Mithali 17
1 Afadhali kula ukoko mkavu ukiwa na amani na utulivu kuliko kukaa kwenye nyumba ya karamu kukiwa na magomvi.
设筵满屋，大家相争， 不如有块干饼，大家相安。
2 Mtumishi mwenye hekima atatawala juu ya mwana aaibishaye, naye atashirikiana katika urithi kama mmoja wa hao ndugu.
仆人办事聪明，必管辖贻羞之子， 又在众子中同分产业。
3 Kalibu ni kwa ajili ya fedha na tanuru ni kwa ajili ya dhahabu, bali Bwana huujaribu moyo.
鼎为炼银，炉为炼金； 惟有耶和华熬炼人心。
4 Mtu mwovu husikiliza midomo mibaya; mwongo husikiliza kwa makini ulimi wa madhara.
行恶的，留心听奸诈之言； 说谎的，侧耳听邪恶之语。
5 Yeye anaye mdhihaki maskini huonyesha dharau kwa Muumba wake; yeyote afurahiaye maafa hataepuka kuadhibiwa.
戏笑穷人的，是辱没造他的主； 幸灾乐祸的，必不免受罚。
6 Wana wa wana ni taji la wazee, nao wazazi ni fahari ya watoto wao.
子孙为老人的冠冕； 父亲是儿女的荣耀。
7 Midomo yenye uwezo wa ushawishi haimfai mpumbavu: je, ni mibaya kiasi gani zaidi midomo ya uongo kwa mtawala!
愚顽人说美言本不相宜， 何况君王说谎话呢？
8 Kipawa ni kama kito cha thamani machoni pake yeye aliye nacho; kokote kigeukiapo, hufanikiwa.
贿赂在馈送的人眼中看为宝玉， 随处运动都得顺利。
9 Yeye anayesamehe kosa hudumisha upendo, bali yeyote arudiaye jambo hutenganisha marafiki wa karibu.
遮掩人过的，寻求人爱； 屡次挑错的，离间密友。
10 Karipio humwingia sana mtu mwenye kutambua kuliko mapigo mia kwa mpumbavu.
一句责备话深入聪明人的心， 强如责打愚昧人一百下。
11 Mtu mbaya hupenda kuasi tu; mjumbe asiye na huruma atatumwa dhidi yake.
恶人只寻背叛， 所以必有严厉的使者奉差攻击他。
12 Ni afadhali ukutane na dubu aliyenyangʼanywa watoto wake, kuliko mpumbavu katika upumbavu wake.
宁可遇见丢崽子的母熊， 不可遇见正行愚妄的愚昧人。
13 Ikiwa mtu atalipa baya kwa jema, kamwe ubaya hautaondoka katika nyumba yake.
以恶报善的， 祸患必不离他的家。
14 Kuanzisha ugomvi ni kama kutoboa bwawa la maji; kwa hiyo acha jambo hilo kabla mabishano hayajaanza.
纷争的起头如水放开， 所以，在争闹之先必当止息争竞。
15 Yeye asemaye kuwa asiye na haki ana haki, naye asemaye kuwa mwenye haki hana haki: Bwana huwachukia sana wote wawili.
定恶人为义的，定义人为恶的， 这都为耶和华所憎恶。
16 Fedha ina faida gani mikononi mwa mpumbavu, wakati yeye hana haja ya kupata hekima?
愚昧人既无聪明， 为何手拿价银买智慧呢？
17 Rafiki hupenda wakati wote naye ndugu amezaliwa kwa ajili ya wakati wa shida.
朋友乃时常亲爱， 弟兄为患难而生。
18 Mtu mjinga hupana mkono ili kuweka rehani, naye huweka dhamana kwa jirani yake.
在邻舍面前击掌作保 乃是无知的人。
19 Yeye apendaye ugomvi apenda dhambi; naye ainuaye sana lango lake hutafuta uharibifu.
喜爱争竞的，是喜爱过犯； 高立家门的，乃自取败坏。
20 Mtu mwenye moyo mpotovu hawezi kufanikiwa; naye ambaye ulimi wake ni mdanganyifu huanguka kwenye taabu.
心存邪僻的，寻不着好处； 舌弄是非的，陷在祸患中。
21 Kuwa na mwana mpumbavu huleta huzuni; hakuna furaha kwa baba wa mpumbavu.
生愚昧子的，必自愁苦； 愚顽人的父毫无喜乐。
22 Moyo wenye furaha ni dawa nzuri, bali roho iliyopondeka hukausha mifupa.
喜乐的心乃是良药； 忧伤的灵使骨枯干。
23 Mtu mwovu hukubali rushwa kwa siri ili kupotosha njia ya haki.
恶人暗中受贿赂， 为要颠倒判断。
24 Mtu wa ufahamu huitazama hekima, lakini macho ya mpumbavu huhangaika hadi kwenye miisho ya dunia.
明哲人眼前有智慧； 愚昧人眼望地极。
25 Mwana mpumbavu huleta huzuni kwa baba yake na uchungu kwa yeye aliyemzaa.
愚昧子使父亲愁烦， 使母亲忧苦。
26 Si vizuri kumwadhibu mtu asiye na hatia, au kuwapiga sana maafisa kwa ajili ya uadilifu wao.
刑罚义人为不善； 责打君子为不义。
27 Mtu mwenye maarifa hutumia maneno kwa kujizuia, naye mtu mwenye ufahamu ana moyo wa utulivu.
寡少言语的，有知识； 性情温良的，有聪明。
28 Hata mtu mpumbavu hudhaniwa kuwa na hekima kama akinyamaza, na mwenye ufahamu kama akiuzuia ulimi wake.
愚昧人若静默不言也可算为智慧； 闭口不说也可算为聪明。
