Waamuzi 8
1 Basi Waefraimu wakamuuliza Gideoni, “Mbona mmetutenda hivi? Kwa nini hukutuita ulipokwenda kupigana na Wamidiani?” Wakawalaumu kwa ukali sana.
那時厄弗辣因人對基德紅說：「你去攻打米德楊時，沒有召叫我們，你為什麼這樣對待我們﹖」他們激烈的與他爭吵。
2 Gideoni akawajibu, “Nilichofanya mimi ni nini kulinganisha na kile ninyi mlichofanya? Je, kuokoa masazo ya zabibu za Efraimu si bora kuliko mavuno kamili ya zabibu ya Abiezeri?
他回答他們說：「我所行的怎能比得上你們呢﹖厄弗辣因所拾的不比阿彼厄則爾所收的葡萄更好嗎﹖
3 Mungu amewatia Orebu na Zeebu, hao viongozi wa Wamidiani, mikononi mwenu. Je, mimi niliweza kufanya nini kulinganisha na mlichofanya ninyi?” Aliposema hili, hasira yao dhidi yake ikatulia.
天主將米德楊的首領敖勒布和則厄布交在你們手中，我所能行的怎能與你們相比﹖」為了他這番話，他們對他的怒氣，就平息了。基德紅乘勝追趕米德楊王
4 Gideoni akiwa pamoja na wale watu 300 waliofuatana naye, wakiwa wamechoka na wenye njaa lakini bado wakiwafuatia, wakafika Yordani na kuuvuka.
基德紅來到約但河，就渡過河；他與跟隨他的三百人，雖然都疲倦，仍繼續追趕。
5 Akawaambia watu wa Sukothi, “Tafadhali lipatieni jeshi langu mikate, kwa maana wamechoka, nami ningali ninawafuatia Zeba na Salmuna, wafalme wa Midiani.”
他向穌苛特人說：「請你們給跟隨我的人幾個餅吃，因為他們疲倦了，我還願意追趕米德楊的兩個王子則巴黑和匝耳慕納。」
6 Lakini maafisa wa Sukothi wakasema, “Je, mikono ya Zeba na Salmuna tayari mnayo sasa ili tuweze kulipatia jeshi lako mikate?”
穌苛特人的頭目回答說：「難道則巴黑和匝耳慕納的手已在你的掌握中，我們就該把餅送給你的軍隊嗎﹖」
7 Gideoni akajibu, “Kwa ajili ya hilo tu, Bwana atakapowatia Zeba na Salmuna mkononi mwangu, nitaichana nyama ya miili yenu kwenye miiba ya nyikani na kwenye michongoma.”
基德紅說：「好罷! 幾時上主把則巴黑和匝耳慕納交在我手中，我必要用茨條和荊棘鞭撻你們的身體。」
8 Kutoka hapo alikwea mpaka Penieli na kutoa ombi lile lile, lakini nao watu wa Penieli wakamjibu kama watu wa Sukothi walivyokuwa wamemjibu.
以後由那裏上去，到了培奴耳，也向他們說了同樣的話；培奴耳人回答他也像穌苛特人一樣。
9 Hivyo akawaambia watu wa Penieli, “Nitakaporudi baada ya kushinda, nitaubomoa mnara huu.”
他也對培奴耳人說：「當我平安回來時，我必拆毀這座碉堡。」
10 Wakati huu Zeba na Salmuna walikuwa Karkori wakiwa na jeshi lenye watu wapatao 15,000 wale wote waliokuwa wamesalia wa mataifa ya mashariki, kwa kuwa watu wapatao 120,000 wenye panga walikuwa wameuawa.
那時則巴黑和匝耳慕納正在卡爾科爾，他們的軍隊約有一萬五千人，這是全部東方子民所剩的軍隊，因為已有十二萬持刀的被擊弊斃了。
11 Basi Gideoni akakwea kwa njia ya wasafiri mashariki ya Noba na Yogbeha na kulishambulia jeshi ambalo halikushuku lolote.
基德紅從諾巴黑和約革治哈東面，順著住帳棚人的路上去，當敵人自以為安全的時候，襲擊了軍營，
12 Zeba na Salmuna, hao wafalme wawili wa Midiani, wakakimbia lakini yeye Gideoni akawafuata na kuwakamata, akalishinda hilo jeshi lao lote.
則巴黑和匝耳慕納落荒而逃，基德紅在後面追趕，捉住了那兩個米德楊王子則巴黑和匝耳慕納，並使全軍覆沒。
13 Gideoni mwana wa Yoashi akarudi kutoka vitani kwa kupitia Mwinuko wa Heresi.
約阿士的兒子基德紅，從戰場沿赫勒斯斜坡回來，
14 Akamkamata kijana mmoja wa Sukothi na kumuuliza maswali, naye yule kijana akamwandikia majina ya maafisa sabini wa Sukothi, ambao ni viongozi wa mji.
捉住了穌苛特的少年人，查問他。這少年人就給他寫下穌苛特的首領和長老的名字，共七十七人。
15 Ndipo Gideoni akaja na kuwaambia watu wa Sukothi, “Tazama, hapa wapo Zeba na Salmuna mlionisimanga kwa ajili yao mkisema, ‘Je, mikono ya Zeba na Salmuna tayari mnayo sasa ili tuweze kulipatia jeshi lako mikate?’”
基德紅遂往穌苛特人那裏去說：「看! 這是則巴黑和匝耳慕納，你們為了他們曾譏笑我說：難道則巴黑和匝耳慕納的手已在你掌握中，我們就該把餅送給你疲倦的人嗎﹖」
16 Akawachukua hao viongozi wa mji na kuwafundisha watu wa Sukothi somo kwa kuwaadhibu kwa miiba na michongoma ya nyikani.
他於是捉住那城的長老，用曠野裏的茨條和荊棘懲罰了蘇苛特居民。
17 Pia akaubomoa mnara wa Penieli na kuwaua watu wa mji.
以後又把培奴耳的碉堡拆毀，殺戮了城內的居民。
18 Kisha akawauliza Zeba na Salmuna, “Ni watu wa aina gani mliowaua huko Tabori?” Wakajibu, “Ni watu kama wewe, kila mmoja wao akiwa na nafasi ya uana wa mfalme.”
然後詢問則巴黑和匝耳慕納說：「你們在大博爾山上殺戮的那些人是怎樣的人呢﹖」他們答說：「他們像你們一樣，個個都像君王的兒子。」
19 Gideoni akajibu, “Hao walikuwa ndugu zangu, wana wa mama yangu hasa. Hakika kama aishivyo Bwana, kama mngekuwa mmewaacha hai, mimi nisingewaua ninyi.”
基德紅說：「他們是我的兄弟，是我母親的兒子：上主永在：如果你保留了他們不死，我也就不殺你們。」
20 Akamgeukia Yetheri, mwanawe mzaliwa wa kwanza, akasema, “Waue hawa!” Lakini Yetheri hakuufuta upanga wake, kwa sababu aliogopa, kwa kuwa alikuwa bado kijana mdogo tu.
他遂對自己的長子耶特爾說：「起來，殺死他們! 」但是這孩童害怕，拔不出刀來，因為年紀還小。
21 Zeba na Salmuna wakasema, “Njoo ufanye hivyo wewe mwenyewe. ‘Alivyo mtu, ndivyo zilivyo nguvu zake.’” Hivyo Gideoni akatoka mbele na kuwaua, naye akayaondoa mapambo kwenye shingo za ngamia zao.
因此，則巴黑和匝耳慕納說：「你親自起來殺死我們罷! 因為人怎樣，他的力量也怎樣。」基德紅就起來殺了則巴黑和匝耳慕納，拿去他們駱駝頸上的月牙環。基德紅辭王位及其末年
22 Waisraeli wakamwambia Gideoni, “Ututawale, wewe, wanao na wana wa wana wako, kwa kuwa umetuokoa kutoka mikononi mwa Wamidiani.”
事後，以色列人便對基德紅說：「你既然從米德楊手中拯救了我們，請你和你的子孫作我們的君王! 」
23 Lakini Gideoni akawaambia, “Mimi sitatawala juu yenu, wala wanangu hawatatawala juu yenu. Bwana ndiye atakayetawala juu yenu ninyi.”
基德紅回答他們說：「我不作你的君王，我的子孫也不作你們的君王，唯有上主是你們的君王。」
24 Naye akasema, “Ninalo ombi moja, kwamba kila mmoja wenu anipatie kipuli kutoka kwenye fungu lake la nyara.” (Ilikuwa desturi ya Waishmaeli kuvaa vipuli vya dhahabu.)
基德紅又向他們說：「我只向你們要求一件事：請將每人掠奪的金環給我。」原來依市瑪耳人都有金環。
25 Wakajibu, “Tutafurahi kuvitoa.” Hivyo wakatanda vazi chini na kila mwanaume akatupia juu yake pete kutoka kwenye fungu lake la nyara.
他們答說：「我們情願給你。」於是舖開一件外衣，每人把所掠奪的金環擲在上面。
26 Uzito wa pete za dhahabu alizoomba zilifikia shekeli 1,700, bila kuhesabu mapambo mengine, pete za masikio na mavazi ya zambarau yaliyovaliwa na wafalme wa Midiani, au mikufu iliyokuwa kwenye shingo za ngamia zao.
他所要的金環共有一千七百「協刻耳」重；此外尚有月牙環、耳環和米德楊王所穿的紫紅衣，及他們駱駝頸上的項鏈。
27 Gideoni akatengeneza kisibau kwa kutumia ile dhahabu, ambacho alikiweka katika mji wake, yaani, Ofra. Waisraeli wote wakafanya uasherati kwa kukiabudu huko, nacho kikawa mtego kwa Gideoni na jamaa yake.
基德紅用這些金子造了一個「厄弗得」便成了基德紅及其家族的羅網。
28 Hivyo Midiani ikashindwa mbele ya Israeli nayo haikuinua kichwa chake tena. Wakati wa siku za uhai wa Gideoni, nchi ikafurahia amani miaka arobaini.
米德楊在以色列子民前面屈服，再沒有抬起頭來。基德紅在世時，境內平安了四十年。
29 Yerub-Baali mwana wa Yoashi akarudi kwenda kuishi katika nyumba yake.
約阿士的兒子耶魯巴耳回去，安居在自己家中。
30 Alikuwa na wana sabini wa kwake mwenyewe, kwa kuwa alikuwa na wake wengi.
基德紅有七十個兒子，都是他親生的，因為他有很多妻子。
31 Suria wake, aliyekuwa anaishi huko Shekemu, pia alimzalia mwana, ambaye alimwita Abimeleki.
他在舍根的妾也給他生了一個兒子，給他起名叫阿彼默肋客。
32 Gideoni mwana wa Yoashi akafa akiwa na umri mzuri wa uzee, na akazikwa katika kaburi la Yoashi baba yake huko Ofra ya Waabiezeri.
約阿士的兒子基德紅壽終正寢，埋在阿彼厄則爾的敖弗辣，他父親約阿士的墳墓裏。
33 Mara tu alipofariki Gideoni, Waisraeli wakarudia hali ya uovu na kufanya uasherati kwa kuabudu Mabaali. Wakamsimamisha Baal-Berithi kuwa mungu wao na
基德紅死後，以色列子民又去跟從巴耳諸神行邪淫，立巴耳貝黎特當做他們的天主。
34 wala hawakumkumbuka Bwana Mungu wao, aliyewaokoa kutoka mikononi mwa adui zao wote kutoka kila upande.
以色列子民忘記了上主他們的天主，曾從四周所有的敵人手中救了他們，
35 Pia wakashindwa kuitendea mema jamaa ya Yerub-Baali (yaani Gideoni) kwa ajili ya mambo yote mema aliyokuwa amefanya kwa ajili yao.
也沒有恩待耶魯巴耳即基德紅的家，以報答他施於以色列的恩惠。
