Mithali 17
1 Afadhali kula ukoko mkavu ukiwa na amani na utulivu kuliko kukaa kwenye nyumba ya karamu kukiwa na magomvi.
設筵滿屋，大家相爭， 不如有塊乾餅，大家相安。
2 Mtumishi mwenye hekima atatawala juu ya mwana aaibishaye, naye atashirikiana katika urithi kama mmoja wa hao ndugu.
僕人辦事聰明，必管轄貽羞之子， 又在眾子中同分產業。
3 Kalibu ni kwa ajili ya fedha na tanuru ni kwa ajili ya dhahabu, bali Bwana huujaribu moyo.
鼎為煉銀，爐為煉金； 惟有耶和華熬煉人心。
4 Mtu mwovu husikiliza midomo mibaya; mwongo husikiliza kwa makini ulimi wa madhara.
行惡的，留心聽奸詐之言； 說謊的，側耳聽邪惡之語。
5 Yeye anaye mdhihaki maskini huonyesha dharau kwa Muumba wake; yeyote afurahiaye maafa hataepuka kuadhibiwa.
戲笑窮人的，是辱沒造他的主； 幸災樂禍的，必不免受罰。
6 Wana wa wana ni taji la wazee, nao wazazi ni fahari ya watoto wao.
子孫為老人的冠冕； 父親是兒女的榮耀。
7 Midomo yenye uwezo wa ushawishi haimfai mpumbavu: je, ni mibaya kiasi gani zaidi midomo ya uongo kwa mtawala!
愚頑人說美言本不相宜， 何況君王說謊話呢？
8 Kipawa ni kama kito cha thamani machoni pake yeye aliye nacho; kokote kigeukiapo, hufanikiwa.
賄賂在餽送的人眼中看為寶玉， 隨處運動都得順利。
9 Yeye anayesamehe kosa hudumisha upendo, bali yeyote arudiaye jambo hutenganisha marafiki wa karibu.
遮掩人過的，尋求人愛； 屢次挑錯的，離間密友。
10 Karipio humwingia sana mtu mwenye kutambua kuliko mapigo mia kwa mpumbavu.
一句責備話深入聰明人的心， 強如責打愚昧人一百下。
11 Mtu mbaya hupenda kuasi tu; mjumbe asiye na huruma atatumwa dhidi yake.
惡人只尋背叛， 所以必有嚴厲的使者奉差攻擊他。
12 Ni afadhali ukutane na dubu aliyenyangʼanywa watoto wake, kuliko mpumbavu katika upumbavu wake.
寧可遇見丟崽子的母熊， 不可遇見正行愚妄的愚昧人。
13 Ikiwa mtu atalipa baya kwa jema, kamwe ubaya hautaondoka katika nyumba yake.
以惡報善的， 禍患必不離他的家。
14 Kuanzisha ugomvi ni kama kutoboa bwawa la maji; kwa hiyo acha jambo hilo kabla mabishano hayajaanza.
紛爭的起頭如水放開， 所以，在爭鬧之先必當止息爭競。
15 Yeye asemaye kuwa asiye na haki ana haki, naye asemaye kuwa mwenye haki hana haki: Bwana huwachukia sana wote wawili.
定惡人為義的，定義人為惡的， 這都為耶和華所憎惡。
16 Fedha ina faida gani mikononi mwa mpumbavu, wakati yeye hana haja ya kupata hekima?
愚昧人既無聰明， 為何手拿價銀買智慧呢？
17 Rafiki hupenda wakati wote naye ndugu amezaliwa kwa ajili ya wakati wa shida.
朋友乃時常親愛， 弟兄為患難而生。
18 Mtu mjinga hupana mkono ili kuweka rehani, naye huweka dhamana kwa jirani yake.
在鄰舍面前擊掌作保 乃是無知的人。
19 Yeye apendaye ugomvi apenda dhambi; naye ainuaye sana lango lake hutafuta uharibifu.
喜愛爭競的，是喜愛過犯； 高立家門的，乃自取敗壞。
20 Mtu mwenye moyo mpotovu hawezi kufanikiwa; naye ambaye ulimi wake ni mdanganyifu huanguka kwenye taabu.
心存邪僻的，尋不着好處； 舌弄是非的，陷在禍患中。
21 Kuwa na mwana mpumbavu huleta huzuni; hakuna furaha kwa baba wa mpumbavu.
生愚昧子的，必自愁苦； 愚頑人的父毫無喜樂。
22 Moyo wenye furaha ni dawa nzuri, bali roho iliyopondeka hukausha mifupa.
喜樂的心乃是良藥； 憂傷的靈使骨枯乾。
23 Mtu mwovu hukubali rushwa kwa siri ili kupotosha njia ya haki.
惡人暗中受賄賂， 為要顛倒判斷。
24 Mtu wa ufahamu huitazama hekima, lakini macho ya mpumbavu huhangaika hadi kwenye miisho ya dunia.
明哲人眼前有智慧； 愚昧人眼望地極。
25 Mwana mpumbavu huleta huzuni kwa baba yake na uchungu kwa yeye aliyemzaa.
愚昧子使父親愁煩， 使母親憂苦。
26 Si vizuri kumwadhibu mtu asiye na hatia, au kuwapiga sana maafisa kwa ajili ya uadilifu wao.
刑罰義人為不善； 責打君子為不義。
27 Mtu mwenye maarifa hutumia maneno kwa kujizuia, naye mtu mwenye ufahamu ana moyo wa utulivu.
寡少言語的，有知識； 性情溫良的，有聰明。
28 Hata mtu mpumbavu hudhaniwa kuwa na hekima kama akinyamaza, na mwenye ufahamu kama akiuzuia ulimi wake.
愚昧人若靜默不言也可算為智慧； 閉口不說也可算為聰明。
