn ein festningsby, og trættor er som stengsa for eit slott.
20 Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake, atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.
Mannen fær magen sin mett av frukti or munnen sin, av grøda frå lipporne vert han mett.
21 Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi, nao waupendao watakula matunda yake.
Tunga hev daude og liv i sitt vald, dei som elskar henne, skal eta hennar frukt.
22 Apataye mke apata kitu chema naye ajipatia kibali kwa Bwana.
Den som hev funne ei kona, hev funne lukka og hev fenge ei nådegåva av Herren.
23 Mtu maskini huomba kuhurumiwa bali tajiri hujibu kwa ukali.
Den fatige bed og barmar seg, men den rike svarar med harde ord.
24 Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu, bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.
Ein mann med mange vener gjeng det ille, men ven kann vera trugnare enn nokon bror.
