< Mhubiri 9 >
1 Kwa hiyo niliyatafakari yote haya nikafikia uamuzi kwamba waadilifu na wenye hekima na yale wanayoyafanya yako mikononi mwa Mungu, lakini hakuna mtu ajuaye kama anangojewa na upendo au chuki.
Yikho ngakucabanga konke lokhu ngabona ukuthi abalungileyo labahlakaniphileyo labakwenzayo kusezandleni zikaNkulunkulu, kodwa kakho owaziyo ingabe ulindelwe luthando langabe yinzondo.
2 Wote wanayo hatima inayofanana, mwadilifu na mwovu, mwema na mbaya, aliye safi na aliye najisi, wale wanaotoa dhabihu na wale wasiotoa. Kama ilivyo kwa mtu mwema, ndivyo ilivyo kwa mtu mwenye dhambi; kama ilivyo kwa wale wanaoapa, ndivyo ilivyo kwa wale wasioapa.
Bonke balesiphetho sinye, abaqondileyo labaxhwalileyo, abalungileyo lababi, abahlambulukileyo labangcolileyo, abenza imihlatshelo labangayenziyo. Njengoba kunjalo emuntwini olungileyo, kunjalo lakoyisoni; njengoba kunjalo kwabenza izifungo, kunjalo lakulabo abesaba ukuzenza.
3 Huu ni ubaya ulio katika kila kitu kinachotendeka chini ya jua: Mwisho unaofanana huwapata wote. Zaidi ya hayo, mioyo ya watu, imejaa ubaya na kuna wazimu mioyoni mwao wangali hai, hatimaye huungana na waliokufa.
Lobu yibo ububi obuvelela zonke izinto ngaphansi kwelanga: Konke kulesiphetho sinye. Njalo inhliziyo zabantu zigcwele izibozi futhi kulokubheda phakathi kwazo nxa besaphila, ikanti emva kwakho konke baya kwabafileyo.
4 Yeyote aliye miongoni mwa walio hai analo tumaini, hata mbwa hai ni bora kuliko simba aliyekufa!
Loba ngubani olethemba nxa esahlezi kwabaphilayo, yebo kambe phela inja ephilayo ingcono kulesilwane esifileyo!
5 Kwa maana walio hai wanajua kwamba watakufa, lakini wafu hawajui chochote, hawana tuzo zaidi, hata kumbukumbu yao imesahaulika.
Ngoba abaphilayo bayakwazi ukuthi bazakufa, kodwa abafileyo kabazi lutho; kabaselawo omunye umvuzo, ngitsho lokukhumbula ngabo kuyaphela.
6 Upendo wao, chuki yao na wivu wao vimetoweka tangu kitambo, kamwe hawatakuwa tena na sehemu katika lolote linalotendeka chini ya jua.
Uthando lwabo, inzondo yabo lomona wabo sekwedlula nya; nini lanini kabasayikuba lengxenye loba kukuphi okwenzakalayo ngaphansi kwelanga.
7 Nenda, kula chakula chako kwa furaha, unywe divai yako kwa moyo wa shangwe, kwa maana sasa Mungu anakubali unachofanya.
Hamba nje uyezidlela ukudla kwakho uchelesile, unathe iwayini lakho ngenhliziyo emhlophe, ngoba uNkulunkulu usakuvumele okwamanje.
8 Daima uvae nguo nyeupe na daima upake kichwa chako mafuta.
Gqoka ezimhlophe ngezikhathi zonke, ugcobe ikhanda lakho ngamafutha.
9 Furahia maisha na mke wako, umpendaye, siku zote za maisha ya ubatili uliyopewa na Mungu chini ya jua, siku zote za ubatili. Kwa maana hili ndilo fungu lako katika maisha na katika kazi yako ya taabu chini ya jua.
Kholisa impilo lomfazi wakho omthandayo kuzozonke insuku zale impilo eyize uNkulunkulu akunike yona ngaphansi kwelanga, zonke insuku zakho eziyize. Phela lesi yiso isabelo sakho empilweni phakathi kokutshikatshika kwakho ngaphansi kwelanga.
10 Lolote mkono wako upatalo kufanya, fanya kwa nguvu zako zote, kwa kuwa huko kuzimu, unakokwenda, hakuna kufanya kazi wala mipango wala maarifa wala hekima. (Sheol )
Lokho isandla sakho esingakwenza kwenze ngamandla akho wonke, ngoba engcwabeni lapho oya khona akusetshenzwa, akulakulungiselela, kakulalwazi kumbe ukuhlakanipha. (Sheol )
11 Nimeona kitu kingine tena chini ya jua: Si wenye mbio washindao mashindano au wenye nguvu washindao vita, wala si wenye hekima wapatao chakula au wenye akili nyingi wapatao mali, wala wenye elimu wapatao upendeleo, lakini fursa huwapata wote.
Ngikubonile okunye njalo ngaphansi kwelanga: Ukutshiya abanye kakuyi ngesiqubu kumbe ukunqoba impi kuye ngamandla; kakutsho ukuthi ukudla kuya kwabahlakaniphileyo kumbe inotho kwabakhaliphileyo loba okuhle kwehlele abafundileyo; kodwa kuya ngesikhathi langenhlanhla kubani lobani.
12 Zaidi ya hayo, hakuna mwanadamu ajuaye wakati saa yake itakapokuja: Kama vile samaki wavuliwavyo katika wavu mkatili, au ndege wanaswavyo kwenye mtego, vivyo hivyo wanadamu hunaswa na nyakati mbaya zinazowaangukia bila kutazamia.
Futhi kakho owaziyo ukuthi isikhathi sakhe sizafika nini: Njengezinhlanzi ezigolwa kabuhlungu ngamambule loba izinyoni zibanjwa esifini, kanjalo abantu bafikelwa yizikhathi ezimbi ezibafikela belibele.
13 Pia niliona chini ya jua mfano huu wa hekima ambao ulinivutia sana:
Ngaphinda ngabona ngaphansi kwelanga lesisibonelo sokuhlakanipha esagxila engqondweni yami:
14 Palikuwa na mji mdogo uliokuwa na watu wachache ndani yake. Mfalme mwenye nguvu akainuka dhidi yake, akauzunguka akaweka jeshi kubwa dhidi yake.
Kwake kwaba khona idolobho elincinyane elalilabantu abalutshwana kulo. Kwasuka inkosi elamandla yalihlasela, yalihonqolozela yakha amadundulu amakhulu okuvimbezela.
15 Katika mji huo kulikuwepo mtu mmoja maskini lakini mwenye hekima, naye akauokoa ule mji kwa hekima yake. Lakini hakuna aliyemkumbuka yule maskini.
Kulelodolobho kwakuhlala indoda ethile engesulutho kodwa ihlakaniphile, ngakho yawusindisa umuzi lowo ngokuhlakanipha kwayo. Kodwa kakho loyedwa owaphinde wayikhumbula leyondoda eyayingebani.
16 Kwa hiyo, nikasema, “Hekima ni bora kuliko nguvu.” Lakini hekima ya maskini imedharauliwa, wala hakuna anayesikiliza maneno yake.
Yikho-ke ngasengisithi, “Ukuhlakanipha kungcono kulamandla.” Kodwa ukuhlakanipha komuntukazana kuyeyiswa lamazwi akhe akasanakwa.
17 Maneno ya utulivu ya mwenye hekima husikiwa kuliko makelele ya mtawala wa wapumbavu.
Amazwi apholileyo abahlakaniphileyo afanele alalelwe ngcono kulokumemeza kombusi weziwula.
18 Hekima ni bora kuliko silaha za vita, lakini mwenye dhambi mmoja huharibu mema mengi.
Ukuhlakanipha kungcono kulezikhali zempi, umoni oyedwa uyabuchitha bonke ubuhle.