Luka 9
1 Yesu kisha akawaita wale kumi na wawili pamoja, akawapa mamlaka na uwezo wa kutoa pepo wachafu wote na kuponya magonjwa yote,
Kane Yesu oseluongo ji apar gariyogo kaachiel, nomiyogi nyalo kod teko mar golo jochiende duto kendo chango tuoche,
2 kisha akawatuma waende wakahubiri Ufalme wa Mungu na kuponya wagonjwa.
kendo noorogi oko mondo giyal pinyruoth Nyasaye kendo chango joma tuo.
3 Akawaagiza akisema, “Msichukue chochote safarini: sio fimbo, wala mkoba, wala mkate, wala fedha, hata msichukue kanzu ya ziada.
Nowachonegi niya, “Kik utingʼ gimoro ka udhi e wuoth obed luth kata ofuku kata chiemo, kata pesa, kata law machielo miloko.
4 Katika nyumba yoyote mwingiayo, kaeni humo hadi mtakapoondoka katika mji huo.
Ubed e ot moro amora mudonje, nyaka ua e dalano.
5 Kama watu wasipowakaribisha, mnapoondoka katika mji wao, kungʼuteni mavumbi kutoka kwenye miguu yenu ili kuwa ushuhuda dhidi yao.”
Ka ji ok orwakou, to utengʼ buch tiendeu sa ma uwuok e dalagi mondo obednegi ranyisi ni bura oseloyogi.”
6 Hivyo wale wanafunzi wakaondoka wakaenda kutoka kijiji hadi kijiji, wakihubiri habari njema na kuponya wagonjwa kila mahali.
Kamano ne giwuok ma gidhiyo e gwengʼ ka gwengʼ, ka giyalo Injili kendo gichango ji kuonde duto.
7 Basi Mfalme Herode, mtawala wa Galilaya, alisikia habari za yote yaliyotendeka. Naye akafadhaika, kwa kuwa baadhi ya watu walikuwa wakisema Yohana Mbatizaji amefufuliwa kutoka kwa wafu.
Koro Ruoth Herode nowinjo gik moko duto matimore, to noparore, nikech ji moko ne wacho ni Johana osechier oa kuom joma otho.
8 Wengine wakasema Eliya amewatokea, na wengine wakasema kwamba mmoja wa manabii wa kale amefufuka.
Jomoko to ni Elija osefwenyore, to joma moko bende ni achiel kuom jonabi machon osebedo mangima kendo.
9 Herode akasema, “Yohana nilimkata kichwa. Lakini ni nani huyu ambaye ninasikia mambo kama haya kumhusu?” Akatamani sana kumwona.
To Herode nowacho niya, “Johana ne asengʼado wiye, koro ma, to en ngʼa ma awinjo gik ma kamagi kuome?” Kendo notemo mondo onene.
10 Mitume wake waliporudi, wakamweleza Yesu yote waliyofanya. Akawachukua, akaenda nao faraghani mpaka mji uitwao Bethsaida.
Ka joote noduogo neginyiso Yesu gima negisetimo. Eka nokawogi modhi kodgi ka gin kendgi giwegi e dala miluongo ni Bethsaida,
11 Lakini umati wa watu ukafahamu alikokwenda, ukamfuata. Akawakaribisha na kunena nao kuhusu Ufalme wa Mungu na kuwaponya wale wote waliokuwa wanahitaji uponyaji.
to oganda nowinjo mano kendo ne giluwe. Norwakogi kendo nowuoyo kodgi kuom loch mar pinyruoth Nyasaye, kendo nochango jogo mane dwaro chang.
12 Ilipokaribia jioni, wale mitume kumi na wawili wakaenda kwa Yesu na kumwambia, “Waage makutano ili waende vijijini jirani na mashambani, ili wapate chakula na mahali pa kulala, kwa maana hapa tuko nyikani.”
Kar seche moko mag odhiambo Jopuonjre apar gariyo nobiro ire kendo negiwachone niya, “We ogandani owuogi mondo gidhi e mier machiegni kod gwenge mondo giyud chiemo kod kuonde nindo, nikech wan e thim.”
13 Yesu akawajibu, “Ninyi wapeni chakula.” Nao wakajibu, “Hatuna zaidi ya mikate mitano na samaki wawili. Labda twende tukanunue chakula cha kuwatosha watu hawa wote.”
Yesu nodwoko niya, “Migiuru gimoro gicham un uwegi.” Negidwoko niya, “Wan mana gi makati abich gi rech ariyo kende, makmana ka wanyalo dhi mondo wangʼiew chiemo ne ogandani duto.”
14 Walikuwako wanaume wapatao 5,000. Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Waketisheni katika makundi ya watu hamsini hamsini.”
Ne nitie ji machwo kanyo ma dirom alufu abich. To nowachone jopuonjrene niya, “Nyisgiuru gibed piny e migepe mag ji madirom piero abich, moro ka moro.”
15 Wanafunzi wakafanya hivyo, wakawaketisha wote.
Jopuonjre notimo kamano kendo giduto negibedo piny.
16 Yesu akaichukua ile mikate mitano na wale samaki wawili, akatazama mbinguni, akavibariki na kuvimega. Kisha akawapa wanafunzi ili wawagawie watu.
Bangʼe nokawo makati abichgo gi rech ariyogo nongʼiyo polo malo, kogoyo erokamano kendo nongʼingogi. Eka nomiyogi jopuonjre mondo opog ji.
17 Wote wakala, wakashiba. Nao wanafunzi wakakusanya vipande vilivyosalia, wakajaza vikapu kumi na viwili.
Giduto negichiemo mi giyiengʼ, kendo bangʼ chiemo jopuonjre nochoko ngʼinjo mag chiemo mane ji ochamo oweyo okepe apar gariyo mopongʼ.
18 Wakati mmoja, Yesu alipokuwa akiomba faraghani, nao wanafunzi wake wakiwa pamoja naye, akawauliza, “Watu husema mimi ni nani?”
Chiengʼ moro kane Yesu lemo kama opondo kendo ne en gi jopuonjrene, nopenjogi niya, “Oganda wacho ni An ngʼa?”
19 Wakamjibu, “Baadhi husema wewe ni Yohana Mbatizaji, wengine husema ni Eliya, na bado wengine husema kwamba ni mmoja wa manabii wa kale amefufuka kutoka kwa wafu.”
Negidwoke niya, “Jomoko wacho ni in Johana ja-Batiso, to jomoko wacho ni in Elija to jomoko bende wacho ni in achiel kuom jonabi machon ema osedwogo mobedo mangima kendo.”
20 Kisha akawauliza, “Je, ninyi mnasema mimi ni nani?” Petro akajibu, “Wewe ndiwe Kristo wa Mungu.”
Nopenjogi niya, “To un to uwacho ni an ngʼa?” Petro nodwoke niya, “In Kristo ma wuod Nyasaye.”
21 Yesu akawakataza wasimwambie mtu yeyote jambo hilo.
Yesu nosiemogi matek mondo kik ginyis, ngʼato angʼata wachni.
22 Yesu akasema, “Imempasa Mwana wa Adamu kupata mateso mengi na kukataliwa na wazee, viongozi wa makuhani, na walimu wa sheria, na itampasa auawe, lakini siku ya tatu kufufuliwa kutoka mauti.”
Kendo nowacho niya, “Wuod Dhano nyaka yud sand mangʼeny, kendo ibiro kwede gi jodong oganda gi jodolo madongo kod jopuonj chik, bende nyaka nonege kendo chiengʼ mar adek nochiere obed mangima.”
23 Kisha akawaambia wote, “Mtu yeyote akitaka kunifuata, ni lazima ajikane mwenyewe, auchukue msalaba wake kila siku, anifuate.
Eka nowachonegi duto niya, “Ka ngʼato dwaro luwo bangʼa, to nyaka okwedre owuon kendo otingʼ msalape ndalo duto eka oluwa.
24 Kwa maana yeyote anayetaka kuyaokoa maisha yake atayapoteza, lakini yeyote atakayeyapoteza maisha yake kwa ajili yangu atayaokoa.
Nimar ngʼatno madwaro reso ngimane, ngimane biro lalne, to ngʼatno mowito ngimane nikech an, abiro rese.
25 Je, itamfaidi nini mtu kuupata ulimwengu wote, lakini akapoteza au kuangamiza nafsi yake?
Ere ber ma ngʼato yudo ka piny duto obedo mare, to olalo kata owito ngimane.
26 Mtu yeyote akinionea aibu mimi na maneno yangu, Mwana wa Adamu naye atamwonea aibu atakapokuja katika utukufu wake na katika utukufu wa Baba, pamoja na malaika watakatifu.
Ka ngʼato wiye kuot koda kod wechena, Wuod Dhano bende wiye biro kuot kode ka obiro duogo e duongʼ mare kendo e duongʼ mar Wuoro kod mar malaike maler.
27 Amin, nawaambia, wako baadhi ya watu waliosimama hapa ambao hawataonja mauti kabla ya kuuona Ufalme wa Mungu.”
“Awachonu adier ni nitie jomoko mochungʼ buta ka ma ok nokal e tho kapok gineno pinyruoth Nyasaye.”
28 Yapata siku nane baada ya Yesu kusema hayo, aliwachukua Petro, Yakobo na Yohana, akaenda nao mlimani kuomba.
Kar ndalo ma dirom aboro bangʼ ka Yesu nosewacho mani, nokawo Petro gi Johana kod Jakobo kaachiel kode kendo negidhiyo malo ewi got mondo gilam.
29 Alipokuwa akiomba, sura ya uso wake ikabadilika, nayo mavazi yake yakametameta kama mwanga wa umeme wa radi.
To kane olamo, kit wangʼe nolokore, kendo lepe nolokore marieny ka ler mar mil polo.
30 Ghafula wakawaona watu wawili, ndio Mose na Eliya, wakizungumza naye.
Ji ariyo, Musa gi Elija, nofwenyore e duongʼ maler, ka giwuoyo gi Yesu.
31 Walionekana katika utukufu wakizungumza na Yesu kuhusu kifo chake ambacho kingetokea huko Yerusalemu.
Negiwuoyo kuom thone, mane koro ochiegni chopo ei Jerusalem.
32 Petro na wenzake walikuwa wamelala usingizi mzito. Walipoamka, wakaona utukufu wa Yesu na wale watu wawili waliokuwa wamesimama pamoja naye.
Petro kaachiel gi jowadgi ne nindo oingo ahinya, to kane gichiewo maber, negineno duongʼne kod ji ariyo kochungo kode.
33 Mose na Eliya walipokuwa wanaondoka, Petro akamwambia Yesu, “Bwana, ni vizuri tukae hapa! Tutajenga vibanda vitatu: kimoja chako, kingine cha Mose na kingine cha Eliya.” Lakini Petro alikuwa hajui asemacho.
Kane jogo weyo Yesu, Petro nowachone niya, “Jaduongʼ en gima ber mondo wabed ka eri. We mondo wager kiru achiel mari, achiel mar Musa to machielo mar Elija.” (Ne ok ongʼeyo gino mane owacho.)
34 Alipokuwa bado anazungumza, pakatokea wingu, likawafunika, nao wakaogopa walipoingia mle kwenye wingu.
Kane pod owuoyo, boche polo nobiro apoya moumogi, kendo negiluor kane bor polono noumogi.
35 Sauti ikatoka kwenye lile wingu ikisema, “Huyu ni Mwanangu mpendwa, niliyemchagua. Msikieni yeye.”
Eka dwol moro noa e boche polo, kawacho niya, “Ma e Wuoda, maseyiero; winjeuru.”
36 Baada ya sauti hiyo kusema, walimkuta Yesu akiwa peke yake. Wale wanafunzi wakalihifadhi jambo hili, wala kwa wakati huo hawakumwambia mtu yeyote yale waliyokuwa wameyaona.
Kane dwol osewuoyo, negiyudo ni Yesu ni kende. Jopuonjre nokano wachni e kindgi giwegi kendo ne ok ginyiso ngʼato angʼata kuom gik mane giseneno.
37 Kesho yake waliposhuka kutoka mlimani, alikutana na umati mkubwa wa watu.
Kinyne, kane gibiro gilor gia e got, oganda maduongʼ noromone.
38 Mtu mmoja katika ule umati wa watu akapaza sauti, akasema, “Mwalimu, naomba umwangalie mwanangu, kwani ndiye mtoto wangu wa pekee.
Ngʼat moro e dier oganda noluongo matek niya, “Japuonj akwayi, range wuodani, nikech en nyathina achiel kende.
39 Mara kwa mara pepo mchafu humpagaa na kumfanya apige kelele, kisha humwangusha na kumtia kifafa hata akatokwa na povu kinywani. Huyo pepo mchafu anamtesa sana, na hamwachi ila mara chache.
Ndalo duto jachien make kendo ogoyo koko, bende ogoye piny moriere kogwecho, kendo dhoge wuok buoyo. Jachien-no sande kinde duto, kendo ohinye.
40 Niliwaomba wanafunzi wako wamtoe huyo pepo mchafu, lakini hawakuweza.”
Ne akwayo jopuonjreni mondo oriembe oko, to ne otamogi.”
41 Yesu akawajibu, “Enyi kizazi kisichoamini na kilichopotoka! Nitakaa nanyi na kuwavumilia mpaka lini? Mlete mwanao hapa.”
Yesu nodwoko niya, “Yaye, tiengʼ maonge yie kendo mobamni, to nyaka karangʼo ma dabed kodu kendo chandra kodu.” Kel ane wuodi ka.
42 Hata yule mtoto alipokuwa akija, yule pepo mchafu akamwangusha, akamtia kifafa. Lakini Yesu akamkemea yule pepo mchafu amtoke, akamponya yule mtoto, na akamrudisha kwa baba yake.
Kata e kindeno mane wuowino ne biro, jachien nogoye piny mi nogwecho marach. To Yesu nochiko jachien marachno mi nochango wuowino, kendo nochiwe ne wuon mare.
43 Watu wote wakastaajabia uweza mkuu wa Mungu. Wakati bado watu walikuwa wanastaajabia hayo yote aliyokuwa akiyafanya Yesu, yeye akawaambia wanafunzi wake:
Kendo giduto ne giwuoro duongʼ mar Nyasaye. Kane ji duto wuoro kuom gigo duto ma Yesu notimo, nowachone jopuonjrene niya,
44 “Sikilizeni kwa makini haya nitakayowaambia sasa: Mwana wa Adamu atasalitiwa na kutiwa mikononi mwa watu.”
“Chikuru itu maber ni gino madwaro nyisou: Wuod Dhano ibiro ndhogi mi keti e lwet ji.”
45 Lakini wao hawakuelewa alimaanisha nini. Maana ya maneno hayo ilifichika kwao, hivyo hawakuyaelewa, nao wakaogopa kumuuliza maana yake.
To ne ok giwinjo tiend wachni. Ne opandorenegi, momiyo ne ok gingʼeyo tiende, kendo negiluor mar penje mondo gingʼe tiende.
46 Kukazuka mabishano miongoni mwa wanafunzi kuhusu ni nani miongoni mwao atakayekuwa mkuu kuliko wote.
Mbaka nowuok e kind jopuonjre ni en ngʼa kuomgi manobed maduongʼ moloyo.
47 Lakini Yesu akayatambua mawazo yao, naye akamchukua mtoto mdogo, akamsimamisha kando yake.
Kaka Yesu nongʼeyo parogi, nokawo nyathi matin mokete ochungʼ bute.
48 Kisha akawaambia, “Yeyote amkaribishaye mtoto huyu mdogo kwa Jina langu, anikaribisha mimi, na yeyote atakayenikaribisha mimi, atakuwa amemkaribisha yeye aliyenituma. Kwa maana yeye aliye mdogo miongoni mwenu, ndiye aliye mkuu kuliko wote.”
Eka nowachonegi niya, “Ngʼato angʼata morwako nyathi matin-ni e nyinga orwaka, to ngʼama orwaka, orwako jal mane oora. Nimar ngʼat matin mogik kuomu duto en ngʼama duongʼ moloyo.”
49 Yohana akasema, “Bwana, tumemwona mtu akitoa pepo wachafu kwa jina lako, nasi tukamzuia, kwa sababu yeye si mmoja wetu.”
Johana nowachone niya, “Jaduongʼ, ne waneno ngʼato ka golo jochiende e nyingi kendo ne watemo tame, nikech ok en achiel kuomwa.”
50 Yesu akasema, “Msimzuie, kwa sababu yeyote ambaye si kinyume nanyi, yu upande wenu.”
To Yesu nowacho niya, “Kik utame, nimar ngʼat ma ok mon kodu en jakoru.”
51 Wakati ulipokaribia wa yeye kuchukuliwa mbinguni, alikaza uso wake kwenda Yerusalemu.
Kane kinde ochopo monego terego malo e polo, Yesu noramo ni nyaka ochop Jerusalem.
52 Akatuma watu wamtangulie, nao wakaenda katika kijiji kimoja cha Samaria kumwandalia kila kitu;
Eka nooro joote mondo otel nyime odhi e dala jo-Samaria mondo oikne gik moko;
53 lakini watu wa kijiji kile hawakumkaribisha kwa sababu alikuwa anakwenda zake Yerusalemu.
to ji mane nikanyo ne ok orwake, nikech nodhi Jerusalem.
54 Wanafunzi wake, yaani Yakobo na Yohana, walipoona hayo, wakasema: “Bwana, unataka tuagize moto kutoka mbinguni ili uwaangamize?”
Kane jopuonjrene ma Jakobo gi Johana ne oneno ma, negipenjo niya, “Ruoth, idwaro ni mondo waluong mach oa e polo obi otiekgi koso?”
55 Yesu akageuka na kuwakemea,
To Yesu nolokore, mokwerogi.
56 nao wakaenda kijiji kingine.
Bangʼ mano, negidhi e dala machielo.
57 Walipokuwa njiani wakienda, mtu mmoja akamwambia Yesu, “Nitakufuata kokote uendako.”
Kane oyudo giwuotho e yo, ngʼat moro nowachone niya, “Abiro luwi kamoro amora midhiye.”
58 Yesu akamjibu, “Mbweha wana mapango, nao ndege wa angani wana viota, lakini Mwana wa Adamu hana mahali pa kulaza kichwa chake.”
To Yesu nodwoke niya, “Bwe nigi buchegi kendo winy mafuyo e kor yamo nigi utegi, to Wuod Dhano onge gi kamoro amora monyalo kete wiye.”
59 Yesu akamwambia mtu mwingine, “Nifuate.” Mtu huyo akamjibu, “Bwana, niruhusu kwanza nikamzike baba yangu.”
Nowachone ngʼat machielo niya, “Luwa.” To ngʼatno nodwoko niya, “Ruoth, yiena adhi ayik wuonwa mondi.”
60 Yesu akamwambia, “Waache wafu wawazike wafu wao, bali wewe nenda ukautangaze Ufalme wa Mungu.”
Yesu nowachone niya, “We joma otho oik jogegi motho, to in dhiyo kendo iland wach mar pinyruoth Nyasaye.”
61 Mtu mwingine akamwambia, “Bwana, nitakufuata lakini naomba kwanza nikawaage jamaa yangu.”
To pod ngʼat machielo moro nowacho niya, “Abiro luwi, Ruoth, to mokwongo, yiena adogi mondo adhi goyo oriti ni joodwa.”
62 Yesu akamwambia, “Mtu yeyote atiaye mkono wake kulima, kisha akatazama nyuma, hafai kwa Ufalme wa Mungu.”
Yesu nodwoko niya, “Ngʼama osemako kwer dhok to pod ngʼiyo chien ok owinjore ni tich mar pinyruoth Nyasaye.”
