< Luka 9 >
1 Yesu kisha akawaita wale kumi na wawili pamoja, akawapa mamlaka na uwezo wa kutoa pepo wachafu wote na kuponya magonjwa yote,
Nongma Jisuna tung-inba taranithoibu punna kouraduna lai phattaba pumnamakpu tanthokpa ngamnaba amadi laina makheibu phahanba ngamnaba panggal amadi matik pirammi.
2 kisha akawatuma waende wakahubiri Ufalme wa Mungu na kuponya wagonjwa.
Adudagi Ibungona makhoibu Tengban Mapugi ningthou leibak sandoknaba amasung anabasingbu phahannaba tharammi.
3 Akawaagiza akisema, “Msichukue chochote safarini: sio fimbo, wala mkoba, wala mkate, wala fedha, hata msichukue kanzu ya ziada.
Aduga mahakna makhoida hairak-i, “Nakhoina chatpa matamda khongchat adugidamakta cheisu, khao, chananaba pot, sen amadi phurit phaoba anisuna puganu.
4 Katika nyumba yoyote mwingiayo, kaeni humo hadi mtakapoondoka katika mji huo.
Nakhoina changba yum aduda nakhoina mapham adu hek thadoktriphaoba leiyu.
5 Kama watu wasipowakaribisha, mnapoondoka katika mji wao, kungʼuteni mavumbi kutoka kwenye miguu yenu ili kuwa ushuhuda dhidi yao.”
Aduga kanagumbana nakhoibu lousindrabadi nakhoina sahar adu thadokpa matamda makhoigi mathakta cheksin wa oinanaba nakhoigi khongya uphul adu kanthoklammu.”
6 Hivyo wale wanafunzi wakaondoka wakaenda kutoka kijiji hadi kijiji, wakihubiri habari njema na kuponya wagonjwa kila mahali.
Adudagi makhoina mapham adu thadoktuna khunggang khunggangsingda chattuna mapham khudingmakta Aphaba Pao sandoklammi amasung anabasingbu phahallammi.
7 Basi Mfalme Herode, mtawala wa Galilaya, alisikia habari za yote yaliyotendeka. Naye akafadhaika, kwa kuwa baadhi ya watu walikuwa wakisema Yohana Mbatizaji amefufuliwa kutoka kwa wafu.
Galilee-gi leingak mapu Herod-na Jisuna touriba pumnamaksing asi tabada mahak yamna chamamnarammi. Maramdi baptize toubiba John asibadagi hinggatkhre haina mi kharana hairammi.
8 Wengine wakasema Eliya amewatokea, na wengine wakasema kwamba mmoja wa manabii wa kale amefufuka.
Aduga atoppa kharana Elijah thorakle hairammi aduga atoppa kharana amuk mamangngeigi Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousinggi maraktagi ama sibadagi hinggatlakle haina hainarammi.
9 Herode akasema, “Yohana nilimkata kichwa. Lakini ni nani huyu ambaye ninasikia mambo kama haya kumhusu?” Akatamani sana kumwona.
Maduda Herod na hai, “John-di eina mangak kak-hankhrabani; adu oiragadi, eina pao mayam ama tariba mahak asina kanano?” Adudagi mahakna Jisubu unanaba hotnarammi.
10 Mitume wake waliporudi, wakamweleza Yesu yote waliyofanya. Akawachukua, akaenda nao faraghani mpaka mji uitwao Bethsaida.
Aduga pakhonchatpasingna halaklabada makhoina toukhiba pumnamaksing adu Jisuda tamlammi. Adudagi Ibungona makhoibu puraduna makhoikhaktamak Bethsaida sahargi achikpa mapham amada chatlammi.
11 Lakini umati wa watu ukafahamu alikokwenda, ukamfuata. Akawakaribisha na kunena nao kuhusu Ufalme wa Mungu na kuwaponya wale wote waliokuwa wanahitaji uponyaji.
Adubu miyam aduna madu khangladuna Ibungogi matung illaklammi. Amasung Ibungona makhoibu taramna okladuna Tengban Mapu leibakki maramda takpirammi amadi anabasingbu phahanbirammi.
12 Ilipokaribia jioni, wale mitume kumi na wawili wakaenda kwa Yesu na kumwambia, “Waage makutano ili waende vijijini jirani na mashambani, ili wapate chakula na mahali pa kulala, kwa maana hapa tuko nyikani.”
Numit taramdai matamda tung-inba taranithoi aduna Ibungogi manakta changlaktuna hairak-i, “Miyam asina akoibada leiba khungangsingda amadi khunsingda chattuna thungpham chapham thijarunaba makhoibu thabikhro. Maramdi eikhoina leiriba asi mi tadaba lamhangni.”
13 Yesu akawajibu, “Ninyi wapeni chakula.” Nao wakajibu, “Hatuna zaidi ya mikate mitano na samaki wawili. Labda twende tukanunue chakula cha kuwatosha watu hawa wote.”
Maduda Jisuna makhoida hairak-i, “Nakhoina makhoida chananaba karigumba khara piyu.” Makhoina khumlak-i, “Eikhoina chattuna miyam pumnamak asigi chananaba leiruba nattragadi, eikhoida leiriba haibabu tal manga amadi nga ani asida mangaire.”
14 Walikuwako wanaume wapatao 5,000. Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Waketisheni katika makundi ya watu hamsini hamsini.”
Maramdi mapham aduda nupa lising mangarom leirammi. Adudagi Jisuna tung-inbasing aduda hairak-i, “Mising adubu mi yangkhei yangkheigi kangbu semduna phamhallu.”
15 Wanafunzi wakafanya hivyo, wakawaketisha wote.
Aduga tung-inbasing aduna adumna touduna makhoi pumnamakpu phamhalle.
16 Yesu akaichukua ile mikate mitano na wale samaki wawili, akatazama mbinguni, akavibariki na kuvimega. Kisha akawapa wanafunzi ili wawagawie watu.
Adudagi Jisuna tal manga amadi nga ani adu louraga swargada yengkhattuna Tengban Mapubu thagatchare. Aduga Ibungona talsing amadi nga adu segairaduna miyam aduda yenthoknanaba mahakki tung-inbasingda pire.
17 Wote wakala, wakashiba. Nao wanafunzi wakakusanya vipande vilivyosalia, wakajaza vikapu kumi na viwili.
Amasung makhoi pumnamakna mapuk thanna chare. Aduga makhoina chabagi lemhouba tal amasung nga machetsing adu Ibungogi tung-inbasingna thumok taranithoi thanna khomgatle.
18 Wakati mmoja, Yesu alipokuwa akiomba faraghani, nao wanafunzi wake wakiwa pamoja naye, akawauliza, “Watu husema mimi ni nani?”
Nongma Jisuna mathanta haijaduna leirammi. Amasung mahakki manakta tung-inbasing khaktamak mahakka loinarammi. Ibungona makhoida hanglak-i, “Miyamna eibu kanani haina hainabage?”
19 Wakamjibu, “Baadhi husema wewe ni Yohana Mbatizaji, wengine husema ni Eliya, na bado wengine husema kwamba ni mmoja wa manabii wa kale amefufuka kutoka kwa wafu.”
Maduda makhoina khumlak-i, “Mi kharanadi Ibungobu baptize toubiba John-ni hainei, aduga mi kharana Elijah-ni hai, aduga mi khara amanadi mamangeigi Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousinggi maraktagi amana amuk hingatlakpani hainei.”
20 Kisha akawauliza, “Je, ninyi mnasema mimi ni nani?” Petro akajibu, “Wewe ndiwe Kristo wa Mungu.”
Adudagi Ibungona makhoida hanglak-i, “Adubu nakhoinadi eibu kanani hainabage?” Maduda Peter-na khumlak-i, “Ibungo nahakti Tengban Mapuna thabirakpa Christta aduni.”
21 Yesu akawakataza wasimwambie mtu yeyote jambo hilo.
Adudagi Jisuna makhoida madu mi kanadasu haidananaba akanba yathang pirammi.
22 Yesu akasema, “Imempasa Mwana wa Adamu kupata mateso mengi na kukataliwa na wazee, viongozi wa makuhani, na walimu wa sheria, na itampasa auawe, lakini siku ya tatu kufufuliwa kutoka mauti.”
Aduga Jisuna makhoida asimasu hairak-i, “Migi Machanupa adu awaba nangba tai aduga ahal lamansing, athoiba purohitsing amasung wayel yathanggi ojasingna mahakpu yadaba tai. Mahakpu hatkani, adubu humni suba numitta mahakna amuk hinggatkani.”
23 Kisha akawaambia wote, “Mtu yeyote akitaka kunifuata, ni lazima ajikane mwenyewe, auchukue msalaba wake kila siku, anifuate.
Adudagi mahakna makhoi pumnamakta hairak-i, “Kanagumba amana eigi itung inninglabadi, mahakna masabu yajadasanu aduga numit khuding masagi cross thanggatchaduna eigi itung insanu.
24 Kwa maana yeyote anayetaka kuyaokoa maisha yake atayapoteza, lakini yeyote atakayeyapoteza maisha yake kwa ajili yangu atayaokoa.
Kanagumba amana mathawai kanjaba pamlabadi madu mangjagani, adubu eigi maramgidamak mathawai mangjarabadi mahakki thawai adu kanba phangjagani.
25 Je, itamfaidi nini mtu kuupata ulimwengu wote, lakini akapoteza au kuangamiza nafsi yake?
Mi amana taibangpan apumba phangjaraga mahak masamak mangjarabadi nattraga maithijarabadi, mahakki kari tongjaba leibage?
26 Mtu yeyote akinionea aibu mimi na maneno yangu, Mwana wa Adamu naye atamwonea aibu atakapokuja katika utukufu wake na katika utukufu wa Baba, pamoja na malaika watakatifu.
Kanagumbana eigidamak amasung eigi waheigidamak ikairabadi, Migi Machanupa aduna mahak masagi, Mapagi amadi asengba swarga dutsinggi matik mangalga loinana lenglakpa matam aduda mahak adugidamak ikaigani.
27 Amin, nawaambia, wako baadhi ya watu waliosimama hapa ambao hawataonja mauti kabla ya kuuona Ufalme wa Mungu.”
Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, mapham asida lepliba makhoi kharadi Tengban Mapugi ningthouleibak aduna lakpa udriba phaoba sibagi mahao tangloi.”
28 Yapata siku nane baada ya Yesu kusema hayo, aliwachukua Petro, Yakobo na Yohana, akaenda nao mlimani kuomba.
Ibungona waheising asi haikhiba matung numit nipannimukki matungda, Peter, John amadi Jacob-pu puraduna Ibungona ching amada haijananabagidamak kakhatlammi.
29 Alipokuwa akiomba, sura ya uso wake ikabadilika, nayo mavazi yake yakametameta kama mwanga wa umeme wa radi.
Aduga Ibungona haijaringeida Ibungogi maithong honglakle aduga mahakki phijondu nganna langna ngourakle.
30 Ghafula wakawaona watu wawili, ndio Mose na Eliya, wakizungumza naye.
Amasung ikhang khanghoudana nupa anikhak thoraktuna Ibungoga wari sanarammi. Makhoi ani adudi Moses amasung Elijah-ni.
31 Walionekana katika utukufu wakizungumza na Yesu kuhusu kifo chake ambacho kingetokea huko Yerusalemu.
Makhoina swargagi matik mangalga loinana thoraklammi. Amasung makhoina, Ibungona thuna thunghangadouriba Tengban Mapugi thourang haibadi mahakna Jerusalemda sibigadouba matou adugi maramda Jisuga wari sannarammi.
32 Petro na wenzake walikuwa wamelala usingizi mzito. Walipoamka, wakaona utukufu wa Yesu na wale watu wawili waliokuwa wamesimama pamoja naye.
Peter amasung mahakka loinabasing adudi ningngaidana tumlammi, adubu makhoina hougatpa matamda Jisugi matik mangal amadi mahakka loinana lepminnariba nupa ani adu ure.
33 Mose na Eliya walipokuwa wanaondoka, Petro akamwambia Yesu, “Bwana, ni vizuri tukae hapa! Tutajenga vibanda vitatu: kimoja chako, kingine cha Mose na kingine cha Eliya.” Lakini Petro alikuwa hajui asemacho.
Aduga Moses amadi Elijah-na Jisuga khainaramdai matam aduda Peter-na Ibungoda hairak-i, “Oja Ibungo, eikhoina mapham asida leijabasi eikhoigidamak kayada phakhraba! Eikhoina sang ahum, Ibungogi ama, Moses-gi ama, amasung Elijah-gi ama sasi.” (Mahakna haijariba adu kari hairibano haiba Peter-na khangjaramde.)
34 Alipokuwa bado anazungumza, pakatokea wingu, likawafunika, nao wakaogopa walipoingia mle kwenye wingu.
Mahakna nganglingeimaktada leichil ama thoraktuna makhoibu khanjinlammi; aduga leichil aduna makhoibu kupsinba aduda tung-inbasing adu kirammi.
35 Sauti ikatoka kwenye lile wingu ikisema, “Huyu ni Mwanangu mpendwa, niliyemchagua. Msikieni yeye.”
Adudagi leichil marak adudagi khonjel amana hairak-i, “Masi eina khandoklaba eigi nungsiraba Ichanupani, mahakna haiba tao!”
36 Baada ya sauti hiyo kusema, walimkuta Yesu akiwa peke yake. Wale wanafunzi wakalihifadhi jambo hili, wala kwa wakati huo hawakumwambia mtu yeyote yale waliyokuwa wameyaona.
Khonjel aduna lepkhraba matungda tung-inbasing aduna mapham aduda Jisukhaktamak leiba urammi. Aduga thokkhiba pumnamaksing adugi maramda makhoi tumin leirammi amasung makhoina ukhibasing adu matam aduda makhoina mi kanadasu tamthoklamde.
37 Kesho yake waliposhuka kutoka mlimani, alikutana na umati mkubwa wa watu.
Mathanggi numitta makhoina chingthaktagi kumtharaklammi, aduga yamlaba miyam amana Ibungoga unarammi.
38 Mtu mmoja katika ule umati wa watu akapaza sauti, akasema, “Mwalimu, naomba umwangalie mwanangu, kwani ndiye mtoto wangu wa pekee.
Aduga miyam adugi maraktagi nupa amana laoraduna hairak-i, “Oja, eina nangonda haijari, eigi ichanupa asibu yengbiyu, mahak eigi amata ngairaba ichanupani.
39 Mara kwa mara pepo mchafu humpagaa na kumfanya apige kelele, kisha humwangusha na kumtia kifafa hata akatokwa na povu kinywani. Huyo pepo mchafu anamtesa sana, na hamwachi ila mara chache.
Phattaba thawai amana mahakpu phajinduna mahakpu khanghoudana lao-khonghalli aduga mahakpu tamthina nikhanduna mayada konggol kahalli. Aduga mahakpu thina asok apan thokhallaga phattaba thawai adu thokningdana mangondagi thokkhi.
40 Niliwaomba wanafunzi wako wamtoe huyo pepo mchafu, lakini hawakuweza.”
Eina Ibungogi tung-inbasingda phattaba thawai adubu tanthokpinaba haijarambani, adubu makhoina tanthokpa ngamdre.”
41 Yesu akawajibu, “Enyi kizazi kisichoamini na kilichopotoka! Nitakaa nanyi na kuwavumilia mpaka lini? Mlete mwanao hapa.”
Maduda Jisuna hairak-i, “He thajaba leitaba amadi phattaba miron! Kayam kuina eina nakhoiga leiminnaduna khangkhigadage?” Adudagi Ibungona nupa aduda hairak-i, “Nachanupa adu maphamasida pusillak-u.”
42 Hata yule mtoto alipokuwa akija, yule pepo mchafu akamwangusha, akamtia kifafa. Lakini Yesu akamkemea yule pepo mchafu amtoke, akamponya yule mtoto, na akamrudisha kwa baba yake.
Nupamacha aduna changlakpa matam adudasu phattaba thawai aduna mahakpu leimaida inthuduna mahakpu tamthina nikhallammi. Adubu Jisuna phattaba thawai aduda yathang piraduna nupamacha adubu phahanbiraga, mahakpu mapada amuk pibirammi.
43 Watu wote wakastaajabia uweza mkuu wa Mungu. Wakati bado watu walikuwa wanastaajabia hayo yote aliyokuwa akiyafanya Yesu, yeye akawaambia wanafunzi wake:
Aduga makhoi pumnamakna Tengban Mapugi matik leiraba pangal aduda yamna ngaklammi. Jisuna toukhibasing aduda miyam aduna ingak ngaktuna leiringeida Ibungona mahakki tung-inbasing aduda hairak-i,
44 “Sikilizeni kwa makini haya nitakayowaambia sasa: Mwana wa Adamu atasalitiwa na kutiwa mikononi mwa watu.”
“Eina haigadouriba wasing asi pukning changna tao! Migi Machanupa adubu misinggi makhutta pithokkadouri.”
45 Lakini wao hawakuelewa alimaanisha nini. Maana ya maneno hayo ilifichika kwao, hivyo hawakuyaelewa, nao wakaogopa kumuuliza maana yake.
Adubu Ibungona hairiba adu karino haiba tung-inbasing aduna khangba ngamlamde. Makhoina madu khangba ngamdanaba wa adugi nunggi oiba wahandok adu lottuna thamlammi. Aduga makhoina madugi maramda Ibungoda hangbasu kirammi.
46 Kukazuka mabishano miongoni mwa wanafunzi kuhusu ni nani miongoni mwao atakayekuwa mkuu kuliko wote.
Adudagi makhoigi marakta kanana khwaidagi henna chaobage haiduna tung-inbasinggi marakta yetnaba hourammi.
47 Lakini Yesu akayatambua mawazo yao, naye akamchukua mtoto mdogo, akamsimamisha kando yake.
Makhoina khalliba wakhal adu Jisuna khangladuna apikpa angang amabu pairaduna mahakki nakalda lephallaga,
48 Kisha akawaambia, “Yeyote amkaribishaye mtoto huyu mdogo kwa Jina langu, anikaribisha mimi, na yeyote atakayenikaribisha mimi, atakuwa amemkaribisha yeye aliyenituma. Kwa maana yeye aliye mdogo miongoni mwenu, ndiye aliye mkuu kuliko wote.”
Makhoida hairak-i, “Kanagumbana apikpa angang asibu eigi mingda lousillabadi eibu lousinbani; aduga kanagumbana eibu lousillabadi eibu tharakpa Ibungo mahakpu lousillabani. Maramdi nakhoigi maraktagi khwadagi tonthajaba mahak aduna khwadagi chaoba oigani.”
49 Yohana akasema, “Bwana, tumemwona mtu akitoa pepo wachafu kwa jina lako, nasi tukamzuia, kwa sababu yeye si mmoja wetu.”
Aduga John-na hairak-i, “Oja Ibungo, eikhoina Ibungogi mingda lai phattabasing tanthokpa mi ama ujei amasung eikhoina mangonda madu toknanaba hairammi maramdi mahak eikhoigi irakta yaoba mi natte.”
50 Yesu akasema, “Msimzuie, kwa sababu yeyote ambaye si kinyume nanyi, yu upande wenu.”
Maduda Jisuna hairak-i, “Mahakpu thingluganu, maramdi eikhoigi maiyokta leitaba mahak adu eikhoigini.”
51 Wakati ulipokaribia wa yeye kuchukuliwa mbinguni, alikaza uso wake kwenda Yerusalemu.
Jisubu swargada loukhatkadaba matam adu naksillaklabada Ibungona Jerusalemda chatnanaba chetna leplammi.
52 Akatuma watu wamtangulie, nao wakaenda katika kijiji kimoja cha Samaria kumwandalia kila kitu;
Aduga Ibungona mahakki thungpham thourang tounanaba pao-pubasingbu mahakki mang thana Samaria-gi khunggangda tharammi.
53 lakini watu wa kijiji kile hawakumkaribisha kwa sababu alikuwa anakwenda zake Yerusalemu.
Adubu mapham adugi misingna mahakpu lousillamde. Maramdi Ibungona Jerusalemda chatlibani haibadu sengna khanglammi.
54 Wanafunzi wake, yaani Yakobo na Yohana, walipoona hayo, wakasema: “Bwana, unataka tuagize moto kutoka mbinguni ili uwaangamize?”
Aduga tung-inba Jacob amadi John-na madu ubada, makhoina Jisuda hairak-i, “Ibungo, Elijah-na toukhibagum makhoibu mang-hannaba eikhoina swargadagi mei kouthaba Ibungona pambibra?”
55 Yesu akageuka na kuwakemea,
Maduda Jisuna makhoida onsillaktuna makhoibu cheirammi, aduga hairak-i, “Nakhoi karamba thawaigi oiba misingno haibadu nakhoi khangdre.
56 nao wakaenda kijiji kingine.
Maramdi Migi Machanupa adu migi punsibu manghannanaba lakpa natte adubu makhoibu kanbinanaba lakpani.” Adudagi Jisu amasung mahakki tung-inbasing aduna atoppa khunggang amada chatkhirammi.
57 Walipokuwa njiani wakienda, mtu mmoja akamwambia Yesu, “Nitakufuata kokote uendako.”
Aduga makhoina lambida asum chatlingeida kanagumba nupa amana Jisuda hairak-i, “Ibungona chatpa mapham khudingda eina Ibungogi tung-injagani.”
58 Yesu akamjibu, “Mbweha wana mapango, nao ndege wa angani wana viota, lakini Mwana wa Adamu hana mahali pa kulaza kichwa chake.”
Maduda Jisuna mangonda hairak-i, “Lamhuisinggi makon lei, aduga atiyagi ucheksingsu mahum lei, adubu Migi Machanupa adugidi makok ngathapham mapham phaoba leite.”
59 Yesu akamwambia mtu mwingine, “Nifuate.” Mtu huyo akamjibu, “Bwana, niruhusu kwanza nikamzike baba yangu.”
Aduga Ibungona atoppa nupa amada hairak-i, “Itung illu.” Adubu nupa aduna hairak-i, “Ibungo, eina yumda hanna hanjaduna ipabu leiron chanjarukhige!”
60 Yesu akamwambia, “Waache wafu wawazike wafu wao, bali wewe nenda ukautangaze Ufalme wa Mungu.”
Maduda Jisuna mangonda hairak-i, “Asibasingna masagi asibasingbu leiron chanjasanu; adubu nahakti chattuna Tengban Mapugi leibak adu sandok-u.”
61 Mtu mwingine akamwambia, “Bwana, nitakufuata lakini naomba kwanza nikawaage jamaa yangu.”
Aduga atoppa amanasu hairak-i, “Ibungo, eina nanggi natung injagani, adubu eina hanna yumda hanjaduna eigi imung manunggi misingda khainabagi wa haijaruge.”
62 Yesu akamwambia, “Mtu yeyote atiaye mkono wake kulima, kisha akatazama nyuma, hafai kwa Ufalme wa Mungu.”
Adubu Jisuna mangonda hairak-i, “Langgol khutna pairaga tunglomda yengba mi kana amatana Tengban Mapugi leibakkidamak matik chade.”