Mithali 13
1 Mwana mwenye hekima husikia mafundisho ya babaye, bali mwenye dharau hasikilizi maonyo.
Filius sapiens, doctrina patris: qui autem illusor est, non audit cum arguitur.
2 Kutoka tunda la midomo yake mtu hufurahia mambo mema, bali wasio waaminifu wanatamani sana jeuri.
De fructu oris sui homo satiabitur bonis: anima autem prævaricatorum iniqua.
3 Yeye alindaye midomo yake hulinda nafsi yake, bali yeye asemaye kwa haraka ataangamia.
Qui custodit os suum, custodit animam suam: qui autem inconsideratus est ad loquendum, sentiet mala.
4 Mvivu hutamani sana na hapati kitu, bali nafsi ya mwenye bidii hutoshelezwa kikamilifu.
Vult et non vult piger: anima autem operantium impinguabitur.
5 Mwenye haki huchukia uongo, bali waovu huleta aibu na fedheha.
Verbum mendax iustus detestabitur: impius autem confundit, et confundetur.
6 Haki humlinda mtu mwadilifu, bali uovu humwangusha mwenye dhambi.
Iustitia custodit innocentis viam: impietas autem peccatorem supplantat.
7 Mtu mmoja hujifanya tajiri, kumbe hana chochote; mwingine hujifanya maskini, kumbe ana utajiri mwingi.
Est quasi dives cum nihil habeat: et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.
8 Utajiri wa mtu waweza kukomboa maisha yake, bali mtu maskini hasikii kitisho.
Redemptio animæ viri, divitiæ suæ: qui autem pauper est, increpationem non sustinet.
9 Nuru ya mwenye haki hungʼaa sana, bali taa ya mwovu itazimwa.
Lux iustorum lætificat: lucerna autem impiorum extinguetur.
10 Kiburi huzalisha magomvi tu, bali hekima hupatikana kwa wale wanaozingatia ushauri.
Inter superbos semper iurgia sunt: qui autem agunt omnia cum consilio, reguntur sapientia.
11 Fedha isiyo ya halali hupungua, bali yeye akusanyaye fedha kidogo kidogo huongezeka.
Substantia festinata minuetur: quæ autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur.
12 Kilichotarajiwa kikikawia kuja moyo huugua, bali tumaini lililotimizwa ni mti wa uzima.
Spes, quæ differtur, affligit animam: lignum vitæ desiderium veniens.
13 Yeye anayedharau mafundisho anajiletea maangamizi, bali yeye anayeheshimu agizo hupewa tuzo.
Qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat: qui autem timet præceptum, in pace versabitur. Animæ dolosæ errant in peccatis: iusti autem misericordes sunt, et miserantur.
14 Mafundisho ya mwenye busara ni chemchemi ya uzima, ili kumwepusha mtu na mitego ya mauti.
Lex sapientis fons vitæ, ut declinet a ruina mortis.
15 Ufahamu mzuri hupata upendeleo, bali njia ya asiye mwaminifu ni ngumu.
Doctrina bona dabit gratiam: in itinere contemptorum vorago.
16 Kila mwenye busara hutenda kwa maarifa, bali mpumbavu hudhihirisha upumbavu wake.
Astutus omnia agit cum consilio: qui autem fatuus est, aperit stultitiam.
17 Mjumbe mwovu huanguka kwenye taabu, bali mjumbe mwaminifu huleta uponyaji.
Nuncius impii cadet in malum: legatus autem fidelis, sanitas.
18 Yeye anayedharau maonyo hupata umaskini na aibu, bali yeye anayekubali maonyo huheshimiwa.
Egestas, et ignominia ei, qui deserit disciplinam: qui autem acquiescit arguenti, glorificabitur.
19 Tarajio lililotimizwa ni tamu kwa nafsi, bali wapumbavu huchukia sana kuacha ubaya.
Desiderium si compleatur, delectat animam: detestantur stulti eos, qui fugiunt mala.
20 Yeye atembeaye na mwenye hekima atapata hekima, bali rafiki wa mpumbavu hupata madhara.
Qui cum sapientibus graditur, sapiens erit: amicus stultorum similis efficietur.
21 Balaa humwandama mtenda dhambi, bali mafanikio ni thawabu kwa mwenye haki.
Peccatores persequitur malum: et iustis retribuentur bona.
22 Mtu mwema huwaachia wana wa wanawe urithi, bali mali ya wenye dhambi imehifadhiwa kwa ajili ya wenye haki.
Bonus reliquit heredes filios, et nepotes: et custoditur iusto substantia peccatoris.
23 Shamba la mtu maskini laweza kuzalisha chakula kingi, bali dhuluma hukifutilia mbali.
Multi cibi in novalibus patrum: et aliis congregantur absque iudicio.
24 Yeye aizuiaye fimbo yake hampendi mwanawe, bali yeye ampendaye huwa mwangalifu kumwadibisha.
Qui parcit virgæ, odit filium suum: qui autem diligit illum, instanter erudit.
25 Mwenye haki hula mpaka akaridhisha moyo wake, bali tumbo la mwovu hutaabika kwa njaa.
Iustus comedit, et replet animam suam: venter autem impiorum insaturabilis.
