< Mathayo 22 >
1 Yesu akasema nao tena kwa mifano, akawaambia,
et respondens Iesus dixit iterum in parabolis eis dicens
2 “Ufalme wa Mbinguni unaweza kufananishwa na mfalme mmoja aliyemwandalia mwanawe karamu ya arusi.
simile factum est regnum caelorum homini regi qui fecit nuptias filio suo
3 Akawatuma watumishi wake kuwaita wale waliokuwa wamealikwa karamuni, lakini wakakataa kuja.
et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias et nolebant venire
4 “Kisha akawatuma watumishi wengine akisema, ‘Waambieni wale walioalikwa kwamba nimeandaa chakula. Nimekwisha kuchinja mafahali wangu na vinono, karamu iko tayari. Karibuni kwa karamu ya arusi.’
iterum misit alios servos dicens dicite invitatis ecce prandium meum paravi tauri mei et altilia occisa et omnia parata venite ad nuptias
5 “Lakini hawakuzingatia, wakaenda zao: huyu shambani mwake na mwingine kwenye biashara zake.
illi autem neglexerunt et abierunt alius in villam suam alius vero ad negotiationem suam
6 Wengine wao wakawakamata wale watumishi wake, wakawatesa na kuwaua.
reliqui vero tenuerunt servos eius et contumelia adfectos occiderunt
7 Yule mfalme akakasirika sana, akapeleka jeshi lake likawaangamiza wale wauaji na kuuteketeza mji wao kwa moto.
rex autem cum audisset iratus est et missis exercitibus suis perdidit homicidas illos et civitatem illorum succendit
8 “Kisha akawaambia watumishi wake, ‘Karamu ya arusi imeshakuwa tayari, lakini wale niliowaalika hawakustahili kuja.
tunc ait servis suis nuptiae quidem paratae sunt sed qui invitati erant non fuerunt digni
9 Kwa hiyo nendeni katika njia panda mkamwalike karamuni yeyote mtakayemwona.’
ite ergo ad exitus viarum et quoscumque inveneritis vocate ad nuptias
10 Wale watumishi wakaenda barabarani, wakawakusanya watu wote waliowaona, wema na wabaya. Ukumbi wa arusi ukajaa wageni.
et egressi servi eius in vias congregaverunt omnes quos invenerunt malos et bonos et impletae sunt nuptiae discumbentium
11 “Lakini mfalme alipoingia ndani ili kuwaona wageni, akamwona mle mtu mmoja ambaye hakuwa amevaa vazi la arusi.
intravit autem rex ut videret discumbentes et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali
12 Mfalme akamuuliza, ‘Rafiki, uliingiaje humu bila vazi la arusi?’ Yule mtu hakuwa na la kusema.
et ait illi amice quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem at ille obmutuit
13 “Ndipo mfalme akawaambia watumishi wake, ‘Mfungeni mikono na miguu mkamtupe nje, kwenye giza. Huko kutakuwa na kilio na kusaga meno.’
tunc dixit rex ministris ligatis pedibus eius et manibus mittite eum in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium
14 “Kwa maana walioitwa ni wengi, lakini walioteuliwa ni wachache.”
multi autem sunt vocati pauci vero electi
15 Ndipo Mafarisayo wakatoka nje wakaandaa mpango wa kumtega Yesu katika maneno yake.
tunc abeuntes Pharisaei consilium inierunt ut caperent eum in sermone
16 Wakatuma wanafunzi wao kwake pamoja na Maherode. Nao wakasema, “Mwalimu, tunajua kwamba wewe ni mtu mwadilifu na unafundisha njia ya Mungu katika kweli bila kuyumbishwa na mtu wala kuonyesha upendeleo.
et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes magister scimus quia verax es et viam Dei in veritate doces et non est tibi cura de aliquo non enim respicis personam hominum
17 Tuambie basi, wewe unaonaje? Je, ni halali kulipa kodi kwa Kaisari, au la?”
dic ergo nobis quid tibi videatur licet censum dare Caesari an non
18 Lakini Yesu, akijua makusudi yao mabaya, akawaambia, “Enyi wanafiki, kwa nini mnajaribu kunitega?
cognita autem Iesus nequitia eorum ait quid me temptatis hypocritae
19 Nionyesheni hiyo sarafu inayotumika kwa kulipia kodi.” Wakamletea dinari.
ostendite mihi nomisma census at illi obtulerunt ei denarium
20 Naye akawauliza, “Sura hii ni ya nani? Na maandishi haya ni ya nani?”
et ait illis Iesus cuius est imago haec et suprascriptio
21 Wakamjibu, “Ni vya Kaisari.” Basi Yesu akawaambia, “Mpeni Kaisari kilicho cha Kaisari, naye Mungu mpeni kilicho cha Mungu.”
dicunt ei Caesaris tunc ait illis reddite ergo quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo
22 Waliposikia hili, wakashangaa. Hivyo wakamwacha, wakaenda zao.
et audientes mirati sunt et relicto eo abierunt
23 Siku hiyo hiyo Masadukayo, wale wasemao kwamba hakuna ufufuo wa wafu, wakamjia Yesu na kumuuliza swali, wakisema,
in illo die accesserunt ad eum Sadducaei qui dicunt non esse resurrectionem et interrogaverunt eum
24 “Mwalimu, Mose alisema, ‘Kama mtu akifa bila kuwa na watoto, ndugu yake inampasa amwoe huyo mjane ili ampatie watoto huyo nduguye aliyekufa.’
dicentes magister Moses dixit si quis mortuus fuerit non habens filium ut ducat frater eius uxorem illius et suscitet semen fratri suo
25 Basi palikuwa na ndugu saba miongoni mwetu. Yule wa kwanza akaoa mke, naye akafa, na kwa kuwa hakuwa na watoto, akamwachia nduguye yule mjane.
erant autem apud nos septem fratres et primus uxore ducta defunctus est et non habens semen reliquit uxorem suam fratri suo
26 Ikatokea vivyo hivyo kwa yule ndugu wa pili, na wa tatu, hadi wote saba.
similiter secundus et tertius usque ad septimum
27 Hatimaye, yule mwanamke naye akafa.
novissime autem omnium et mulier defuncta est
28 Sasa basi, siku ya ufufuo, yeye atakuwa mke wa nani miongoni mwa wale ndugu saba, kwa kuwa wote walikuwa wamemwoa huyo mwanamke?”
in resurrectione ergo cuius erit de septem uxor omnes enim habuerunt eam
29 Yesu akawajibu, “Mwapotoka kwa sababu hamjui Maandiko wala uweza wa Mungu.
respondens autem Iesus ait illis erratis nescientes scripturas neque virtutem Dei
30 Wakati wa ufufuo, watu hawataoa wala kuolewa, bali watakuwa kama malaika wa mbinguni.
in resurrectione enim neque nubent neque nubentur sed sunt sicut angeli Dei in caelo
31 Lakini kuhusu ufufuo wa wafu, hamjasoma kile Mungu alichowaambia, kwamba,
de resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis
32 ‘Mimi ni Mungu wa Abrahamu, Mungu wa Isaki, na Mungu wa Yakobo’? Yeye si Mungu wa wafu, bali ni Mungu wa walio hai.”
ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob non est Deus mortuorum sed viventium
33 Ule umati wa watu uliposikia hayo, ulishangaa sana kwa mafundisho yake.
et audientes turbae mirabantur in doctrina eius
34 Mafarisayo waliposikia kwamba Yesu alikuwa amewanyamazisha Masadukayo, Mafarisayo wakakusanyika pamoja.
Pharisaei autem audientes quod silentium inposuisset Sadducaeis convenerunt in unum
35 Mmoja wao, mtaalamu wa sheria, akamuuliza swali ili kumjaribu, akisema,
et interrogavit eum unus ex eis legis doctor temptans eum
36 “Mwalimu, ni amri ipi katika Sheria iliyo kuu kuliko zote?”
magister quod est mandatum magnum in lege
37 Yesu akamjibu, “‘Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote na kwa roho yako yote na kwa akili zako zote.’
ait illi Iesus diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et in tota anima tua et in tota mente tua
38 Hii ndiyo amri iliyo kuu, tena ni ya kwanza.
hoc est maximum et primum mandatum
39 Nayo ya pili ni kama hiyo, nayo ni hii: ‘Mpende jirani yako kama nafsi yako.’
secundum autem simile est huic diliges proximum tuum sicut te ipsum
40 Amri hizi mbili ndizo msingi wa Sheria na Manabii.”
in his duobus mandatis universa lex pendet et prophetae
41 Wakati Mafarisayo walikuwa wamekusanyika pamoja, Yesu akawauliza,
congregatis autem Pharisaeis interrogavit eos Iesus
42 “Mnaonaje kuhusu Kristo? Yeye ni mwana wa nani?” Wakamjibu, “Yeye ni mwana wa Daudi.”
dicens quid vobis videtur de Christo cuius filius est dicunt ei David
43 Akawaambia, “Inakuwaje basi kwamba Daudi, akinena kwa kuongozwa na Roho, anamwita Kristo ‘Bwana’? Kwa maana asema,
ait illis quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum dicens
44 “‘Bwana alimwambia Bwana wangu: “Keti mkono wangu wa kuume, hadi nitakapowaweka adui zako chini ya miguu yako.”’
dixit Dominus Domino meo sede a dextris meis donec ponam inimicos tuos scabillum pedum tuorum
45 Kama basi Daudi anamwita yeye ‘Bwana,’ awezaje kuwa mwanawe?”
si ergo David vocat eum Dominum quomodo filius eius est
46 Hakuna mtu aliyeweza kumjibu Yesu neno. Tena tangu siku hiyo hakuna aliyethubutu kumuuliza tena maswali.
et nemo poterat respondere ei verbum neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare