Mithali 15
1 Jawabu la upole hugeuza ghadhabu, bali neno liumizalo huchochea hasira.
| מענה רך ישיב חמה ודבר עצב יעלה אף׃ |
2 Ulimi wa mwenye hekima husifu maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hufoka upumbavu.
| לשון חכמים תיטיב דעת ופי כסילים יביע אולת׃ |
3 Macho ya Bwana yako kila mahali, yakiwaangalia waovu na wema.
| בכל מקום עיני יהוה צפות רעים וטובים׃ |
4 Ulimi uletao uponyaji ni mti wa uzima, bali ulimi udanganyao huponda roho.
| מרפא לשון עץ חיים וסלף בה שבר ברוח׃ |
5 Mpumbavu hubeza maonyo ya baba yake, bali yeyote akubaliye maonyo huonyesha busara.
| אויל ינאץ מוסר אביו ושמר תוכחת יערם׃ |
6 Nyumba ya mwenye haki ina hazina kubwa, bali mapato ya waovu huwaletea taabu.
| בית צדיק חסן רב ובתבואת רשע נעכרת׃ |
7 Midomo ya mwenye hekima hueneza maarifa, bali sivyo ilivyo mioyo ya wapumbavu.
| שפתי חכמים יזרו דעת ולב כסילים לא כן׃ |
8 Bwana huchukia sana dhabihu za waovu, bali maombi ya wanyofu humfurahisha Mungu.
| זבח רשעים תועבת יהוה ותפלת ישרים רצונו׃ |
9 Bwana huchukia sana njia ya waovu, bali huwapenda wale wafuatao haki.
| תועבת יהוה דרך רשע ומרדף צדקה יאהב׃ |
10 Adhabu kali humngoja yeye aachaye njia; yeye achukiaye maonyo atakufa.
| מוסר רע לעזב ארח שונא תוכחת ימות׃ |
| שאול ואבדון נגד יהוה אף כי לבות בני אדם׃ (Sheol h7585) |
12 Mwenye mzaha huchukia maonyo; hatataka shauri kwa mwenye hekima.
| לא יאהב לץ הוכח לו אל חכמים לא ילך׃ |
13 Moyo wenye furaha hufanya uso uchangamke, bali maumivu ya moyoni huponda roho.
| לב שמח ייטב פנים ובעצבת לב רוח נכאה׃ |
14 Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hujilisha upumbavu.
| לב נבון יבקש דעת ופני כסילים ירעה אולת׃ |
15 Siku zote za wanaoonewa ni za taabu, bali moyo mchangamfu una karamu ya kudumu.
| כל ימי עני רעים וטוב לב משתה תמיד׃ |
16 Afadhali kuwa na kidogo pamoja na kumcha Bwana, kuliko mali nyingi pamoja na ghasia.
| טוב מעט ביראת יהוה מאוצר רב ומהומה בו׃ |
17 Afadhali chakula cha mboga mahali palipo na upendo kuliko nyama ya ndama iliyonona pamoja na chuki.
| טוב ארחת ירק ואהבה שם משור אבוס ושנאה בו׃ |
18 Mtu mwepesi wa hasira huchochea ugomvi, bali mtu mvumilivu hutuliza ugomvi.
| איש חמה יגרה מדון וארך אפים ישקיט ריב׃ |
19 Njia ya mvivu imezibwa na miiba, bali njia ya mwenye haki ni barabara kuu.
| דרך עצל כמשכת חדק וארח ישרים סללה׃ |
20 Mwana mwenye hekima huleta furaha kwa baba yake, bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
| בן חכם ישמח אב וכסיל אדם בוזה אמו׃ |
21 Upumbavu humfurahisha mtu ambaye hana akili, bali mtu mwenye ufahamu hushika njia iliyonyooka.
| אולת שמחה לחסר לב ואיש תבונה יישר לכת׃ |
22 Mipango hushindwa kufanikiwa kwa ajili ya kukosa ushauri, bali kukiwa na washauri wengi hufanikiwa.
| הפר מחשבות באין סוד וברב יועצים תקום׃ |
23 Mtu hupata furaha katika kutoa jibu linalofaa: je, ni zuri namna gani neno lililotoka kwa wakati wake!
| שמחה לאיש במענה פיו ודבר בעתו מה טוב׃ |
24 Mapito ya uzima huelekea juu kwa ajili ya wenye hekima kumwepusha asiende chini kaburini. (Sheol h7585)
| ארח חיים למעלה למשכיל למען סור משאול מטה׃ (Sheol h7585) |
25 Bwana hubomoa nyumba ya mtu mwenye kiburi, bali huilinda mipaka ya mjane isiguswe.
| בית גאים יסח יהוה ויצב גבול אלמנה׃ |
26 Bwana huchukia sana mawazo ya mwovu, bali mawazo ya wale walio safi humfurahisha yeye.
| תועבת יהוה מחשבות רע וטהרים אמרי נעם׃ |
27 Mtu mwenye tamaa huletea jamaa yake taabu, bali yeye achukiaye rushwa ataishi.
| עכר ביתו בוצע בצע ושונא מתנת יחיה׃ |
28 Moyo wa mwenye haki hupima majibu yake, bali kinywa cha mwovu hufoka ubaya.
| לב צדיק יהגה לענות ופי רשעים יביע רעות׃ |
29 Bwana yuko mbali na waovu, bali husikia maombi ya wenye haki.
| רחוק יהוה מרשעים ותפלת צדיקים ישמע׃ |
30 Mtazamo wa tabasamu huleta furaha moyoni, nazo habari njema huipa mifupa afya.
| מאור עינים ישמח לב שמועה טובה תדשן עצם׃ |
31 Yeye asikilizaye maonyo yatoayo uzima atakuwa miongoni mwa wenye hekima.
| אזן שמעת תוכחת חיים בקרב חכמים תלין׃ |
32 Yeye anayedharau maonyo hujidharau mwenyewe, bali yeyote anayekubali maonyo hupata ufahamu.
| פורע מוסר מואס נפשו ושומע תוכחת קונה לב׃ |
33 Kumcha Bwana humfundisha mtu hekima, nao unyenyekevu huja kabla ya heshima.
| יראת יהוה מוסר חכמה ולפני כבוד ענוה׃ |
