< Mathayo 27 >
1 Asubuhi na mapema, viongozi wa makuhani wote na wazee wa watu wakafanya shauri pamoja dhidi ya Yesu ili kumuua.
Ku tisoanpanpangu, bi kopadicianba yudanba leni Jufinba nikpeliba kuli den taani ki juogi ke bi baa teni ban kpa Jesu.
2 Wakamfunga, wakampeleka na kumkabidhi kwa Pilato, ambaye alikuwa mtawala wa Kirumi.
Bi den loli, ki gedini o ki ban teni o Pilata yua n den tie gufeneeli.
3 Yuda, ambaye alikuwa amemsaliti Yesu, alipoona kuwa Yesu amehukumiwa, akajuta na akarudisha vile vipande thelathini vya fedha alivyopewa na viongozi wa makuhani na wazee wa watu.
Jedasa, yua n den janbi Jesu n den la ke bi jia wani Jesu buudi ki kadi ke bi baa kpa o, o den mua ke o yaa bi janbi o, ki den taa a kujapien-piitaada ki gedini bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba kali ki yedi: N tieni ti tuonbiadi ki janbi yua n naa pia tagili.
4 Akasema, “Nimetenda dhambi, kwa maana nimeisaliti damu isiyo na hatia.” Wakamjibu, “Hilo latuhusu nini sisi? Ni shauri yako.”
Bi den goa ki yedi o: Lani mo nan hua tii? Li hua fine.
5 Basi Yuda akavitupa vile vipande vya fedha ndani ya Hekalu akaondoka akaenda kujinyonga.
Judasa den luni i ligi yeni U Tienu diegu nni ki ñani ki gedi ki ban soadi o yuli.
6 Wale viongozi wa makuhani wakazichukua zile fedha wakasema, “Si halali kuchanganya fedha hizi na sadaka kwa sababu hizi ni fedha zenye damu.”
Bi kopadicianba yudanba den gandigandi i ligi yeni ki yedi: Laa pundi laa ligi n kua U Tienu litiagu nni, kelima li tie mi soama yaa ligi.
7 Kwa hiyo baada ya kushauriana, waliamua kuzitumia kununulia shamba la mfinyanzi, liwe mahali pa kuzikia wageni.
Ban den juogi, bi den taa laa ligi ki da o maado kuanu, ke u tua bi canba kupiikaanu.
8 Hii ndiyo sababu lile shamba likaitwa Shamba la Damu hadi leo.
Lani yaa po ke bi yi laa kuanu mi soawulima kuanu hali dinla.
9 Ndipo likatimia lile lililonenwa na nabii Yeremia, kwamba, “Walichukua vile vipande thelathini vya fedha, thamani aliyopangiwa na watu wa Israeli,
Lani, o sawalipualo Jelemi n den maadi ya maama den tieni: Bi den taa kujapiena piitaa, Isalele yaaba n den biigi ki sua ke o dunga pundi maama.
10 wakanunulia shamba la mfinyanzi, kama vile Bwana alivyoniagiza.”
Bi den taa yi ki da o maado kuanu, Nani o Diedo n den yedi maama.
11 Wakati huo Yesu akiwa amesimama mbele ya mtawala, mtawala akamuuliza, “Wewe ndiye mfalme wa Wayahudi?” Yesu akasema, “Wewe wasema hivyo.”
Jesu den sedi gufeneeli nintuali. Gufeneeli den buali o: A tie Jufinba bado bi?
12 Lakini viongozi wa makuhani na wazee walipomshtaki, hakujibu neno.
Jesu den goa ki yedi: Fini n yedi yeni. Bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba den tabi o, ama waa den guani liba.
13 Ndipo Pilato akamuuliza, “Je, husikii ni mambo mangapi wanayokushtaki nayo?”
Lane Pilata den yedi o: Haa gba ban tabi a yaala kuli po?
14 Lakini Yesu hakumjibu hata kwa shtaka moja, kiasi kwamba mtawala alishangaa sana.
Jesu naa den lebidi o maamaba. Li den paki gufeneeli.
15 Basi ilikuwa ni desturi ya mtawala kumfungua mfungwa mmoja aliyechaguliwa na umati wa watu wakati wa sikukuu.
Mi pendima jaanma kuli, gufeneeli den maani ki faabi kadibiyenga, ku niligu n mia wan faabi yua.
16 Wakati huo alikuwepo mfungwa mmoja mwenye sifa mbaya, aliyeitwa Baraba.
Laa yogunu bi den pia kadibiyenga ke bi yi o Balabasa ke bi niba kuli bani o biadima po.
17 Hivyo umati wa watu walipokusanyika, Pilato akawauliza, “Mnataka niwafungulie nani, Baraba au Yesu yeye aitwaye Kristo?”
Ku niligu n den taani, Pilata den yedi ba: Yi bua min faabi yipo hme, Balabasa bi, bi Jesu ban yi yua Kilisiti?
18 Kwa kuwa alitambua Yesu alikuwa amekabidhiwa kwake kwa ajili ya wivu.
Kelima o den bani ke bi cuo Jesu ki cuani o li bujiali kani kelima li nunponbiadili po.
19 Pilato akiwa ameketi kwenye kiti cha hukumu, mkewe akampelekea ujumbe huu: “Usiwe na jambo lolote juu ya mtu huyu asiye na hatia, kwa kuwa leo nimeteseka sana katika ndoto kwa sababu yake.”
Wan da den ka o bujioakaanu po mo, o pua den soani u tondu ki yedi o: Han da kua o naa niteginkoa maama nni, kelima ya ñiagu n pendi ne, n la fala boncianla ti dangidi nni kelima opo.
20 Lakini viongozi wa makuhani na wazee wakaushawishi ule umati wa watu kwamba waombe Baraba afunguliwe, naye Yesu auawe.
Bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba den tundi ku niligu ke bi mia Pilata wan faabi Balabasa ki teni ban kpa Jesu.
21 Mtawala akawauliza tena, “Ni yupi kati ya hawa wawili mnayetaka niwafungulie?” Wakajibu, “Baraba.”
Gufeneeli Pilata go den yedi bi: Bani bonba lie siiga yi bua min faabi yipo hme? Bi den goa ki yedi o: Balabasa.
22 Pilato akawaambia, “Basi nifanye nini na huyu Yesu aitwaye Kristo?” Wakajibu wote, “Msulubishe!”
Pilata den yedi ba: N nan baa tieni Jesu, ban yi yua Kilisiti mo lede? Bikuli den goa ki yedi o: Ban joani o li dapoanpoanli po.
23 Pilato akauliza, “Kwa nini? Amefanya kosa gani?” Lakini wao wakazidi kupiga kelele, wakisema, “Msulubishe!”
Gufeneeli den yedi: O tieni be biadime? Bi den tangi ke li pa ki cie: Ban joani o li dapoanpoanli po.
24 Pilato alipoona kwamba hawezi kufanya lolote, lakini badala yake ghasia zilikuwa zinaanza, akachukua maji, akanawa mikono yake mbele ya ule umati wa watu, akasema, “Sina hatia juu ya damu ya mtu huyu, hili ni jukumu lenu!”
Pilata n den laa ke o maama ki baa sedikaanu lipo, o den taa mi ñima ki nidi ku niligu nintuali ki yedi: Mii pia tagiliba o naa niteginkoa soawulima nni. Li hua yinbe.
25 Watu wote wakajibu, “Damu yake na iwe juu yetu na juu ya watoto wetu!”
Ku niligu kuli den goa ki yedi o: O soama n baa tinba leni ti bila po.
26 Basi akawafungulia Baraba. Lakini baada ya kuamuru Yesu achapwe mijeledi, akamtoa ili asulubishwe.
Lani, Pilata den faabi bipo Balabasa. O den teni ke bi pua Jesu i baliji, ki teni o bi nuu nni ban ban joani o li dapoanpoanli po.
27 Kisha askari wa mtawala wakampeleka Yesu kwenye Praitorio na wakakusanya kikosi kizima cha askari kumzunguka.
Gufeneeli Pilata minteela den kuani Jesu wani gufeneeli diegu nni wan ja ti buudi naani, ki taani bi cagili kuli ki lindi o.
28 Wakamvua nguo zake na kumvika vazi la rangi nyekundu, kisha
Bi den landi o tiadi ki golini o bu kpalimoanbu.
29 wakasokota taji ya miiba, wakaiweka kichwani pake. Wakamwekea fimbo katika mkono wake wa kuume, na wakapiga magoti mbele zake na kumdhihaki, wakisema, “Salamu, mfalme wa Wayahudi!”
Bi den taa i konkoni ki piani nani ki badifogiliga yeni ki cibini o, ki mubini o jienu li kankagili. Bi den gbaandi o nintuali ki ñuadi o nani o tie o bado yeni ki tua: Ti fuondi a, fini Jufinba bado.
30 Wakamtemea mate, wakachukua ile fimbo wakampiga kichwani tena na tena.
Bi den siini opo ti ñisandi, ki taa li kankagili ki pua o yuli po.
31 Baada ya kumdhihaki, wakamvua lile joho, wakamvika tena nguo zake. Kisha wakampeleka ili wakamsulubishe.
Ban den ñuadiñuadi o yeni ki gbeni, bi den goliti bu kpalibi ki goa ki lani o o ya tiadi ki ñani o ki gedini o ki baan joani o li dapoanpoanli po.
32 Walipokuwa wakienda, wakakutana na mtu mmoja kutoka Kirene, jina lake Simoni, nao wakamlazimisha kuubeba ule msalaba.
Ban den caa, bi den tuogi Silena dogu yua ke bi yi o Simono, ki tieni o u paalu ke o bugi Jesu dapoanpoanli.
33 Wakafika mahali palipoitwa Golgotha (maana yake ni Mahali pa Fuvu la Kichwa).
Bi den pundi ban yi ya kaanu Goligota, lani n bua ki yedi ku Yukuokuogu kaanu. Bi den teni Jesu ya duven n kali leni ya ñoagu n to ke wan ño.
34 Hapo wakampa Yesu divai iliyochanganywa na nyongo ili anywe; lakini alipoionja, akakataa kuinywa.
Ama wan den leni o waamu, waa den ñuni.
35 Walipokwisha kumsulubisha wakagawana mavazi yake kwa kuyapigia kura. [Hili lilifanyika ili litimie lile neno lililonenwa na nabii, “Waligawa nguo zangu miongoni mwao na vazi langu wakalipigia kura.”]
Ban den joani o li dapoanpoanli po bi den taa o tiayiekaadi ki toani tiatia ki boagidi ti.
36 Kisha wakaketi, wakamchunga.
[Bi den tieni yeni ke o sawalipualo n den maadi ya maama n tieni: Bi den boagidi n tiayiekaada bi siiga, ki toani tiatia n liadicianli po.] Lani, bi den kali ki jii o.
37 Juu ya kichwa chake, kwenye msalaba, wakaandika shtaka lake hivi: Huyu ni Yesu, Mfalme wa Wayahudi.
Bi den kpa ki tabini ki yini o yuli po yaa diani n waani yaala yaa po ke bi cuo o: One n tie Jesu, Jufinba bado.
38 Wanyangʼanyi wawili walisulubiwa pamoja naye, mmoja upande wake wa kuume na mwingine upande wa kushoto.
Bi den joani sanjabi lie a dapoanpoana po ki taani leni o, yendo o jienu po, o yua mo o ganu po.
39 Watu waliokuwa wakipita njiani wakamtukana huku wakitikisa vichwa vyao
Bi santagiba den sugidi o,
40 na kusema, “Wewe ambaye utalivunja Hekalu na kulijenga kwa siku tatu, jiokoe mwenyewe basi! Kama wewe ni Mwana wa Mungu, shuka kutoka msalabani.”
ki fegini bi yula ki tua: Fini yua n baa mudi U Tienu diegu ki goa ki maa gu dana taa, ga a yuli naa. A ya tie U Tienu Bijua, han jiidi li dapoanpoanli po.
41 Vivyo hivyo, viongozi wa makuhani, walimu wa sheria pamoja na wazee wakamdhihaki wakisema,
Bi kopadicianba yudanba leni li balimaama bangikaaba leni bi nikpeliba kuli mono den ñuadi o yeni ki tua:
42 “Aliwaokoa wengine, lakini hawezi kujiokoa mwenyewe! Yeye ni Mfalme wa Israeli! Ashuke sasa kutoka msalabani, nasi tutamwamini.
O den ga nitoaba ki nan kan fidi ki ga o yuli. O ya tie Isalele yaaba bado moamoani, wan jiidi li dapoanpoanli moala na, lanwani ti baa tuo ki daani o.
43 Anamwamini Mungu, basi Mungu na amwokoe sasa kama anamtaka, kwa maana alisema, ‘Mimi ni Mwana wa Mungu.’”
O dugi U Tienu po, U Tienu ya bua o moamoani, wan nan ga o moala.
44 Hata wale wanyangʼanyi waliosulubiwa pamoja naye wakamtukana vivyo hivyo.
Kelima o yedi: N tie U Tienu Bijua yo. Ban den taani ki joani o leni yaa sanjaba a dapoanpoana po moko den sugidi o.
45 Tangu saa sita hadi saa tisa giza liliifunika nchi yote.
Ki cili u yensiicocolu, li biigili den tieni ki tinga kuli ki ya caa hali li yenlebidili.
46 Ilipofika saa tisa, Yesu akapaza sauti akalia, “Eloi, Eloi, lama sabakthani?” (maana yake, “Mungu wangu, Mungu wangu, mbona umeniacha?”)
Li yenlebidili po yeni, Jesu den tiani boncianla: Eli, Eli lama sabakitani? Lani n tie: N tienu, n Tienu, be yaa po ke a haa nni?
47 Baadhi ya watu waliokuwa wamesimama pale waliposikia hayo, wakasema, “Anamwita Eliya.”
Yaa niba n den ye likani bi tianba n den gbadi, bi den yedi: O yi o sawalipualo Elia.
48 Ghafula mmoja wao akaenda mbio na kuleta sifongo, akaichovya kwenye siki, akaiweka kwenye mwanzi na akampa Yesu ili anywe.
Tontoni bi siiga nni yendo den sani ki ban taa u cietuogu ki pagini u mi ñinmiligima nni ki fiini li kankagili, ki yugidi ki teni o ke wan ño.
49 Wengine wakasema, “Basi mwacheni. Hebu tuone kama Eliya atakuja kumwokoa.”
O lieba den yedi: Cedi mani tin la Elia ya baa cua ki ga o.
50 Yesu alipolia tena kwa sauti kuu, akaitoa roho yake.
Jesu go den tiani ke li pa, ki cabi o naano ki kpe.
51 Wakati huo huo pazia la Hekalu likachanika vipande viwili, kuanzia juu hadi chini. Dunia ikatetemeka na miamba ikapasuka.
Lanyogunu U Tienu diegu nni kpalidoaginkaabui den padi siiga nni, ki cili tanpoli ki ban jiidi tinga, ki boagidi kaani lie.
52 Makaburi yakafunguka na miili ya watakatifu waliokuwa wamekufa ikafufuliwa.
Ki tinga den digibi, a tana den yagidi. Akakula den yaadi, U Tienu nigagidihanba yaaba n den kpe siiga, boncianba den fii bi tinkpiba siiga.
53 Wakatoka makaburini, na baada ya Yesu kufufuka, waliingia kwenye Mji Mtakatifu na kuwatokea watu wengi.
Bi den ñani a kakula nni. Jesu fiima bi tinkpiba siiga puoli, bi den kua u dogagidiko nni ke bi niba boncianla laa ba.
54 Basi yule jemadari na wale waliokuwa pamoja naye wakimlinda Yesu walipoona lile tetemeko na yale yote yaliyokuwa yametukia, waliogopa, wakasema, “Hakika huyu alikuwa Mwana wa Mungu!”
Minteela kobiga yudaano leni yaaba n den taa leni ki ji Jesu kuli n den laa mi tindigibima leni yaala n tieni kuli, ti jawaandi den cuo ba boncianla, ke bi yedi:
55 Walikuwako wanawake huko wakiangalia kwa mbali. Hawa walikuwa wamemfuata Yesu tangu Galilaya ili kushughulikia mahitaji yake.
Moamoani, one den tie U Tienu Bijua yo. Bi puoba boncianla moko den ye likani ki se foagima ki diidi, Jesu n den ñani Galile ke yaaba n ciani o ki todi o o yema po.
56 Miongoni mwao walikuwepo Maria Magdalene, na Maria mama yao Yakobo na Yosefu, na mama yao wana wa Zebedayo.
Li den pia bi siiga Magidala yua Maliyama, leni yua n den tie Jaka leni Josefi naa, leni Sebede bila yaa naa.
57 Ilipofika jioni, alifika mtu mmoja tajiri kutoka Arimathaya aitwaye Yosefu, ambaye pia alikuwa mwanafunzi wa Yesu.
Ku joafangu yogunu ya piado n yi Josefi ki tie Alimate dogu yua den cua. O moko den tie Jesu hoadikoa.
58 Akamwendea Pilato ili kumwomba mwili wa Yesu. Pilato akaamuru apewe.
O den gedi Pilata kani ki baa mia o wan teni o Jesu o kpiemo, Pilata den yedi ban teni.
59 Yosefu akauchukua mwili wa Yesu, akaufunga katika kitambaa cha kitani safi,
Josefi den taa o kpiemo ki bobini o len kpalipanbu,
60 na kuuweka katika kaburi lake mwenyewe jipya, alilokuwa amelichonga kwenye mwamba. Kisha akavingirisha jiwe kubwa katika ingilio la kaburi, akaenda zake.
ki duani o o kakupanli nni, wan den teni ke bi gbini yaala ku tangu nni. O den bindi ku tanpabigu ki biini li kakuli ñoabu ki ban kuni.
61 Maria Magdalene na yule Maria mwingine walikuwepo mahali pale, wakiwa wameketi mkabala na kaburi.
Magidala yua Maliyama leni Maliyama toa den ye likani ki ka ki tiegi li kakuli.
62 Kesho yake, yaani siku iliyofuata ile ya Maandalizi ya Sabato, viongozi wa makuhani na Mafarisayo wakamwendea Pilato
Lan fii ki fa, lani n tie li boginli daali fiifaama, bi kopadicianba yudanba leni Falisieninba den taani ki gedi Pilata kani ki yedi o:
63 na kusema, “Bwana, tumekumbuka kwamba yule mdanganyifu wakati alikuwa bado hai alisema, ‘Baada ya siku tatu nitafufuka.’
Ti daano, ti tiadi ke laa boandi daano n da den fo yaa yogunu, o den yedi ke dana taa ya pendi ke o baa fii bi tinkpiba siiga.
64 Kwa hiyo uamuru kaburi lilindwe kwa uthabiti mpaka baada ya siku tatu. La sivyo, wanafunzi wake wanaweza kuja kuuiba mwili wake na kuwaambia watu kwamba amefufuliwa kutoka kwa wafu. Udanganyifu huu wa mwisho utakuwa mbaya kuliko ule wa kwanza.”
Lani yaa po han teni ban ya ji li kakuli hali dana taa daali ke o hoadikaaba n dati cua ki su o, ki yedi bi niba ke o fii bi tinkpiba siiga. Laa boandiyuami ji baa bia ki cie li bonkpiala.
65 Pilato akawaambia, “Ninyi mnao askari walinzi. Nendeni, liwekeeni ulinzi kadri mwezavyo.”
Pilata den yedi ba: No mani yaaba n ji nne. Gedi mani ki ban jiidi li kakuli yin fidi maama kuli.
66 Kwa hiyo wakaenda na walinzi ili kulilinda kaburi kwa uthabiti, wakatia muhuri kwenye lile jiwe na kuweka ulinzi.
Bi den gedi li kakuli po ki tieni ku tanpabigu yeni po ya maalima ke o nilo ya biidi bi baabandi, ki sieni bi jiidikaaba.