Mithali 15
1 Jawabu la upole hugeuza ghadhabu, bali neno liumizalo huchochea hasira.
回答柔和，使怒消退； 言语暴戾，触动怒气。
2 Ulimi wa mwenye hekima husifu maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hufoka upumbavu.
智慧人的舌善发知识； 愚昧人的口吐出愚昧。
3 Macho ya Bwana yako kila mahali, yakiwaangalia waovu na wema.
耶和华的眼目无处不在； 恶人善人，他都鉴察。
4 Ulimi uletao uponyaji ni mti wa uzima, bali ulimi udanganyao huponda roho.
温良的舌是生命树； 乖谬的嘴使人心碎。
5 Mpumbavu hubeza maonyo ya baba yake, bali yeyote akubaliye maonyo huonyesha busara.
愚妄人藐视父亲的管教； 领受责备的，得着见识。
6 Nyumba ya mwenye haki ina hazina kubwa, bali mapato ya waovu huwaletea taabu.
义人家中多有财宝； 恶人得利反受扰害。
7 Midomo ya mwenye hekima hueneza maarifa, bali sivyo ilivyo mioyo ya wapumbavu.
智慧人的嘴播扬知识； 愚昧人的心并不如此。
8 Bwana huchukia sana dhabihu za waovu, bali maombi ya wanyofu humfurahisha Mungu.
恶人献祭，为耶和华所憎恶； 正直人祈祷，为他所喜悦。
9 Bwana huchukia sana njia ya waovu, bali huwapenda wale wafuatao haki.
恶人的道路，为耶和华所憎恶； 追求公义的，为他所喜爱。
10 Adhabu kali humngoja yeye aachaye njia; yeye achukiaye maonyo atakufa.
舍弃正路的，必受严刑； 恨恶责备的，必致死亡。
阴间和灭亡尚在耶和华眼前， 何况世人的心呢？ (Sheol h7585)
12 Mwenye mzaha huchukia maonyo; hatataka shauri kwa mwenye hekima.
亵慢人不爱受责备； 他也不就近智慧人。
13 Moyo wenye furaha hufanya uso uchangamke, bali maumivu ya moyoni huponda roho.
心中喜乐，面带笑容； 心里忧愁，灵被损伤。
14 Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hujilisha upumbavu.
聪明人心求知识； 愚昧人口吃愚昧。
15 Siku zote za wanaoonewa ni za taabu, bali moyo mchangamfu una karamu ya kudumu.
困苦人的日子都是愁苦； 心中欢畅的，常享丰筵。
16 Afadhali kuwa na kidogo pamoja na kumcha Bwana, kuliko mali nyingi pamoja na ghasia.
少有财宝，敬畏耶和华， 强如多有财宝，烦乱不安。
17 Afadhali chakula cha mboga mahali palipo na upendo kuliko nyama ya ndama iliyonona pamoja na chuki.
吃素菜，彼此相爱， 强如吃肥牛，彼此相恨。
18 Mtu mwepesi wa hasira huchochea ugomvi, bali mtu mvumilivu hutuliza ugomvi.
暴怒的人挑启争端； 忍怒的人止息纷争。
19 Njia ya mvivu imezibwa na miiba, bali njia ya mwenye haki ni barabara kuu.
懒惰人的道像荆棘的篱笆； 正直人的路是平坦的大道。
20 Mwana mwenye hekima huleta furaha kwa baba yake, bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
智慧子使父亲喜乐； 愚昧人藐视母亲。
21 Upumbavu humfurahisha mtu ambaye hana akili, bali mtu mwenye ufahamu hushika njia iliyonyooka.
无知的人以愚妄为乐； 聪明的人按正直而行。
22 Mipango hushindwa kufanikiwa kwa ajili ya kukosa ushauri, bali kukiwa na washauri wengi hufanikiwa.
不先商议，所谋无效； 谋士众多，所谋乃成。
23 Mtu hupata furaha katika kutoa jibu linalofaa: je, ni zuri namna gani neno lililotoka kwa wakati wake!
口善应对，自觉喜乐； 话合其时，何等美好。
24 Mapito ya uzima huelekea juu kwa ajili ya wenye hekima kumwepusha asiende chini kaburini. (Sheol h7585)
智慧人从生命的道上升， 使他远离在下的阴间。 (Sheol h7585)
25 Bwana hubomoa nyumba ya mtu mwenye kiburi, bali huilinda mipaka ya mjane isiguswe.
耶和华必拆毁骄傲人的家， 却要立定寡妇的地界。
26 Bwana huchukia sana mawazo ya mwovu, bali mawazo ya wale walio safi humfurahisha yeye.
恶谋为耶和华所憎恶； 良言乃为纯净。
27 Mtu mwenye tamaa huletea jamaa yake taabu, bali yeye achukiaye rushwa ataishi.
贪恋财利的，扰害己家； 恨恶贿赂的，必得存活。
28 Moyo wa mwenye haki hupima majibu yake, bali kinywa cha mwovu hufoka ubaya.
义人的心，思量如何回答； 恶人的口吐出恶言。
29 Bwana yuko mbali na waovu, bali husikia maombi ya wenye haki.
耶和华远离恶人， 却听义人的祷告。
30 Mtazamo wa tabasamu huleta furaha moyoni, nazo habari njema huipa mifupa afya.
眼有光，使心喜乐； 好信息，使骨滋润。
31 Yeye asikilizaye maonyo yatoayo uzima atakuwa miongoni mwa wenye hekima.
听从生命责备的， 必常在智慧人中。
32 Yeye anayedharau maonyo hujidharau mwenyewe, bali yeyote anayekubali maonyo hupata ufahamu.
弃绝管教的，轻看自己的生命； 听从责备的，却得智慧。
33 Kumcha Bwana humfundisha mtu hekima, nao unyenyekevu huja kabla ya heshima.
敬畏耶和华是智慧的训诲； 尊荣以前，必有谦卑。
