Mathayo 6
1 “Angalieni msitende wema wenu mbele ya watu ili wawaone. Kwa maana mkifanya hivyo, hamna thawabu kutoka kwa Baba yenu aliye mbinguni.
Zingatilayi kutokubhomba matendo gha haki mbele sya bhanu ili kwilasya, vinginevyo ghikabhalepi thawabu kuhomela kwa Tata j'ha aj'hele kumbinguni.
2 “Hivyo mnapowapa wahitaji, msipige panda mbele yenu kama wafanyavyo wanafiki katika masinagogi na mitaani, ili wasifiwe na watu. Amin nawaambia wao wamekwisha kupokea thawabu yao.
Hivyo basi paghwih'omesya usikhobhi tarumbeta ni kwisifu muene bhanafiki kyabhibhomba mu masinagogi ni mu mitaa, ili kuj'ha bhanu bhabhasifuaj'hi. Kweli nikabhajobhela, bhamalikupokela thawabu j'ha bhene.
3 Lakini ninyi mtoapo sadaka, fanyeni kwa siri, hata mkono wako wa kushoto usijue mkono wako wa kuume unachofanya,
Lakini bhebhe paghwih'omesya kibhoko kya bhebhe kya kushoto kisimanyi kya kibhoko mbeka nikibhoko kya kulia,
4 ili sadaka yako iwe ni siri. Ndipo Baba yako wa mbinguni, yeye aonaye sirini atakupa thawabu kwa wazi.
ili kuj'ha zawadi j'ha bhebhe j'hihomesibhwaghe kwa siri. Ndipo Tata ghwako alangai sirini ibetakup'hela thawabu j'hiakhu.
5 “Nanyi msalipo, msiwe kama wanafiki, maana wao hupenda kusali wakiwa wamesimama katika masinagogi na kando ya barabara ili waonekane na watu. Amin nawaambia, wao wamekwisha kupata thawabu yao.
Na paghwij'ha ghwis'oma, usij'hi kama bhanafiki, kwa kuj'ha bhilonda kuj'hema ni kus'oma mu masinagogi ni mu kona sya mitaani, ili kwamba bhanu bhabhalangai. Kueli nikabhajobhela bhamalili kuj'hambelela thawabu sya bhene.
6 Lakini wewe unaposali, ingia chumbani mwako, funga mlango na umwombe Baba yako aliye sirini. Naye Baba yako aonaye sirini atakupa thawabu yako.
Lakini bhebhe, paghwis'oma, j'hingilaghe kugati. Fungai ndiangu na usomaghe kwa dadij'hu j'ha aj'hele sirini. Ndipo Tata ghwako j'hairanga mu siri ibetakupela thawabu j'hiaku.
7 Nanyi mnaposali msiseme maneno kama wafanyavyo watu wasiomjua Mungu. Kwa maana wao hudhani kwamba watasikiwa kwa sababu ya wingi wa maneno yao.
Na paghwijha ghwis'oma usikhelukiri malobhi ghaghadulili ni maana kama mataifa kya bhibhomba kwa kuj'ha bhifikiri kuj'ha bhibeta kuphelekibhwa kwandabha j'ha malobhi mingi ghabhijobha.
8 Msiwe kama wao, kwa sababu Baba yenu anajua kile mnachohitaji kabla hamjamwomba.
Henu, usij'hi kama bhene, kwa kuj'ha Tata ghwako amanyili mahitaji gha bhebhe hata kabla us'omili lepi kwa uene.
9 “Hivi basi, ndivyo iwapasavyo kuomba: “‘Baba yetu uliye mbinguni, Jina lako litukuzwe.
Henu s'omaghe naha: Tata ghwetu j'ha uj'hele kunani, ulitukusiaghe litabhu liaku.
10 Ufalme wako uje. Mapenzi yako yafanyike hapa duniani kama huko mbinguni.
Bhufalme bhuaku uhidai mapenzi ghaku ghabhombekai apa paduniani kama okhu kumbinguni.
11 Utupatie riziki yetu ya kila siku.
Utupelaghe n'kate ghwitu ghwa kila ligono.
12 Utusamehe deni zetu, kama sisi nasi tulivyokwisha kuwasamehe wadeni wetu.
utusameayi lideni lyitu, kama tete kyatukabhasamehe bhadeni bhitu.
13 Usitutie majaribuni, bali utuokoe kutoka kwa yule mwovu [kwa kuwa Ufalme ni wako, na nguvu, na utukufu, hata milele. Amen].’
Na usituleti mu majaribu, lakini utuj'hepusiaghe kuhoma kwa j'hola mwovu.
14 Kwa kuwa kama mkiwasamehe watu wengine wanapowakosea, Baba yenu wa mbinguni atawasamehe ninyi pia.
Ikaj'hiaghe m'beta kubhasamehe bhanu makosa ghabhu, Tata ghuakhu j'haaj'hele kumbinguni pia ibetakubhasamehe muenga.
15 Lakini msipowasamehe watu wengine makosa yao, naye Baba yenu hatawasamehe ninyi makosa yenu.
Lakini ikaj'hiaghe mwibetalepi kubhasamehe makosa ghabhu, bhwala Tata ghuakho ibetalepi kubhasamehe muenga makosa ghinu.
16 “Mnapofunga, msiwe wenye huzuni kama wafanyavyo wanafiki. Maana wao hukunja nyuso zao ili kuwaonyesha wengine kwamba wamefunga. Amin, amin nawaambia wao wamekwisha kupata thawabu yao kamilifu.
Zaidi j'ha ghoha, paghwijha ufungili, usilasi sura j'ha huzuni kama bhanafiki kya bhibhomba, kwa kuj'ha bhikunja sura sya bhene ili kuj'ha bhanu bhabhamanyai kuj'ha bhafungili. Kueli nikabhabhola, bhamalili kuj'hambelela thawabu j'ha bhene.
17 Lakini mnapofunga, jipakeni mafuta kichwani na kunawa nyuso zenu
Lakini bhebhe, pa ghwij'he ufungili, bakaghe mafuta mutu ghwa j'hobhi na usukaghe pamihu pa j'hobhi.
18 ili kufunga kwenu kusionekane na watu wengine ila Baba yenu aketiye mahali pa siri; naye Baba yenu aonaye sirini atawapa thawabu yenu kwa wazi.
Hivyo haitakuonyesha mbele ya watu kuwa umefunga, lakini tu itakuwa kwa Baba yako aliye sirini. Na Tata ghwako j'hailola sirini ibetakup'hela thawabu j'ha bhebhe.
19 “Msijiwekee hazina duniani, mahali ambapo nondo na kutu huharibu, nao wevi huvunja na kuiba.
Ukatakwitunzila hazina j'ha bhebhe muene apa pa dunia, ambapo nondo ni kutu sij'honanga, ambapo bhaheji bhibomola ni kuh'eja.
20 Lakini jiwekeeni hazina mbinguni, mahali ambapo nondo na kutu haviharibu, wala wevi hawavunji na kuiba.
Baada j'hiake, ghwitunzilaghe hazina j'hiakhu muene kumbinguni, ambapo bhwala nondo bhwala kutu jibhwesya lepi kuj'honanga, na ambapo bhah'eji bhibhwesya lepi kubomola ni kuh'eja.
21 Kwa sababu mahali hazina yako ilipo, hapo ndipo pia moyo wako utakapokuwa.
Kwa kuj'ha hazina j'ha bhebhe j'hij'hele, ndipo ni muoyo ghwakho paghwibeta kuj'ha pia.
22 “Jicho ni taa ya mwili. Kama jicho lako ni nyofu, mwili wako wote utajaa nuru.
Lihu ndo taa j'ha m'bele. Henu ikaj'helayi lihu lyakhu lisima, m'mbele bhuoha bhwibeta kujasibhwa ni nuru.
23 Lakini kama jicho lako ni ovu, mwili wako wote utajawa na giza. Kwa hiyo basi, kama nuru iliyomo ndani yako ni giza, hilo ni giza kuu namna gani!
Lakini ikaj'hiaghe lihu lya bhebhe libovu, m'bele bhwakhu bhuovu bhumemili ngisi totoro. Henu, ikaj'hiaghe nuru ambaj'ho ij'hele mugati j'ha bhebhe ndo ngisi hasa ndo ngisi mmbaha kiasi gani!
24 “Hakuna mtu awezaye kuwatumikia mabwana wawili. Kwa kuwa atamchukia huyu na kumpenda yule mwingine, au atashikamana sana na huyu na kumdharau yule mwingine. Hamwezi kumtumikia Mungu pamoja na Mali.
J'hij'helepi hata mmonga j'haibhuwesya kubhatumikila mabwana bhabhele, kwa kuj'ha ibetakun'dadila mmonga ni kun'gana j'hongi, au la sivyo ibetakwih'omesya kwa mmonga ni kun'dharau j'hongi. Mwibhwesya lepi kun'tumikila K'yara ni mali.
25 “Kwa hiyo nawaambia, msisumbukie maisha yenu kwamba mtakula nini au mtakunywa nini; au msumbukie miili yenu kwamba mtavaa nini. Je, maisha si zaidi ya chakula, na mwili zaidi ya mavazi?
Henu nikujobhela, usiwi ni mashaka kuhusu maisha ghakhu, kuj'ha ghwibeta kulya kiki au ghwibeta kunywa kiki, au kuhusu m'mbele ghwaku, ghwibeta kufuala kiki. Je! Maisha zaidi lepi j'ha kyakulya ni m'bele zaidi lepi ya mavazi?
26 Waangalieni ndege wa angani; wao hawapandi wala hawavuni au kuweka ghalani, lakini Baba yenu wa mbinguni huwalisha. Je, ninyi si wa thamani zaidi kuliko hao ndege?
Langai fidege fya fij'hele kunani. Bhipanda lepi na bhivuna lepi na bhibhonganya lepi na bhikutunza gharani, lakini Tata ghwa kunani akabhalesya bhene. Je muenga bha thamani lepi zaidi kuliko bhene?
27 Ni nani miongoni mwenu ambaye kwa kujitaabisha kwake anaweza kujiongezea hata saa moja zaidi katika maisha yake?
Na niani miongoni mwa muenga kwa kujihangaisya ibhwesya kuj'hongesya dhiraa j'himonga mu bhuhai bhwa maisha ghake?
28 “Nanyi kwa nini mnajitaabisha kwa ajili ya mavazi? Fikirini maua ya shambani yameavyo. Hayafanyi kazi wala hayafumi.
Na kwandabha j'ha kiki mwij'ha ni bhuogha kuhusu mavazi? Fikirini kuhusu maua mu mig'onda, jinsi kya ghij'ha. Ghibhomba lepi mbombo na ghibhwesya lepi kwifweka.
29 Lakini nawaambia, hata Solomoni katika fahari yake yote hakuvikwa vizuri kama mojawapo ya hayo maua.
Bado nikabhajobhela hata Sulemani mu bhutukufu bhwake bhuoha akifweki lepi kama mmonga ghwa agha.
30 Basi ikiwa Mungu huyavika hivi majani ya shambani, ambayo leo yapo na kesho yanatupwa motoni, je, hatawavika ninyi vizuri zaidi, enyi wa imani haba?
Ikaj'hiaghe K'yara akaghafueka mat'ondo mu mig'onda, ambaghyo ghidumu ligono limonga ni kilabhu ghitaghibhwa mu muoto, je, ni kwa kiasi gani ibetakufwalika muenga, muenga j'ha muj'hele ni imani ndusu?
31 Kwa hiyo msiwe na wasiwasi, mkisema, ‘Tutakula nini?’ au ‘Tutakunywa nini?’ au ‘Tutavaa nini?’
Henu musij'hi ni bhuogha ni kujobha, 'Je twibetakulya kiki?' au “Je twibetakunywa kiki?” au “Je twifuala ngobho gani?”
32 Watu wasiomjua Mungu ndio wanaoshindania hayo, lakini Baba yenu wa mbinguni anafahamu kuwa mnahitaji haya yote.
Kwa kuj'ha mataifa bhilonda mambo kama agha, ni dadi j'hinu ghwa mbinguni amanyili kuj'ha mwilonda aghu.
33 Lakini utafuteni kwanza Ufalme wa Mungu na haki yake, na haya yote atawapa pia.
Lakini h'oti mulondai bhufalme bhuake ni haki j'hiakhe na agha ghoha ghibetakukabidhibhwa kwa j'hoghwe.
34 Kwa hiyo msiwe na wasiwasi kuhusu kesho, kwa sababu kesho itajitaabikia yenyewe. Yatosha kwa siku masumbufu yake.
Henu, usibhoni shaka kwandabha j'ha kilabhu, kwa kij'ha j'hibetakwishughulikila j'hiene. Khila ligono kuj'ha ni litalisu lya muene.
