< Torati 5 >
1 Mose akawaita Israeli wote, akawaambia: Ee Israeli, sikilizeni amri na sheria ninazowatangazia leo. Jifunzeni, na mwe na hakika kuzifuata.
KAHEA aku la o Mose i ka Iseraela a pau, i aku la ia lakou, E hoolohe, e ka Iseraela, i na kanawai, a me na olelo kupaa a'u e olelo aku nei iloko o ko oukou pepeiao i keia la, i ao ai oukou ia mea, a e malama pono oukou e hana.
2 Bwana Mungu wetu alifanya Agano nasi katika mlima wa Horebu.
O Iehova ko kakou Akua i hana mai i berita me kakou ma Horeba.
3 Si kwamba Bwana alifanya Agano na baba zetu, bali alifanya nasi, nasi sote ambao tuko hai hapa leo.
Aole i hana mai o Iehova i keia berita me ko kakou mau makua, aka, me kakou no; me kakou, ka poe a pau e ola ana maanei i keia la.
4 Bwana alisema nanyi uso kwa uso kutoka moto juu ya mlima.
Kamailio o Iehova me oukou ma ka mauna, he maka no he maka, mailoko mai o ke ahi,
5 (Wakati huo nilisimama kati ya Bwana na ninyi kuwatangazia neno la Bwana, kwa sababu mliogopa ule moto, nanyi hamkupanda mlimani.) Naye Mungu alisema:
(Ku ae la au mawaena o Iehova a o oukou i kela manawa, e hoike aku ia oukou i ka olelo a Iehova; no ka mea, ua makau oukou i ke ahi, aole i pii oukou i ka mauna; ) i mai la,
6 “Mimi ndimi Bwana Mungu wako, niliyekutoa katika nchi ya Misri, kutoka nchi ya utumwa.
Owau no Iehova, o kou Akua, ka mea nana oe i lawe mai nei mai ka aina o Aigupita mai, mailoko mai hoi o ka hale hooluhi.
7 Usiwe na miungu mingine ila mimi.
Aole ou akua e ae imua o ko'u alo.
8 Usijitengenezee sanamu katika umbo la kitu chochote kilicho juu mbinguni au duniani chini au ndani ya maji.
Mai hana oe i kiikalaiia nou, i kekahi like ana me ko ka lani iluna, a me ko ka honua ilalo, a me koloko o ka wai malalo i ka honua;
9 Usivisujudie wala kuviabudu; kwa kuwa Mimi, Bwana Mungu wako, ni Mungu mwenye wivu, ninayewaadhibu watoto kwa ajili ya dhambi za baba zao hadi kizazi cha tatu na cha nne cha wanichukiao,
Mai kulou oe ilalo ia lakou, aole hoi e malama ia lakou; no ka mea, owau no Iehova o kou Akua, he Akua lili, e hoopai ana i ka hala o na makua i na keiki a i ke kuakahi, a i ke kualua o ka poe inaina mai ia'u,
10 lakini ninaonyesha upendo kwa maelfu ya vizazi vya wale wanipendao na kuzishika amri zangu.
E aloha ana hoi i na tausani o ka poe aloha mai ia'u, a malama mai hoi i ka'u mau kauoha.
11 Usilitaje bure jina la Bwana Mungu wako, kwa kuwa Bwana hataacha kumhesabia hatia yeye alitajaye jina lake bure.
Mai hoohiki ino oe i ka inoa o Iehova o kou Akua: no ka mea, aole e apono o Iehova i ka mea e hoohiki mo i kona inoa.
12 Adhimisha siku ya Sabato na kuiweka takatifu, kama Bwana Mungu wako alivyokuagiza.
E hoomanao i ka la Sabati e hoano ia, e like me ka Iehova kou Akua i kauoha mai ai ia oe.
13 Kwa siku sita utafanya kazi na kutenda shughuli zako zote.
I na la eono e hana'i oe i kau hana a pau;
14 Lakini siku ya Saba ni Sabato kwa Bwana, Mungu wako. Siku hiyo hutafanya kazi yoyote, wewe, wala mwanao au binti yako, wala mtumishi wa kiume au mtumishi wa kike, wala ngʼombe wako, punda wako au mnyama wako yeyote, wala mgeni aliyeko malangoni mwako, ili kwamba mtumishi wako wa kiume na wa kike wapate kupumzika kama wewe.
Aka, o ka hiku o ka la, he Sabati ia no Iehova no kou Akua, aole loa oe e hana, aole oe, aole hoi kou kaikamahine, aole hoi kau kauwakane, aole hoi kau kauwawahine, aole kou bipikane, aole hoi kou hokikane, aole hoi kekahi holoholona ou, aole hoi kou kanaka e maloko o kou mau ipuka; i hoomaha'i kau kauwakane, a me kau kauwawahine e like me oe.
15 Kumbuka mlikuwa watumwa huko Misri, na Bwana Mungu wenu aliwatoa huko kwa mkono wenye nguvu na kwa mkono ulionyooshwa. Kwa hiyo Bwana Mungu wako amekuagiza kuiadhimisha siku ya Sabato.
E hoomanao hoi oe, he kauwa no oe ma ka aina o Aigupita, a na Iehova na kou Akua oe i lawe mai nei mailaila mai, me ka lima ikaika, a me ka lima kakauha; no ia mea, i kauoha mai ai o Iehova kou Akua ia oe e malama i ka la Sabati.
16 Waheshimu baba yako na mama yako, kama Bwana Mungu wako alivyokuagiza, ili siku zako zipate kuwa nyingi na kufanikiwa katika nchi Bwana Mungu wako anayokupa.
E hoomaikai oe i kou makuakane a me kou makuwahine, e like me ka Iehova kou Akua i kauoha mai ai ia oe; i loihi ai kou mau la, a i pomaikai ai hoi oe ma ka aina a Iehova kou Akua i haawi mai ai ia oe.
20 Usimshuhudie jirani yako uongo.
Mai hoike wahahee oe e hewa'i kou hoalauna.
21 Usitamani mke wa jirani yako. Usitamani nyumba ya jirani yako au shamba lake, mtumishi wake wa kiume au wa kike, ngʼombe au punda wake, wala kitu chochote cha jirani yako.”
Mai kuko wale i ka wahine a kou hoalauna, aole hoi oe e kuko i ka hale o kou hoalauna, i kana mahinaai, aole i kana kauwakane, aole hoi i kana bipikane, aole hoi i kona hokikane, aole hoi i kekahi mea a kou hoalauna.
22 Hizi ndizo amri alizozitangaza Bwana kwa sauti kubwa kwa kusanyiko lenu lote huko mlimani kutoka kwenye moto, wingu na giza nene, wala hakuongeza chochote zaidi. Kisha akaziandika juu ya vibao viwili vya mawe, naye akanipa mimi.
Oia na olelo a Iehova i olelo mai ai i ko oukou ahakanaka a pau, ma ka mauna, mailoko mai o ke ahi, a me ke ao, a me ka pouli paapu, me ka leo nui, a hooki ae la: a kakau iho la ia ia mau mea ma na papapohaku elua, a haawi mai ia'u.
23 Mliposikia sauti kutoka kwenye giza, mlima ulipokuwa ukiwaka moto, viongozi wenu wote wa makabila yenu na wazee wenu walinijia mimi.
A ia oukou i lohe ai i ka leo mailoko mai o ka pouli, (no ka mea, na wela ka mauna i ke ahi, ) hookokoke mai oukou ia'u, o na luna a pau o ko oukou mau ohana, a me ka poe lunakahiko;
24 Nanyi mkasema, “Bwana Mungu wetu ametuonyesha utukufu na enzi yake, nasi tumesikia sauti yake kutoka kwenye moto. Leo tumeona kwamba mwanadamu anaweza kuishi hata kama Mungu akizungumza naye.
I mai la oukou, Aia hoi, ua hoike mai o Iehova ia makou i kona nani a me kona mana, a ua lohe makou i kona leo mailoko mai o ke ahi; a ua ike hoi makou i keia la i ka ke Akua olelo pu ana me kanaka, a ola ia.
25 Lakini sasa, kwa nini tufe? Moto huu mkubwa utatuteketeza sisi na tutakufa kama tukiendelea kusikia sauti ya Bwana Mungu wetu zaidi.
Ano hoi, no ke aha la makou e make ai? no ka mea, e pau auanei makou i keia ahi nui. Ina paha makou e lohe hou i ka leo o Iehova ko makou Akua, alaila e make makou.
26 Ni mtu yupi mwenye mwili ambaye amewahi kuisikia sauti ya Mungu aliye hai akizungumza kutoka kwenye moto, kama sisi tulivyoisikia, naye akaishi?
Owai la o na io a pau i lohe i ka leo o ke Akua ola e olelo mai ana mailoko mai o ke ahi, e like me makou, a ola ia?
27 Sogea karibu usikie yale yote asemayo Bwana Mungu wetu. Kisha utuambie chochote kile ambacho Bwana Mungu wetu anakuambia. Tutasikiliza na kutii.”
E hookokoke aku oe, a hoolohe i na mea a pau a Iehova ko makou Akua e olelo mai ai; a e hai mai oe ia makou i na mea a pau a Iehova ko makou Akua e olelo mai ai ia oe; a e hoolohe makou, a e hana aku hoi.
28 Bwana aliwasikia wakati mlipozungumza nami, na Bwana akaniambia, “Nimesikia kile hawa watu walichokuambia. Kila kitu walichokisema ni kizuri.
A lohe no Iehova i ka leo o ka oukou olelo a oukou i olelo mai ai ia'u; a i mai la o Iehova ia'u, Ua lohe au i ka leo o ka olelo a keia poe kanaka i olelo mai ai ia oe; a ua pono na mea a pau a lakou i olelo mai ai.
29 Laiti kama mioyo yao ingekuwa na mwelekeo wa kuniogopa na kuzishika amri zangu zote daima, ili kwamba wafanikiwe wao pamoja na watoto wao milele!
Ina paha i loaa ia lakou keia naau, e makau mai ia'u, a e malama mau hoi i ka'u mau kauoha a pau, i pomaikai mau ai lakou, a me ka lakou poe keiki!
30 “Nenda uwaambie warudi kwenye mahema yao.
E hele oe, e olelo aku ia lakou, E hoi hou aku oukou i ko oukou mau halelewa.
31 Lakini wewe baki hapa pamoja nami ili niweze kukupa maagizo yote, amri na sheria ambazo utawafundisha wazifuate katika nchi ninayokwenda kuwapa waimiliki.”
Aka, o oe, e ku oe maanei me a'u, a e olelo aku au ia oe i na kauoha a pau, a me na kanawai, a me na olelo kupaa, na mea au e ao aku ai ia lakou, e malama lakou ma ka aina a'u i haawi aku ai no lakou.
32 Hivyo kuweni waangalifu kuyafanya yale Bwana Mungu wenu aliyowaagiza; msigeuke upande wa kuume wala wa kushoto.
E malama pono hoi oukou, e hana e like me ka Iehova ko oukou Akua i kauoha mai ai ia oukou; aole oukou e huli ae ma ka akau, aole hoi ma ka hema.
33 Fuateni yale yote ambayo Bwana Mungu wenu aliwaagiza, ili mpate kuishi, kustawi na kuziongeza siku zenu katika nchi mtakayoimiliki.
E hele oukou ma na aoao a pau a Iehova ko oukou Akua i kauoha mai ai ia oukou i ola'i oukou, a i pomaikai ai oukou, i loihi ai hoi ko oukou mau la ma ka aina e ili mai ana no oukou.