Mithali 15
1 Jawabu la upole hugeuza ghadhabu, bali neno liumizalo huchochea hasira.
回答柔和，使怒消退； 言語暴戾，觸動怒氣。
2 Ulimi wa mwenye hekima husifu maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hufoka upumbavu.
智慧人的舌善發知識； 愚昧人的口吐出愚昧。
3 Macho ya Bwana yako kila mahali, yakiwaangalia waovu na wema.
耶和華的眼目無處不在； 惡人善人，他都鑒察。
4 Ulimi uletao uponyaji ni mti wa uzima, bali ulimi udanganyao huponda roho.
溫良的舌是生命樹； 乖謬的嘴使人心碎。
5 Mpumbavu hubeza maonyo ya baba yake, bali yeyote akubaliye maonyo huonyesha busara.
愚妄人藐視父親的管教； 領受責備的，得着見識。
6 Nyumba ya mwenye haki ina hazina kubwa, bali mapato ya waovu huwaletea taabu.
義人家中多有財寶； 惡人得利反受擾害。
7 Midomo ya mwenye hekima hueneza maarifa, bali sivyo ilivyo mioyo ya wapumbavu.
智慧人的嘴播揚知識； 愚昧人的心並不如此。
8 Bwana huchukia sana dhabihu za waovu, bali maombi ya wanyofu humfurahisha Mungu.
惡人獻祭，為耶和華所憎惡； 正直人祈禱，為他所喜悅。
9 Bwana huchukia sana njia ya waovu, bali huwapenda wale wafuatao haki.
惡人的道路，為耶和華所憎惡； 追求公義的，為他所喜愛。
10 Adhabu kali humngoja yeye aachaye njia; yeye achukiaye maonyo atakufa.
捨棄正路的，必受嚴刑； 恨惡責備的，必致死亡。
陰間和滅亡尚在耶和華眼前， 何況世人的心呢？ (Sheol h7585)
12 Mwenye mzaha huchukia maonyo; hatataka shauri kwa mwenye hekima.
褻慢人不愛受責備； 他也不就近智慧人。
13 Moyo wenye furaha hufanya uso uchangamke, bali maumivu ya moyoni huponda roho.
心中喜樂，面帶笑容； 心裏憂愁，靈被損傷。
14 Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hujilisha upumbavu.
聰明人心求知識； 愚昧人口吃愚昧。
15 Siku zote za wanaoonewa ni za taabu, bali moyo mchangamfu una karamu ya kudumu.
困苦人的日子都是愁苦； 心中歡暢的，常享豐筵。
16 Afadhali kuwa na kidogo pamoja na kumcha Bwana, kuliko mali nyingi pamoja na ghasia.
少有財寶，敬畏耶和華， 強如多有財寶，煩亂不安。
17 Afadhali chakula cha mboga mahali palipo na upendo kuliko nyama ya ndama iliyonona pamoja na chuki.
吃素菜，彼此相愛， 強如吃肥牛，彼此相恨。
18 Mtu mwepesi wa hasira huchochea ugomvi, bali mtu mvumilivu hutuliza ugomvi.
暴怒的人挑啟爭端； 忍怒的人止息紛爭。
19 Njia ya mvivu imezibwa na miiba, bali njia ya mwenye haki ni barabara kuu.
懶惰人的道像荊棘的籬笆； 正直人的路是平坦的大道。
20 Mwana mwenye hekima huleta furaha kwa baba yake, bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
智慧子使父親喜樂； 愚昧人藐視母親。
21 Upumbavu humfurahisha mtu ambaye hana akili, bali mtu mwenye ufahamu hushika njia iliyonyooka.
無知的人以愚妄為樂； 聰明的人按正直而行。
22 Mipango hushindwa kufanikiwa kwa ajili ya kukosa ushauri, bali kukiwa na washauri wengi hufanikiwa.
不先商議，所謀無效； 謀士眾多，所謀乃成。
23 Mtu hupata furaha katika kutoa jibu linalofaa: je, ni zuri namna gani neno lililotoka kwa wakati wake!
口善應對，自覺喜樂； 話合其時，何等美好。
24 Mapito ya uzima huelekea juu kwa ajili ya wenye hekima kumwepusha asiende chini kaburini. (Sheol h7585)
智慧人從生命的道上升， 使他遠離在下的陰間。 (Sheol h7585)
25 Bwana hubomoa nyumba ya mtu mwenye kiburi, bali huilinda mipaka ya mjane isiguswe.
耶和華必拆毀驕傲人的家， 卻要立定寡婦的地界。
26 Bwana huchukia sana mawazo ya mwovu, bali mawazo ya wale walio safi humfurahisha yeye.
惡謀為耶和華所憎惡； 良言乃為純淨。
27 Mtu mwenye tamaa huletea jamaa yake taabu, bali yeye achukiaye rushwa ataishi.
貪戀財利的，擾害己家； 恨惡賄賂的，必得存活。
28 Moyo wa mwenye haki hupima majibu yake, bali kinywa cha mwovu hufoka ubaya.
義人的心，思量如何回答； 惡人的口吐出惡言。
29 Bwana yuko mbali na waovu, bali husikia maombi ya wenye haki.
耶和華遠離惡人， 卻聽義人的禱告。
30 Mtazamo wa tabasamu huleta furaha moyoni, nazo habari njema huipa mifupa afya.
眼有光，使心喜樂； 好信息，使骨滋潤。
31 Yeye asikilizaye maonyo yatoayo uzima atakuwa miongoni mwa wenye hekima.
聽從生命責備的， 必常在智慧人中。
32 Yeye anayedharau maonyo hujidharau mwenyewe, bali yeyote anayekubali maonyo hupata ufahamu.
棄絕管教的，輕看自己的生命； 聽從責備的，卻得智慧。
33 Kumcha Bwana humfundisha mtu hekima, nao unyenyekevu huja kabla ya heshima.
敬畏耶和華是智慧的訓誨； 尊榮以前，必有謙卑。
