< Marko 12 >
1 Yesu akaanza kusema nao kwa mifano, akawaambia: “Mtu mmoja alipanda shamba la mizabibu. Akajenga ukuta kulizunguka, akachimba shimo ndani yake kwa ajili ya shinikizo la kusindika divai, na akajenga mnara wa ulinzi. Kisha akalikodisha shamba hilo la mizabibu kwa wakulima fulani, kisha akasafiri kwenda nchi nyingine.
ⲁ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲉⲣϩⲏⲧⲥ ⳿ⲛⲥⲁϫⲓ ⲛⲉⲙⲱⲟⲩ ϧⲉⲛ ϩⲁⲛⲡⲁⲣⲁⲃⲟⲗⲏ ⲛⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩⲣⲱⲙⲓ ⲁϥϭⲟ ⳿ⲛⲟⲩⲓⲁϩ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲕⲱⲧ ⳿ⲛⲟⲩϫⲟⲓ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥϣⲱⲕ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ϩⲣⲱⲧ ⳿ⲛϧⲏⲧϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲕⲱⲧ ⳿ⲛⲟⲩⲡⲩⲣⲅⲟⲥ ⳿ⲛϧⲏⲧϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲧⲏⲓϥ ⳿ⲉⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛϩⲁⲛⲟⲩⲓⲏ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉ⳿ⲡϣⲉⲙⲙⲟ.
2 Wakati wa mavuno ulipofika, mwenye shamba akamtuma mtumishi wake kwa hao wapangaji ili kuchukua sehemu yake ya mavuno ya shamba la mizabibu kutoka kwa hao wapangaji.
ⲃ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲟⲩⲱⲣⲡ ϩⲁ ⲛⲓⲟⲩⲓⲏ ϧⲉⲛ ⳿ⲡⲥⲏⲟⲩ ⳿ⲛⲟⲩⲃⲱⲕ ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉϥϭⲓ ⳿ⲛⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲟⲩⲓⲏ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⳿ⲡⲟⲩⲧⲁϩ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲓⲁϩ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ.
3 Lakini wale wakulima walimkamata yule mtumishi, wakampiga, wakamfukuza mikono mitupu.
ⲅ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁⲩϭⲓⲧϥ ⲁⲩϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩⲟⲩⲟⲣⲡϥ ⲉϥϣⲟⲩⲓⲧ
4 Kisha yule mwenye shamba akamtuma mtumishi mwingine kwao; nao wale wakulima wakampiga kichwani na kumfanyia mambo ya aibu.
ⲇ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲟⲩⲱⲣⲡ ⲟⲛ ϩⲁⲣⲱⲟⲩ ⳿ⲛⲕⲉⲃⲱⲕ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲕⲉⲟⲩⲁⲓ ⲁⲩⲫⲟⲗϩϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩϣⲟϣϥ.
5 Kisha akamtuma mtumishi mwingine, naye huyo wakamuua. Akawatuma wengine wengi; baadhi yao wakawapiga, na wengine wakawaua.
ⲉ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲟⲩⲱⲣⲡ ⳿ⲛⲕⲉⲟⲩⲁⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲭⲉⲧ ⲁⲩϧⲟⲑⲃⲉϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲟⲩⲱⲣⲡ ⳿ⲛϩⲁⲛⲕⲉⲙⲏϣ ϩⲁⲛⲟⲩⲟⲛ ⲁⲩϩⲓ⳿ⲱⲛⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ϩⲁⲛⲕⲉⲭⲱⲟⲩⲛⲓ ⲇⲉ ⲁⲩϧⲱⲧⲉⲃ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ.
6 “Mwenye shamba alikuwa bado na mmoja wa kumtuma, mwanawe aliyempenda. Hatimaye akamtuma akisema, ‘Watamheshimu mwanangu.’
ⲋ̅ⲉⲧⲓ ⲟⲩϣⲏⲣⲓ ⳿ⲙⲙⲉⲛⲣⲓⲧ ⳿ⲉⲛⲁϥ⳿ⲛⲧⲁϥ ⲁϥⲟⲩⲟⲣⲡϥ ⳿ⲉ⳿ⲡϧⲁ⳿ⲉ ϩⲁⲣⲱⲟⲩ ⲉϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲥⲉⲛⲁ⳿ϣⲫⲓⲧ ϧⲁ⳿ⲧϩⲏ ⳿ⲙⲡⲁϣⲏⲣⲓ.
7 “Lakini wale wapangaji wakasemezana pamoja, ‘Huyu ndiye mrithi. Njooni tumuue, nao urithi utakuwa wetu.’
ⲍ̅ⲛⲓⲟⲩⲓⲏ ⲇⲉ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲛⲁⲩϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲟⲩ⳿ⲉⲣⲏⲟⲩ ϫⲉ ⲫⲁⲓ ⲡⲉ ⲡⲓ⳿ⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲁⲙⲱⲓⲛⲓ ⲙⲁⲣⲉⲛϧⲟⲑⲃⲉϥ ⳿ⲛⲧⲉ ϯ⳿ⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲓ⳿ⲁ ⲉⲣⲑⲱⲛ.
8 Hivyo wakamchukua na kumuua, wakamtupa nje ya lile shamba la mizabibu.
ⲏ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁⲩϭⲓⲧϥ ⲁⲩϧⲟⲑⲃⲉϥ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩϩⲓⲧϥ ⲥⲁⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲡⲓⲓⲁϩ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ.
9 “Sasa basi yule mwenye shamba atafanya nini? Atakuja na kuwaua hao wapangaji, kisha atawapa wapangaji wengine hilo shamba la mizabibu.
ⲑ̅ⲟⲩ ⲡⲉ ⳿ⲉⲧⲉϥⲛⲁⲁⲓϥ ⳿ⲛϫⲉ Ⲡ⳪ ⳿ⲙⲡⲓⲓⲁϩ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ ⳿ϥⲛⲁ⳿ⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ϥⲛⲁⲧⲁⲕⲟ ⳿ⲛⲛⲓⲟⲩⲓⲏ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥϯ ⳿ⲙⲡⲓⲓⲁϩ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ ⳿ⲛϩⲁⲛⲕⲉⲭⲱⲟⲩⲛⲓ.
10 Je, hamjasoma Andiko hili: “‘Jiwe walilolikataa waashi limekuwa jiwe kuu la pembeni;
ⲓ̅ⲟⲩⲇⲉ ⲧⲁⲓ⳿ⲅⲣⲁⲫⲏ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲱϣ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲡⲓ⳿ⲱⲛⲓ ⳿ⲉⲧⲁⲩϣⲟϣϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲏⲉⲧⲕⲱⲧ ⲫⲁⲓ ⲁϥϣⲱⲡⲓ ⳿ⲛⲟⲩϫⲱϫ ⳿ⲛⲗⲁⲕϩ.
11 Bwana ndiye alitenda jambo hili, nalo ni ajabu machoni petu’?”
ⲓ̅ⲁ̅ⲉⲧⲁ ⲫⲁⲓ ϣⲱⲡⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲓⲧⲉⲛ Ⲡ⳪ ⲟⲩⲟϩ ⳿ϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ϣⲫⲏⲣⲓ ϧⲉⲛ ⲛⲉⲛⲃⲁⲗ.
12 Walipotambua kuwa amesema mfano huo kwa ajili yao, wakataka kumkamata, lakini wakaogopa ule umati wa watu. Wakamwacha, wakaondoka, wakaenda zao.
ⲓ̅ⲃ̅ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲩⲕⲱϯ ⳿ⲛⲥⲁ ⳿ⲁⲙⲟⲛⲓ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲡⲉ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩⲉⲣϩⲟϯ ϧⲁ⳿ⲧϩⲏ ⳿ⲙⲡⲓⲙⲏϣ ⲁⲩ⳿ⲉⲙⲓ ⲅⲁⲣ ϫⲉ ⳿ⲉⲧⲁϥϫⲉ ⲧⲁⲓⲡⲁⲣⲁⲃⲟⲗⲏ ⲉⲑⲃⲏⲧⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁⲩⲭⲁϥ ⲁⲩϣⲉⲛⲱⲟⲩ.
13 Baadaye wakawatuma baadhi ya Mafarisayo na Maherode ili kwenda kumtega Yesu katika yale anayosema.
ⲓ̅ⲅ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩⲟⲩⲱⲣⲡ ϩⲁⲣⲟϥ ⳿ⲛϩⲁⲛⲟⲩⲟⲛ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲪⲁⲣⲓⲥⲉⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲏⲣⲱⲇⲓ⳿ⲁⲛⲟⲥ ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲟⲩϫⲟⲣϫϥ ⳿ⲛⲟⲩⲥⲁϫⲓ.
14 Wakamjia, wakamwambia, “Mwalimu, tunajua kwamba wewe ni mtu mwadilifu. Wewe huyumbishwi na wanadamu, kwa kuwa huna upendeleo. Lakini wewe huifundisha njia ya Mungu katika kweli. Je, ni halali kulipa kodi kwa Kaisari, au la?
ⲓ̅ⲇ̅
15 Je, tulipe kodi au tusilipe?” Lakini Yesu alijua unafiki wao. Akawauliza “Mbona mnajaribu kunitega? Nileteeni hiyo dinariniione.”
ⲓ̅ⲉ̅⳿ⲛⲑⲟϥ ⲇⲉ ⲉϥⲥⲱⲟⲩⲛ ⳿ⲛⲧⲟⲩⲙⲉⲧϣⲟⲃⲓ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲉⲑⲃⲉ ⲟⲩ ⲧⲉⲧⲉⲛϭⲱⲛⲧ ⳿ⲙⲙⲟⲓ ⳿ⲁⲛⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⲛⲏⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲥⲁⲑⲉⲣⲓ ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲁⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲣⲟⲥ.
16 Wakamletea hiyo sarafu. Naye akawauliza, “Sura hii ni ya nani? Na maandishi haya ni ya nani?” Wakamjibu, “Ni vya Kaisari.”
ⲓ̅ⲋ̅⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲇⲉ ⲁⲩ⳿ⲓⲛⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲑⲁ ⲛⲓⲙ ⲧⲉ ⲧⲁⲓϩⲓⲕⲱⲛ ⲛⲉⲙ ⲧⲁⲓ⳿ⲉⲡⲓⲅⲣⲁⲫⲏ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲱⲟⲩ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲛⲁ ⳿ⲡⲟⲩⲣⲟ ⲛⲉ.
17 Ndipo Yesu akawaambia, “Mpeni Kaisari kilicho cha Kaisari, naye Mungu mpeni kilicho cha Mungu.” Nao wakamstaajabia sana.
ⲓ̅ⲍ̅⳿ⲛⲑⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲛⲁ ⳿ⲡⲟⲩⲣⲟ ⲙⲏⲓⲧⲟⲩ ⳿ⲙ⳿ⲡⲟⲩⲣⲟ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁ Ⲫϯ ⲙⲏⲓⲧⲟⲩ ⳿ⲙⲪϯ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲩⲉⲣ⳿ϣⲫⲏⲣⲓ ⳿ⲉϫⲱϥ ⲡⲉ.
18 Kisha Masadukayo, wale wasemao kuwa hakuna ufufuo wa wafu, wakamjia Yesu,
ⲓ̅ⲏ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩ⳿ⲓ ϩⲁⲣⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ ϩⲁⲛⲤⲁⲇⲇⲟⲩⲕⲉⲟⲥ ⲛⲏⲉⲧϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿⳿ⲁⲛⲁⲥⲧⲁⲥⲓⲥ ϣⲟⲡ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲩϣⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲡⲉ ⲉⲩϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ.
19 wakasema, “Mwalimu, Mose alituandikia kuwa kama ndugu wa mtu akifa na kumwacha mkewe bila mtoto, basi huyo mtu inampasa amwoe huyo mjane ili amzalie ndugu yake watoto.
ⲓ̅ⲑ̅ϫⲉ ⳿ⲫⲣⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ Ⲙⲱ⳿ⲩⲥⲏⲥ ⲁϥ⳿ⲥϧⲁⲓ ⲛⲁⲛ ϫⲉ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⳿ⲛⲧⲉ ⳿ⲡⲥⲟⲛ ⳿ⲛⲟⲩⲁⲓ ⲙⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥⲥⲉϫⲡ ⲟⲩ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥ⳿ϣⲧⲉⲙⲭⲁ ϣⲏⲣⲓ ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϭⲓ ⳿ⲛϯ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥⲧⲟⲩⲛⲟⲥ ⲟⲩ⳿ϫⲣⲟϫ ⳿ⲙⲡⲉϥⲥⲟⲛ.
20 Basi palikuwepo ndugu saba. Yule wa kwanza akaoa mke, naye akafa pasipo kuwa na mtoto yeyote.
ⲕ̅ⲛⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲍ̅ ⲇⲉ ⳿ⲛⲥⲟⲛ ϧⲁⲧⲟⲧⲉⲛ ⲡⲉ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓϩⲟⲩⲓⲧ ϭⲓ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⲛⲁϥⲙⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉϥⲭⲁ ⳿ϫⲣⲟϫ.
21 Wa pili akamwoa yule mjane, lakini naye akafa bila kuacha mtoto yeyote. Ikawa vivyo hivyo kwa yule wa tatu.
ⲕ̅ⲁ̅ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲁϩⲃ̅ ⲁϥϭⲓⲧⲥ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲙⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉϥⲭⲁ ⳿ϫⲣⲟϫ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲁϩⲅ̅ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲟⲛ.
22 Hakuna hata mmojawapo wa hao ndugu wote saba aliyeacha mtoto. Hatimaye yule mwanamke naye akafa.
ⲕ̅ⲃ̅ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲁϩⲍ̅ ⳿ⲙⲡⲟⲩⲭⲁ ⳿ϫⲣⲟϫ ⳿ⲉ⳿ⲡϧⲁ⳿ⲉ ⲇⲉ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲁⲥⲙⲟⲩ ⳿ⲛϫⲉ ϯⲕⲉ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ.
23 Kwa hiyo wakati wa ufufuo, yeye atakuwa mke wa nani, maana aliolewa na ndugu wote saba?”
ⲕ̅ⲅ̅ϧⲉⲛ ϯ⳿⳿ⲁⲛⲁⲥⲧⲁⲥⲓⲥ ⲁⲥⲛⲁⲉⲣ ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲛⲛⲓⲙ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⲡⲓⲍ̅ ⲅⲁⲣ ⲁⲩϭⲓⲧⲥ ⳿ⲛ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ.
24 Yesu akawajibu, “Je, hampotoki kwa sababu hamfahamu Maandiko wala uweza wa Mungu?
ⲕ̅ⲇ̅ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ⳿ⲛϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ϫⲉ ⲙⲏ ⲉⲑⲃⲉ ⲫⲁⲓ ⲁⲛ ⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲟⲣⲉⲙ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲟⲩⲛ ⲁⲛ ⳿ⲛϯ⳿ⲅⲣⲁⲫⲏ ⲟⲩⲇⲉ ϯϫⲟⲙ ⳿ⲛⲧⲉ ⲫϯ.
25 Wafu watakapofufuka, hawataoa wala kuolewa, bali watakuwa kama malaika wa mbinguni.
ⲕ̅ⲉ̅ϩⲟⲧⲁⲛ ⲅⲁⲣ ⲁⲩϣⲁⲛⲧⲱⲟⲩⲛⲟⲩ ϧⲉⲛ ⲛⲏⲉⲑⲙⲱⲟⲩⲧ ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲁⲩϭⲓ ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲁⲩϭ ⲓⲧⲟⲩ ⲁⲗⲗⲁ ⲁⲩ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲅⲅⲉⲗⲟⲥ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
26 Basi kuhusu wafu kufufuliwa, je hamjasoma katika Kitabu cha Mose jinsi Mungu alivyosema na Mose kutoka kile kichaka akisema, ‘Mimi ni Mungu wa Abrahamu, na Mungu wa Isaki, na Mungu wa Yakobo?’
ⲕ̅ⲋ̅ⲉⲑⲃⲉ ⲛⲏⲉⲑⲙⲱⲟⲩⲧ ⲇⲉ ϫⲉ ⲥⲉⲛⲁⲧⲱⲟⲩⲛⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲱϣ ϩⲓ ⳿ⲡϫⲱⲙ ⳿ⲙⲘⲱ⳿ⲩⲥⲏⲥ ⲡⲱⲥ ⲁϥϫⲟⲥ ⲛⲁϥ ϩⲓϫⲉⲛ ⲡⲓⲃⲁⲧⲟⲥ ⲉϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲡⲉ Ⲫϯ ⳿ⲛⲀⲃⲣⲁⲁⲙ ⲛⲉⲙ Ⲫϯ ⳿ⲛ⳿ Ⲓⲥⲁⲁⲕ ⲛⲉⲙ Ⲫϯ ⳿ⲛⲒⲁⲕⲱⲃ.
27 Yeye si Mungu wa wafu, bali ni Mungu wa walio hai. Kwa hiyo mmekosea kabisa.”
ⲕ̅ⲍ̅ⲫϯ ⲫⲁ ⲛⲏⲉⲑⲙⲱⲟⲩⲧ ⲁⲛ ⲡⲉ ⲁⲗⲗⲁ ⲫⲁ ⲛⲏⲉⲧⲟⲛϧ ⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲟⲣⲉⲙ ⳿ⲉⲙⲁϣⲱ.
28 Mwalimu mmoja wa sheria akaja, akawasikia wakijadiliana. Akiona kwamba Yesu amewajibu vyema, naye akamuuliza, “Katika amri zote, ni ipi iliyo kuu?”
ⲕ̅ⲏ̅ⲟⲩⲟϩ ⲁϥ⳿ⲓ ϩⲁⲣⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲓⲥⲁϧ⳿ⲉⲧⲁϥⲥⲱⲧⲉⲙ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ⲉⲩⲕⲱϯ ⲉϥ⳿ⲉⲙⲓ ϫⲉ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩ⳿ⲱ ⲛⲱⲟⲩ ⲁϥϣⲉⲛϥ ϫⲉ ⲁϣ ⲧⲉ ϯⲉⲛⲧⲟⲗⲏ ⲉⲧⲟⲓ ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ⲧⲏⲣⲟⲩ.
29 Yesu akajibu, “Amri iliyo kuu ndiyo hii: ‘Sikia ee Israeli. Bwana Mungu wetu, Bwana ndiye mmoja.
ⲕ̅ⲑ̅ⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩ⳿ⲱ ⳿ⲛϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ϫⲉ ϯϣⲟⲣⲡ ⲧⲉ ⲑⲁⲓ ⲥⲱⲧⲉⲙ ⲡⲓⲥ̅ⲗ̅ Ⲡ⳪ ⲡⲉⲕⲛⲟⲩϯ Ⲡ⳪ ⲟⲩⲁⲓ ⲡⲉ.
30 Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, kwa roho yako yote, kwa akili zako zote, na kwa nguvu zako zote.’
ⲗ̅ⲟⲩⲟϩ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲛⲣⲉ Ⲡ⳪ ⲡⲉⲕⲛⲟⲩϯ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲉⲕϩⲏⲧ ⲧⲏⲣϥ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲧⲉⲕⲯⲩⲭⲏ ⲧⲏⲣⲥ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲛⲉⲕⲙⲉⲩⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲧⲉⲕϫⲟⲙ ⲧⲏⲣⲥ.
31 Ya pili ndiyo hii: ‘Mpende jirani yako kama nafsi yako.’ Hakuna amri nyingine iliyo kuu kuliko hizi.”
ⲗ̅ⲁ̅ϯⲙⲁϩ⳿ⲥⲛⲟⲩϯ ⲧⲉ ⲑⲁⲓ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲛⲣⲉ ⲡⲉⲕ⳿ϣⲫⲏⲣ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲣⲏϯ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⲕⲉⲉⲛⲧⲟⲗⲏ ⲉⲥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲓϣϯ ⳿ⲉⲛⲁⲓ.
32 Yule mwalimu wa sheria akamwambia Yesu, “Mwalimu, umejibu vyema kwamba Mungu ni mmoja, wala hakuna mwingine ila yeye.
ⲗ̅ⲃ̅ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲡⲓⲥⲁϧ ϫⲉ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲡⲓⲣⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ϧⲉⲛ ⲟⲩⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ⲁⲕϫⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⲡⲉ Ⲫϯ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⲕⲉⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲉⲃⲏⲗ ⳿ⲉⲣⲟϥ.
33 Kumpenda Mungu kwa moyo wote na kwa akili zote na kwa nguvu zote, na kumpenda jirani kama mtu anavyojipenda mwenyewe ni bora zaidi kuliko kutoa sadaka za kuteketezwa na dhabihu zote.”
ⲗ̅ⲅ̅ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲉⲛⲣⲓⲧϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲉⲕϩⲏⲧ ⲧⲏⲣϥ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲧⲉⲕϫⲟⲙ ⲧⲏⲣⲥ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲓⲕⲁϯ ⲧⲏⲣϥ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲉⲛⲣⲉ ⲡⲉⲕ⳿ϣⲫⲏⲣ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲣⲏϯ ⲥⲉⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲓϣϯ ⳿ⲉⲛⲓϭⲗⲓⲗ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲛⲉⲙ ⲛⲓϣⲟⲩϣⲱⲟⲩϣⲓ.
34 Yesu alipoona kwamba amejibu kwa busara, akamwambia, “Wewe hauko mbali na Ufalme wa Mungu.” Tangu wakati huo, hakuna mtu yeyote aliyethubutu kumuuliza maswali tena.
ⲗ̅ⲇ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ϫⲉ ⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩ⳿ⲱ ⳿ⲉⲟⲩⲟⲛ ϩⲏⲧ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⳿ⲭⲟⲩ⳿ⲏⲟⲩ ⲁⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ Ⲫϯ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲙⲡⲉ ⳿ϩⲗⲓ ⳿ϣⲉⲣⲧⲟⲗⲙⲁⲛ ⳿ⲉϣⲉⲛϥ.
35 Yesu alipokuwa akifundisha Hekaluni, akauliza, “Imekuwaje walimu wa sheria wanasema kwamba Kristoni Mwana wa Daudi?
ⲗ̅ⲉ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩ⳿ⲱ ⳿ⲛϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ⲛⲁϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲉⲣⲫⲉⲓ ⲡⲱⲥ ⲥⲉϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲥⲁϧ ϫⲉ Ⲡⲭ̅ⲥ̅ ⳿ⲡϣⲏⲣⲓ ⲛⲆⲁⲩⲓⲇ ⲡⲉ.
36 Kwa maana Daudi mwenyewe, akinena kwa kuongozwa na Roho Mtakatifu, alisema: “‘Bwana alimwambia Bwana wangu: “Keti mkono wangu wa kuume, hadi nitakapowaweka adui zako chini ya miguu yako.”’
ⲗ̅ⲋ̅⳿ⲛⲑⲟϥ Ⲇⲁⲩⲓⲇ ⲁϥϫⲟⲥ ϧⲉⲛ ⲡⲠⲓⲡ͞ⲛⲁ̅ ⲉⲑⲟⲩⲁⲃ ϫⲉ ⲡⲉϫⲉ Ⲡ⳪ ⳿ⲙⲠⲁ⳪ ϫⲉ ϩⲉⲙⲥⲓ ⲥⲁⲧⲁⲟⲩⲓⲛⲁⲙ ϣⲁϯⲭⲁ ⲛⲉⲕϫⲁϫⲓ ⲥⲁⲡⲉⲥⲏⲧ ⳿ⲛⲛⲉⲕϭⲁⲗⲁⲩϫ.
37 Kwa hiyo Daudi mwenyewe anamwita ‘Bwana.’ Awezaje basi yeye kuwa mwanawe?” Ule umati wote wa watu wakamsikiliza kwa furaha.
ⲗ̅ⲍ̅⳿ⲛⲑⲟϥ Ⲇⲁⲩⲓⲇ ⲉϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ Ⲡ⳪ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲑⲱⲛ ⲡⲉϥϣⲏⲣⲓ ⲡⲉ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲙⲏϣ ⲉⲧⲟϣ ⲛⲁϥⲥⲱⲧⲉⲙ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϩⲏⲇⲉⲱⲥ.
38 Alipokuwa akifundisha, Yesu alisema, “Jihadharini na walimu wa sheria. Wao hupenda kutembea wakiwa wamevaa mavazi marefu, na kusalimiwa kwa heshima masokoni.
ⲗ̅ⲏ̅ⲟⲩⲟϩ ϧⲉⲛ ⲧⲉϥ⳿ⲥⲃⲱ ⲛⲁϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲁⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁ ⲛⲓⲥⲁϧ ⲛⲉⲙ ⲛⲏⲉⲑⲟⲩⲱϣ ⳿ⲉⲙⲟϣⲓ ϧⲉⲛ ϩⲁⲛ⳿ⲥⲧⲟⲗⲏⲛⲉⲙ ⲁⲛⲁⲥⲡⲁⲥⲙⲟⲥϧⲉⲛ ⲛⲓⲁⲅⲟⲣⲁ.
39 Pia wao hupenda kukaa kwenye viti vya mbele katika masinagogi, na kupewa nafasi za heshima katika karamu.
ⲗ̅ⲑ̅ⲛⲉⲙ ϩⲁ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ⳿ⲙⲙⲁ⳿ⲛϩⲉⲙⲥⲓ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲕⲁⲑⲉⲇⲣ⳿ⲁ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲥⲩⲛⲁⲅⲱⲅⲏ ⲛⲉⲙ ϩⲁ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ⳿ⲛⲣⲱⲧⲉⲃ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲇⲓⲡⲛⲟⲛ.
40 Wao hula nyumba za wajane, na ili waonekane kuwa wema wanasali sala ndefu. Watu kama hawa watapata hukumu iliyo kuu sana.”
ⲙ̅ⲛⲏⲉⲑⲟⲩⲱⲙ ⳿ⲛⲛⲓⲏⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲭⲏⲣⲁ ⲟⲩⲟϩ ϧⲉⲛ ⲟⲩⲗⲱⲓϫⲓ ⲉⲥⲟⲩ⳿ⲏⲟⲩ ⲥⲉⲉⲣ⳿ⲡⲣⲟⲥⲉⲩⲭ ⲉⲥⲑⲉ ⲛⲁⲓ ⲉⲑⲛⲁϭⲓ ⳿ⲛⲟⲩϩⲟⲩ⳿ⲟ ϩⲁⲡ.
41 Kisha Yesu akaketi mkabala na sehemu ambapo sadaka zilikuwa zinawekwa na kuangalia umati wa watu wakiweka fedha zao kwenye sanduku la hazina ya Hekalu. Matajiri wengi wakaweka kiasi kikubwa cha fedha.
ⲙ̅ⲁ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥϩⲉⲙⲥⲓ ⳿ⲙⲡⲉ⳿ⲙⲑⲟ ⳿ⲙⲡⲓⲅⲁⲍⲟⲫⲩⲗⲁⲕⲓⲟⲛ ⲛⲁϥⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲡⲱⲥ ⲛⲓⲙⲏϣ ϩⲓ ϩⲟⲙⲧ ⳿ⲉⲡⲓⲅⲁⲍⲟⲫⲩⲗⲁⲕⲓⲟⲛ ⲟⲩⲟϩ ⲟⲩⲙⲏϣ ⳿ⲛⲣⲁⲙⲁ⳿ⲟ ⲛⲁⲩϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲛϩⲁⲛⲙⲏϣ.
42 Lakini mjane mmoja maskini akaja na kuweka sarafu mbili ndogo za shaba zenye thamani ya senti mbili.
ⲙ̅ⲃ̅ⲉⲧⲁⲥ⳿ⲓ ⲇⲉ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩⲭⲏⲣⲁ ⳿ⲛϩⲏⲕⲓ ⲁⲥϩⲓⲟⲩ⳿Ⲓ ⳿ⲛⲧⲉⲃⲓ ⳿ⲥⲛⲟⲩϯ ⳿ⲉⲧⲉ ⲟⲩⲕⲟⲛ⳿ⲇⲣⲁⲛⲧⲏⲥ ⲡⲉ.
43 Yesu akawaita wanafunzi wake, akawaambia, “Amin, nawaambia, huyu mjane maskini ameweka katika sanduku la hazina zaidi ya watu wengine wote.
ⲙ̅ⲅ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥⲙⲟⲩϯ ⳿⳿ⲉⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⳿ⲁⲙⲏⲛ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲧⲁⲓⲭⲏⲣⲁ ⳿ⲛϩⲏⲕⲓ ⲁⲥϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉϩⲟⲧⲉ ⲛⲁⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲉⲧϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲡⲓⲅⲁⲍⲟⲫⲩⲗⲁⲕⲓⲟⲛ.
44 Wengine wote wametoa kutokana na ziada ya mali zao. Lakini huyu mjane ametoa kutokana na umaskini wake, akaweka kila kitu alichokuwa nacho, hata kile alichohitaji ili kuishi.”
ⲙ̅ⲇ̅ⲟⲩⲟⲛ ⲅⲁⲣ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⳿ⲉⲧⲁⲩϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲉⲧⲉⲣϩⲟⲩ⳿ⲟ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ⲑⲁⲓ ⲇⲉ ⳿ⲛⲑⲟⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲉⲧⲉⲥⲉⲣϧⲁ⳿ⲉ ⳿ⲙⲙⲟϥ ϩⲱⲃ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲛⲧⲁⲥ ⲁⲥϩⲓⲧⲟⲩ ⲡⲉⲥⲱⲛϧ ⲧⲏⲣϥ.