Waamuzi 19
1 Katika siku hizo Israeli hawakuwa na mfalme. Basi Mlawi mmoja aliyeishi sehemu za mbali katika nchi ya vilima ya Efraimu, akamchukua suria mmoja kutoka Bethlehemu ya Yuda.
Niadtong mga panahona, sa dihang wala pay hari ang Israel, adunay usa ka lalaki nga Levita, nagpuyo siya didto sa labing hilit nga dapit sa kabungtoran ni Efraim. Mikuha siya ug babaye alang sa iyang kaugalingon, usa ka kaipon nga gikan sa Betlehem sa Juda.
2 Lakini suria wake akafanya ukahaba dhidi yake, naye akamwacha akarudi nyumbani kwa baba yake huko Bethlehemu ya Yuda. Baada ya kukaa huko kwa muda wa miezi minne,
Apan wala nagmatinud-anon ang iyang kaipon kaniya; mibiya kini kaniya ug mibalik sa balay sa iyang amahan sa Betlehem sa Juda. Nagpuyo siya didto sulod sa upat ka bulan.
3 mume wake akaenda kumsihi ili arudi. Alikwenda na mtumishi wake na punda wawili. Yule mwanamke akamkaribisha nyumbani mwa baba yake, baba yake alipomwona akamkaribisha kwa furaha.
Unya miadto ug miapas ang iyang bana aron sa paghangyo nga mobalik siya kaniya. Miuban kaniya ang iyang sulugoon, ug ang paris sa asno. Busa gidala sila sa babaye sa balay sa iyang amahan. Sa dihang nakita sa amahan sa babaye ang lalaki, nalipay gayod siya.
4 Baba mkwe wake, yaani, baba yake yule msichana, akamzuia ili akae, hivyo akakaa na huyo baba mkwe wake kwa siku tatu, wakila, wakinywa na kulala huko.
Ang iyang ugangan, nga amahan sa babaye, mipugos kaniya nga magpabilin sa tulo ka adlaw. Nangaon sila ug nanginom, ug didto na sila nagpagabii.
5 Siku ya nne wakaamka mapema naye akajiandaa kuondoka, lakini baba wa yule msichana akamwambia mkwewe, “Ujiburudishe kwa kula kitu chochote, ndipo uweze kwenda.”
Sa ika-upat nga adlaw misayo sila sa pagbangon ug nangandam siya aron sa paglakaw, apan miingon ang amahan sa babaye ngadto sa iyang umagad nga lalaki, “Lig-ona ang imong kaugalingon pinaagi sa gamay nga tinapay, ug makalakaw na kamo.”
6 Basi wakaketi wote wawili ili kula na kunywa pamoja. Baadaye baba wa msichana akamwambia, “Tafadhali ubakie usiku huu upate kujifurahisha nafsi yako.”
Busa nanglingkod silang duha aron mangaon ug nagdungan sa pag-inom. Unya miingon ang amahan sa babaye, “Palihog itugot ninyo nga magpabilin kamo aron dinhi na matulog ug maglipay.”
7 Basi yule mtu alipotaka kuondoka baba wa yule msichana akamsihi, basi akabaki usiku ule.
Sa dihang mibangon na ang Levita aron sa pagbiya, gipugngan siya sa amahan sa babaye aron magpabilin una, busa giusab niya ang iyang plano ug nagpabilin na usab siya didto tibuok gabii.
8 Asubuhi ya siku ya tano, alipoamka ili aondoke, baba wa yule msichana akamwambia, “Jiburudishe nafsi yako. Ngoja mpaka mchana!” Kwa hiyo wote wawili wakala chakula pamoja.
Sa ikalima nga adlaw mibangon siya ug sayo aron sa pagbiya, apan miingon ang amahan sa babaye, “Lig-ona ang imong kaugalingon, ug hulat una kamo hangtod nga moabot ang kaudtohon.” Busa nangaon silang duha.
9 Basi wakati yule mtu alipoinuka aende zake, pamoja na suria wake na mtumishi wake, baba mkwe wake, yaani, baba wa yule msichana akamwambia, “Tazama sasa jioni inakaribia. Ulale hapa usiku unakaribia. Ukae, ukajifurahishe nafsi yako. Kesho unaweza kuamka mapema asubuhi na uende nyumbani kwako.”
Sa dihang mibangon na ang Levita ug ang iyang kaipon ug ang iyang sulugoon aron nga molakaw na, ang iyang ugangang lalaki, ang amahan sa babaye miingon kaniya, “Tan-awa, hapit na ang gabii. Palihog pabilin una kamo karong gabii, ug paglipay. Mahimo na kamong magmata ug sayo ugma ug mouli sa inyong balay.”
10 Lakini akakataa kulala tena, akaondoka na kwenda mpaka Yebusi (ndio Yerusalemu), akiwa na punda wake wawili waliotandikiwa, pamoja na suria wake.
Apan dili na gusto magpabilin ang Levita sa tibuok gabii. Mitindog siya ug mibiya. Miadto siya sa Jebus (mao kana ang Jerusalem). Aduna siyay duha ka mga asno nga adunay hapin— ug uban kaniya ang iyang kaipon.
11 Alipokaribia Yebusi na usiku ukiwa umekaribia, mtumishi akamwambia bwana wake, “Haya sasa natuingie katika mji huu wa Wayebusi tulale humo.”
Sa dihang hapit na sila sa Jebus, hapit na gayod mahuman ang adlaw, unya ang iyang sulugoon miingon sa iyang agalon, “Umari ka, moliko kita didto sa siyudad sa mga Jebusihanon ug didto na magpahulay karong gabii.”
12 Lakini bwana wake akamjibu, “Hapana. Hatutaingia kwenye mji wa kigeni, ambao watu wake si Waisraeli. Tutaendelea mpaka tufike Gibea.”
Ang iyang agalon miingon kaniya, “Dili kita moliko didto sa dapit sa mga langyaw nga dili sakop sa mga Israelita. Moadto nalang kita didto sa Gibea.”
13 Akasema, “Haya, tujitahidi tufike Gibea au Rama, nasi tutalala katika mji mmojawapo.”
Miingon ang Levita sa iyang batan-ong sulugoon, “Umari ka, moadto kita sa laing dapit, ug didto nalang kita magpahulay karong gabii sa Gibea o sa Rama.”
14 Hivyo wakaendelea na safari, jua likachwea walipokaribia Gibea ambao ni mji wa Benyamini.
Busa miadto sila, ug misalop na ang adlaw sa dihang niabot sila duol sa Gibea, sa teritoryo ni Benjamin.
15 Wakageuka ili kuingia na kulala Gibea. Wakaingia humo, wakaketi kwenye uwanja wa mji, wala hakuna mtu yeyote aliyewakaribisha kwake ili wapate kulala.
Busa miliko sila ug didto na nagpagabii sa Gibea. Nag-adto siya ug milingkod didto sa plasa sa siyudad, tungod kay walay nagdapit kanila sa ilang panimalay nianang gabhiona.
16 Jioni ile mtu mmoja mzee toka nchi ya vilima ya Efraimu, aliyekuwa anaishi huko Gibea (watu wa sehemu ile walikuwa Wabenyamini), akarudi kutoka kwenye kazi za shamba.
Unya nianang gabhiona adunay tigulang nga lalaki nga gikan sa iyang uma. Gikan siya sa kabungtoran ni Efraim, ug nagpuyo siya sa Gibea sa makadiyot lamang. Apan mga Benjaminhon ang mga tawo nga nagpuyo didtong dapita.
17 Alipotazama na kuwaona hao wasafiri katika uwanja wa mji, yule mzee akawauliza, “Ninyi mnakwenda wapi? Nanyi mmetoka wapi?”
Giyahat niya ang iyang mga mata ug nakita niya ang mga magpapanaw didto sa plasa sa siyudad. Miingon ang tigulang nga lalaki, “Asa man kamo mangadto? Asa man kamo gikan?”
18 Akamwambia, “Tumepita kutoka Bethlehemu ya Yuda, tunaelekea katika nchi ya vilima ya Efraimu, ambako ndiko ninakoishi. Nilikwenda Bethlehemu ya Yuda na sasa ninakwenda katika nyumba ya Bwana. Hakuna mtu yeyote aliyenikaribisha katika nyumba yake.
Miingon ang Levita kaniya, “Gikan kami sa Betlehem sa Juda padulong sa labing hilit nga bahin sa kabungtoran ni Efraim, nga kung asa didto ako naggikan. Miadto ako sa Betlehem sa Juda, ug moadto ako sa balay ni Yahweh, apan walay bisan usa nga nagdapit kanako sulod sa iyang balay.
19 Tunazo nyasi na chakula cha punda wetu na mkate na divai kwa ajili yetu sisi watumishi wako, yaani mimi, mtumishi wako mwanamke, pamoja na huyu kijana tuliyefuatana naye. Hatuhitaji kitu chochote.”
Aduna kami uhot nga pagkaon sa among mga asno, ug adunay tinapay ug bino alang kanako ug alang sa akong babayeng sulugoon, ug usab niining batan-ong lalaki nga uban sa imong mga sulugoon. Ug wala na kami lain pang gikinahanglan.”
20 Yule mzee akawaambia, “Amani iwe kwenu! Karibuni nyumbani mwangu. Nitawapa mahitaji yenu yote, msilale katika uwanja huu wa mji.”
Gitahod sila sa tigulang nga lalake, “Ang kalinaw maanaa kaninyo! Ako na ang bahala sa tanang ninyong gikinahanglan. Basta ayaw lang kamo pagpabilin karong gabii dinhi sa plasa.”
21 Hivyo akamwingiza nyumbani mwake na kuwalisha punda wake. Baada ya kunawa miguu yao, wakala na kunywa.
Busa gidala sa tigulang ang Levita sa iyang balay ug iyang gipakaon ang ilang mga asno. Gihugasan nila ang ilang mga tiil unya nangaon ug nanginom.
22 Walipokuwa wakijiburudisha, watu waovu wa mji huo, wakaizingira ile nyumba. Wakagonga mlango na kusema na yule mzee mwenye nyumba, “Mtoe nje yule mtu aliyeingia kwako, tupate kumlawiti.”
Sa dihang naglipaylipay ang ilang kasingkasing, ang pipila ka mga kalalakin-an sa siyudad nga walay mga pulos ang mipalibot sa balay ug nagpukpok sa ilang pultahan. Nakigsulti sila sa tigulang nga lalaki, ang agalon sa balay, nag-ingon, “Pagawsa ang lalaki nga anaa sa imong balay, aron nga makighilawas kami kaniya.”
23 Yule mwenye nyumba akatoka nje na kuwaambia, “Hapana, ndugu zangu msiwe waovu namna hii, ninawasihi. Kwa kuwa huyu mtu ni mgeni wangu msifanye jambo hili la aibu.
Ang lalaki, ang agalon sa balay, miadto kanila ug miingon, “Dili, akong mga kaigsoonan, palihog ayaw buhata kining daotang butang! Tungod kay bisita ko kining tawhana, ayaw buhata kining daotang butang!
24 Tazameni, hapa yupo binti yangu ambaye ni bikira na suria wa huyu mtu. Nitawatoleeni hawa sasa, mkawatwae kwa nguvu na kuwafanyia lolote mtakalo. Lakini kwa mtu huyu msimfanyie jambo ovu hivyo.”
Tan-awa, anaa dinhi ang akong ulay nga anak ug ang kaipon sa akong bisita. Tugoti ako sa pagpagawas kanila. Hilabti sila ug buhata ang gusto ninyong buhaton kanila. Apan ayaw lamang ninyo buhati ug daotan kining tawhana!”
25 Lakini wale watu hawakumsikia. Hivyo yule mtu akamtoa yule suria wake nje kwa wale watu, nao wakambaka na kumnajisi usiku ule kucha mpaka asubuhi. Kulipoanza kupambazuka wakamwachia aende.
Apan wala naminaw ang mga kalalakin-an kaniya, busa gikuha sa lalaki ang iyang kaipon ug gidala sa gawas. Gidakop nila siya, gilugos, ug gipanamastamasan siya sa tibuok gabii, ug sa pagkakaadlawon gibuhian nila siya.
26 Alfajiri yule mwanamke akarudi kwenye ile nyumba bwana wake alikokuwa, akaanguka chini mlangoni, akalala pale hata kulipopambazuka.
Sa pagkakaadlawon miabot ang babaye ug natumba kini dapit sa pultahan sa balay sa lalaki kung diin nagpuyo ang iyang agalon, ug naghigda siya didto hangtod nga mihayag na.
27 Bwana wake alipoamka asubuhi na kufungua mlango wa nyumba na kutoka nje ili kuendelea na safari yake, tazama, yule suria wake alikuwa ameanguka pale penye ingilio la nyumba na mikono yake ikiwa penye kizingiti cha chini.
Mibangon sayo sa buntag ang iyang agalon ug giablihan ang mga pultahan sa balay ug migawas paadto sa iyang adtoan. Nakita niya ang iyang kaipon nga naghigda dapit sa pultahan, ang iyang kamot anaa sa pultahan.
28 Akamwambia yule suria, “Inuka, twende.” Lakini hakujibu. Yule bwana akamwinua akampandisha juu ya punda wake, wakaondoka kwenda nyumbani.
Ang Levita misulti kaniya, “Bangon. Manglakaw na kita.” Apan wala siya mitubag. Gibutang niya siya sa asno, ug mipauli ang lalaki sa ilang balay.
29 Alipofika nyumbani, akachukua kisu na kumkatakata yule suria kiungo kwa kiungo, sehemu kumi na mbili, na kuvipeleka hivyo vipande katika sehemu zote za Israeli.
Sa nahiabot na ang Levita sa iyang balay, mikuha siya ug kutsilyo, ug iyang gigunitan ang iyang kaipon, ug iyang gihiwahiwa, matag parte, sa dose ka bahin, ug gidala ang matag bahin bisan asa sa tibuok Israel.
30 Kila mtu aliyeona akasema, “Jambo la namna hii halijaonekana wala kutendeka, tangu Israeli walipopanda kutoka Misri. Fikirini juu ya jambo hili! Tafakarini juu ya jambo hili! Tuambieni tufanye nini!”
Ang tanan nga nakakita niini miingon, “Wala pa gayoy nahitabo o nakita nga sama niini sukad sa adlaw nga nakalingkawas ang mga katawhan sa Israel didto sa yuta sa Ehipto hangtod karon nga adlaw. Hunahunaa kini! Tagai kami ug tambag! Sultihi kami unsa ang among buhaton!”
