Mithali 1
1 Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
Izaga zikaSolomoni indodana kaDavida, inkosi yako-Israyeli:
2 Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
ukuba abantu bazuze ukuhlakanipha lokuzithiba; ukuba bazwisise amazwi okuqedisisa;
3 kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
ukuba bazuze impilo yokuzithiba lobuqotho, besenza okulungileyo, okufaneleyo lokuqondileyo;
4 huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
ukunika ulwazi kwabayizithutha, ulwazi lokukhetha okuqondileyo kwabatsha
5 wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
ukuthi ohlakaniphileyo alalele engeze ukufunda kwakhe, kuthi obonisisayo azuze izeluleko,
6 kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
ukuba abantu bazwisise izaga lemizekeliso, izitsho lamalibho abahlakaniphileyo.
7 Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
Ukwesaba uThixo kuyikuqala kwenhlakanipho, kodwa iziwula ziyakweyisa ukuqedisisa lokuzithiba.
8 Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
Lalela, ndodana yami, izeluleko zikayihlo njalo ungadeli imfundiso kanyoko.
9 Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
Kuzakuba ngumqhele omuhle ekhanda lakho lomgaxo wokucecisa intamo yakho.
10 Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
Ndodana yami, aluba izoni zikuhuga, ungaze wavuma.
11 Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
Nxa zisithi, “Woza sihambe; kasicathamele abantu sichithe igazi, kasicwathele omunye umuntu ongelacala;
kasibaginye bephila njengengcwaba, sibajwamule njengabawele emgodini; (Sheol h7585)
13 Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
sizazuza impahla ezinhle ezehlukeneyo sigcwalise izindlu zethu ngempango;
14 Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
phathisana lathi ukuze sibelesikhwama sinye”
15 Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
ndodana yami, ungahambi lazo, ungalugxobi olwakho ezindleleni zazo;
16 kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
ngoba ezabo inyawo zigijima ekoneni, bachitha igazi lula.
17 Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
Kakusizi ukuthiya ngembule lithe dandalazi emehlweni ezinyoni!
18 Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
Abantu laba bacathamela ukuchitheka kwelabo igazi; bajuma okwabo ukuphila.
19 Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
Sinjalo isiphetho salabo abadinga inzuzo ngobugebenga; kuyayichitha impilo yalabo abayitholayo.
20 Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
Ukuhlakanipha kuyamemeza emgwaqweni, kuphakamisa ilizwi lakho ezinkundleni;
21 kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
kuyanqongoloza lezindleleni okuxokozela khona, kuyatshumayela emasangweni omuzi kuthi:
22 “Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
“Koze kube nini lina zithutha lithanda ubuthutha benu na? Koze kube nini izideleli zikholisa ukudelela leziphukuphuku zizonda ulwazi na?
23 Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
Lalelani ukukhuza kwami liphenduke! Ngizalivulela isifuba sami, ngilivezele imicabango yami.
24 Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
Kodwa ngenxa yokuthi langifulathela ngilibiza, kwangabi khona onginanzayo ngiselula isandla sami,
25 kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
njengoba lala izeluleko zami njalo kalavuma ukukhuza kwami,
26 mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
ngakho lami ngizahleka selihlupheka; ngizaliklolodela nxa lisehlelwa lusizi,
27 wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
nxa usizi lulehlela njengesiphepho; nxa incithakalo ilikhukhula njengesivunguzane, nxa usizi lezinhlupheko ziligabhela.
28 “Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
Lapho-ke bazangibiza kodwa kangiyikusabela; bazangidinga bangangitholi.
29 Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
Ngoba babeluzonda ulwazi kabaze bakhetha ukwesaba uThixo
30 kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
ngoba kabavumanga iseluleko sami, badelela ukukhuza kwami,
31 watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
bazakudla izithelo zokuhamba kwabo basuthiswe ngezithelo zamacebo abo.
32 Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
Phela ubuhlongandlebe bezithutha buzazibulala, lokungananzi kweziphukuphuku kuzazibhubhisa;
33 Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”
kodwa lowo ongilalelayo uzahlala evikelekile ekhululekile, engesabi lutho olungamlimaza.”
