Mathayo 7
1 “Usihukumu ili usije ukahukumiwa.
Yin da ja mani ti buudi, ke U Tienu n da ti jia yi mo yaa buudi.
2 Kwa maana jinsi unavyowahukumu wengine, ndivyo utakavyohukumiwa, na kwa kipimo kile upimiacho, ndicho utakachopimiwa.
Kelima U Tienu baa bu leni yi nani yin bu leni yi nisaalilieba maama. O go baa taa yin bigidi nitoaba po leni yaa bonbiigikaala ki biigi yi mo yaa po.
3 “Mbona unatazama kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako, na wala huoni boriti iliyo ndani ya jicho lako mwenyewe?
Be teni ke a nua yaa muagu n ye a lielo nunbu nni ki naa nua yaa dajengu n duogi a yaabu nni?
4 Au unawezaje kumwambia ndugu yako, ‘Acha nitoe kibanzi kwenye jicho lako,’ wakati kuna boriti kwenye jicho lako mwenyewe?
Li ga lede ke a baa yedi a kpiilo: Cedi min ñani a po yaa muagu n ye a nunbu nni, ke ku dajengu duogi a yaabu nni?
5 Ewe mnafiki, ondoa boriti ndani ya jicho lako kwanza, ndipo utaweza kuona dhahiri jinsi ya kuondoa kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako.
Fini pala lie daano, han kpa ñani yaa dajengu n ye a yaa nunbu nni, lanwani a baa fidi ki la bonhanla han baa ñani ku muagu yeni maa a lielo yaabu nni.
6 “Msiwape mbwa vitu vilivyo vitakatifu; wala msitupie nguruwe lulu zenu. Kama mkifanya hivyo, watazikanyagakanyaga na kisha watawageukia na kuwararua vipande vipande.
Da taa mani yaala n gagidi ki hani ki teni yi sangbanli ke ban da ti jigidi ki toatoadi la. Da taa mani yaa laanu yaa dunga n pa ki lu i duoli, ke ban da ti hma ki piini la.
7 “Ombeni nanyi mtapewa; tafuteni nanyi mtapata; bisheni nanyi mtafunguliwa mlango.
Mia mani, bi baa pa yi, lingi mani, yi baa la. Yedi mani: Gafala bu buliñoabu kani, bi baa luodi yipo.
8 Kwa kuwa kila aombaye hupewa; naye kila atafutaye hupata; na kila abishaye hufunguliwa mlango.
Kelima yua n mia kuli baa ba, yua mo n lingi kuli o baa la, bi baa luodi yua n yedi gafala ki bua ki kua kuli po.
9 “Au ni nani miongoni mwenu ambaye mwanawe akimwomba mkate atampa jiwe?
Yinaba bi jaba siiga, hme ya biga n baa mia o dupe wan teni o li tanli?
10 Au mwanawe akimwomba samaki atampa nyoka?
Bi o baa mia o o jamo, wan teni o o wa?
11 Ikiwa ninyi basi mlio waovu mnajua kuwapa watoto wenu vitu vizuri, si zaidi sana Baba yenu aliye mbinguni atawapa vitu vizuri wale wamwombao?
Yinba yaaba n bia yaa bani ki pa yi bila li bonhanla, laa pia kuli tama ke yi Baa yua n ye tanpoli baa pa yaaba n mia o li bonhanla.
12 Kwa hiyo chochote mnachotaka mtendewe na watu, ninyi nanyi watendeeni vivyo hivyo. Kwa kuwa hii ndiyo Sheria na Manabii.
Lani yaa po yin bua ke bi niba n tieni yipo yaala kuli, yi mo tieni la bipo. Lani n tie li balimaama leni bi saawalipuaba kuli bangima.
13 “Ingieni kupitia mlango mwembamba, kwa maana lango ni pana na njia ni pana ielekeayo upotevuni, nao ni wengi waingiao kwa kupitia lango hilo.
Kua mani yaa buliñoabu n miabi kani, kelima ya buliñoabu n pia leni ya sanu n pia kuli caa mi bodima po, yaa niba n tagi lankani mo nan yaba.
14 Lakini mlango ni mwembamba na njia ni finyu ielekeayo kwenye uzima, nao ni wachache tu waionao.
Ama yaa buliñoabu n miabi leni yaa sanu n miabi kuli caa ya miali n ka gbeni kani, yaaba n laadi laa sanu mo naa yaba.
15 “Jihadharini na manabii wa uongo, wanaowajia wakiwa wamevaa mavazi ya kondoo, lakini ndani ni mbwa mwitu wakali.
Yin fangi mani yi yula leni bi saawalipua-faadanba. Bi kpendi yikani ki dingi nani i pe yeni, ama moamoani bi tie nani yaa fuasangbanbiadi n bua ki bolini yi yeni.
16 Mtawatambua kwa matunda yao. Je, watu huchuma zabibu kwenye miiba, au tini kwenye michongoma?
Yi baa bandi ba bi bontienkaala po yo. Naani yi baa fidi ki cie i cabi ku konkongu po bi? Bi ki cie a kankana a kongoaba po bi?
17 Vivyo hivyo, mti mwema huzaa matunda mazuri, na mti mbaya huzaa matunda mabaya.
Yaa tibu n hani kuli baa luoni yaa bonluonkaala n hani, yaa tibu n ki hani mo baa luoni yaa bonluonkaala n ki hani.
18 Mti mwema hauwezi kuzaa matunda mabaya, wala mti mbaya hauwezi kuzaa matunda mazuri.
Yaa tibu n hani kan fidi ki luoni yaa bonluonkaala n ki hani, yaa tibu n ki hani mo kan fidi ki luoni yaa bonluonkaala n hani.
19 Kila mti usiozaa matunda mazuri hukatwa na kutupwa motoni.
Yaa tibu n ki luoni yaa bonluonkaala n hani kuli, bi baa pedi bu ki lu mi fantama nni.
20 Hivyo, mtawatambua kwa matunda yao.
Li tie bi bontienkaala po yo ke yi baa bandi ba.
21 “Si kila mtu aniambiaye, ‘Bwana, Bwana,’ atakayeingia katika Ufalme wa Mbinguni, bali ni yeye afanyaye mapenzi ya Baba yangu aliye mbinguni.
Yaaba n tua nni: O Diedo, o Diedo, bikuli ka baa kua tanpoli diema nni, kali yaaba n tiendi n Baa yua n ye tanpoli yanbuama.
22 Wengi wataniambia siku ile, ‘Bwana, Bwana, hatukutoa unabii kwa jina lako, na kwa jina lako kutoa pepo wachafu na kufanya miujiza mingi?’
Li bujiali daali, bi niba boncianla baa yedi nni: O Diedo, o Diedo, naani tii den wangi U Tienu maama a yeli nni kaa? Tii den deli mu cicibiadimu a yeli nni kaa? Tii go den tiendi mi bancianma boncianla a yeli nni kaa?
23 Ndipo nitakapowaambia wazi, ‘Sikuwajua kamwe. Ondokeni kwangu, ninyi watenda maovu!’
Lane n baa kadi ki yedi ba: A a, mii bani yi. Fuadi mani n kani, yinba yaaba n tiendi mi biadima.
24 “Kwa hiyo kila mtu ayasikiaye haya maneno yangu na kuyatenda, ni kama mtu mwenye busara aliyejenga nyumba yake kwenye mwamba.
Lani yaa po yua n gbadi min maadi yaa maama na, ki tiendi man yedi yaala, o baa tie nani yaa yanfodaano n den maa o dieli ku tangu po.
25 Mvua ikanyesha, mafuriko yakaja, na upepo ukavuma ukaipiga hiyo nyumba. Lakini haikuanguka; kwa sababu msingi wake ulikuwa kwenye mwamba.
Ki taaga den mini, a ñingola den puubi, ku tafaagu mo den figi ki pua laa dieli, ma lii den baa, kelima li den maa ku tangu po.
26 Naye kila anayesikia haya maneno yangu wala asiyatende, ni kama mtu mjinga aliyejenga nyumba yake kwenye mchanga.
Ama yua n gbadi min maadi yaa maama na, ki naa tiendi man yedi yaala, o baa tie nani yaa yanluodaano n den maa o dieli mi tanbiima nni.
27 Mvua ikanyesha, mafuriko yakaja, nao upepo ukavuma ukaipiga hiyo nyumba, nayo ikaanguka kwa kishindo kikubwa.”
Ki taaga den mini, a ñingola den puubi, ku tafaagu mo den figi ki pua laa dieli ke li den baa ki mumudi.
28 Yesu alipomaliza kusema maneno haya, makutano ya watu wakashangazwa sana na mafundisho yake,
Jesu n den maadi laa maama kuli ki gbeni, ku niligu den ye leni li pakili kelima o bangima po.
29 kwa sababu alifundisha kama yeye aliye na mamlaka, wala si kama walimu wao wa sheria.
Kelima o den bangi nani yua n pia li bali mi bangima yeni. Waa den bangi nani li balimaama bangikaaba yeni ka.
