< Luka 14 >
1 Ikawa siku moja Yesu alipokuwa amekwenda kula chakula kwa mmoja wa viongozi wa Mafarisayo siku ya Sabato, watu walikuwa wakimchunguza kwa bidii.
୧ମୁସିଙ୍ଗ୍ ରୁଡ଼ୁନ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ୟୀଶୁ ଫାରୁଶୀକଆଃ ମିଆଁଦ୍ ଆଗୁଆଇରାଃ ଅଡ଼ାଃରେ ହଲଙ୍ଗ୍ ଜଜମ୍ନାଙ୍ଗ୍ ସେନଃୟାନାଏ ଆଡଃ ଇନିଃକେ ଲଡଇତାନ୍କ ତାଇକେନା ।
2 Papo hapo mbele yake palikuwa na mtu mmoja mwenye ugonjwa wa kuvimba mwili.
୨ନେଲେପେ, ମିଆଁଦ୍ କାଟା ତିଃଇ ମଁଃ'ତାନ୍ ହଡ଼ ଇନିୟାଃ ଆୟାର୍ତେ ହିଜୁଃୟାନାଏ ।
3 Yesu akawauliza wale Mafarisayo na walimu wa sheria, “Je, ni halali kuponya watu siku ya Sabato au la?”
୩ୟୀଶୁ “ରୁଡ଼ୁନ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ବୁଗି ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ ଚି କା” ମେନ୍ତେ ଆଇନ୍ ଇତୁକ ଆଡଃ ଫାରୁଶୀକକେ କୁଲିକେଦ୍କଆଏ । ମେନ୍ଦ ଇନ୍କୁ ହାପାୟାନାକ ।
4 Wakakaa kimya. Hivyo Yesu akamshika yule mgonjwa mkono na kumponya, akamruhusu aende zake.
୪ଆଡଃ ୟୀଶୁ ଏନ୍ ହଡ଼କେ ସାବ୍ତାନ୍ଲଃ ବୁଗିକିୟାଏ ଆଡଃ କୁଲ୍କିୟାଏ ।
5 Kisha akawauliza, “Kama mmoja wenu angekuwa na mtoto au ngʼombe wake aliyetumbukia katika kisima siku ya Sabato, je, hamtamvuta mara moja na kumtoa?”
୫ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ କାଜିରୁହାଡ଼ାଦ୍କଆ, “ଆପେକଏତେ ଜେତାଏରାଃ ହନ୍କଡ଼ା ଚାଏ ଉରିଃକ୍ କୁଆଁରେ ଉୟୁଃକରେ ଚିୟାଃ ଇନିଃ ଇମ୍ତାଙ୍ଗ୍ଗି ରୁଡ଼ୁନ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ କାଏ ଅଡଙ୍ଗ୍ଇଁୟା?”
6 Nao hawakuwa na la kusema.
୬ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ନେ ସବେନ୍ କାଜିନାଙ୍ଗ୍ ଇନିଃକେ କାକ କାଜିରୁହାଡ଼୍ ଦାଡ଼ିୟାନା ।
7 Alipoona jinsi wageni walivyokuwa wanachagua mahali pa heshima wakati wa kula, akawaambia mfano huu:
୭ୟୀଶୁ କେଡ଼ାକାନ୍ ହଡ଼କକେ ଚେତାନ୍ଠାୟାଦ୍ ସାଲାତାନ୍ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ, ନେ ଜନ୍କା କାଜି ଇନ୍କୁକେ କାଜିକେଦ୍କଆ,
8 “Mtu akikualika arusini, usikae mahali pa mgeni wa heshima kwa kuwa inawezekana amealikwa mtu mheshimiwa kuliko wewe.
୮“ଜେତାଏ ହଡ଼ ଆଣ୍ଦି ଜମେୟାଁଃରେ କେଡ଼ାମେରେଦ ଚେତାନ୍ ଠାୟାଦ୍ରେ ଆଲ୍ମେ ଦୁବାଃ, ଇଦୁ ଇନିଃ ଆମାଃଏତେ ଆଦ୍କା ମାଇନାନ୍ ହଡ଼କେ କେଡ଼ାକାଇୟାଏ ।
9 Kama mkifanya hivyo yule aliyewaalika ninyi wawili atakuja na kukuambia, ‘Mpishe huyu mtu kiti chako.’ Ndipo kwa aibu utalazimika kukaa katika nafasi ya chini kabisa.
୯ଆମ୍ ଆଡଃ ଇନିଃକେ କେଡ଼ାକେଦ୍ମେନିଃ ହିଜୁଃଲେନ୍ତେ, ‘ମାର୍ ନେ ଠାୟାଦ୍ରେ ନେ ହଡ଼କେ ଦୁବ୍ଇଚିମେଁ’ ମେତାମେଁୟାଏ, ଏନ୍ତେ ଆମ୍ ଗିହୁଃୟାନ୍ତେ ସବେନ୍ଏତେ ଲାତାର୍ ଠାୟାଦ୍ରେମ୍ ଦୁବାଃ ।
10 Badala yake, unapoalikwa, chagua nafasi ya chini, ili yule mwenyeji wako atakapokuona atakuja na kukuambia, ‘Rafiki yangu, nenda kwenye nafasi iliyo bora zaidi.’ Kwa jinsi hii utakuwa umepewa heshima mbele ya wageni wenzako wote.
୧୦ମେନ୍ଦ ଆମ୍ କେଡ଼ାଅଃରେ କେଡ଼ାକାଦ୍ମେନିଃ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ, ‘ଏ ଗାତି ଚେତାନ୍ରେ ଦୁବ୍ମେଁ’ ମେତାମେଁକାଏ ମେନ୍ତେ ସବେନାଃଏତେ ଲାତାର୍ ଠାୟାଦ୍ରେ ସେନ୍କେଦ୍ତେ ଦୁବ୍ମେଁ, ଏନ୍ତେ ଆମାଃଲଃ ଜଜମ୍ ଦୁବାକାନ୍କଆଃ ଆୟାର୍ରେମ୍ ମାଇନଃଆ ।
11 Kwa maana kila mtu ajikwezaye atashushwa, naye ajishushaye atakwezwa.”
୧୧ଜେତାଏ ମାରାଙ୍ଗ୍ୟେଁନ୍ନିଃଦ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ୟଁଃଆଏ ଆଡଃ ଜେତାଏ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ୟଃଁନିଃଦ ମାରାଙ୍ଗ୍ଆଁଃଏ ।”
12 Kisha Yesu akamwambia yule aliyewaalika, “Uandaapo karamu ya chakula cha mchana au cha jioni, usialike rafiki zako au ndugu zako au jamaa zako au majirani zako walio matajiri tu. Ukifanya hivyo, wao nao wanaweza kukualika kwao, nawe ukawa umelipwa kile ulichofanya na kupata thawabu yako.
୧୨ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ କେଡ଼ାକେନ୍ନିଃକେ କାଜିକିୟାଏ, “ଆମ୍ ସିଙ୍ଗିରେୟା ଚାଏ ଆୟୁବ୍ରେୟାଃ ଜମେୟାଃ ବାଇରେଦ, ଆମାଃ ଗାତିକକେ ଚି ହାଗାକକେ ଚି କୁପୁଲ୍କକେ ଚି ହପର୍ଜାପାଃରେନ୍ କିସାଁଣ୍କକେ ଆଲମ୍ କେଡ଼ାକଆ, କା'ରେଦ ଇନ୍କୁ କେଡ଼ାରୁହାଡ଼୍ମେଁୟାକ ଆଡଃ ନେଆଁଁଗି ଆମାଃ ଜ ନାମଃଆ ।
13 Bali ufanyapo karamu, waalike maskini, vilema na vipofu,
୧୩ମେନ୍ଦ ଆମ୍ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଜମେୟାଁଃମ୍ ବାଇରେଦ, ରେଙ୍ଗେଃକକେ, ଟୁଣ୍ଟାକକେ, କେପାକକେ ଆଡଃ କାଣାଁକାନ୍କକେ କେଡ଼ାକମେ,
14 nawe utabarikiwa kwa sababu hawa hawana uwezo wa kukulipa. Mungu atakulipa wakati wa ufufuo wa wenye haki.”
୧୪ଆଡଃ ଆମ୍ ଧାଇନଃଆମ୍, ଇନ୍କୁଦ କାକ ଏମ୍ରୁହାଡ଼୍ ଦାଡ଼ିୟାମେଁୟା ମେନ୍ଦ ଧାର୍ମାନ୍କଆଃ ଜୀଉବିନିରିଦ୍ରେ ଜ ନାମେୟାମ୍ ।”
15 Mmoja wa wale waliokuwa pamoja naye mezani aliposikia hivi akamwambia Yesu, “Amebarikiwa mtu yule atakayekula katika karamu ya Ufalme wa Mungu!”
୧୫ୟୀଶୁଲଃ ଦୁବାକାନ୍କଏତେ ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼ ନେ କାଜି ଆୟୁମ୍କେଦା, ଇନିଃ ୟୀଶୁକେ କାଜିକିୟାଏ, “ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ରାଇଜ୍ରେ ଜମେନିଃ ସୁକୁତାନ୍ଗିୟାଏ ।”
16 Yesu akamjibu, “Mtu mmoja alikuwa anaandaa karamu kubwa, akaalika watu wengi.
୧୬ୟୀଶୁ ଇନିଃକେ କାଜିକିୟାଏ, “ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଜମେୟାଃଁ ବାଇକେଦାଏ ଆଡଃ ପୁରାଃଗି ହଡ଼କକେ କେଡ଼ାକେଦ୍କଆଏ ।
17 Wakati wa karamu ulipofika, akamtuma mtumishi wake akawaambie wale walioalikwa, ‘Karibuni, kila kitu ki tayari sasa.’
୧୭ଜଜମ୍ ନେଡାରେ ଇନିଃ, ମାର୍ ହିଜୁଃପେ, ସବେନାଃ ସେକାଡ଼ାକାନା ମେତାକୁମ୍ ମେନ୍ତେ ଆୟାଃ ଦାସିକେ କେଡ଼ାକାନ୍କତାଃ କୁଲ୍କିୟାଏ ।
18 “Lakini wote, kila mmoja, wakaanza kutoa udhuru: Wa kwanza akasema, ‘Nimenunua shamba, lazima niende kuliona. Tafadhali niwie radhi.’
୧୮ମେନ୍ଦ କେଡ଼ାକାନ୍କ ମିଆଁଦ୍ ମନ୍ୟାନ୍ତେ ଛାମା ଆସିକ ଏଟେଦ୍କେଦା । ସିଦାନିଃ, ‘ଅତେଇଙ୍ଗ୍ କିରିଙ୍ଗ୍ଆଃକାଦା ଆଡଃ ସେନ୍କେଦ୍ତେ ଏନାକେ ନେନେଲ୍ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ନାଙ୍ଗ୍ ଛାମା ଆସିମେ’ ମେନ୍ତେ ବିନ୍ତିମେତାନାଇଙ୍ଗ୍ ମେନ୍କିୟାଏ ।
19 “Mwingine akasema, ‘Ndipo tu nimenunua jozi tano za ngʼombe wa kulimia, nami ninakwenda kuwajaribu, tafadhali niwie radhi.’
୧୯ଆଡଃ ଏଟାଃନିଃ, ପାଞ୍ଚ୍ ଆଡ଼୍ନା ଉରିଃକ୍କଇଙ୍ଗ୍ କିରିଙ୍ଗ୍କାଦ୍କଆ ଆଡଃ ଇନ୍କୁକେ ଆଟ୍କାର୍ଉରୁମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନଃତାନାଇଙ୍ଗ୍ ଆଇଙ୍ଗ୍ନାଙ୍ଗ୍ ଛାମା ଆସିମେ ମେନ୍ତେ ବିନ୍ତିମେଁ ତାନାଇଙ୍ଗ୍ ମେନ୍କିୟାଏ ।
20 Naye mwingine akasema, ‘Nimeoa mke, kwa hiyo siwezi kuja.’
୨୦ଏଟାଃନିଃ, ‘ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆଣ୍ଦିୟାକାନାଇଙ୍ଗ୍, ଏନାନାଗେନ୍ତେ କାଇଙ୍ଗ୍ ସେନ୍ଦାଡ଼ିୟାଃ’ ମେନ୍କିୟାଏ ।
21 “Yule mtumishi akarudi, akampa bwana wake taarifa. Ndipo yule mwenye nyumba akakasirika, akamwagiza yule mtumishi wake, akisema, ‘Nenda upesi kwenye mitaa na vichochoro vya mjini uwalete maskini, vilema, vipofu na viwete.’
୨୧“ଏନ୍ ଦାସି ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଗମ୍କେ ତାୟାଃକେ ନେ ସବେନ୍ ଉଦୁବ୍କିୟାଏ । ଏନ୍ତେ ଅଡ଼ାଃ ଗମ୍କେ ଖିସ୍କେଦ୍ତେ ‘ହାତୁରେୟାଃ ଚାକାର୍ ଆଡଃ ରେସେଦ୍ ହରାକତେ ସେନଃମେ ଆଡଃ ରେଙ୍ଗେଁଃତାନ୍କକେ ଆଡଃ ଟୁଣ୍ଟାକାନ୍କକେ ଆଡଃ କେପାକକେ ଆଡଃ କାଣାଁକାନ୍କକେ ନେତାଃ ଆଉକୁମ୍’ ମେନ୍ତେ ଏନ୍ ଦାସିକେ କାଜିକିୟାଏ ।
22 “Yule mtumishi akamwambia, ‘Bwana, yale uliyoniagiza nimefanya, lakini bado ipo nafasi.’
୨୨ଆଡଃ ଏନ୍ ଦାସି କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ଗମ୍କେ, ଆମ୍ ଆଚୁଆକାଦ୍ଲେକା ବାଇୟାନା ମେନ୍ଦ ନାହାଁଃହଁ ଠାୟାଦ୍ ମେନାଃ ।’
23 “Ndipo yule bwana akamwambia mtumishi wake, ‘Nenda kwenye barabara na vijia vilivyoko nje ya mji na uwalazimishe watu waingie ili nyumba yangu ipate kujaa.
୨୩ଏନ୍ତେ ଅଡ଼ାଃ ଗୁସିୟାଁ ଆୟାଃ ଦାସିକେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ଜୁ ସେନଃମେ, ଆଡଃ ନାଗାର୍ରେୟାଃ ହରା ଗେନାକଏତେ, କଚାକଏତେ ହଡ଼କକେ କେଡ଼ା ଆଉକମେ, ଆଡଃ ଆଇଁୟାଃ ଅଡ଼ାଃକେ ହଡ଼ତେ ପେରେଜ୍କମେ ।
24 Kwa maana nawaambia, hakuna hata mmoja wa wale walioalikwa atakayeionja karamu yangu.’”
୨୪ଆଇଙ୍ଗ୍ଦଇଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେତାନା, ଏନ୍ କେଡ଼ାକାନ୍କଏତେ ଜେତାଏ ଆଇଁୟାଃ ଜମେୟାଃଁ କାକ ଚାଖାଅୟାଃ ।’”
25 Umati mkubwa wa watu ulikuwa ukisafiri pamoja na Yesu, naye akageuka, akawaambia,
୨୫ମିସା ପୁରାଃ ଗାଦେଲ୍ ହଡ଼କ ୟୀଶୁଲଃ ସେନଃତାନ୍କ ତାଇକେନା, ଆଡଃ ଇନିଃ ହେତାରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ,
26 “Mtu yeyote anayekuja kwangu hawezi kuwa mwanafunzi wangu kama hatanipenda mimi zaidi ya baba yake na mama yake, mke wake na watoto wake, ndugu zake na dada zake, naam, hata maisha yake mwenyewe.
୨୬ଜେତାଏ ହଡ଼ ଆଇଙ୍ଗ୍ତାଃତେ ହିଜୁଃରେଦ ଆୟାଃ ଆପୁ ଆଡଃ ଏଙ୍ଗା, କୁଡ଼ି ଆଡଃ ହନ୍କ, ହାଗାକ ଆଡଃ ମିଶିକ, ହେଗି ଆୟାଃ ଜୀଉକେହ ଆଇଙ୍ଗ୍ଏତେ ଆଦ୍କା ଦୁଲାଡ଼୍ରେଦ ଇନିଃ ଆଇଁୟାଃ ଚେଲା କାଏ ହବାଦାଡ଼ିୟଆଃ ।
27 Yeyote asiyeuchukua msalaba wake na kunifuata hawezi kuwa mwanafunzi wangu.
୨୭ଆଡଃ ଜେତାଏ ଆୟାଃ କ୍ରୁଶ୍ ଗଅଃକେଦ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍କେ କାଏ ଅତଙ୍ଗ୍ଇଙ୍ଗ୍ରେଦ, ଇନିଃ ଆଇଁୟାଃ ଚେଲା କାଏ ହବାଦାଡ଼ିୟଆଃ ।
28 “Ni nani miongoni mwenu ambaye kama anataka kujenga nyumba, hakai kwanza chini na kufanya makisio ya gharama aone kama ana fedha za kutosha kukamilisha?
୨୮“ଆପେକଏତେ ଗୁମ୍ମାଟ୍ ବାବାଇ ସାନାଙ୍ଗ୍ନିଃ ଚି ସିଦାରେ ଦୁବ୍କେଦ୍ତେ ଏନାକେ ବାଇଟୁଣ୍ଡୁ ନାଗେନ୍ତେ ଇଦୁ ଆଇଁୟାଃତାଃରେ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ ପାଏସା ମେନାଃ ଚି କା ମେନ୍ତେ କାଏ ଲେକାୟା?
29 La sivyo, akiisha kuweka msingi, naye akiwa hana uwezo wa kuikamilisha, wote waionao wataanza kumdhihaki,
୨୯କା'ରେଦ ଇନିଃ ନିହିଁଗାଡ଼ାକେ ପାଟାଅକେଦ୍ତେ ଟୁଣ୍ଡୁକାଏ ଦାଡ଼ିରେଦ ସବେନ୍ ନେନେଲ୍ ହଡ଼କ ଇନିଃକେ ଲାନ୍ଦାଇୟାକ ।
30 wakisema, ‘Mtu huyu alianza kujenga lakini hakuweza kukamilisha.’
୩୦ନେ ହଡ଼ ବାବାଇ ଏଟେଦ୍କେଦାଏ ମେନ୍ଦ ଟୁଣ୍ଡୁ କାଏ ଦାଡ଼ିକେନା ମେନ୍ତେକ ମେନେୟା ।
31 “Au ni mfalme gani atokaye kwenda kupigana vita na mfalme mwingine, ambaye hakai chini kwanza na kufikiri iwapo akiwa na jeshi la watu 10,000 ataweza kupigana na yule anayekuja na jeshi la watu 20,000?
୩୧“ଆଡଃ ଜେତା ରାଜା ଗେଲ୍ ହାଜାର୍ ପାଲ୍ଟାନ୍କକେ ସାବ୍କେଦ୍ତେ ଅକଏୟାଃଚି କୋଡ଼ିଏ ହାଜାର୍ ପାଲ୍ଟାନ୍ ମେନାକଆଃ ଏନ୍ ରାଜାଲଃ ମାପାଃତୁପୁଇଙ୍ଗ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଅଡଙ୍ଗ୍ଅଃ ସିଦାରେ ଏନ୍ ରାଜାଏତେ ପୁରାଃ କେଟେଦ୍ ମେନାଇୟାଃଚି କାହା ମେନ୍ତେ ଇନିଃ ଚିନାଃ ଦୁବ୍କେଦ୍ତେ କାଏଚି ଉଡ଼ୁଃଇୟା?
32 Kama hawezi, basi wakati yule mwingine akiwa bado yuko mbali, yeye hutuma ujumbe wa watu na kuomba masharti ya amani.
୩୨କାଏ ଦାଡ଼ିରେଦ, ଏଟାଃ ରାଜା ସାଙ୍ଗିନ୍ରେ ତାଇନ୍ ଇମ୍ତାଗି ଇନିଃ କାଜିଇଦିନିଃକେ କୁଲ୍କେଦ୍ତେ ସୁକୁଜୀଉରେ ତାଇନଃ ନାଙ୍ଗ୍ ବିନ୍ତିୟାଏ ।
33 Vivyo hivyo, yeyote miongoni mwenu ambaye hawezi kuacha vyote alivyo navyo, hawezi kuwa mwanafunzi wangu.
୩୩ନେ ଲେକାତେ ଆପେକଏତେ ଜେତାଏ ଆକଆଃ ସବେନ୍ ମେନାଃତେୟାଃ କାକ ବାଗିରେଦ ଆଇଁୟାଃ ଚେଲା କାକ ହବାଦାଡ଼ିୟଆଃ ।”
34 “Chumvi ni nzuri, lakini chumvi ikiwa imepoteza ladha yake, itafanywaje ili iweze kukolea tena?
୩୪“ବୁଲୁଙ୍ଗ୍ ବୁଗିନାଃ, ମେନ୍ଦ ବୁଲୁଙ୍ଗ୍ ସାବାଗଃରେଦ ଏନା ଚିଲ୍କାତେ ଆଡଃମିସା ସିବିଲ୍ରୁହାଡ଼ଃଆ ।
35 Haifai ardhi wala kwa lundo la mbolea, bali hutupwa nje. “Mwenye masikio ya kusikia, na asikie.”
୩୫ଏନା ଅତେନାଙ୍ଗ୍ ଚାଏ ସାରାଗାଡା ନାଗେନ୍ତେୟ କାମିରେ କା ହିଜୁଃଆ; ହଡ଼କ ଏନାକେ ଏଣ୍ଡାଃୟାକ । ଆୟୁମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଲୁତୁର୍ ମେନାଃନିଃ ଆୟୁମେକାଏ ।”