Yohana 11
1 Basi mtu mmoja jina lake Lazaro alikuwa mgonjwa. Yeye alikuwa akiishi Bethania kijiji cha Maria na Martha dada zake.
Hambu atahori esa, naran Lasarus. Ana leo sia kambo Betania, naꞌabꞌue no aꞌa nara inaꞌ rua, naeni Maria no Marta. (Maria ia, mana naꞌandandaliꞌ mina maꞌameniꞌ neu Yesus ein, de ose nendiꞌ langga fulun.) Lao esa, Lasarus mera naeꞌ.
2 Huyu Maria, ambaye Lazaro kaka yake alikuwa mgonjwa, ndiye yule ambaye alimpaka Bwana mafuta na kuifuta miguu yake kwa nywele zake.
3 Hivyo hawa dada wawili walituma ujumbe kwa Yesu kumwambia, “Bwana, yule umpendaye ni mgonjwa.”
Boe ma aꞌa inaꞌ nara fee haraꞌ neu Yesus rae, “Papa nonoon, Lasarus, namahedꞌi naeꞌ.”
4 Lakini Yesu aliposikia hayo, akasema, “Ugonjwa huu hautaleta mauti bali umetokea ili kudhihirisha utukufu wa Mungu, ili Mwana wa Mungu apate kutukuzwa kutokana na ugonjwa huu.”
Leleꞌ Yesus rena haraꞌ naa, ma Ana olaꞌ nae, “Hedꞌis ia nda tao e mate sa. Lamatualain nae natudꞌu manaselin nendiꞌ dalaꞌ ia. Naa fo atahori ra soꞌu rananaru Au, naeni Lamatualain Anan.”
5 Pamoja na hivyo, ingawa Yesu aliwapenda Martha, Maria na Lazaro ndugu yao,
Yesus sue Marta, Maria, ma ruꞌa se odin Lasarus.
6 baada ya kusikia kwamba Lazaro ni mgonjwa, aliendelea kukawia huko alikokuwa kwa siku mbili zaidi.
Leleꞌ Ana rena oi, Lasarus namahedꞌi, Ana feꞌe leo fai rua fai sia loe Yarden bobꞌoan.
7 Ndipo akawaambia wanafunzi wake, “Haya, turudi Uyahudi.”
Boe ma Ana nafadꞌe neu ana mana tungga nara nae, “Ima fo ata teu seluꞌ sia Lasarus mamanan sia profinsi Yudea.”
8 Wanafunzi wake wakamwambia, “Rabi, Wayahudi walikuwa wanataka kukupiga mawe, nawe unataka kurudi huko?”
Te Ana mana tungga nara rasapaa rae, “Papa Meser. Feꞌe lai-laiꞌ ia, atahori Yahudi ra malangga nara rae mbia risa Lamatuaꞌ mia naa. De ia na Lamatuaꞌ mae baliꞌ naa miu fai, do?”
9 Yesu akawajibu, “Si kuna saa kumi na mbili za mchana katika siku moja? Wala watembeao mchana hawawezi kujikwaa kwa maana wanaona nuru ya ulimwengu huu.
Boe ma Yesus nataa nae, “Afiꞌ mimitau e! Fais-fais na, relo a naronda mia fefetun losa bobꞌoꞌ. Naa hambu jam sanahulu rua, to? Mete ma laoꞌ sia manggareloꞌ a, na atahori nda raꞌatunu sa. Huu manggareloꞌ a naronda sia raefafoꞌ ia, fo atahori mete rita.
10 Lakini wale watembeao usiku hujikwaa kwa sababu hakuna nuru ndani yao.”
Te mete ma atahori laoꞌ sia maꞌahatuꞌ a, na ana naꞌatunu nasafafali, huu ana nda naꞌena manggareloꞌ a sa.”
11 Baada ya kusema haya, Yesu akawaambia, “Rafiki yetu Lazaro amelala, lakini naenda kumwamsha.”
Yesus olaꞌ basa taꞌo naa, ma Ana nafadꞌe nae, “Hita nonoon Lasarus sungguꞌ ena. Te dei fo Au ufefela baliꞌ e.”
12 Wanafunzi wakamwambia, “Bwana, kama amelala usingizi ataamka.”
Boe ma Eni ana mana tungga nara rae, “Papa. Mete ma ana sungguꞌ a, na eni sosoan, dei fo ana malole baliꞌ, to?”
13 Hata hivyo, Yesu alikuwa anazungumzia kuwa Lazaro amekufa, lakini wanafunzi wake hawakuelewa, walidhani kwamba anasema Lazaro amelala usingizi tu.
Ara olaꞌ taꞌo naa, huu ara duꞌa rae Yesus olaꞌ soꞌal sungguꞌ biasa a. Tao-tao te, Ana olaꞌ soꞌal Lasarus mamaten.
14 Kwa hiyo Yesu akawaambia waziwazi, “Lazaro amekufa.
Basa ma, Yesus nafadꞌe relo-relo nae, “Taꞌo ia. Lasarus mate ena.
15 Hata hivyo nafurahi kwa kuwa sikuwepo huko kabla ya Lazaro kufa, ili mpate kuamini. Lakini sasa twendeni kwake.”
Au umuhoꞌo Au nda sia naa sa, leleꞌ ana nda feꞌe mate sa, naa fo hei afiꞌ susa. Huu saa nae dadꞌi leleꞌ ia, tao nggi bisa mimihere Au. Ima fo ata teu sia naa leo!”
16 Tomaso aliyeitwa Pacha akawaambia wanafunzi wenzake, “Sisi nasi twendeni tukafe pamoja naye.”
Basa ma Tomas, fo ara ingga rae, “ana duaꞌ ra,” nafadꞌe ana mana tungga laen ra nae, “Ima leo! Malole lenaꞌ basa nggita tungga teu, fo hela ata mate taꞌabꞌue to E.”
17 Yesu alipowasili huko alikuta Lazaro amekuwa kaburini siku nne.
Basa ma Yesus se lao kambo Betania reu. Kamboꞌ naa, doon akaꞌ kilo teluꞌ a mia kota Yerusalem. Atahori Yahudi hetar rema mia naa de bebeꞌek ma tao manggatetee Marta no Maria ralan. Leleꞌ Yesus se losa naa, dei de ara feꞌe bubꞌuluꞌ rae, atahori raꞌoi hendi Lasarus fai haa ena.
18 Basi Bethania ulikuwa karibu na Yerusalemu umbali wa karibu maili mbili,
19 na Wayahudi wengi walikuwa wamekuja kuwafariji Martha na Maria kwa ajili ya kufiwa na ndugu yao.
20 Martha aliposikia kwamba Yesu anakuja, alitoka kwenda kumlaki, ila Maria alibaki nyumbani.
Basa de, leleꞌ Marta rena oi, Yesus nema ena, ma ana dea neu nandaa no Yesus. Te Maria neuꞌ a ume rala.
21 Martha akamwambia Yesu, “Bwana, kama ungalikuwa hapa, ndugu yangu hangalikufa.
De Marta nafadꞌe Yesus nae, “Aduu, Papa, e! Onaꞌ Papa sia ia, na tantu odi ngga nda mate sa.
22 Lakini sasa ninajua kuwa chochote utakachomwomba Mungu, atakupa.”
Te au umuhere boe, Papa nau noꞌe saa mbali Lamatualain, tantu Papa hambu.”
23 Yesu akamwambia, “Ndugu yako atafufuka.”
Boe ma Yesus nafadꞌe neu e nae, “Marta! dei fo odim nasodꞌa baliꞌ.”
24 Martha akamjibu, “Ninajua ya kuwa atafufuka wakati wa ufufuo wa wafu siku ya mwisho.”
Marta nataa nae, “Au uhine, dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatualain tao basa atahori mana mateꞌ ra rasodꞌa baliꞌ, na Ana tao nasodꞌa baliꞌ au odi ngga boe.”
25 Yesu akamwambia, “Mimi ndiye huo ufufuo na uzima. Yeye aniaminiye mimi, hata akifa atakuwa anaishi
Boe ma Yesus nafadꞌe nae, “Au mana tao atahori mana mateꞌ ra rasodꞌa baliꞌ. Au o mana fee masodꞌa ndoo-tetuꞌ a boe. Dadꞌiꞌ atahori mana ramahere neu Au dei fo hambu masodꞌaꞌ naa, mae ana mate.
Boe ma atahori mana hambu masodꞌaꞌ ndoo-tetuꞌ naa, ma ramahere Au, dei fo rasodꞌa rakandoo. Marta, mumuhere Au oꞌola ngga, to?” (aiōn g165)
27 Martha akamwambia, “Ndiyo Bwana, ninaamini ya kuwa wewe ndiwe Kristo, Mwana wa Mungu, yeye ajaye ulimwenguni.”
Ana nataa nae, “Iya, Papa! Au umuhere ae, Papa ia, naeni Kristus, Atahori fo Lamatualain dudꞌu memaꞌ mia fai maꞌahulun ena. Papa ia, Lamatualain Anan, Ana helu basa nae haitua nema sia raefafoꞌ ia.”
28 Baada ya kusema haya Martha alikwenda, akamwita Maria dada yake faraghani na kumwambia, “Mwalimu yuko hapa anakuita.”
Marta olaꞌ basa naꞌo naa, ma ana lao baliꞌ. De ana noꞌe odin Maria, fo akaꞌ ruꞌa se, ma nafadꞌe e nae, “Papa Meser nema ena. Ana nae nandaa no nggo.”
29 Maria aliposikia hivyo, akaondoka upesi akaenda mpaka alipokuwa Yesu.
Rena taꞌo naa ma, Maria fela neuꞌ ena de neu sangga Yesus. Atahori Yahudi mana beꞌe nanea no Maria sia ume rala, nita e fela de nelaꞌ dea neu. Basa ma ara tungga dean. Huu ara duꞌa rae, ana nae neu nggae sia rates a. Leleꞌ naa, Yesus se nda feꞌe kamboꞌ rala reu sa. Ana feꞌe sia mamanaꞌ fo Marta nandaa no E.
30 Yesu alikuwa hajaingia kijijini, bali alikuwa bado yuko mahali pale alipokutana na Martha.
31 Wale Wayahudi waliokuwa pamoja na Maria nyumbani wakimfariji walipoona ameondoka haraka na kutoka nje, walimfuata wakidhani ya kwamba alikuwa anakwenda kule kaburini kulilia huko.
32 Maria alipofika mahali pale Yesu alipokuwa, alipiga magoti miguuni Pake na kusema, “Bwana, kama ungalikuwa hapa, ndugu yangu hangalikufa.”
Leleꞌ Maria losa mamanaꞌ naa, ma nita Yesus. De ana sendeꞌ lululanggan sia Yesus ein. De nafadꞌe nae, “Aduu, Papa, e! Onaꞌ Papa sia ia naa, tantu odi ngga nda mate sa.”
33 Yesu alipomwona Maria akilia na wale Wayahudi waliokuja pamoja naye pia wakilia, Yesu alisikia uchungu moyoni, akafadhaika sana.
Leleꞌ Yesus nita e nggae, ma atahori Yahudi mana tunggaꞌ ra o nggae ei-ei, boe ma Ana namanasa sia ralan ma susa.
34 Akauliza, “Mmemweka wapi?” Wakamwambia, “Bwana, njoo upaone.”
Ana natane nae, “Hei miꞌoi e sia bee?” Ara rataa rae, “Uma, Papa! Uma fo mete neuꞌ ena.”
35 Yesu akalia machozi.
Boe ma Yesus nggae.
36 Ndipo Wayahudi wakasema, “Tazama jinsi alivyompenda Lazaro!”
Basa ma atahori Yahudi ra ola-olaꞌ rae, “Mete neuꞌ ena. Ana sue naseliꞌ Lasarus!”
37 Lakini wengine wakasema, “Je, yule aliyefungua macho ya kipofu, hakuweza kumfanya na huyu asife?”
Te hambu ruma fai ola-olaꞌ rae, “Atahori ia, mana naꞌahahaiꞌ atahori pokeꞌ a matan, de nita baliꞌ, Taꞌo bee de Ana nda bisa babꞌaa nala Lasarus fo Ana nda mate sa?”
38 Yesu kwa mara nyingine akiwa amefadhaika sana, akafika penye kaburi. Hilo kaburi lilikuwa pango ambalo jiwe lilikuwa limewekwa kwenye ingilio lake.
Yesus ralan namedꞌa beran seli. Boe ma Ana neu deka-deka sia luat fo ara raꞌoi Lasarus. Ara tatana luat a rendiꞌ fatu monaeꞌ sa.
39 Yesu akasema, “Liondoeni hilo jiwe.” Martha ndugu yake yule aliyekuwa amekufa akasema, “Lakini Bwana, wakati huu atakuwa ananuka kwani amekwisha kuwa kaburini siku nne.”
De Yesus denu atahori mana sia naa ra nae, “Oꞌo hendi fatu ia, fo soi hendi luat ia lelesun dei!” Te Marta, naeni atahori mana mateꞌ a aꞌan nae, “Aweꞌ, Papa! Ana mate fai haa ena, na! Tantu maꞌafoo ena.”
40 Yesu akamwambia, “Sikukuambia kwamba kama ukiamini utauona utukufu wa Mungu?”
Boe ma Yesus fee ne nesenenedꞌaꞌ nae, “Musunedꞌa faꞌ ra, to? Au ufadꞌe memaꞌ ae, mete ma Marta tebꞌe-tebꞌeꞌ mumuhere Au, dei fo bisa mita Lamatualain manaselin.”
41 Kwa hiyo wakaliondoa lile jiwe kutoka kaburini. Yesu akainua macho yake juu akasema, “Baba, ninakushukuru kwa kuwa wanisikia.
Basa ma hambu atahori hira soi fatu a mia luat a. Boe ma Yesus mbali lalai a, ma Ana nae, “Amaꞌ! Au oꞌe makasi, huu Amaꞌ rena Au.
42 Ninajua ya kuwa wewe hunisikia siku zote, lakini nimesema haya kwa ajili ya umati huu uliosimama hapa, ili wapate kuamini ya kuwa wewe umenituma.”
Au bubꞌuluꞌ eniꞌ a mia dalahulun ae, Amaꞌ rena Au mukundooꞌ a. Te Au olaꞌ onaꞌ naa leleꞌ ia, naa fo atahori mana rambariiꞌ sia ia ra bubꞌuluꞌ rae, Amaꞌ mana denu Au.”
43 Baada ya kusema haya, Yesu akapaza sauti yake akaita, “Lazaro, njoo huku!”
Leleꞌ Ana olaꞌ basa naꞌo naa, ma Ana nameli nahereꞌ nae, “Lasarus! Dea uma leo!”
44 Yule aliyekuwa amekufa akatoka nje, mikono yake na miguu yake ikiwa imeviringishiwa vitambaa vya kitani na leso usoni pake. Yesu akawaambia, “Mfungueni, mwacheni aende zake.”
Boe ma atahori mana mateꞌ naa dea nema mia luat a. Hambu teme mamates nenembotiꞌ nala ei-lima nara. Ma hambu temeꞌ babata nala matan boe. Ma Yesus denu atahori mana sia naa ra nae, “Siꞌu hendi temeꞌ naa dei, naa fo ana laoꞌ!”
45 Hivyo Wayahudi wengi waliokuwa wamekuja kumfariji Maria, walipoona yale Yesu aliyoyatenda wakamwamini.
Leleꞌ ara rita Yesus tataon naa ma, atahori Yahudi mana rema beꞌe ro Maria ra, ramahere Yesus.
46 Lakini baadhi yao wakaenda kwa Mafarisayo na kuwaambia mambo Yesu aliyoyafanya.
Te hambu ruma fai reu randaa ro atahori partei Farisi ra, de rafadꞌe se, Yesus tataon.
47 Kwa hiyo viongozi wa makuhani na Mafarisayo wakaita mkutano wa baraza. Wakaulizana, “Tufanyeje? Huyu mtu anafanya ishara nyingi.
Basa naa ma, malangga agama ra malangga nara, ro atahori Farisi ra raꞌabꞌue de ara ola-olaꞌ sangga dalaꞌ. Ara ratatane rae, “Atahori naa, tao manadadꞌi-manaseliꞌ mataꞌ-mataꞌ! Dadꞌi hita musi tao taꞌo bee fai?
48 Kama tukimwacha aendelee hivi, kila mtu atamwamini, nao Warumi watakuja na kupaharibu mahali petu patakatifu na taifa letu.”
Huu mete ma hita hela E neuꞌ ena, na, dei fo basa atahori ramahena neu E onaꞌ sira manen. No taꞌo naa, soldꞌadꞌu mana parenda Roma ra dei fo rema tao ralutu hita Ume Hule-oꞌe Huuꞌ na no hita atahori nara.”
49 Mmoja wao aliyeitwa Kayafa, ambaye alikuwa kuhani mkuu mwaka huo, akasema, “Ninyi hamjui kitu chochote!
Tooꞌ naa, Kayafas dadꞌi malangga agama ra malangga monaen. Ana olaꞌ nae, “Nggoaꞌ e! Hei nda mihine saa-saa sa boe!
50 Hamjui kwamba ni afadhali mtu mmoja afe kwa ajili ya watu, kuliko taifa lote liangamie?”
De malole lenaꞌ soaꞌ nggi, mete ma hambu atahori esaꞌ a mate fee neu basa atahori. Mete ma hokoꞌ, dei fo soldꞌadꞌu Roma ra ralutu hendi basa atahori Yahudi ra!”
51 Hakusema haya kutokana na mawazo yake mwenyewe bali kama kuhani mkuu mwaka huo, alitabiri kuwa Yesu angelikufa kwa ajili ya taifa la Wayahudi,
Kayafas nda olaꞌ tungga akaꞌ mesaꞌ ne hihiin sa. Lamatualain pake bafan, huu eni dadꞌi malangga agama ra malangga monaen sia tooꞌ naa. Naa de Kayafas nafadꞌe memaꞌ nae, dei fo Yesus mate soaꞌ neu basa atahori Yahudi ra.
52 wala si kwa ajili ya taifa hilo pekee, bali pia kwa ajili ya watoto wa Mungu waliotawanyika, ili kuwaleta pamoja na kuwafanya wawe wamoja.
Tao-tao te, Ana nda mate soaꞌ neu akaꞌ atahori Yahudi ra sa, te soaꞌ neu basa Lamatualain ana nara mana sea-saranggaa sia raefafoꞌ ia. Dei fo Ana tao basa se dadꞌi nusaꞌ esa isi.
53 Hivyo tangu siku hiyo wakawa wanafanya mipango ili wamuue Yesu.
Huu Kayafas oꞌolan naa, naeni de, eniꞌ a mia leleꞌ naa, atahori Yahudi ra malangga nara sangga dalaꞌ rae tao risa Yesus.
54 Kwa hiyo Yesu akawa hatembei hadharani miongoni mwa Wayahudi, bali alijitenga akaenda sehemu iliyo karibu na jangwa kwenye kijiji kiitwacho Efraimu. Akakaa huko na wanafunzi wake.
Dadꞌi Yesus nda laoꞌ relo-relo sia atahori Yahudi ra malangga nara taladꞌan nara sa ena. Ana no ana mana tungga nara lao risiꞌ kota esa, naran Efraim, mana deka-deka sia mamana rouꞌ. Boe ma ara leo raꞌatataaꞌ sia naa.
55 Basi Pasaka ya Wayahudi ilipokuwa imekaribia, watu wengi walitoka vijijini wakaenda Yerusalemu kabla ya Pasaka ili wakajitakase.
Leleꞌ naa, fai Paska agama Yahudi ra deka-deka ena. Biasa na, atahori hetar mia deaꞌ rema raꞌabꞌue sia kota Yerusalem fo tungga fefeta Paska sia naa. Ara losa raꞌahuluꞌ, fo tao rameu ao nara tungga agama hohoro-lalanen.
56 Watu wakawa wanamtafuta Yesu, nao waliposimama kwenye eneo la Hekalu waliulizana, Je, mtu huyu hatakuja kamwe kwenye Sikukuu?
Atahori hetar mana rema sia Yerusalem, sangga Yesus sia naa. Leleꞌ ara rambariiꞌ sia Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a sodꞌan, ara ratatane rae, “Tungga hei naa, taꞌo bee? Hei duꞌa na Yesus nae nema tungga fefeta agama, do hokoꞌ?”
57 Viongozi wa makuhani na Mafarisayo walikuwa wametoa amri kuwa yeyote atakayejua mahali Yesu aliko, lazima atoe taarifa ili wapate kumkamata.
Te malangga agama ra malangga nara, ro atahori Farisi raparenda ena rae, “Mete ma hambu atahori bubꞌuluꞌ Yesus sia bee, na, mifadꞌe hai dei!” Tao-tao te, ara raꞌena masud rae humu E.
